Контент патне куҫ

Изабель де Шаррьер

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Изабель де Шаррьер

Изабель де Шаррьер
Морис Кантен де Латур çырнă (1766)
Çуралнă чухнехи ят: Изабелла Агнета Елизабет ван Тёйль ван Сероскеркен
Çуралнă вăхăт: 1940, юпа, 20
Çуралнă вырăн: Зёйлен замăкĕ, Стихтсе-Вехт, Утрехт, Нидерландсем
Вилнĕ вăхăт: 2014, раштав, 27
Вилнĕ вырăн: Коломбье, Швейцари
Гражданлăх: Шаблон:SUI
Ĕçлев тĕсĕ: тăлмач, композитор, прозăç, драматург, поэтесса, эссейçĕ, философ
Жанр: роман, поэзи, эссе
Ĕçсен чĕлхи: франц, акăлчан нидерланд
Изабель де Шаррьер портречĕ, Jens Juel çырнă (1777)

Изабе́ль де Шаррье́р, çаплах Шарьер (фр. Isabelle de Charrière), псевдонимĕ — Белль[1] ван Зёйлен (гол. Belle van Zuylen), çуралнă чухнехи ят - Изабелла Агнета Елизабет ван Тёйль ван Сероскеркен (Isabella Agneta Elisabeth van Tuyll van Serooskerken); 20.10.1740, Зуйлене замăкĕнче, голл. — 27.12.1805, Коломбье) — нимĕç тата франц чĕлхипе эпистолярлă жанрĕнче хайланă, ытларах хăйĕн франц ячĕпĕ паллăлăха тухнă голланд-швейцар çыравçи.

Изабель де Шаррьер 1740 çулхи юпан 20-мĕшĕнче, Зуйлене замăкĕнче (Стихтсе-Вехт, Утрехт), Гаагăри паллă йăх кийышĕнче, çуралнă[2]. Çичĕ ачаран чи асли пулнă[3].

1776 çулчен король килĕ таврашĕнче тата Голландири пĕрлĕхĕн çӳлти сийĕсенче ӳснĕ; тăтăшах амăшĕпе тата аккăшĕпе çыру çӳретнĕ, çапла вара, Сент-Бёв каланипе, эпистолярлă таланта, çивĕҳ ăс-тăна тата сăнавлăха туптанă, çак пахалăхсемпе Севинье хуçайккăран кая юлман, темелле[2].

Англире курса çӳренĕ хыççăн, пуянах мар швейцар дворянне качча тухнă та Невшатель кӳлли çыранĕнчи упăшкин Ле-Понте йăх килĕнче пурăнма тытăннă. Унти пурнăçа вара вăл хăйĕн пĕрремĕш «Невшатель çырăвесем» (фр. Lettres neufchatelloises)[2] романĕнче çырса кăтартнă.

1786 çулта Изабель де Шаррьер Париса куçса кайнă та Анна де Сталь тата Б. Констанпа çывăх паллашнă. Революци хыççăн де Шаррьерсем хăйсен чылай тупăшне çухатсан Коломбьене таврăннă[2].

Пултарулăхне хаклани

[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Кăларăмсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Пĕрремĕш романĕ «Le noble — Conte moral» (1762), аристократие критикиленĕ[4];
  • Portrait de Mll de Z., sous le nom de Zélide, fait par elle-même (1762);
  • «Басни» (Fables; 1764);
  • «Жюстин» (Justine; 1764);
  • «Portrait de Madame Hasselaar la jeune, née Hasselaar, sous le nom de Camille» (1764);
  • «Portrait de Mme Geelvinck» (1764);
  • «Lettre sur les opérations militaires en Corse» (1768);
  • «Невшательские письма» (Lettres neuchateloises, эпистолярный роман, 1784); изд. 1833;
  • «Lettres de Mistriss Henley, publiées par son amie» (1784);
  • «Письма из Лозанны» (Lettres écrites de Lausanne, Тулуза, 1785);
  • «Калиста, или Письма из Лозанны» (Caliste, ou lettres écrites de Lausanne, эпистолярный роман, 1786; изд. 1845);
  • «Caliste, ou continuation des lettres écrites de Lausanne» (1787);
  • «Bien-Né» (1788)
  • «Eclaircissemens relatifs à la publication des „Confessions“ de Rousseau» (1790)
  • нравоучительная сказка «Aiglonette et Insinuante, ou la Souplesse» (1790) — написана для Марии-Антуанетты, один экземпляр был ей выслан[4];
  • «Zadig (opéra)» (1791);
  • «Lettres trouvées dans des portefeuilles d'émigrés» (1793);
  • комедия «L’émigré» (1794);
  • «L’Inconsolable» (1794);
  • «Elise, ou l’Université» (1795);
  • «Camille, ou le nouveau roman» (1796);
  • «Honorine d’Userche» (1796); изд. 1808;
  • «La parfaite Liberté ou les vous et les toi» (1796);
  • «Trois femmes» (1797) — отличается тонкостью анализа и глубиной философской мысли[2];
  • «Réponse à l'écrit du colonel de La Harpe, intitulé „De la neutralité des gouvernans de la Suisse depuis l’année 1789“» (1797);
  • «Asychis ou le Prince d’Egypte» (1798);
  • «L’abbé de La Tour, ou Recueil de nouvelles et autres écrits divers» (1798; том 2);
  • «Les ruïnes de Yedburg» (1799);
  • «Sainte Anne» (1799);
  • «L'Enfant gâté ou le fils et la nièce» (1800);
  • «Louise et Albert» (1803);
  • «Sir Walter Finch et son fils William» (1806);
  • «L’enfant gaté»;

Хайланисен пухмачĕ

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Полное собрание сочинений в 10 томах. Œuvres complètes, Édition critique par J-D. Candaux, C.P. Courtney, Pierre et Simone Dubois, P. Thompson, J. Vercruysse, D.M. Wood. Амстердам, G.A. van Oorschot, 1979—1984.

Хайланисен пухмачне кĕртмен текстсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  • Die wiedergefundene Handschrift: Victoire ou la vertu sans bruit. Magdalene Heuser. In: Editio. Internationales Jahrbuch für Editionswissenschaft. 11 (1997), стр. 178—204.
  • Ранние тексты. Новые материалы из голландских архивов. — Early writings. New material from Dutch archives. Éd. Kees van Strien, Лувен, Peeters, 2005. VI-338 с.
  • Переписка и неопубликованные тексты. Correspondances et textes inédits. Éd. Guillemette Samson, J-D. Candaux, J. Vercruysse et D. Wood. Париж, Champion, 2006. 423 с.

Асăрхавсем

[тӳрлет | кодне тӳрлет]
  1. ^ кĕскен Изабелль, е Белла - Изабелла
  2. ^ 1, 2, 3, 4 тата 5 Шаррьер Изабелла-Гиацинта-Агнесса // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
  3. ^ Belle van Zuylen - Chronologie. Тĕрĕсленĕ 1 Чӳк уйӑхӗн 2020.
  4. ^ 1 тата 2 Yvette Yvonne Marie Went-Daoust. Isabelle de Charrière (Belle de Zuylen): de la correspondance au Roman épistolaire ; études reúnies. — Rodopi, 1995.