Википеди:Кун пулăмĕсем:Çу уйăхĕ
Ака — Çу — Çĕртме | ||||||
Тн | Ыт | Юн | Кç | Эр | Шм | Вр |
1 | 2 | 3 | 4 | |||
5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
26 | 27 | 28 | 29 | 30 | 31 | |
Эрне кунĕсен ячĕсене 2008 çул валли кăтартнă |
Ку Википеди уйрăма кунпа çыхăннă пулăмсене çутатса кăтармашкăн йĕрекеленĕ.
Çу, 1[кодне тӳрлет]
- 1699 — Пьер Лемойн Миссисипи айлăмĕнче европейсен пĕрремĕш колонине.
- 1707 — Англипе Шотланди хушшинчи уни пирки акт вăя кĕрет.
- 1753 — К. Линнейĕн бинар номенклатурине ăнлантаракан «Ӳсентăрансен тĕсĕсем» ĕçне пичетлеççĕ.
- 1786 — Венăри Бургтеатр театрĕнче Моцартăн «Фигаро туйĕ» оперине лартнă.
- 1832 — Николай I хăйĕн рескрипчĕпе Вильня университетне пĕтерет.
- 1892 — Çемен Элкер, чăваш сăвăçи, çыравçи çуралнă.
- 1941 — АПШра Орсон Уэллсăн «Гражданин Кейн» фильмĕн премьери (капăрл.) иртет
- 1945 — Çĕнтерӳ Ялавне Берлинри Райхстаг çине лартнă.
- 1960 — Свердловск патĕнче американсен Фрэнсис Пауэрс тытса пынă U-2 самолёт-разведчикне персе антарнă.
Çу, 2[кодне тӳрлет]
- 1568 — Мария Стюарт шотланд хĕрарăм патша Лохлевен карманĕнчен тухса тарнă
- 1635 — XIII Людовикăн сиплевçисем Парисре Сиплев ӳсентăранĕсен садне лартнă
- 1808 — Наполеон оккупацине хирĕçле Мадридсен пăлхавĕ (капăрл.) çĕкленет
- 1885 — Леопольд II Конго бассейнĕн африкан джунглине хăйĕн «харпăрлăхне» кĕртнĕ
- 1936 — Мускав филармонин ирхи концертĕнче пĕрремĕш хут «Петя тата кашкăр» симфони юмахне кăтартнă.
- 1945 — Берлиншăн çапăçу : генерал Гельмут Вейдлинг Берлинăн капитуляци пирки тапăч парать
- 1955 — Теннесси Уильямс «Кошка на раскалённой крыше» пьесăшăн Пулицер парнине тивĕçнĕ
- 1982 — Фолкленд вăрçи: британ атомлă шывай кимми аргентинсен «Генерал Бельграно» крейсерне шыва путарнă.
Çу, 3[кодне тӳрлет]
Пĕтĕм тĕнчери ирĕклĕ пичет кунĕ
- 1491 — мани-конго Нзинга а Нкуву «Жуан I» ятпа тĕне кĕрет
- 1791 — Тăваттă çуллăх Сейм Варшавăра тĕнчери пĕрремĕш конституцине йышăннă
- 1808 — Вырăс-швед вăрçи: вырăс çарĕсем Свеаборг карманне (капăрл.) çĕнсе илеççĕ
- 1815 — Толентино патĕнчи çапăçу Неаполитан вăрçисене вĕçлет
- 1919 — Бавар Совет республикин правительствин юлашки ларăвĕ
- 1937 — Маргарет Митчеллăн «Унесённые ветром» романĕ Пулитцер парнине тивĕçет
- 1953 — эфира пĕрремĕш хут «Нимĕç хумĕ» радиостанцийĕ тухать
Çу, 4[кодне тӳрлет]
- 1493 — Папа Александр VI Çĕнĕ тĕнчене католици патшалăхĕсем хушшинче пайлас принципĕсене палăртнă.
- 1723 — Пермь хулине никĕсленĕ.
- 1807 — Наполеон Бонапартпа Фетх Али перс шахĕ хушинчи Финкенштейн килĕшĕвĕ (капăрл.)
- 1869 — Эдзо Республики Японин император флочĕпе тинĕс çапăçăвне кĕрет (en).
- 1912 — Итали Родос утравне оккупацилет.
- 1919 — Китайра студентсен хумханăвĕсем тапранаççĕ.
- 1932 — Аль Капонене налук тӳлеменшĕн тĕрмене хупнă (en).
- 1949 — Турино авиакатастрофинче «Торино» футбол клубĕн команди пĕтет.
- 1979 — Маргарет Тэтчер Аслă Британин пĕрремĕш хĕрарăм-премьерĕ пулса тăрать.
Çу, 5[кодне тӳрлет]
- 1762 — Раççей империйĕ хăйĕн ирĕкĕпе Çичçул вăрçинчен тухать.
- 1882 — Кронштадтра тĕнчере пĕрремĕш шывайçăсен шкулне йĕркеленĕ.
- 1891 — Çĕнĕ Йоркри Карнеги-холла уçнă чухне П. И. Чайковский дирижёр пулнă.
- 1920 — Ĕçтешсен хастаррисене — Сакко тата Ванцетти — тустарса çӳрене тесе айăпласа аресленĕ.
- 1921 — Коко Шанель халăха Chanel No. 5 ырă шăршăна кăтартать (капăрл.)
- 1949 — Вуннă европа патшалăхĕ Европа Канашне тăвас Лондон килĕшĕвне алă пусаççĕ.
- 1951 — Аслă Британире выляв валли пĕрремĕш компьютера кăтартнă
- 1994 — Карабах хирĕçĕвĕнчи енĕсене вăрçма чарăнас Бишкек протоколĕ.
- 2004 — Пабло Пикассон «Чĕлĕм тытнă арçын ача» сăнарне çав тери хаклă 104 мильон долларпа сутнă.
Çу, 6[кодне тӳрлет]
- 1626 — Голланд колонисчĕ Петер Минёйт индейсенчен Манхэттена 60 гульден хакĕ тăракан пĕр ывăç капăр парса илет .
- 1715 — Вăрçă артикулĕ — Раççейри пĕрремĕш уголовлă процесс кодексĕ.
- 1757 — Çичçул вăрçи: Прага патĕнчи çапăçу.
- 1840 — Официаллă пĕрремĕш почтă марккине («Хура пенни», капăрл.) хута кĕртеççĕ.
- 1937 — Лейкхёрстра, Çĕнĕ Йорк патĕнче германсен питĕ пысăк дирижабль «Гинденбург» арканать.
- 1965 — Кит Ричардс анчах хăй хайланă Satisfaction выляма Мик Джаггера вăратать.
- 1994 — Мухтавлăн Евротоннеле хута янă.
- 2001 — Историре пĕрремĕш роман паппи (Иоанн Павел II) мечете кĕрет.
Çу, 7[кодне тӳрлет]
- 1663 — Лондонра англин ватă Друри-Лейн театрĕ уçăлать (капăрл.).
- 1744 — Лисавет Петровна хутайĕпе Раççейре айăпласа вĕлерессине пăрхăçланă.
- 1883 — Виçтĕслĕ (шурă-синкер-хĕрлĕ) ялав Раççейĕн официаллă ялавĕ пулса тарать.
- 1895 — Петербургра вырас физикĕ тата электротехникĕ Александр Степанович Попов радио прототĕсĕн приборне кăтартать.
- 1904 — Раççей империнче латин шрифчĕпе (1864 ç. кĕртнĕ) усă курма чарнă йĕркене пăрахăçланă; Литвара Пичете тавăрнă кун евĕр уявлвççĕ.
- 1915 — «U-20» герман шывай кимми англин «Лузитани» пассажир карапне атакăлать; 1198 пассажир пĕтет.
- 1940 — Мускав патшалăх университетне М.В. Ломоносов ятне панă.
- 1946 — Токиора «Токио цусин когё» («Токиори телеçыхăну компанийĕ») компание никĕсленĕ, каярах вăл «Sony» ятпа палăрать.
- 2000 — Владимир Путин тупа туса официаллă Раççей Федерацин президенчĕн ĕç вырăнне йышăнать.
Çу, 8[кодне тӳрлет]
Хĕрлĕ Хĕреспе Хĕрлĕ Çуруйăхăн тĕнчери кунĕ
- 1541 — Эрнандо де Сото европейсенчен пĕрремĕш Миссисипине (капăрл.) курать
- 1713 — Çурçĕр вăрçинче Гельсингфорс вырăссене парăнать.
- 1902 — Мон-Пеле вулканĕ (Мартиника) пĕрхĕнме тытăнать, 20 000 яхăн çын пĕтет.
- 1918 — П. Н. Краснов ертсе пынă пăлхава çĕкленнĕ касаксем Ростов-Тан-çинчи хулана йышăннă.
- 1942 — Историре пĕрремĕш тинĕсри çапăçу, карапсем пĕр-пĕрне курман, авиаци кăна çапăçнă.
- 1945 (23:01 CET) — наци Германийĕ пĕр тавлашусăр капитуляцие йышăнать. Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи тата Европăра Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи вĕçленет.
- 1984 — СССР Лос-Анджелесри çуллахи Олимп вăййисене бойкот тăвассине пĕлтерет.
- 1992 — Туçи Карабахри эрмен вăйĕсем Шушăна штурмланă.
Çу, 9[кодне тӳрлет]
Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинчи Çĕнтерӳ кунĕ
- 1901 — Мельбурнри австрали парламенчĕн пĕрремĕш ларăвĕ.
- 1917 — Раççейĕн Вăхăтлă правительстви пичет цензурине пĕтерес хунă пирки пĕлтернĕ.
- 1920 — Хреçатикре Рыдз-Смиглы поляк çарĕн парачĕ.
- 1946 — Вăрçă вĕçленсен Ленинградра реставраци хыççăн Вырăс музейĕ уçăлать.
- 1950 — Европăри çĕр кăмрăкĕпе хурçă пĕрлешĕвне (Европĕрлешĕвĕн малтанхи пулнăскер) йĕркеленĕ.
- 1958 — Сан-Францискора пурăнакансем А. Хичкокăн çĕнĕ фильмне — «Пуç çаврăнăвне» — курнă.
- 1960 — Ленинград хупăрлавĕн инкекĕнче пĕтнĕ çынсене асăнса Пискарёво çăвинче мемориал уçнă.
- 1974 — Шупашкарта В.И. Чапаев музейне уçнă.
- 1995 — Мускавра Пуçтай тăвĕ çинче мемориал комплексне уçнă (капăрл.).
Çу, 10[кодне тӳрлет]
- 1844 — Канадăн тĕп хулине Кингстонран Монреале куçарнă.
- 1857 — Британ Ост-Инд компанине хирĕçле сипайсен пăлхавĕ пуçланать.
- 1869 — Америка континенчĕ урлă пĕрремĕш чукун çулне «ылтăн костыле» çапса кĕртнĕ.
- 1877 — Румыни Осман империнчен ирĕклĕхъ çĕнсе илнине пĕлтернĕ.
- 1906 — Мĕтри Ваçлейĕ, чăваш сăвăçи, çыравçи çуралнă.
- 1913 — Комендант аэродромĕнчен тӳпене тĕнчере пĕрремĕш тăваттă моторлă самолёт (капăрл.) хăпарнă.
- 1933 — Берлинра тата Германири урăх хуласенче нацист студенчĕсем демонстрацилле кĕнекесене çунтарнă.
- 1940 — нимĕçсем Франципе Бенилюкс патшалăхĕсене тапăннă та «Телĕнмелле вăрçă» вĕçленет.
- 1948 — Куснар-Иванов Станислав Александрович, сăвăç çуралнă.
- 1978 — Одессăра «Место встречи изменить нельзя» телесериала ӳкерме пуçланă.
Çу, 11[кодне тӳрлет]
- 868 — китай мăнахĕ Ван Цзе пĕрремĕш вăхăта кăтартнă пичетленĕ документа хатĕрленĕ
- 1860 — Сицилие тинĕсрен «пин» гарибальдисем кĕреççĕ
- 1867 — Лондонра Люксембург статусĕн килĕшĕвĕ çине ала пуснă
- 1873 — Пысăк театрта «Юрпикене» (П. И. Чайковскин мусăкĕ) лартнă
- 1949 — Сиам патшалăхĕн ятне Таиланда куçарнă
- 1997 — компьютер Deep Blue шахмат вăййипе тĕнче чемпионне Гарри Каспарова çĕнтернĕ
- 2003 — Вена Ӳнер кун-çулĕн музейĕнчен Бенвенуто Челлинин «Сальера» ĕçне (капăрл.) вăрланă
Çу, 12[кодне тӳрлет]
Медицина аппăшсен пĕтĕм тĕнчери кунĕ
- 1551 —Çĕнĕ Тĕнчери пĕрремĕш университета — Лима университетне — никĕсленĕ
- 1731 — Ладога каналĕпе карапсем çӳреме тытăннă
- 1926 — Польшăри çу уйăхĕнчи пăтăрмах (en)
- 1941 — Конрад Цузе пĕрремĕш компьютера (капăрл.) халăха кăтартнă
- 1965 — ФРГ–па Израиль хушшинче дипломати хутшăнăвĕсемне пуçарса янă
- 1976 — Мускавра Хельсинки ушкăнне йĕркеленĕ
- 1993 — Кăркăсстан хăйĕн сом наци укçине хута кĕртнĕ
- 2005 — Андижан пăлхавĕ пуçланнă.
- 2008 — Сычуань çĕр чĕтренĕвне пула 70 000 яхăн китай çынни пĕтет.
Çу, 13[кодне тӳрлет]
- 1497 — Александр VI чиркӳрен Савонарола уйăрать.
- 1564 — Андрей Курбский кнеç Юрьевран литва çĕрĕсене тухса тарать.
- 1830 — Эквадор Аслă Колумби йышĕнчен тухса хăйне республика тесе пĕлтерет.
- 1836 — Раççейре пĕрремĕш чукун çула тума тытăнаççĕ.
- 1917 — Мари Хĕр Фатима португал хулинче ачасене курăннă.
- 1930 — юлашки тискер хутаҫлӑ кашкӑра (капăрл.) вĕлернĕ.
- 1950 — англи Сильверстоунĕнче «Формула-1» чемпионачĕн историнче пĕрремĕш чупăвĕ иртнĕ.
- 1981 — Иоанн Павел II роман паппине Мехмет Али Агджа турккă террорисчĕ вĕлерме хăтланнă.
- 2005 — Андижанра йĕркелĕхе массăллă пăснисене пусарнă чухне калаçма пуçтарăннă темиçе çĕр çынна вĕлернĕ.
Çу, 14[кодне тӳрлет]
Куçакан вĕçен кайăксен пĕтĕм тĕнчери кунĕ
- 1607 — Джон Смит АПШн хальхи территоринче анкăлсен пĕрремĕш пурăнан вырăнне никĕсленĕ
- 1796 — анкăл тухтăрĕ Эдвард Дженнер пĕрремĕш вакцинăна хура шатрана хирĕçле усă курнă
- 1880 — Золотницкий Николай Иванович, чăваш чĕлхи пĕлĕвĕн никĕсне хываканĕ, тĕпчевçĕ, этнограф вилнĕ.
- 1918 — экран çине Я. А. Протазановăн «Отец Сергий», тĕп ролĕнче — И. Мозжухин тухать (капăрл.)
- 1918 — Мари Смит Джонс (Marie Smith Jones), Аляскăри эяк чĕлхине юлашки калаçакан çуралнă.
- 1939 — пиллĕк çулти мексикан Лина Медина ывăла çуратнă
- 1940 — тӳпене пĕрремĕш хут инçет «Ер-2» бомбардировщикĕ хăпарать
- 1948 — Давид Бен-Гурион Израиль патшалăхне туса хуни пирки пĕлтерет
- 1955 — СССР, Албани, Болгари, Венгри, ГДР, Польша, Румыни тата Чехословаки Варшава килĕшĕвĕ çине ала пуснă
- 1962 — Афинăра Испансен Хуан Карлосĕпе Грек Софийĕ пĕрлешнĕ
Çу, 15[кодне тӳрлет]
- 1602 — Бартоломью Госнольд европейсенчен пĕрремĕш Кейп-Кода çитет.
- 1768 — Генуй республики Францин Корсика утравне кивçен вырăнне хăварать.
- 1881 — Кашкăр Микули, сăвăç, юрăç çуралнă.
- 1836 — астроном Ф. Бейли «Бейли чёткисене» уçать (капарл.).
- 1904 — «Амур» минзаг «Хацусэ» тата «Ясима» япон броненосецĕсене шыва путарать.
- 1917 — Хусанта Атăлçи тăрăхри вырăс мар халăхсен пĕрремеш съезчĕ иртет.
- 1928 — «Ухмаха ернĕ самолёт» мультфильмĕнчи Микки Маусăн кинодебючĕ.
- 1928 — Андреев Иван Андреевич, чăваш чĕлхи тĕпчевçи çуралнă.
- 1935 — Мускав метрополитенĕн пĕрремĕш йĕрне хута янă.
- 1943 — Сталин хушнипе Виççĕмĕш интернационала салатса янă.
- 1956 — Павлова Надежда Васильевна, паллă чăваш балерини çуралнă.
- 1988 — Парамонов Тимофей Парамонович, вĕрентекен, юрăсене пухаканĕ вилнĕ.
Çу, 16[кодне тӳрлет]
- 1764 — Екатерина II Ырă йӑхлă хĕрупраçсен Смольный институтне йĕркеленĕ (капăрл.).
- 1916 — Кĕçтӳк Кольцов, чăваш сăвăçи çуралнă.
- 1920 — Жанна д’Арка католици чиркĕвĕ таса çын шайне хăпартнă.
- 1929 — «Рузвельт-отелĕнче» Американ киноакадемин парнин пĕрремĕш церемонийĕ иртнĕ.
- 1942 — «Дрофасене тытни» нимĕç çарĕсем Керчь хулине йышăннă.
- 1943 — Варшава геттиинчи фашистсене хирĕçле пăлхава пусарнă.
- 1962 — АПШ-ра пĕрремĕш лазерăн презентацийĕ иртнĕ.
- 1969 — совет планета хушшинче вĕçекен «Венера-5» космос аппарачĕ Венерăна çитнĕ.
- 1985 — Горбачев Михаил Сергеевич алкоголе хирĕçле кампани пуçлать.
Çу, 17[кодне тӳрлет]
Пĕтĕм тĕнчери электроçыхăну тата информаци пĕрлешĕвĕн кунĕ
- 1673 — Жак Маркеттпа Луи Жолье Вăтам Анăçри юханшывĕсемпе кӳллисем тăрăх çӳреме тухаççĕ.
- 1724 — исланд вулканĕ Крапла пĕрхĕннĕ чухне 320 м пысăкăшлĕ диаметр кратер пулса тăрать.
- 1809 — Наполеон I Франци йышне Папа облаçне кĕртнине пĕлтерет.
- 1900 — Анкăл-бур вăрçи (1899—1902): 217 кун пынă Мафекинга хупăрлани (en) вĕçленет.
- 1902 — археолог Валериос Стаис авалхи грек карапĕн ишĕлчĕкĕнче темиçе бронза шестерёнкине асăрхать (капăрл.)
- 1916 — Аслă Британи тĕнчере пĕрремĕш çуллахи вăхăта куçать.
- 1990 — Пĕтĕм тĕнчери сывлăха сыхлас йĕркелӳ гомосексуаллăха психика чир-амакĕ ят-йышĕнчен кăларнă.
- 2007 — Мускавра «Кононла хутшăну акчĕ» çине алă пуснă.
Çу, 18[кодне тӳрлет]
- 1703 — раççей флочĕн кун-çулĕнчи пĕрремĕш çапăçăвĕ
- 1753 — Елизавета Петровнăн хутайĕпе Раççейри пĕрремĕш патшалăх банкне йĕркеленĕ
- 1848 — Франкфурт-Майн-çинчи хулара пĕрремĕш пĕрлехи герман парламенчĕ уçăлать
- 1897 — Брэм Стокер «Дракула» романа пичетлет
- 1944 — Крым крым тутарĕсене депортациленĕ
- 1956 — Эрнст Рейсс тата Фриц Лухсингер пĕрремĕш Лхоцзе ту массивне хăпараççĕ (капăрл.)
- 1958 — Канн кинофестивалӗнче «Ылтăн пальма туратне» «Тăрнасем вĕçеççĕ» совет фильмĕ тивĕçет.
- 2009 — Мăн Çĕнĕ Раççей тоннелĕ эксплуатацие кĕрет.
Çу, 19[кодне тӳрлет]
- 1712 — Пётр I Раççей тĕп хулине Мускавран Санкт-Петербурга куçарнă.
- 1780 — «Хура кун», паллă мар сăлтавсене пула Çурçĕр Америка çийĕнче Хĕвел тĕксĕмленнĕ.
- 1799 — Павăл I император Раççей-Американ Компанине тăвассине çирĕплетнĕ.
- 1801 — Санкт-Петербургра Александр Суворов çарпуçăн яш вăрçă турри (капăрл.) евĕр палăкне
- 1802 — Наполеон Чыслав легион орденне йĕркелесе янă.
- 1878 — Никольский Николай Васильевич, Хыпар никĕслевçи, чăваш чĕлхи тĕпчевçи çуралнă.
- 1909 — парисăн «Шатле» театрĕнче Дягилевăн «Вырăс сезонĕсем» уçăлнă.
- 1919 — Турцире Кемаль революцийĕ тапранать.
- 1980 — экрансене Андрей Тарковскин «Сталкер» фильмĕ тухать.
Çу, 20[кодне тӳрлет]
- 1498 — Васко да Гама европейсенчен пĕрремĕш Каликутра (Инди) чарăннă.
- 1570 — Абрахам Ортелий хальхи тĕслĕ пĕрремĕш атласа хатĕрленĕ.
- 1609 — Лондонра авторне çураçтармасăрах «Уильям Шекспирăн сонечĕсене» кăларнă.
- 1838 — этеплĕх ĕçченĕсем крепăç ирĕксĕрлĕхĕнчен украин сăвăçне, прозăçине тата сăнарçине Тарас Шевченкăна укçа тӳлесе кăларнă (капăрл.).
- 1873 — Levi Strauss & Co. фирма «тӳмеллĕ кĕсьесемлĕ шăлавар» патентне туяннă.
- 1882 — Германи, Австри-Венгри тата Итали Виçмайлă пĕрлĕхе туса хунă.
- 1902 — Куба Испанирен ирĕклĕхе çĕнсе илет, официаллă ăна республика шайне кĕртеççĕ.
- 1952 — Лисицина Зоя Васильевна, паллă чăваш юрăçи çуралнă.
Çу, 21[кодне тӳрлет]
- 1502 — Жуан да Нова Таса Елен утравне тупса уçнă
- 1859 — лондонăн Биг-Бен турулĕнче сехете хута янă.
- 1864 — Хĕрлĕ Уçланкăра черкессемпе вăрçса пĕтернипе вăрçă парадне ирттернĕ.
- 1892 — Миланра Леонкавалло хайланă «Паяцсем» оперăн тĕнчери премьери иртнĕ.
- 1904 — Парисре Тĕнчери футбол федерацине йĕркеленĕ.
- 1927 — Spirit of St. Louis самолёчĕ çинче Чарльз Линдберг Атлантикăна
Урăх чĕлхе уйрăмĕнче туллирех статья пур [[:{{{1}}}:Кун пулăмĕсем:Çу уйăхĕ|Кун пулăмĕсем:Çу уйăхĕ]]. Çак статьяна куçарса эсир проекта пулăшма пултаратăр.
|
.
- 1969 — Монреальре Джон Леннон тата Йоко Оно вуннă кун пынă пацифистсен «Лăпкăлăхшăн тӳшек çинче» акцине ирттернĕ.
- 1972 — Ласло Тот мăлатукпа Микеланджелон «Пьетине» тапăннă (капăрл.).
Çу, 22[кодне тӳрлет]
- 1621 — Гуго Гроций Лувестейн карманĕнчен (капăрл.) кĕнеке арчине пытанса тухса тарнă.
- 1844 — Баб мăсăлмансене хăйĕн тĕнне куçарма тытăннă.
- 1849 — Авраам Линкольн 6469 номерлĕ ишев докне тумалли патента илнĕ.
- 1911 — Парисре Тĕнчери кинологи федерацине йĕркеленĕ.
- 1939 — Гитлĕрпе Муссолинин «Хурçă пакчĕ».
- 1956 — Луутонен Йорма Калерво, чăвашпа çармăс чĕлхине танлаштарса тĕпчекен çуралнă.
- 1960 — Аслă чили çĕр чĕтренĕвĕ, сăнанисенчен чи йывăрри.
- 1972 — Ричард Никсон, американ президенчĕсенчен пĕрремĕш Мускава килсе кайнă.
- 1980 — Pac-Man компьютер вăййин официалла релизĕ.
Çу, 23[кодне тӳрлет]
- 1430 — Жанна д’Арк Бургунд херцăкĕн аллине лекет
- 1568 — Нидерланд революцин пĕрремĕш çапăçăвĕ
- 1592 — Венецире инквизици Джордано Брунона ареслет
- 1618 — иккĕмĕш прагăри дефенестраци хыççăн Вăтăр çуллă вăрçă тапранать
- 1853 — Бичурин Никита Яковлевич, монголовед, синолог, прозаик, очеркист, сăвăç вилнĕ.
- 1879 — И. С. Тургенев Оксфорд университечĕн тухтăрĕ ятне тивĕçет
- 1988 — Мишель Платини пысăк футболпа сывпуллашать
- 1994 — «Ылтăн пальма туратне» К. Тарантинăн (капăрл.) «Криминальное чтиво» фильмĕ тивĕçет
Çу, 24[кодне тӳрлет]
Пăлхар çырулăхĕпе этеплĕхĕн кунĕ
- 1819 — «Саванна» пăрахут Атлантика океанĕ урлă пĕрремĕш çӳревне тухать.
- 1844 — Морзе телеграфĕпе Вашингтонран Балтимора пĕрремĕш пĕлтерӳ янă.
- 1883 — Çĕнĕ Йоркра Бруклин кĕперне, ун чухне тĕнчери чи пысăк çакăнса тăракан кĕпере, хута янă (капăрл.).
- 1950 — Ингрид Бергманпа Роберто Росселлини пĕрлешнĕ.
- 2001 — вырăс чĕлхиллĕ Википедире пĕрремĕш статьяна вырнаçтарнă.
Çу, 25[кодне тӳрлет]
- 1085 — Альфонсо VI маврсенчен Толедона туртса илет.
- 1682 — стрелецсен Мускаври пăлхавĕ (капăрл.).
- 1787 — Филадельфире Дж. Вашингтон ертсе пынипе Конституци конвенчĕ пуçтарăннă.
- 1865 — Одессăра Çĕнĕ Раççей университетне йĕркеленĕ.
- 1895 — Оскар Уайльда ике çуллăаха каторгă ĕçĕсене янă.
- 1935 — Джесси Оуэнс 45 минут хушшинче çăмăл атлетикăпа тăваттă рекорда тунă.
Çу, 26[кодне тӳрлет]
- 451 — эрменсем, Вардан Мамиконян ертсе пынипе, Аварай çапăçавĕнче çĕнтереймен.
- 1093 — вырăс кнеçĕсемпе половецсем хушшинчи Стугна юханшывĕ çинчи çапăçу.
- 1538 — Женевăра пурăнакансем виççĕ çуллăха Кальвина тата унăн майлисене хăваласа янă.
- 1799 — Суворовăн итал харçи: вырас çарĕсем Турина çитнĕ.
- 1805 — Милан соборĕнче Наполеон Бонапартăн çамки çине Ломбардин Тимĕр кăшăлне хунă.
- 1828 — Нюрнбергре Каспар Хаузер тупăннă (капăрл.).
- 1897 — Брэм Стокер «Дракула» романа пичетленĕ.
- 1991 — Грузири пĕрремĕш президент суйлавĕнче Звиад Гамсахурдия çĕнтернĕ.
Çу, 27[кодне тӳрлет]
- Пĕтĕм Раççейри вулавăш кунĕ.
- Нигери, Ача-пăча кунĕ.
- Украина, хими отраслĕнче ĕçлекенсен кунĕ.
- 2006 — Индонезири Ява утравĕнче Рихтер шкали тăрах 6,2 баллă çĕр чĕтренĕвĕ пулнă. 100 çын ытла вилнĕ.
- 1924 — Дмитриев Василий Дмитриевич, прозаик çуралнă.
- 1955 — Пăрчăкан Нина Алексеевна, чăваш сăвăçи çуралнă.
Çу, 28[кодне тӳрлет]
- 1942 — Ивник Иван Николаевич, сăвăç, тăлмач вилнĕ.
Çу, 29[кодне тӳрлет]
- 1988 — Турхан Кузьма Сергеевич, чăваш çыравçи вилнĕ.
Çу, 30[кодне тӳрлет]
- АПШ, вăрçăра вилнисене асăну кунĕ.
- Кастили Таса Фердинандчӗ (капăрл.) кунĕ.
- Руан хулинче Жанна д’Арка вĕлернĕ.
- Фиджи, Рату Сир Лала Сукуна кунĕ.
- Хорвати, Пăхăнманлăх кунĕ.