Махачкала

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Махачкала
Хула гербĕ
Патшалăх: Раççей
Регион: Дагестан Республики
Никĕсленĕ: 1844
Хула, çултан: 1857
Халăх йышĕ, пин çын: 462,4 (2003)
Хула лаптăкĕ: км2
Геогр. анлăхĕ: 42° 58' ç.ш.
Геогр. вăрăмлăхĕ: 47° 26' х.т.д.

Махачкала, — Дагестан Республикин тĕп хули. 462,4 (2003) пин çын пурăнать. Каспи тинĕсĕн хĕвеланăç енчи çыранĕ хĕрринче, Таркитау тăвĕ хĕрринче вырнаçнă. Мускавран 2166 çухрăмра ларать.

Хула пуçлăхĕ Саид Джапарович Амиров.

Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Ку пурăнакан вырăна 1844 çулта Петровское ятлă хӳтлĕх пек никĕсленĕ. Тусенче пурăнакан халăх ăна Анджи-Кала (Çăнăхлă хӳтлĕх) тесе ят панă пулнă. 1857 çулта хӳтлĕхе хула шутне кĕртсе Порт-Петровск ята панă.

Хăйĕн хальхи ятне хула Магомед-Али Дахадаев (Махач) (1882-1918) дагестан революционер ячĕпе панă. Ячĕ «Махач» тата «кала» (хула, хӳтлĕх) сăмахĕсене пĕрлештернипе пулнă.

Ту халӑхӗсем хушшинче Хула вырнаҫнӑ вырӑнӗ Вăтам ĕмĕртенпех кумӑк чӗлхинчен кӗнӗ Анжи-Кала «ӗнчӗ хула» ячӗ ҫӳрет.

1921 çултанпа малтан Дагестан АССРăн, кайран Дагестан Республикин тĕп хули шутланать.

Халăх йышĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]