Нимĕç чĕлхи страницӑн кодне пӑхни

{{Чĕлхе
|тĕс = инди-европа
|ят=Нимĕç чĕлхи
|тăван ят = Deutsch {{IPA|[dɔʏtʃ]}}
|патшалăхсем = [[Германи]], [[Австри]], [[Швейцари]], [[Лихтенштейн]], [[Бельги]], [[Итали]], [[Люксембург]], [[Раççей Федерацийĕ]] тата 36 çĕршыв
|официаллă чĕлхе = 
{{Германи ялавĕ}} [[Германи]]<br />
{{Австри ялавĕ}} [[Австри]]<br />
{{Лихтенштейн ялавĕ}} [[Лихтенштейн]]<br />
{{Швейцари ялавĕ}} [[Швейцари]]<br />
{{Люксембург ялавĕ}} [[Люксембург]]<br />
{{Бельги ялавĕ}} [[Бельги]]:
** [[File:Flag of the German Community in Belgium.svg|border|22px]] [[Бельгин нимĕç чĕлхиллĕ пĕрпĕрлĕхĕ|Нимĕç чĕлхиллĕ пĕрпĕрлĕх]]
'''Регионти е вырăнти официаллă чĕлхе:'''<br />
{{Бразили ялавĕ}} [[Бразили]]<ref>{{cite web |url= http://www.ipol.org.br/upload/Image/lei1.jpg|title=Cooficialização da língua alemã em Antônio Carlos: Projeto legislativo 132/2010 |publisher= Instituto de Investigação e Desenvolvimento em Política Linguística|accessdate=2014-11-13 |lang=pt}}</ref><ref>{{cite web |url= http://www.vemprapomerode.com.br/cultura/patrimonio/pagina/lingua-alema|title=Língua alemã |author= |date= |work= |publisher= Secretaria de Turismo, Cultura e Esporte de Pomerode|accessdate=2014-11-13 |lang=pt}}</ref>:
** [[File:Bandeira de Santa Catarina.svg|border|22px]] [[Санта-Катарина]] ([[Антониу-Карлус (Санта-Катарина)|Антониу-Карлус]], [[Помероди]])
{{Ватикан ялавĕ}} [[Ватикан]]:
** [[File:BANDERA GUARDIA VATICA PANCHO.svg|border|22px]] [[Швейцари гвардийĕ]]<ref>{{статья |автор=Haubel M.|пуçелĕк= Die päpstliche Schweizergarde|каçă= |чĕлхе= |кăларăм=Österreichische Militärische Zeitschrift |çул=2007 |номер=3 |страницы=311-316}}</ref>
{{Дани ялавĕ}} [[Дани]] ([[Кăнтăр Дани]])<ref>{{cite web |url=http://www.nordschleswig.dk/sprache |title= 
Sprache – Identität und Schlüssel|publisher=Nordschleswig.de |accessdate=2014-11-13 |lang=de}}</ref><br>
{{Итали ялавĕ}} [[Итали]]:
** [[File:Flag of South Tyrol.png|border|22px]] [[Больцано (провинци)|Кăнтăр Тироль]]<ref>{{статья |автор=Bauer R.|пуçелĕк=Deutsch als Amtssprache in Südtirol |чĕлхе=de |кăларăм= Terminologie et tradtition. Office des publications officielles des communautés europeénnes|çул=1994 |том= |номер= |страницы= 63–84}}</ref>
{{Намиби ялавĕ}} [[Намиби]]<ref>{{cite web |url= http://www.az.com.na/fileadmin/pdf/2007/deutsch_in_namibia_2007_07_18.pdf|title=Deutsch in Namibia|date= 18.07.2007 |publisher=Allgemeine Zeitung|accessdate=2014-11-13|lang=de}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.deutschinnamibia.org/index.php?module=Pages&func=display&pageid=1|title=Wir stellen uns vor: Initiative Deutsch in Namibia (DiN)|publisher=DiN|accessdate=2011-11-06|lang=de}}</ref><br />  
{{Парагвай ялавĕ}} [[Парагвай]]<ref>{{cite web |url=http://www.bpb.de/internationales/amerika/lateinamerika/44846/deutsche-kolonie|title=Die deutsche Kolonie in den Subtropen Paraguays|date=09.01.2008|publisher= Bundeszentrale für politische Bildung|accessdate=2014-11-13|lang=de}}</ref><br /> 
{{Польша ялавĕ}} [[Польша]]<ref>{{cite web |url=http://www.ostpreussen-info.de/land/minderheit.htm|title=Zur Lage der deutschen Minderheit in Polen seit 1989|author= Danowski R.|publisher=Ostpreussen-info.de|accessdate=2014-11-13 |lang=de}}</ref>:
** [[File:POL województwo opolskie flag.svg|22px|border|Ополье вăйпутлăхĕ]] [[Ополье вăйпутлăхĕ]] (27 [[гмина|гмин]])
** [[File:POL województwo śląskie flag.svg|22px|border|Силези вăйпутлăхĕ]] [[Силези вăйпутлăхĕ]] (1 гмина)
{{Словаки ялавĕ}} [[Словаки]]:
** [[File:Banskobystricky vlajka.svg|22px|border|Банскобистрица Ен]] [[Банскобистрица Ен]] ([[Крагуле]])
{{Франци ялавĕ}} [[Франци]]<ref>{{кĕнеке|автор=[[Эрбе, Михаэль|Erbe M.]]|пуçелĕк=Das Elsass. Historische Landschaft im Wandel der Zeiten|вырăн=Stuttgart|издательство=Kohlhammer|год=2002|страницы=198|isbn=3-17-015771-X}}</ref><ref>{{статья |автор=[[Хартвег, Фредерик|Hartweg F.]]|пуçелĕк= Die Sprachen im Elsass: Kalter Krieg oder versöhntes Miteinander?|ссылка=http://www.hss.de/downloads/argumente_materialien_35.pdf|язык=de|кăларăм=Argumente und Materialien
zum Zeitgeschehen: Frankophonie – nationale und internationale Dimensionen|çул=2002|номер=35|страницы=63-75}}</ref>:
** {{Ялавлани|Эльзас}}
** {{Ялавлани|Лотаринги}} ([[Мозель (департамент)|Мозель]])
|йĕркелекен = [[Нимĕç чĕлхи институчĕ]]<br />[[Нимĕçле тĕрĕс çыру канашĕ]]<br /> 
|калаçакан йышĕ= Тăван чĕлхе: 110 миллион<br />Иккĕмĕш чĕлхе: 120 миллион
|рейтинг=10
|категори = [[Еврази чĕлхисем]]
|классификаци =
[[Инди-европа çемьи]]
: [[Герман чĕлхисем|Германи турачĕ]]
:: [[Анăç германи чĕлхисем|Анăç германи ушкăнĕ]]
|çыру = [[латиница]] ([[нимĕç алфавичĕ]])
|ГОСТ 7.75-97 = нем 481
|ISO1=de
|ISO2=ger (B); deu (T)
|ISO3=deu
}}
[[File:Legal status of German in the world.svg|frameless|right]]
[[File:Legal status of German in Europe.svg|frameless|right]]

'''Нимĕç чĕлхи''' (ним. {{audio|de-Deutsch.ogg|''Deutsch''}}, çапла илтĕнет: {{IPA|[ˈdɔʏ̯tʃ]}}; ''deutsche Sprache'', илтĕнет: {{IPA|[ˈdɔʏ̯tʃə ˈʃpʀaːχə]}}) — [[нимĕçсем|нимĕçсен]], [[австрисем|австрисен]], [[лихтенштейнсем|лихтенштейнсен]] тата чылай [[швейцарсем|швейцарсен]] тăван чĕлхи, хĕвеланăç [[Герман чĕлхисем|герман ушкăнне]] кĕрекен [[инди-европа чĕлхисем|индо-европа]] [[чĕлхе|чĕлхи]]. [[Германи]]пе [[Австри]]ре патшалăх чĕлхи шутланать. Çавăн пекех [[Швейцари]]ре тата [[Люксембург]]ра тĕп чĕлхесем йышне кĕрет. 

Литература чĕлхине Мартин Лютер хатĕрленĕ. Вăл библине нимĕçле куçарнă. Библине çырнă чухне вăл пĕтĕм нимĕç диалекчĕсемпе усă курнă, çавăнпа та унăн ку çырăвĕ нимĕç чĕлхин никĕсĕ пулса юлнă<ref name="ReferenceA">{{кĕнеке|пуçелĕк=Немецкий язык // Языкознание. [[Большой энциклопедический словарь]]|яваплă=Тĕп ред. [[Ярцева Виктория Николаевна|В. Н. Ярцева]]|кăларăм=2-мĕш кăл.|вырăн=М.|издательство=[[Большая Российская энциклопедия (издательство)|Большая Российская энциклопедия]]|çул=1998|страницы=329|isbn=5-85270-307-9}}</ref>. [[Китай чĕлхи|Китай]], [[Арап чĕлхи|арап]], [[хинди]], [[Акăлчан чĕлхи|акăлчан]], [[Испан чĕлхи|испан]], [[Бенгал чĕлхи|бенгал]], [[Португал чĕлхи|португал]], [[Вырăс чĕлхи|вырăс]] тата [[Япун чĕлхи|япун]] чĕлхисем хыççăн [[Тĕнчере калаçакансемпе чи йышлă чĕлхесен ят-йышĕ|тĕнчере калаçакансемпе чи йышлă чĕлхе]] шутланать. Нимĕç чĕлхи [[Тетелри чĕлхесем|интернетре усă курнипе]] тăваттăмĕш вырăна (акăлчан, вырăс тата япун) йышăнать<ref>{{cite web|title=Usage of content languages for websites|url=http://w3techs.com/technologies/overview/content_language/all|work=W3Techs.com|accessdate=1-01-2016|lang=en|archiveurl=https://www.webcitation.org/66ZQzUXh6|archivedate=2012-03-31}}</ref>. Çаплах нимĕç чĕлхи — [[Европа Пĕрлешĕвĕ]] [[Европĕрлешӳ чĕлхисем]] пе темиçе [[нимĕçчĕлхине тĕнчери организацисенче усă курни|тĕнчери урăх организацисен]] официаллă тата ĕçри чĕлхе пулать.

[[Индоевропа чĕлхисем|Индоевропа çемьинчи]] [[Герман чĕлхисем|герман чĕлхисен]] [[Анăç нимĕç чĕлхисем|анăç кĕçĕн группине]] кĕрет. [[Çурулăх]]ăн никĕсне [[латин алфавичĕ|латин алфавитне]], [[Умлаут (диакритика палли)|умлаутсене]] (''ä, ö, ü'') пĕлтерекен 3 графема тата [[эсцет]] [[Лигатура (саспаллисене пĕрлештерни)|лигатурине]] (''ß'') хушса, хунă. Авалранхи çыру палăкĕсене [[VIII ĕмĕр]]те хăварна теççĕ<ref name="Немецкий язык">{{cite web|url=http://www.krugosvet.ru/enc/gumanitarnye_nauki/lingvistika/NEMETSKI_YAZIK.html?page=0,0|title=Немецкий язык|author=|date=|work=|publisher=[[Кругосвет|Энциклопедия Кругосвет]]|accessdate=2011-11-06|lang=}}</ref>.

Нимĕç чĕлхи [[прагерман чĕлхи]] кăкĕнчен тухнă, лешĕ вара, хăй майĕпе, [[праиндоевропа чĕлхи]]нчен уйрăлса кайнăскер пулать. [[Хупă сасăсем иккĕмĕшле куçăнни|Хупă сасăсем иккĕмĕшле куçăннă]] хыççăн чĕлхен фонетикăпа морфологи системисем улшăнни ăна тăванла [[Герман чĕлхисем|герман чĕлхисенчен]] уйăрса янă. [[Вăтам ĕмĕрсем|Вăтам ĕмĕрсенче]] [[Тури енчи нимĕç чĕлхи|тури нимĕç]], унăн хыççăн — [[ирхи тури нимĕç чĕлхи|ирхи тури нимĕç]] [[Фонетика|фонетикипе]] [[Морфологи (лингвистика)|морфологи]], лексика йĕркеленчĕкĕпе [[синтаксис]] аталанса пыраççĕ. Хальхи нимĕç чĕлхин — унăн кунçулĕ [[XVII ĕмĕр]]ĕн иккĕмĕш пайĕнчен пуçланнă темелле —тепĕр ячĕ [[тури нимĕç чĕлхи]]. Ăна ура çине тăратма [[Лютер Мартин|Мартин Лютерăн]] [[Лютер библийĕ|Библийĕ]], [[Гёте Иоганн Вольфганг фон|Иоганн Вольфганг фон Гёте]], [[Клопшток Фридрих Готлиб|Фридрих Готлиб Клопшток]] тата [[Готтшед Иоганн Кристоф|Иоганн Кристоф Готтшед]] çыравçăсен пултарулăхĕ, [[Аделунг Иоганн Кристоф|Иоганн Кристоф Аделунг]], [[Гримм тăвансем|Гримм тăвансен]] тата [[Дуден Конрад|Конрад Дуден]] лингвистика ĕçĕсем хăватлă ӳсĕм панă<ref name="ReferenceA"/>.

Хальхи [[литература нимĕç чĕлхи]]н никĕсне [[Тури нимĕç диалекчĕсем|тури нимĕç диалекчĕсене]] хунă. Унсăр пуçне уйрăмла [[нимĕç чĕлхин далекчĕсем|нимĕç диалекчĕсем]] (сăмахран, [[Анатри нимĕç диалекчĕсем|анатри нимĕç]] е [[Алеманн диалекчĕсем|алеманн]]) пур, вĕсем хăйсен уйрăмлăхне упраса пыраççĕ. Австрипе Швейцарире  хăйсен диалект никĕсĕпе йĕркеленнĕ [[нимĕç чĕлхин варианчĕсем]] пур, вĕсем фонетикăпа грамматика енчен хăйне евĕрлĕ йĕркеленчĕклĕ<ref name="ReferenceA"/><ref name="Немецкий язык"/>.

== Диалектсем ==
Нимĕç чĕлхин диалекчĕсем нумай. Вĕсем пĕр-пĕринчен самай уйрăлса тăнăран тĕрлĕ диалектпа калаçакансем пĕр-пĕрне ăнланмаççĕ. Диалектсен шучĕ пысăк пулнин сăлтавĕ çак çĕрсен историйĕнчен пырать. Романпа славян чĕлхисен ушкăнĕсемпе танлаштарсан герман ушкăнне кĕрекен чĕлхесен çĕрĕсем çинче мĕн авалтан уйрăммăн аталанма тăрăшнă. Ку паллах пĕр чĕлхене аталанма пулашман — тĕрлĕ çĕрсенче нимĕç чĕлхи тĕрлĕрен аталаннă май хальхи Германири диалектсен шучĕ питĕ пысăк. Малтан Германине пĕрлештерни те пĕр чĕлхе тупасси патне илсе çитереймен.

== Çырулăхĕ ==
{{main|Нимĕç çырулăхĕ|Нимĕç алфавичĕ}}
[[File:Vereinfachte Ausgangsschrift.png|right|thumb|250px|Нимĕç алфавичĕн [[пысăк саспаллисем]] тата уйрăмла сасхутăшĕсем]]
[[Нимĕç алфавичĕ|Нимĕç алфавитĕнче]] 26 мăшăр [[Латин алфавичĕ|латин саспаллипе]] ([[Пĕчĕк саспаллисем|пĕчĕк]] тата [[Пысăк саспаллисем|пысăк]]) усă кураççĕ<ref>{{cite web|url=http://www.studygerman.ru/online/alphabet/|title=Немецкий алфавит: Study German|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2011-11-06|lang=}}</ref>; буквы, обозначающие [[умлаут]]ланă [[сасă]]сене палăртакан саспаллисене (''ä'', ''ö'', ''ü'') тата ''ß'' ([[эсцет]]) [[лигатура (саспаллисене пĕрлештерни)|лигатура]] алфавит йышне кĕртмен. Алфавит майĕпе ''ä'', ''ö'', ''ü'' сортланă чухне вĕсене ''a'', ''o'', ''u'' уйăрмаççĕ; умлаутпа кăна уйăрăлса тăракан сăмахсене майлаштарнă чухне умлаутлă сăмаха каярах лартаççĕ; ''ß'' паллăпа тăсăллă уçă сасăсемпе дифтонгсем хыççăн усă кураççĕ<ref>{{cite web|url=http://www.all-de.com/service/fragen_antworten/771-kogda-v-nemeckom-yasyke-ispolzuetsya-ss.html|title=Когда используется «ß»|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2014-01-20|lang=}}</ref> и приравнивается к сочетанию ''ss''<ref>{{cite web|url=http://audio-class.ru/deutsch/abc-de.html|title=О Немецком алфавите|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2011-11-06|lang=}}</ref>. Анчах та Однако при перечислении немецких букв буквы ''ä'', ''ö'', ''ü'' нимĕç саспаллисене ''a'', ''o'' и ''u'' саспаллисемпе юнашар мар, ят-йышăн вĕçĕнче, лартаççĕ<ref>{{cite web|url=http://www.sprachprofi.org/german-alphabet_72670817.html|title=Das deutsche Alphabet|author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2012-01-17|lang=de}}</ref>. Сăмахсарсенче нимĕç сăмахĕсене умлаута шута илмесĕр вырнаçтарнă.

{| class="standard" style="text-align:center; font-family: Arial Unicode MS, Lucida Sans Unicode, sans-serif;"
|-----
! <span style="font-size:smaller;">саспалли</span> !! <span style="font-size:smaller;">ячĕ</span>
| width="1" rowspan="16" |
! <span style="font-size:smaller;">саспалли</span> !! <span style="font-size:smaller;">ячĕ</span>
| width="1" rowspan="16" |
! <span style="font-size:smaller;">саспалли</span> !! <span style="font-size:smaller;">ячĕ</span>
| width="1" rowspan="16" |
! <span style="font-size:smaller;">саспалли</span> !! <span style="font-size:smaller;">ячĕ</span>
| width="1" rowspan="16" |
! <span style="font-size:smaller;">саспалли</span> !! <span style="font-size:smaller;">ячĕ</span>
|-----
| [[A (латиница)|A a]] || а || [[F (латиница)|F f]] || эф || [[L (латиница)|L l]] || эль || [[Q (латиница)|Q q]] || ку || ([[Ü (латиница)|Ü ü]]) || у-умлаут
|-----
| ([[Ä (латиница)|Ä ä]]) || а-умлаут || [[G (латиница)|G g]] || гэ || [[M (латиница)|M m]] || эм || [[R (латиница)|R r]] || эр || [[V (латиница)|V v]] || фау
|-----
| [[B (латиница)|B b]] || бэ || [[H (латиница)|H h]] || ха || [[N (латиница)|N n]] || эн || [[S (латиница)|S s]] || эс || [[W (латиница)|W w]] || вэ
|-----
| [[C (латиница)|C c]] || цэ || [[I (латиница)|I i]] || и || [[O (латиница)|O o]] || о || ([[ß (латиница)|ß]]) || эсцет (ss) || [[X (латиница)|X x]] || икс
|-----
| [[D|D d]] || дэ || [[J (латиница)|J j]] || йот || ([[Ö (латиница)|Ö ö]]) || о-умлаут || [[T (латиница)|T t]] || тэ || [[Y (латиница)|Y y]] || ипсилон
|-----
| [[E (латиница)|E e]] || э || [[K (латиница)|K k]] || ка || [[P (латиница)|P p]] || пэ || [[U (латиница)|U u]] || у || [[Z (латиница)|Z z]] || цет
|-----
|}

Латиницăна нимĕç чĕлхине кĕртиччен çырура [[рунăсем]]пе усă курнă, вĕсене герман çĕрĕсене христианланă хыççăн пĕтĕмпех пăрахăçланă. [[XX ĕмĕр]]чен официаллă [[Готика çырăвĕ|готика шрифчĕпе]] (çав шутра урăх çĕршывсенче кăларнă сăмахсарсенче) усă курнă<ref>{{cite web|url=http://inyazservice.narod.ru/german_general.html|title=Виды немецкого письма |author= |date= |work=|publisher=|accessdate=2011-11-06|lang=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120119121342/http://inyazservice.narod.ru/german_general.html|archivedate=2012-01-19|deadlink=404}}</ref>.

Çаплах ятарлă [[готика алçыру шрифчĕ]]пе [[фрактура]] (шкулсенче [[1941]] çулчен вĕрентнĕ) пулнă. [[Антиква]]па малтан официаллă мар [[XIX ĕмĕр]]тенпе усă курнă, [[Ноябрь революцийĕ|1918 çулхи ноябрь революцийĕ]] хыççăн официаллă кĕртнĕ. [[Нацистсем]] хуçаланнă чухне готика шрифтне каялла тавăрнă, пĕр вăхăт унпа официаллă çырнă, анчах та тепĕртакран [[нацистсен пропаганди]] готика шрифчĕсене хĕстерме тытăннă, вĕсенче [[Еврейсен тăваткал çырăвĕ]]н йĕрленчĕкĕсене асăрханă имĕш<ref>{{cite web|url=https://books.google.com/?id=zfT0Iam0q7AC&pg=PA165&vq=the+nazi+ban+on+gothic&dq=paul+renner+the+art+of+typography+1998|title=Paul Renner: the Art of Typography|author=Christopher Burke.|date=1998|work=|publisher=New York: Princeton Architectural Press|accessdate=2011-11-06|lang=}}</ref>.<ref>[https://mundofutebol.vip/ MundoFut TV] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20230603005110/https://mundofutebol.vip/ |date=2023-06-03 }} é um canal que transmite ao vivo o Campeonato Brasileiro Série A</ref>. Халĕ вĕсене декарацилле илемлетме е кĕнекесене пичетлеме усă кураççĕ.

== Çав. пекех ==
* [[Герман чĕлхисем]]
* [[Нимĕç чĕлхин историйĕ]]
* [[Нимĕç чĕлхин диалекчĕсем]]
* [[Нимĕç чĕлхин грамматики]]
* [[Нимĕç челхин фонетики]]

== Литература ==
* {{кĕнеке|автор=Бах А.|пуçелĕк=История немецкого языка|вырăн=М.|издательство=Либроком|çул=2011|страниц=346|страницы=|isbn=978-5-397-01659-9|ref=Бах А. История немецкого языка, 2011}}
* {{кĕнеке|автор=[[Берков Валерий Павлович|Берков В. П.]]|пуçелĕк=Современные германские языки|вырăн=М.|издательство=АСТ|çул=2001|страниц=336|страницы=|isbn=5-17-010576-2|ref=Берков В. П. Современные германские языки, 2001}}
* {{кĕнеке |автор=[[Домашнев Анатолий Иванович|Домашнев А. И.]]|пуçелĕк=Труды по германскому языкознанию и социолингвистике|вырăн=СПб.|издательство=Наука|çул=2005|страниц=1113|страницы=|ref=Домашнев А. И. Труды по германскому языкознанию и социолингвистике, 2005}}
* {{кĕнеке |автор=[[Жирмунский, Виктор Максимович|Жирмунский В. М.]]|пуçелĕк=История немецкого языка|вырăн=М.|издательство=Издательство литературы на иностранных языках|çул=1948|страниц=300|isbn=|ref=Жирмунский В. М. История немецкого языка}}
* {{кĕнеке |автор=[[Жирмунский, Виктор Максимович|Жирмунский В. М.]]|пуçелĕк=Общее и германское языкознание|вырăн=Л.|издательство=Наука|çул=1976|страниц=698|страницы=|ref=Жирмунский В. М. Общее и германское языкознание, 1976}}
* {{кĕнеке |автор=Зуева А. Н., Молчанова И. Д. и др.|пуçелĕк=Словарь словообразовательных элементов немецкого языка |вырăн=М.|издательство=|çул=1979|страниц=536|isbn=|ref=Зуева А. Н., Молчанова И. Д. и др. Словарь словообразовательных элементов немецкого языка, 1979}}
* {{кĕнеке |автор=Левковская К. А.|пуçелĕк=Немецкий язык. Фонетика, грамматика, лексика|яваплă=К. А. Левковская|кăларăм=2-мĕш кăл.|вырăн=М.|издательство=Академия|çул=2004|страниц=368|isbn=5-7695-1996-7|ref=Левковская К. А. Немецкий язык. Фонетика, граматика, лексика, 2004}}
* {{кĕнеке|автор=Маккензен Л.|пуçелĕк=Немецкий язык. Универсальный справочник|вырăн=М.|издательство=Аквариум|çул=1998|страниц=592|страницы=|isbn=5-85684-101-8|ref=Маккензен Л. Немецкий язык. Универсальный справочник, 1998}}
* {{кĕнеке|автор=Москальская О. И.|пуçелĕк=История немецкого языка. Deutsche Sprachgeschichte|вырăн=М.|издательство=Академия|çул=2006|страниц=288|страницы=|isbn=5769530235|ref=Москальская О. И. История немецкого языка}}
* {{кĕнеке|автор=Мышковая И. Б.|пуçелĕк=Времена немецкого глагола|вырăн=СПб. |издательство=|çул=2007|страниц=96|isbn=978-5-91281-007-7|ref=Мышковая И. Б. Времена немецкого глагола, 2007}}
* {{кĕнеке|автор=[[Погадаев Виктор Александрович|Погадаев В. А.]]|пуçелĕк=Немецкий язык. Краткий справочник|вырăн=М.|издательство=|çул=2003|страниц=318|isbn=5-8123-0155-7|ref=Погадаев В. А. Немецкий язык. Краткий справочник, 2003}}
* {{кĕнеке|автор=Ольшанский И. Г., Гусева А. Е.|пуçелĕк=Лексикология: Современный немецкий язык|вырăн=М.|издательство=Академия|çул=2005|страниц=416|страницы=|isbn=5-7695-1812-X|ref=Ольшанский И. Г., Гусева А. Е. Лексикология: Современный немецкий язык, 2005}}
* {{кĕнеке|автор=Снегирёва Н. С.|пуçелĕк=Синтаксис немецкого языка. Syntax der deutschen Sprache: Theorie, Übungen und Textbeispiele|вырăн=Омск|издательство=ОмГУ|çул=2004|страниц=149|страницы=|isbn=5-7779-0312-6|ref=Снегирёва Н. С. Синтаксис немецкого языка, 2004}}
* {{кĕнеке|автор=Филичева Н. И.|пуçелĕк=Диалектология немецкого языка|вырăн=М.|издательство=Выс. школа|çул=1983|страниц=192|страницы=|ref=Филичева Н. И. Диалектология немецкого языка}}
* {{кĕнеке|автор=Филичева Н. И.|пуçелĕк=История немецкого языка|вырăн=М.|издательство=Академия|çул=2003|страниц=204|страницы=|isbn=5769509325|ref=Филичева Н. И. История немецкого языка, 2003}}
* {{кĕнеке|автор=Филичева Н. И.|пуçелĕк=Немецкий литературный язык|вырăн=М.|издательство=Выс. школа|çул=1992|страниц=176|страницы=|isbn=5-06-001718-4|ref=Филичева Н. И. Немецкий литературный язык, 1992}}
* {{кĕнеке|автор=[[Аммон Ульрих|Ammon U.]]|пуçелĕк=Die deutsche Sprache in Deutschland, Österreich und der Schweiz: das Problem der nationalen Varietät|вырăн=Berlin, New York|издательство=de Gruyter|çул=1995|страниц=|isbn=3-11-014753-X|ref=Ammon, U. Die deutsche Sprache in Deutschland, Österreich und der Schweiz, 1995}}
* {{кĕнеке|автор=[[Аммон Ульрих|Ammon U.]], Bickel H., Ebner J. u. a.|пуçелĕк=[[Variantenwörterbuch des Deutschen]]. Die Standardsprache in Österreich, der Schweiz und Deutschland sowie in Liechtenstein, Luxemburg, Ostbelgien und Südtirol|вырăн=Berlin|издательство=Walter de Gruyter|çул=2004|страниц=|страницы=|isbn=3-11-016574-0|ref=Ammon U., Bickel H., Ebner J. u. a. Variantenwörterbuch des Deutschen, 2004}}
* {{кĕнеке|автор=[[Беш Вернер|Besch W.]]|пуçелĕк=Dialektologie. Ein Handbuch zur deutschen und allgemeinen Dialektforschung|вырăн=Berlin|издательство=de Gruyter|çул=1982|том=|страниц=|страницы=|isbn=3-11-005977-0|ref=Besch W. Dialektologie. Ein Handbuch zur deutschen und allgemeinen Dialektforschung, 1982}}
* {{кĕнеке|автор=Helbig G., Buscha J.|пуçелĕк=Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht|вырăн=Berlin|издательство=Langenscheidt|çул=2007|страниц=736|isbn=978-3-468-49493-2|ref=Helbig G., Buscha J. Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht, 2007}}
* {{кĕнеке|автор=Krech E.-M., Stock E., Hirschfeld U.|пуçелĕк=Deutsches Aussprachewörterbuch|вырăн=Berlin|издательство=|çул=2009|страниц=|isbn=978-3-11-018202-6|ref=Krech E.-M., Stock E., Hirschfeld U. Deutsches Aussprachewörterbuch, 2009}}
* {{кĕнеке|автор=Niebaum H., Macha J.|пуçелĕк=Einführung in die Dialektologie des Deutschen|вырăн=Tübingen |издательство=|çул=2006|страниц=|isbn=3-484-26037-8|ref=Niebaum H., Macha J. Einführung in die Dialektologie des Deutschen}}
* {{кĕнеке|автор=Pahlow H.|пуçелĕк=Deutsche Grammatik — einfach, kompakt und übersichtlich|вырăн=Leipzig|издательство=Engelsdorfer Verlag|çул=2010|страниц=135|isbn=978-3-86268-012-2|ref=Pahlow H. Deutsche Grammatik, 2010}}
* {{кĕнеке|автор=[[Поленц Петер фон|Polenz P. von]].|пуçелĕк=Geschichte der deutschen Sprache|вырăн=Berlin, New York|издательство=[[Walter de Gruyter]]|çул=1987|страниц=|isbn=3-11-007998-4|ref=Polenz P. Geschichte der deutschen Sprache, 1987}}
* {{кĕнеке|автор=Regh F.-J.|пуçелĕк=Grammatik & Zeichensetzung — leicht erklärt|место=Mechernich|издательство=Lern-WOLF Verlag|çул =2009|страниц=|ref=Regh F.-J. Grammatik & Zeichensetzung — leicht erklärt, 2009}}
* {{кĕнеке|автор=Schildt J.|пуçелĕк=Abriss der Geschichte der deutschen Sprache|место=Berlin|издательство=Akademie-Verlag|çул=1976|страниц=|isbn=}}
* {{кĕнеке|автор=[[Зибс Теодор|Siebs Th.]]|пуçелĕк=Deutsche Aussprache — Reine und gemäßigte Hochlautung mit Aussprachewörterbuch |место=Berlin|издательство=|çул =2007|страниц=|isbn=978-3-11-018203-3|ref=Siebs Th. Deutsche Aussprache — Reine und gemäßigte Hochlautung mit Aussprachewörterbuch, 2007}}
* {{кĕнеке|автор=|пуçелĕк=Regeln und Wörterverzeichnis. Überarbeitete Fassung des amtlichen Regelwerks 2004|место=München, Mannheim|издательство=[[Rat für deutsche Rechtschreibung]]|çул=2006|страниц=|isbn=|ref=Regeln und Wörterverzeichnis. Überarbeitete Fassung des amtlichen Regelwerks 2004}}

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Каçăсем ==
* {{cite web|url=http://www.goethe.de/ins/ru/lp/ruindex.htm|title=Немецкий культурный центр им. Гёте|author= |date= |work=|publisher=|accessdate=2011-08-18|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/67XbykFtB|archivedate=2012-05-10}}
* {{cite web|url=http://www.canoo.net/|title=Canoonet: Deutsche Wörterbücher und Grammatik|author= |date=|work=|publisher=|accessdate=2012-10-04|lang=de}}
* {{cite web|url=http://www.duden.de/rechtschreibregeln|title=Duden. Rechtschreibregeln |author= |date=|work=|publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=de|archiveurl=http://www.webcitation.org/617rYRNgA|archivedate=2011-08-22}}
* {{cite web|url=http://www.apuzik.deutschesprache.ru/|title=Geschichte der deutschen Sprache|author=Пузик А. А. |date= |work=|publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=|archiveurl=http://www.webcitation.org/617rZ7DZz|archivedate=2011-08-22}}
* {{cite web|url=http://www.nord-inform.de/modules.php?name=News&file=print&sid=606|title=На каком языке говорят немцы?|author=|date=|work=Partner-Nord № 52, 22.06.2007|publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/617raqFVe|archivedate=2011-08-22}}
* {{cite web|url=http://www.de-online.ru|title=Deutsch-online: Грамматика немецкого языка |author= |date= |work= |publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/617rbLk1K|archivedate=2011-08-22}}
* {{cite web|url=http://deutschdoma.ru/course/grammatika|title=DeutschDoma: Грамматика немецкого языка |author= |date= |work= |publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/67Xba3ftH|archivedate=2012-05-10}}
* {{cite web|url=http://www.deutsch-uni.com.ru/gram/grammatik.php|title=Грамматика немецкого языка - Deutsche Grammatik |author=|date=|work=|publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/617rcA9aw|archivedate=2011-08-22}}
* {{cite web|url=http://grammade.ru GrammaDe.ru|title=Grammatik im Deutschunterricht |author= |date= |work= |publisher=|accessdate=2011-07-26|lang=ru}}
* {{cite web|url=http://ru.funnygerman.com|title=Интересный немецкий язык|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/67Xbaovh0|archivedate=2012-05-10}}
* {{cite web|url=http://studygerman.ru|title=Studygerman.ru — Портал изучения немецкого языка|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/67XbeKNs2|archivedate=2012-05-10}}
* {{cite web|url=http://deutsch.info|title=deutsch.info — Бесплатная многоязычная онлайн-платформа, которая сочетает изучение немецкого языка с практическими советами о жизни и работе в Германии и Австрии|lang=ru|archiveurl=http://www.webcitation.org/6Mop4h957|archivedate=2014-01-22}}

{{Нимĕç чĕлхи}}
{{ЕП чĕлхисем}}
{{Нимĕçсем}}
{{Хальхи герман чĕлхисем}}
{{Украина чĕлхисем}}

[[Категори:Нимĕç чĕлхи| ]]
[[Категори:Германи чĕлхисем]]
[[Категори:Австрин чĕлхисем]]
[[Категори:Бельги чĕлхисем]]
[[Категори:Лихтенштайн чĕлхисем]]
[[Категори:Люксембург чĕлхисем]]
[[Категори:Швейцари чĕлхисем]]