Булгаризм (юхăм) страницӑн кодне пӑхни

[[File:Памятник Ибрагиму Первому.jpg|350px|thumb|[[Атăлçи Пăлхар]]ăн пĕр ертсе пыраканĕн (Пĕрремĕш Ибрагимăн) хальхи саманара лартнă [[палăк]]ĕ ([[Тутарстан]], [[Алапука|Елабуга]] хули).]]
{{Пĕлтерĕшсем|Булгаризм (пĕлтерĕшсем)}}
'''Булгаризм''' е '''пăлхаризм''' —   вăтам ĕмĕрсенчи тата авалхи  [[пăлхарсем|пăлхарсен]] [[истори]]не хальхи [[халăх]]семпе ([[чăвашсем]]пе, [[тутарсем]]пе е тата ыттисемпе) çыхăнтарса çавна паянхи   пурнăçра та усă курас туртăмлă [[идеологи]]. Ытларах, паллах чăвашсем тата тутарсем хушшинче сарăлнă, анчах идеологие аталантарас текенсем урăх тĕлсенче те пайтах. Çак идеологие тытса пыракансене "булгарист" е "пăлхарçă" теме пулать. Хăйсене хăйсем вĕсем ытларах чухне  апла та, капла та каламаççĕ; юхăмне те ятарлă ятпа палăртсах каймаççĕ, — ку вăл пĕтĕмпех сăнаса тăракансен (сăнавçăсен) терминĕсем.
=Чăваш булгаризмĕ тата тутар булгаризмĕ=
Фактсене пăхсан, ĕлĕк те, халĕ те чăваш булгаризмĕ тата тутар булгаризмĕ  пулнине тата пуррине асăнас пулать. Анчах та çак икĕ пулăма ниепле те пĕр ретре тата пĕр шайра  асăнма май çук.

Чăваш булгаризмĕн [[истори]]лле тата [[ăслăх|ăславла]] никĕсĕсем пур. Тутар булгаризмĕн унашкал [[никĕс]]сем çук, — унта экзистенциаллă никĕссем пирки çеç калаçма май пур.
==Чăваш булгаризмĕ ==
Чăваш булгаризмĕ тени чăваш [[халăх]]ĕн [[истори]]йĕ çирĕппĕн Атăлçи пăлхарсемпе çыхăннине палăртса çак чăнлава  хальхи пурнăçра усă курнине пĕлтерет.
=== Чăваш булгаризмĕн теорилле тата  историлле никĕсĕсем === 
[[Ӳкерчĕк:Ashmarin_n_i.jpg |250px|thumb|[[Ашмарин Николай Иванович|Н.И.Ашмарин]] ([[1870]]-[[1933]])]]
Чăваш булгаризмĕн чăннипех та теорилле тата историлле никĕсĕсем пур. Булгаризм идеологине туса хурасси [[Атăлçи Пăлхар]] патшалăхне никĕслекенсем тата кайран унта пурнакансем хушшинче [[пăлхар чĕлхисем|огур]] чĕлхиллĕ  [[пăлхарсем]] тĕпре  пулнипе тата вĕсем каярахпа чăваша çаврăннипе çыхăннă. [[Ашмарин Николай Иванович|Н.И.Ашмаринăн]]<ref>Ашмарин Н. И. Болгары и чуваши. Казань, 1902.</ref> тата ыттисен (А.Ф. Лихачёв<ref>Руденко К.А. [https://cyberleninka.ru/article/n/velikaya-bulgariya-a-f-lihacheva-pervyy-istoriko-arheologicheskiy-diskurs-po-kulture-volzhskih-bulgar ВЕЛИКАЯ БУЛГАРИЯ А. Ф. ЛИХАЧЕВА: ПЕРВЫЙ ИСТОРИКО-АРХЕОЛОГИЧЕСКИЙ ДИСКУРС ПО КУЛЬТУРЕ ВОЛЖСКИХ БУЛГАР.] — Ученые записки Казанского университета. Серия Гуманитарные науки.[[2015]], Том 157, книга 3.</ref>, В.В. Радлов, И.Н. Смирнов, А.А. Шахматов, В.Г. Егоров<ref>Егоров В.Г. Введение в изучение чувашского языка. М., 1930.</ref>, А.П. Смирнов, Н.А. Баскаков, Б.А. Серебренников<ref>Серебренников Б.А. К вопросу о действительных взаимоотношениях между чувашским, булгарским и татарским языками // Ученые записки Чувашского НИИЯЛИЭ. Чебоксары, 1956. Вып. 14. С. 6З-75.</ref>, В.Ф. Каховский, М.Р. Федотов<ref>Федотов М. Р. Чувашский язык: Истоки. Отношение к алтайским и финно-угорским языкам. Историческая грамматика. Ч., 1996.</ref>, П.В. Денисов, Б. Мункачи, Ю. Вихман, М. Рясянен, З. Гомбоц<ref>Gombocz Zoltan. Die bulgarisch-türkischen Lehnwörter in der ungarischen Sprache. Helsingfors, 1912.</ref>, Г.Й. Рамстед,  Н.Н. Поппе<ref>Поппе Н.Н. О родственных отношениях чувашского и тюркско-татарских языков. Чебоксары, (1925);</ref>, Н.И.Егоров, —  малалла та тăсма пулать)  ĕçĕсем хыççăн çакă ăслав тĕнчинче тавлашу пулма пăрахнă<ref>Димитриев В.Д [http://сувары.рф/ru/content/ob-obosnovanii-n-i-ashmarinym-teorii-bolgaro-chuvashskoy-yazykovoy-i-etnicheskoy Об обосновании Н. И. Ашмариным теории болгаро-чувашской языковой и этнической преемственности] // Известия Национальной академии наук и искусств Чувашской Республики. — 1996. — № 1. — С. 183—200.</ref><ref name="Че">Чеченов А.А. [https://docviewer.yandex.ru/view/0/?*=3P%2BdFKxkhjOBIIlWVz4yfl4qnxV7InVybCI6InlhLWRpc2stcHVibGljOi8vcFowT20wd2tDTlpOSk51ZklwZ2d4bXl3ckdOQWZqTDk4UnhYenlrRUZ6Zz0iLCJ0aXRsZSI6IkVYUEVSSUVOQ0UucGRmIiwidWlkIjoiMCIsInl1IjoiMjEzMjcxMTU3MTUwMTgzNzYzMyIsIm5vaWZyYW1lIjpmYWxzZSwidHMiOjE1MDk2NTY5ODE0NzF9 ОПЫТ ИСТОРИКО-ГЕНЕТИЧЕСКОЙ ИНТЕРПРЕТАЦИИ ФЕНОМЕНА ПАРАЛЛЕЛЬНОГО ФУНКЦИОНИРОВАНИЯ ДЖОКАЮЩИХ И ЙОКАЮЩИХ ИДИОМОВ В СРЕДНЕМ ПОВОЛЖЬЕ (по материалам языков эпиграфических памятников ХIII—ХIV веков с территории Булгарского улуса Золотой Орды)] — Статья сотрудника Института языкознания РАН  (г.Москва). // Чувашская письменность: история и современность : Материалы международной научно-практической конференции, 17 июня 2011 г., Чебоксары / Э. Е. Лебедев, Чувашский государственный институт гуманитарных наук .— Чебоксары : Чувашский государственный институт гуманитарных наук, 2012 .— 172 с. — На рус., чуваш. яз. — ISBN 978-5-87677-171-1 — С.12-37.</ref><ref>[[Егоров Николай Иванович|Егоров Н.И.]] [http://enc.cap.ru/?t=publ&lnk=4492 ТЕОРИЯ БУЛГАРО-ЧУВАШСКОЙ ЭТНОЯЗЫКОВОЙ ОБЩНОСТИ.] — Электронла чăваш энциклопедири статья.</ref><ref>Erdal M. Die Sprache der Wolgabulgarische Inschriften. Wiesbaden, 1993</ref><ref>Clanson G. Turkish and Mongolian studies. [[Лондон|London]], 1962.</ref><ref>Benzing J. Das Hunnische, Donaubolgarishe und Wolgabolgarishe // Philologiae Turcicae Fundamenta. Wiesbaden, 1959.</ref><ref>Pritsak O. Die bulgarische Fürstenliste und die Sprache der Protobulgaren. Wiesbaden, [[1955]].</ref><ref>Rуna-Tas A. Hungarians and Europe in the Early Middle Ages: An Introduction to Early Hungarian History. Budapest, [[1999]].</ref><ref>Tekin T. Volga Bulgar Kitabeleri ve Volga Bulgarcasi. Ankara, 1988.</ref><ref>Бешевлиев В. Първобългарите: Бит и култура. София. [[1981]].</ref>. Акă мĕн тет [[Мускав]]ри РАН тытăмĕнчи Чĕлхе пĕлевĕн институтĕнчи А.А.Чеченов<ref name="Че" />:
{{Цитата|Что же касается проблемы булгаро-чувашской этноязыковой преемственности, то в настоящее время её можно считать решённой однозначно и положительно. По крайней мере, все тюркологи-компаративисты, вплотную занимавшиеся этой проблемой, в настоящее время признают чувашский язык единственным живым языком булгарской (или огурской) группы тюркских языков [Рritsak, 1955 Веnzing, 1959, I, 685—694; 695—751; Róna-Таs, Fodor, 1973; Ligeti, 1986; Теkin, 1988; Сеуlаn, 1997; Róna-Таs, 1999; 2011 и др.] C этим положением вынуждены считаться и казанcкие коллеги [Хакимзянов, 1978; 1987; 1987, 32—48 и др.], но всегда с различными оговорками.}}
{{Цитата пуçламăшĕ}}
<Куçару: Пăлхар-чăваш этнос тата чĕлхе вĕçевĕçлĕхĕн проблемине илес пулсан вара, вăл ыйту позитивлăн тата иккĕленÿсĕр татăлнă теме пулать. Кирек мĕнле пулсан та, асăннă ыйтупа таччăн ĕçленĕ тюрколог-компаративистсем чăваш чĕлхине пăлхар (огур) ушкăнĕнчи тĕрĕк чĕлхисен чĕрĕ юлнă пĕртен-пĕр пайташĕ тесе шутллаççĕ. [Рritsak, 1955 Веnzing, 1959, I, 685—694; 695—751; Róna-Таs, Fodor, 1973; Ligeti, 1986; Теkin, 1988; Сеуlаn, 1997; Róna-Таs, 1999; 2011 тата ыттисем.] Çакăнпа, ирĕксĕртен пулин те, Хусанти коллегăсем те килĕшеççĕ [Хакимзянов, 1978; 1987; 1987, 32—48 тата ыттисем.], анчах та яланах сăмах купи айне туса.>
{{Цитата вĕçĕ}}

=== Чăваш булгаризмĕ çуралса малалла аталанни ===
[[Ӳкерчĕк:Tatishchev.png|250px|thumb|[[Татищев Василий Никитич|Василий Никитич Татищев]] ([[1686]]-[[1750]]), чăваш [[булгаризм]]не никĕслекенсенчен пĕри]]
Чăваш булгаризмĕн пуçĕнче вырăс историкĕ тата патшалăх ĕçлевçи [[Татищев Василий Никитич|Василий Никитич Татищев]] ([[1686]]-[[1750]]) тăрать.
[[Чăвашсем]] тымар тĕлĕшпе [[пăлхарсем]] пулни пирки  [[XVIII ĕмĕр]]те  [[Татищев Василий Никитич|В. Н. Татищев]]  «История Российская» ĕçĕнче çапла каланă<ref>''Татищев В. Н.'' История Российская. — М.; Л., 1962. — Цитаталанă вырăнсем:Т. I. — С. 252.;Т. I. — С. 426.; Т. I. — С. 428.; Т. IV. — С. 411.</ref>:
{{Цитата пуçламăшĕ}}{{oq|ru|Вниз по реке Волге чуваши, древние болгары, наполняли весь уезд Казанской и Симбирской}}<Куçару: Атăл шывĕпе, анатра, Хусан тата Чĕмпĕр уесĕсенче,  чăвашсем, авалхи пăлхарсем туллиех.>{{Цитата вĕçĕ}}
{{Цитата пуçламăшĕ}}{{oq|ru|Чуваши, народ болгарской, около Казани}}<Куçару: Чăвашсем, пăлхар йăхĕнчен, Хусан тĕлĕнче.>{{Цитата вĕçĕ}}
{{Цитата пуçламăшĕ}}{{oq|ru|Вниз по Каме жили биляры, или болгары, и чолматы… ныне остатки их чуваша, которых и вниз по Волге довольно}}<Куçару: Шур Атăл шывĕпе, анатра, пÿлерсем, е пăлхарсем, тата чолматсем... халĕ вĕсенчен юлнă чăвашсем, кусем Атăл шывĕпе анатра та пайтах.>{{Цитата вĕçĕ}}  
{{Цитата пуçламăшĕ}}{{oq|ru|Оставшие болгарские народы чуваша}}<Куçару: Пăлхар йăхĕнчен юлнă чăвашсем.>{{Цитата вĕçĕ}}
Тата çавăн пекех<ref>[http://www.bibliotekar.ru/rusTatishcev/26.htm ''Татищев В. Н.'' История Российская. Часть I. Глава 25.]</ref>:
{{Цитата пуçламăшĕ}}{{oq|ru|Закон у них [болгар] был брахманов, как выше сказано, что ещё в остатках их видимо, ибо о перехождении душ из одного в другое животное нечто чуваши верят}}<Куçару: Вĕсен [пăлхарсен] саккунĕ брахманла, çÿлерех каланă пек, çак вĕсенчен юлнă юлашкисенче те курăнать, мĕншĕн тесен чунсем пĕр янавартан тепĕр янавара куçнине чăвашсем те ĕненеççĕ.>{{Цитата вĕçĕ}}

Тĕрĕслĕхшĕн тата çакна каламалла. Василий Никитич хăйĕн шухăшĕсем патне мĕнле никĕссем çине таянса пырса тухни паллă мар. Анчах та чăвашла Википедири çак "Булгаризм (юхăм)" статья та [[истори]]пе мар, чăн малтанах [[идеологи]]пе çыхăннăскер. Çапла вара асăннă шухăшсем, вĕсен никĕслевĕсем пуррипе çуккине пăхмасăрах , чăваш булгаризмĕ патнелле туртнă. 

[[XIX ĕмĕр]]те чăвашсене пăлхарсемпе П.И.Шафарик çыхăнтарнă. Çавăн пекех И.Н. Березин ятне асăнас пулать. [[Михайлов Спиридон Михайлович|С.М.Михайлов]] мухтавлă чăвашăн та чăваш историне Атăлçи пăлхарсемпе çыхăнтарас туртăмсем пулнă<ref>[[Михайлов Спиридон Михайлович|Михайлов С.М.]]. Собрание сочинений. Чебоксары, [[2004]]. — С. 15.</ref>.  Тата уйрăмах [[Фейзханов Хусейн|Хусейн Фейсханов]] тутара асăнмалла: вăл [[1863]]-мĕш çул тĕлне [[Ылттăн Урта]] тапхăрĕнчен юлнă чул юпасенче [[чăваш чĕлхи]]н паллисене тупса палăртнă. А.Н.Попов [[1866]]-мĕш çулта "Пăлхар ханĕсен ячĕсем" текен [[историлле çăлкуç]]а ăслава кĕртсен, А.А.Куник та, — [[1879]]-мĕш çулта, — чăвашсене пăлхарсемпе çыхăнтармаллине тавçăрса илнĕ. Булгаризм никĕсне чи пысăк чул хываканĕ, паллах, [[Ашмарин Николай Иванович|Н.И.Ашмарин]] ("Болгары и чуваши", [[Хусан]], [[1902]]), — унăн ăславри ĕçне чăвашсен вĕреннĕ [[çын]]нисем ([[Яковлев Иван Яковлевич|И.Я.Яковлев]], [[Юркин Иван Николаевич|И.Н.Юркин]], [[Кури Вантер]], [[Мĕтри Юман]] тата ыттисем) тÿрех асăрханă, ăша хывнă.

=== Совет тапхăрĕнчи булгаризм ===
[[1925]]-мĕш çулта М.Тинехпин "Происхождение чувашского народа" кĕнеки кун çути курать. Маларах, [[1921]]-мĕш çулта, [[Чăваш наци музейĕ]] çумĕнче,  Чăваш Ене тĕпченекенсен пĕрлĕхне туса хунă. Вăл пĕрлĕх пайташĕсем, çавăн пекех ытти хăшпĕр çынсем те, чăвашсене —  пăлхар, [[Чăваш республики]]не — Пăлхар республики [[ят]] парассине сÿтсе явнă<ref>[[Денисов Пётр Васильевич|Денисов П. В.]] Этнокультурные параллели дунайских болгар и чувашей / авт. предисл. И. Д. Кузнецов. — Чебоксары: Чуваш. кн. изд-во, 1969. — 176 с.: рис</ref>.
[[Чăваш литератури]]нче пăлхар теми анлăн палрма пуçлать. Чăваш театрĕ [[Юрьев Михаил Фёдорович|М.Ф.Юрьевăн]] "Пулхăр патшалăхĕн юлашки кунĕсем"  [[трагеди]]йĕ тăрăх спектакль лартать. 
[[Ӳкерчĕк:Peter Husankay.jpg|thumb|250px|right|Петĕр Хусанкай]]
Литературăра, культурăра Пăлхар темине аталантарса [[халăх]]ра сарас тĕлĕшпе уйрăмах [[Петĕр Хусанкай]] пысăк тата нумай ĕç тунă. Мĕн пурнăç тăршшĕпех! Унăн "Кăнтăр кĕввисем", [[Хура пĕркенчĕк (сăвă ярăмĕ)|"Хура пĕркенчĕк"]] ярăмсенчи сăввисем пĕтĕмпех Пăлхар темипе çыхăннă<ref>[[Петĕр Хусанкай]]. Çырнисен пуххи. 1-мĕш том. [[Шупашкар]]. [[1997]].</ref>. Ытти ярăмсенче те пур унашкал [[сăвă]]сем. [[Юлашки пăлхар (поэма)|"Юлашки пăлхар" поэма та]] пур Петĕр Хусанкайăн. Тата —  [[вырăс чĕлхи|вырăсла]] çырнă "Саркел" [[поэма]]<ref>[[Петĕр Хусанкай]]. Çырнисен пуххи. 3-мĕш том. [[Шупашкар]]. [[2002]].</ref>.

Кун пек [[хайлав]]сене çуралма историксемпе публицистсен [[ĕç]]ĕсем пайтах пулăшнă. М.Тинехпи кĕнекине асăнтăмăр ĕнтĕ. Кунсăр пуçне [[Турхан Энтри]]н "Чăваш историне", [[Кури Вантер]]ĕн "Чăваш халăх историне" асăнмалла. [[Çеçпĕл Мишши]]н "Вăрман ачисем" [[калав]]ĕнчи Атăл паттăр сăнарĕ шăпах Турхан Энтрирен килекен япала тесе шутлаççĕ тĕпчевçĕсем. 
[[Ӳкерчĕк:Mitta Vaşlejĕ.jpg|thumb|220px|right|Митта Ваçлейĕ]]
Акă мĕн тет тата [[Митта Ваçлейĕ]]н [[Сĕрĕмре (поэма)|"Сĕрĕмре" поэминчи]] лирикăлла геройĕ:
{{Цитата пуçламăшĕ}}
<poem>
Эп юрласшăнччĕ савнăçлă çемĕ,
Эп пуласшăнччĕ —
Паттăр СЕТНЕР...
Ĕмĕт сÿнчĕ, тăван,
Сисетне?..
Чăн пĕтет-шим пулхăр этемĕ?<ref>Ялав, [[1988]], 10№ (юпа). — 14 С.</ref>
</poem>
{{Цитата вĕçĕ}}
Калас пулать, совет саманинче Пăлхар теми "буржуалла национализмла" япала шутланнă. Кирек хаçан та влаç хыттăн айăплама пултарнă. Апла пулин те ун пирки çырас текенсем историксем, публицистсем, [[сăвăç]]сем, прозăçăсем, драматургсем хушшинче тупăнсах тăнă. Çавăн пеккисенчен пĕри — [[Сениэль Михаил Павлович|Михаил Сениэль]]. Е тата [[Юмарт Геннадий Фёдорович|Геннадий Юмарт]] хайлавĕсене илсе пăхар (чылайăшне  [[XXI ĕмĕр]]е кĕрсен çырнă, эппин ку ĕнтĕ [[необулгаризм]] палли пулать).

[[1950]]-мĕш çултанпа уйрăмах йывăр килнĕ чăваш булгаризмне. Шăпах çав çул [[Мускав]]ра чăваш [[этногенез]]ĕ тĕлĕшпе ăслав сессийĕ пулса иртет, "автохтонла теори" текеннине кăларса тăратать. Унтан маларах, [[1944]]-мĕш çулхи августăн 9-мĕшĕнче, КПСС Тĕпкомĕн [[Тутарстан]] тĕлĕшпе хурлăхпа паллă йышăнăвĕ тухнă, [[1946]]-мĕш çулта Мускаври ăслав сессийĕ тутар историне Атăлçи пăлхарсемпе çыхăнтарассине хăват панă<ref>Происхождение казанских татар: Материалы научной сессии. — Казань, 1948.</ref>. Чăваш булгаризмĕн кун пек лару-тăрура татăлса çеç анмалла пек ĕнтĕ.  Телее, [[1956]]-мĕш çулта [[Шупашкар]]та тепĕр ăслав сессийĕ пулса иртет çав ыйтупах, вăл вара Н.И.Ашмарин теорине тĕппипех ребилитацилет<ref>О происхождении чувашского народа: Сб. статей. — Чебоксары,1957. — 132 с.</ref>.

== Хальхи вăхăтри чăваш булгаризмĕ (необулгаризм) == 
{{main|Необулгаризм}}
Тутар булгаризмĕн тата ытти вăйсен калама çук пысăк пусăмне пăхмасăрах, чăваш булгаризмĕ [[XXI ĕмĕр]]те те пур, — вăл пурăнать, вилмен.
== Кăштах тутар булгаризмĕ пирки ==
{{main|Тутар булгаризмĕ}}
[[Истори]]лле сăлтавсем çукрах пулин те, тутарсен те хăйсен историне,  тĕпрен илсен, [[пăлхарсем]]пе çыхăнтарас туртăмсем пулнă. Вăл туртăм халĕ те сĕвĕрĕлмен-ха.
== Кăштах вырăс булгаризмĕ пирки ==
{{main|Вырăс булгаризмĕ}}
[[XIX ĕмĕр]]те хăшпĕр [[çын]]сем (Ю.И. Венелин, Д.И. Иловайский, В.М. Флоринский) Атăлçи пăлхарсене славянсенчен тухнă теме пăхнă.
== Çавăн пекех пăхăр ==
* [[Суваризм]].
* [[Неосуваризм]]
* [[Сарматизм]]
* [[Чăвашсем (этноним)]]
* [[Чăвашсен этногенезĕ]]
* [[Тутарсем (этноним)]]
* [[Тутарсен этногенезĕ]]

== Вуламалли ==
* Тафаев Г. И. [https://moluch.ru/archive/86/16461/ Болгаризм, суваризм и татаризм в произведениях краеведов и историков Урало-Поволжского региона] // Молодой ученый. — 2015. — №6. — С. 540-546.
* Тафаев Г. И. [https://moluch.ru/conf/hist/archive/129/8120/ Чувашский суваризм (неосуваризм) – политический заказ казанских булгаристов &#91;Текст&#93;] // Исторические исследования: материалы III Междунар. науч. конф. (г. Казань, май 2015 г.). — Казань: Бук, 2015. — С. 104-111.
* Измайлов И. Л. [http://tataroved.ru/publication/npop/9/ Незаконнорожденные дети господ журналистов или о навязчивом шумеро-булгаризаторстве истории татар].
* Политическая система Республики Татарстан. Казань, 1995.
* [[Татарская энциклопедия]]: В 6 т. — Казань, 2002. — Т.1.
* Терентьева И. В., Беляков Р. Ю., Сафаров М. Ф. Политические партии и движения Республики Татарстан. Казань, 1999.
* Торопов Д. Татарстан: партии и общественные организации. Казань, 1993.

== Асăрхавсем ==
{{Асăрхавсем|2}}

==Каçăсем==
* [http://chuvbolgari.ru/ Сайт фонда «Волжская Болгария»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120629060051/http://chuvbolgari.ru/ |date=2012-06-29 }}
* [http://bulgars.ru/ Официальный сайт БНК]{{Ĕçлемен каçă|date=May 2024 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.anco-rt.ru/index.php?i=4&k=42 Ассоциация национально-культурных объединений Республики Татарстан. Общественная организация «Булгарская община г. Казани»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070904032051/http://www.anco-rt.ru/index.php?i=4&k=42 |date=2007-09-04 }}.
* [http://tataroved.ru/publication/npop/9/ Измайлов И. Л. Незаконнорожденные дети господ журналистов или о навязчивом шумеро-булгаризаторстве истории татар].
* [http://www.bulgarile.narod.ru/dvizsenie/bulgaraljadid.htm Краткая история клуба «Булгар аль-Джадид»].
* [https://ru.chuvash.org/blogs/comments/2562.html Неосуваризм]

{{stub}}

[[Категори:Пăлхаризм| ]]
[[Категори:Чăвашсем|*]]
[[Категори:Тутарсем|*]]
[[Категори:Атăлçи Пăлхар]]
[[Категори:Булгаризм тата суваризм]]
[[Категори:Пĕрлĕхри юхăмсем]]