Амстердам
Амстердам (гол. Amsterdam [ˌɑmstərˈdɑm]) — Нидерландсен тĕп хули. Хула Çурçĕр Голланди çĕрĕнче, Амстел шывĕн вĕçĕнче вырнаçнă. Амстердам Çурçĕр тинĕсĕпе каналпа çыхăннă.
Халăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]2005 çĕртме, 1 тĕлне Амстердам муниципалитет шутĕнче 741 922 çын пурăннă, хула тулашĕсемпе (хула тăрăхĕ) — 1,5 миллион çын.
Тавралăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хула çĕрĕн лаптăкĕ — 219,07 çм² (54,09 çм² -шыв).
Климат
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Кун-çулĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Хулана 1275 çул тĕлĕнче никĕсленĕ. Хăй çуралнипе вăл шывран сыхланă дамбăна тивĕç пулмалла. Ячĕ те вара çав дамбпа çыхăннă (Dam — нидерланди чĕлхипе — дамба). XV ĕмĕр тĕлне Амстердам Нидерландын сутă-илӳ енĕпе пысăк хули пулса тăнă.
Сакăрвунăçуллă вăрçă вăхăтĕнче Антверпен хула-порт Испани аллине лекнĕ (1585 çул), вара унтан чылай Антверпен сутă-илӳçĕсем тата ремесленниксем, Испани инквизицинчен тарнă темĕн чухлĕ еврей Амстердам хулине пырса ларнă.
Ялавĕпе гербĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Экономика
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Финансă
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Промăçлăхĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Транспорт
[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Автотранспорт
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Хула витĕр A1, A2, A4, A6, A7, A8, A9 тата A10 автоçулсем хывнă:
- A1: Амстердам — Хилверсюм — Амерсфорт — Апелдорн — Девентер — Хенгело — Германи
- A2: Амстердам — Утрехт — Хертогенбос — Эйндховен — Верт — Гелен — Маастрихт — граница с Бельгией у Визе
- A4: Амстердам — Схипхол (аэропорт) — Лейден — Гаага — Делфт
- А6: Амстердам — Алмере — Лелистад — Эммелорд — Яуре
- А7: Амстердам — Занстад — Пюрмеренд — Хорн — Мидденмер — Афслёйтдейк — Снек — Яуре — Херенвен — Драхтен — Гронинген — Ниусханс — Германи
- А8: Амстердам — Занстад
- А9: соединена с А1 — Амстелвен — Харлем — Бевервейк — Алкмар
- А10: Амстердам унки
Сывлăш транспорчĕ
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Ăслăх тата пĕлӳлĕх
[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Архитектура тата паллă вырăнсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Паллă ентешсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- Рембрандт Харменс ван Рейн (1606—1669) — нидерланд сăнарçи, гравёр, çутă-ĕмĕлкен аслă ăсти, голланд сăнар ĕçĕн «ылтăн ĕмĕрĕнчи» чаплă ĕçченĕ.
- Бенедикт Спиноза (1632-1677) — XVII ĕмĕрти нидерланди философĕ.
- Гузье Недерхорст (1969—2004) — нидерланд артисчĕ, юрăç тата ача-пăча çыравçи.
Тăванлă хуласем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]Пекин (китай 北京), Китай (юпа, 29 1994)
Каир (арап. القاهرة), Икĕпат
Монреаль (фр. Montréal, акăл. Montreal), Канада
Рига (лат. Rīga), Латви
Вашингтон, Колумби тăрăхĕ, АПШ
Çĕнĕ Йорк, Çĕнĕ Йорк (штат), АПШ
Майами, Флорида, АПШ
Чикаго, Иллинойс, АПШ
Лос-Анджелес, Калифорни, АПШ
Сан-Франциско, Калифорни, АПШ
Брюссель, Бельги
Антверпен, Бельги
Люксембург (хула), Люксембург
Роттердам, Нидерландсем
Гаага, Нидерландсем
Каçăсем
[тӳрлет | кодне тӳрлет]- I Amsterdam
- Сирĕн Голландири портал
- City of Amsterdam
- FM радио Амстердамран 2013 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.
- Amsterdam Hotspots
- Amsterdam, VisitTown.com 2013 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ.
- Amsterdam, Ukrainian-Russian poet
- Амстердам 2007 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 2-мӗшӗнче архивланӑ. (АВИАРОСТ Компани)
Европăри тĕп хуласем | |
---|---|
ПНО пайташ-патшалăхĕсен тĕп хулисем: Амстердам • Андорра-ла-Велья • Анкара • Астана • Афин • Белград • Берлин • Берн • Братислава • Брӳссел • Будапешт • Бухарест • Вадуц • Валлетта • Варшава • Вена • Вильнюс • Дублин • Загреб • Киев • Кишинёв • Копенгаген • Лиссабон • Лондон • Любляна • Люксембург • Мадрид • Минск • Монако • Мускав • Никосия • Осло • Парис • Подгорица • Прага • Рейкьявик • Рига • Рим • Сан-Марино • Сараево • Скопье • Софи • Стокгольм • Таллин • Тирана • Хельсинки |