Казахстан
Қазақстан Республикасы Касахстан Республики | |||||
| |||||
![]() | |||||
Патшалăх чĕлхисем | Казах чĕлхи, вырăс чĕлхи | ||||
---|---|---|---|---|---|
Тĕп хула | Нур-Султан | ||||
Чи пысăк хула | Алма-Ата | ||||
Президент | Касым-Çăмарт Тукаев | ||||
Премьер-министр | Алихан Смаилов | ||||
Лаптăкĕ - Пĕтĕмпе |
9 вырăнта 2 717 300 км2 | ||||
Халăх йышĕ - Пĕтĕмпе(01.06.2008) - Йышлăхĕ |
60 вырăнта 15 658 308 5,76/км² | ||||
Валюта ячĕ | тенке | ||||
Вăхăт тăрăхĕ | ГВ +4 пуçласа +6 таран | ||||
Патшалăх гимнĕ | Менің Қазақстаным | ||||
Тетел доменĕ | .kz | ||||
Тел. префиксĕ | 7 |
Касахстан (каз. Қазақстан, выр. Казахстан) — Азире вырнаçнă патшалăх. Раççей Патшалăхĕпе, Китайпа, Кăркăсстанпе, Туркменипе, Ӳспекстанпа çуммăн вырнаçнă.
Тавралăх[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Çĕр пичĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Касахстанăн чылай пайĕ тӳремлĕ вырăн, мальенпе кăнтăр-мальенче çеç сăртсемпе тусем курăнаççĕ. Кăркăсстанпе чикеленнĕ вырăнти сăртсен çӳллĕшĕ тинĕс шайĕнчен 5 000 метра çитет. Касахстанăн çурçĕр пайĕ Анăçри Çĕпĕр тӳремне йышăнать.
Çанталăк[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Çанталăкĕ кунта çирĕп континентлă тăрать. Кăрлач уйăхĕнчи вăтам температура — −19 °C пуçласа −4 °C таран, утă уйăхĕнче — +19 °C пуçласа +26 °C таран. Çулла сывлăш +49 °C таран хĕрме, хĕлле −50 °C таран чакма пултарать.
Шыв-шур[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Тĕп статья: Казахстан шыв-шурĕсем
Тĕп юханшывсем — Уралпа Эмба (Каспи тинĕсне юхса кĕреççĕ), Сырдарья (Арал тинĕсне юхса кĕрет), Или (Балхаша юхса кĕрет), Тобол, Иртыш, Ишим (вĕсем çурçĕрелле юхса Çурçĕр Пăрлă океана юхса кĕреççĕ).
Халăх йышĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
1999 çулхи çырав тăрăх Касахстанра 14 953 пин çын, 131 тĕрлĕ халăх пурăннă. Казахсем халăх йышĕнче 53,4% шутланаççĕ, вырăссем — 1/3 пайĕ таран. Çавăн пекех нумайăн украинсем, нимĕçсем, тутарсем, корейсем пурăнаççĕ.
Касахстан облаçĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Акмулла облаçĕ
- Актюбинск облаçĕ
- Атырау облаçĕ
- Хĕвелтухăç Касахстан облаçĕ
- Жамбыл облаçĕ
- Хĕвеланăç Касахстан облаçĕ
- Караганда облаçĕ
- Кустанай облаçĕ
- Кзыл-Орда облаçĕ
- Мангистау облаçĕ
- Павлодар облаçĕ
- Çурçĕр Касахстан облаçĕ
- Кăнтăр Касахстан облаçĕ