Хайпăç районĕ
| Хайпăç районĕ Хайпăç районы | |||
| |||
| Патшалăх |
 РФ | ||
|---|---|---|---|
| Статус | муниципаллă район | ||
| Кĕрет |
 Тутарстан | ||
| Администраци центрĕ | Мăн Хайпăç сали | ||
| Йĕркеленĕ вăхăт | 1991 ака, 19 | ||
| Район администрацин пуçлăхĕ | Рахматуллин Альберт Ильгизарович[2]. | ||
| Район пуçлăхĕ/Район Ĕçтăвкомĕн председателĕ | Макаров Алексей Николаевич | ||
| Официаллă чĕлхе | тутар, вырăс | ||
| Пурăнан халăх (2017) |
14 046 (0,36 %) | ||
| Йышлăх | 14,11 çын/çм² | ||
| Наци йышĕ | тутарсем — 67,7 %, вырăссем — 26,2 %, чăвашсем — 5,3 %[3] | ||
| Конфесси йышĕ | мăсăльман-суннитсем, православи христианĕсем | ||
| Лаптăк | 995,4 çм² | ||
.svg) | |||
| Вăхăт тăрăхĕ | |||
| Телефон кочĕ | +7 84348 | ||
| Сайчĕ | |||
| {{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице | |||
Хайпăç муниципаллă районĕ(тут. Кайбыч муниципаль районы, Qaybıç munitsipal' rayonı) Тутарстан Республикин анăç енче вырнаçнă муниципаллă район.
Район центрĕ — Мăн Хайпăç чиркӳ ялĕ.
Тавралăхĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Район Чăваш Республикипе, Апас, Тури Услон тата Ешĕл Айлăм муниципаллă районсемпе чикĕ тытать. Район территоринче Кĕтне, Сĕвепе Берля шывсем юхаççĕ. Районăн тухăç енче — Сĕве — Чĕмпĕр чукун çул (Куланга чарăну) пырать.
Района 1991 çулта, Апас районĕнчен уйăрса йĕркеленĕ.
Район территорин лаптăкĕ — 995,4 км².
Кун-çулĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
1920 çулчен район çĕрĕсем Сĕве тата Теччĕ уесĕсене кĕнĕ пулнă, 1920-1927 çулсенче Сĕве кантонне кĕртнĕ. 1927 çулхи нарăсăн 14-мĕшĕнче Ульяново районне (центрĕ — Ульянково ч. ялĕ) кĕртнĕ, 1927 çулхи çурлан 1-мĕшĕнче район тĕпне Пысăк Кайпаçине куçарнă та район ячĕ Кайпаçи районĕ пулса танă. 1956 çулхи çăвăн 17-мĕшĕнче Подберезинский района пĕтернипе унăн территорине Кайпăç районĕ çумне хушнă. 1963 çулхи кăрлачăн 4-мĕшĕнче Кайпăç районне пăрахăçланă, унăн çĕрĕсене Пăва районне панă. 1991 çулхи акан 19-мĕшĕнче Кайпăç районне каллех туса хунă[4].
Пурăнан халăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Районта 17 ял тăрăхĕ, 56 пурăнан вырăн. Халăх йышĕ — 14 866 çын (2010).
Наци йышĕ: тутарсем 67,7% , вырăссем 26,2% , чăвашсем 5,3%.
Экономика[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Районти промăçлăх:
- GQ «Хайпăç вăрхуçĕ»;
- УАО «Хайпăç пулхуçĕ»;
- УАО «Хайпăçагрохимсервис»;
- Хайпăç райповĕ;
- Куланга сĕт-çу савучĕ (УАО «Вамин Татарстан» филиалĕ);
- УАО «Куланга çăкăр предприятие».
Пысăк ял хуçалăх йĕркелĕвĕсем:
- Агрофирма «Ылтăн пучах»,
- Агрофирма «Кубня»;
- ООО «Золотая нива».
Районра «Кайбыч Таңнары» хаçат тутарла тата вырăсла («Кайбицкие зори») тухать.
Транспорт[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Районăн тухăç пайĕнче «Сĕве — Чĕмпĕр» чукун çулпа (Куланга чарăну) Р-241 автоçул пур.
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- ^ http://tatstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/tatstat/resources/64ec280049620f14a900ff3fbd401489/МОчисл2019.pdf
- ^ Главой Кайбицкого района РТ стал Альберт Рахматуллин. çăлкуçран архивланă 31 Юпа уйӑхӗн 2014. Тĕрĕсленĕ 19 Пуш уйӑхӗн 2012.
- ^ Всероссийская перепись населения 2010 года. Национальный состав населения Республики Татарстан
- ^ Краткая справка по административно-территориальному делению Республики Татарстан 2016 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Кайпăç муниципаллă районăн порталĕ(ĕçлемен каçă)
- Кайпăç районĕ TatCenter.Ru порталра 2007 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче архивланӑ.
|
Ку Тутарстан географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
Хайпăç районĕнчи пурăнан вырăнсем |
|||
|---|---|---|---|
.png) | Район центрĕ: Аслă Хайпăç | .gif) | |
