Еврейсем страницӑн кодне пӑхни

{{Халăх
| ячĕ       = '''Еврейсем'''<br /> יהודים
| тăван ячĕ = 
| йышĕ = 13,626<ref name="jppi1">[http://jppi.org.il/uploads/2013-2014%20Annual%20Assessment-%20Full.pdf ANNUAL ASSESSMENT 2013-2014]</ref>—13,855 млн<ref name="cbs"/>
| вырнаçăвĕ = {{ISR}}: 6 000 000<ref name="cbs"/>—6 102 900<ref name="jppi1"/><br />
{{USA}}: 5 425 000<ref name="cbs"/>—6 814 000<ref name="jppi1"/><br />
{{FRA}}: 478 000<ref name="cbs"/><ref name="jppi1"/><br />
{{CAN}}: 380 000<ref name="cbs"/><ref name="jppi1"/><br />
{{GB}}: 290 000<ref name="cbs"/><ref name="jppi1"/><br />
{{RUS}}: 190 000<ref name="cbs"/><ref name="jppi1"/><br />
{{ARG}}: 181 500<ref name="jppi1"/><br />
{{GER}}: 108 000<ref name="jppi1"/><br />
{{AUS}}: 112 500<ref name="jppi1"/><br />
{{BRA}}: 85 200<ref name="jppi1"/>
| çухалнă = 
| архкультура = 
| чĕлхе = [[иврит]], [[идиш]], [[Сефард чĕлхи|ладино]] тата урăх [[еврей чĕлхисем]]
| расă = 
| тĕн = [[иудаизм]] (ытларах сарăлнă)
| тăванла = 
| кĕрет = [[семитсем]]
| ун шутĕнче = 
| пулса тухни = авалхи израильтянсем (авалхи еврейсем), [[арамейсем]], [[финикисем]]
}}

'''Евре́йсем''' (тăван ячĕ — ''йеhудим'' ('''יְהוּדִים''') е ''иврим'' ('''עִבְרִים''') [[иврит]]ре тата ''йидн'' ('''ייִדן''') [[идиш]]ре) — тĕнчери чылай çĕршывсенче пурăнакан ([[1948]] çултанпа еврейсен [[Израиль]] патшалăхĕ пур), [[семитсем|семит]] кăкĕнчен тухнă, авалхи [[Израиль патшалăхĕ|Израиль]] тата [[Иудей патшалăхĕ|Иудей]] патшалăхĕсенче пурăннă [[Малти Азири авалхи халăхсем|авалхи халăх]]{{sfn|Эттингер|2001|с=14}}<ref name="uchebnik">[http://gazeta.rjews.net/beeri_history.shtml История евреев]</ref>. Халăхĕн йышĕ (2012)  13,855 млн çын, вĕсенчен 43 % [[Израиль|Израильте]] тата 39 % — [[АПШ]]-ра<ref name="cbs">{{cite web
|author=
|authorlink=
|datepublished=2013
|url=http://www.cbs.gov.il/reader/shnaton/templ_shnaton_e.html?num_tab=st02_11&CYear=2013
|title=JEWISH POPULATION IN THE WORLD AND IN ISRAEL
|format=
|work=
|publisher=cbs.gov.il
|accessdate=2013-9-16
|lang=en
|description=Statistical Abstract of Israel 2013 - No. 64 Subject 2 - Table No. 11
}}</ref>.

== Çавăн пекех ==
* [[Сионизм]]
* [[Антисионизм]]
* [[Еврей ячĕ]]
* [[Рахдонитсем]]

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем|2}}

== Литература ==
* {{кĕнеке|пай = Евреи|пуçелĕк = Народы России. Атлас культур и религий|вырăн = М.|издательство = Дизайн. Информация. Картография|çул = 2010|страниц = 320|isbn = 978-5-287-00718-8}}
* {{кĕнеке |автор= |пуçелĕк=Евреи|каçă пайĕ=http://www.krskstate.ru/80/narod/etnoatlas/0/etno_id/109|заглавие=Этноатлас Красноярского края |оригинал= |каçă=http://www.krskstate.ru/80/narod/etnoatlas |яваплă=Совет администрации Красноярского края. Управление общественных связей ; гл. ред. [[Рафиков, Рашит Гиззатович|Р. Г. Рафиков]] ; редкол.: [[Кривоногов, Виктор Павлович|В. П. Кривоногов]], Р. Д. Цокаев |кăларăм=2-е изд., перераб. и доп |место=Красноярск |издательство=Платина (PLATINA) |çул=2008 |том= |страницы= |столбцы= |страниц=224 |серия= |isbn=978-5-98624-092-3 |тираж= |ref=Этноатлас Красноярского края }}
* [[Немировский, Александр Аркадьевич|''Немировский А. А.'']] У истоков древнееврейского этногенеза. Ветхозаветное предание о патриархах и этнополитическая история Ближнего Востока. — М., [[2001]]. — 268 c. — ISBN 5-85941-087-5
* {{кĕнеке|пуçелĕк=История еврейского народа|оригинал=History of the Jewish people|яваплăй=[[Эттингер Шмуэль|Ш. Эттингер]] ред.|издательство=Мосты культуры, Гешарим|çул=2001|страниц=688|isbn=5-93273-050-1|тираж=3000|ref=Эттингер}}
* {{кĕнеке|автор=[[Дубнов, Семён Маркович|Дубнов С. М.]]|каçă=http://jhist.org/code/dubnov.htm|пуçелĕк=Краткая история евреев|вырăн=Ростов-Дон-çинчи|издательство=Феникс|çул=2000|isbn=5-222-01292-1|ref=Дубнов}}
* {{кĕнеке|автор = [[Соболев, Денис Михайлович|Соболев Д. М.]]|пуçелĕк = Евреи и Европа|вырăн = М.|издательство = [[Текст (издательство)|Текст]]|çул = 2008|страниц = 477|isbn = 978-5-7516-0723-4}}
* {{кĕнеке|автор =Кугел Д.|пуçелĕк = Как быть евреем|оригинал = |вырăн = М.|издательство = [[Текст (издательство)|Текст]]
|çул = 2009|страниц = 224|isbn = 978-5-7516-0769-2}}
* {{кĕнеке|автор =[[Хвольсон, Даниил Авраамович|Хвольсон Даниил]]|пуçелĕк = О некоторых средневековых обвинениях против евреев: Историческое исследование по источникам/ Предисл. Ю. Табака|оригинал = |вырăн = М.|издательство = [[Текст (издательство)|Текст]]
|çул = 2010|страниц = 474|isbn = 978-5-7516-0893-4}}
* {{кĕнеке|автор=Агапов М. Г.|пуçелĕк=Истоки советско-израильских отношений: «еврейский национальный очаг» в политике СССР в 1920-е — 1930-е годы|место=Тюмень|издательство=Вектор Бук|çул=2011|страниц=322|тираж=500|ref=Агапов}}
* {{кĕнеке|пуçелĕк=A History of Israel|автор=Bregman A.|isbn=0333676319|издательство=Palgrave Macmillan|год=2002|ref=Bregman}}
* {{кĕнеке|автор=Horowitz D., Lissak M.|пуçелĕк=Origins of the Israeli Polity: Palestine under the Mandate|вырăн=Chicago|издательство=University of Chicago Press|çул=1978|ссылка=http://www.questia.com/PM.qst?a=o&d=78153933|ref=Horowitz}}

== Каçăсем ==
* {{ВТ-ЭСБЕ|Евреи|[[Хвольсон, Даниил Авраамович|Хвольсон Д. А.]]}}
* [[s:ЕЭБЕ/Еврей|Еврей]] — статья из [[Еврейская энциклопедия Брокгауза и Ефрона|Еврейской Энциклопедии Брокгауза и Ефрона]]
* [[s:БЭАН/Еврей, евреи, еврейский|Еврей, евреи, еврейский]] из [[Библейская энциклопедия архимандрита Никифора|Библейской энциклопедии архимандрита Никифора]]
* {{ЭЕЭ|11501|Еврей}}
* [http://runivers.ru/lib/book7069/206604/ Еврейская энциклопедия] на сайте [[Руниверс]] в форматах [[DjVu]] и [[PDF]]
* [http://www.istok.ru/library/jewish-education/jews/ Евреи, еврей, еврейская религия и традиции ] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110617154352/http://istok.ru/library/jewish-education/jews/ |date=2011-06-17 }}
* Статья «[http://ec-dejavu.ru/j/Jew.html Евреи] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20171106230833/http://ec-dejavu.ru/j/Jew.html |date=2017-11-06 }}» ''С. И. Лучицкая''. // Словарь средневековой культуры. 23 илл.
* [http://jew-fund.kiev.ua/ Еврейский Фонд Украины] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090511000912/http://www.jew-fund.kiev.ua/ |date=2009-05-11 }}{{ref-en}}
* [http://vaadua.org/news.htm Ваад Украины] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090415074946/http://www.vaadua.org/news.htm |date=2009-04-15 }}
* http://www.kngu.org/KongrUkr/Communit/ObzhJew.htm {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100110045843/http://www.kngu.org/KongrUkr/Communit/ObzhJew.htm |date=2010-01-10 }}
* [http://www.polit.ru/research/2006/02/07/jew.html Еврейский век. Полемика вокруг книги Юрия Слёзкина «Эра Меркурия. Евреи в современном мире»] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100107131224/http://www.polit.ru/research/2006/02/07/jew.html |date=2010-01-07 }}
* [http://www.echo.msk.ru/programs/netak/38266/ Передача «Не так» радиостанции «Эхо Москвы» с обсуждением книги Юрия Слёзкина «Эра Меркурия. Евреи в современном мире»]
* [http://www.spiritualportal.ru/viewtopic.php?p=1842#p1810 Словарь терминов, используемых в текстах Иудаизма] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20121120125844/http://www.spiritualportal.ru/viewtopic.php?p=1842#p1810 |date=2012-11-20 }}
* [http://www1.yadvashem.org/yv/ru Национальный мемориал Катастрофы (Холокоста) и Героизма]
* [http://rian.ru/science/20100604/242365920.html Происхождение евреев выяснили учёные]
* ''Мортон Вайнфелд.'' [http://gazeta.rjews.net/Lib/sozidanie/Vainfeld.shtml Между качеством и количеством: демографические тенденции и еврейская преемственность]

{{Еврейсем}}

[[Категори:Еврейсем| ]]
[[Категори:Израиль халăхĕсем]]
[[Категори:Палестина халăхĕсем]]
[[Категори:АПШ халăхĕсем]]
[[Категори:Аргентина халăхĕсем]]
[[Категори:Аслă Британи халăхĕсем]]
[[Категори:Германи халăхĕсем]]
[[Категори:Канада халăхĕсем]]
[[Категори:Раççей халăхĕсем]]
[[Категори:Украина халăхĕсем]]
[[Категори:Франци халăхĕсем]]
[[Категори:Çывăх Тухăç халăхĕсем]]
[[Категори:Авалхи халăхсем]]