Сивĕ вăрçă
Сивĕ вăрçă[1] — пĕтĕм тĕнчери геополитика, экономика тата идеологи сферисенче Совет Союзĕпе тата унăн тăмарĕсемпе, пĕр енчен, тата АПШ-па тăмарĕсем — тепĕр енчен, хушшинче 1940-мĕш çулсенчен пуçласа 1990-мĕш çулсем пуçламăшĕччен пынă конфронтаци.
Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Конфронтацин паллă пайĕ идеологи шутланать. Капитализм тата социализм моделĕсен хирĕçлевĕсем сивлек вăрçăн тĕп сăлтавĕ пулаççĕ. Иккĕмĕш Тĕнче вăрçинче çĕнтерӳ тупăшланă икĕ мăнаç патшалăх кашни хăйĕн идеологи тĕлĕпе тĕнчене урăхлатас тесе хăтланаççĕ. Вăхăт иртнĕçем конфронтаци икĕ енĕн те идеологин тĕп элеменчĕ пулса тăрать.
«Сивлек вăрçă» термина пĕрремĕш 1947 çулхи акан 16-мĕшĕнче АПШ президенчĕн Гарри Трумэнăн канашçи, Бернард Барух хăйĕн Кăнтăр Каролина штачĕн элчисен палатти умĕнче каланă.[2]
Сивĕ вăрçăн пуçламăшĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Иккĕмĕш Тĕнче вăрçи вĕçленнĕ хыççăн советсен сĕмне Тухăç Европа патшалăхĕсем лекеççĕ, çак вара, уйрăмах Польшăра Лондонри поляксен эмиграцири правительстви маар, советсем майлă правительствăна йышăннипе Аслă Британипе АПШ килĕшмесĕр Совет Союзне хирĕçлеме тытăнать.
1945 çулхи ака уйăхĕнче Аслă Британи премьер-министрĕ Винстăн Черчĕл СССР-а хирĕç вăрçă планне хатĕрлеме хушать. Çак шухăш пĕтĕмлетĕвĕсене Черчĕл хăйĕн мемуарĕсенче çырать:[3]
|
1946—1953[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1947 çулхи пушăн 12-мĕшĕнче АПШ президенчĕ Гарри Трумэн Греципе Турцие вăрçă тата экономика пулăшăвĕ пама 400 миллион доллар уйăрнине пĕлтерет.
1953—1962[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Хрущёв «ирĕлĕвĕ» пуçлансан тĕнче вăрçи тухас хăрушлăх чакнă — уйрăмах çак особенно это было характерно для конца 1950-х гг, увенчавшегося визитом Хрущёва в США.
1962—1979 (Разрядка)[тӳрлет | кодне тӳрлет]
1979—1985[тӳрлет | кодне тӳрлет]
1985—1991[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Сивлек вăрçă пулăмĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Сивĕ вăрçăн урокĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Сивĕ вăрçин астăвăмĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Музейсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
«Сивĕ вăрçинче çĕнтернĕшĕн» медаль[тӳрлет | кодне тӳрлет]
Çавăн пекех пăхăр[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Портал:Сивлек вăрçă
- Ялта-потсдам тĕнчери хутшăнусен системи
- Ядерлă паритет
- Хурçă чаршав
- Чураланă халăхсен эрни
- Европа пикникĕ
- Домино теорийĕ
- Разрядка международной напряжённости
- Раççей-американ хутшăнăвĕсем
- Территориальная экспансия России
- Виççĕмĕш Тĕнче вăрçи
- Ядерлă вăрçă
Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- ^ Кавычкăсăр пĕчĕк сасă паллинчен пуçласа сивлек вăрçă çырма сăмахсар сĕнет: Лопатин В. В. Прописная или строчная? Орфографический словарь / В. В. Лопатин, И. В. Нечаева, Л. К. Чельцова. — М.: Эксмо, 2009. — 512 с., стр. 469
- ^ (english) Bernard Baruch coins the term «Cold War» 16 April 1947 — wwww.history.com
- ^ Вторая мировая война. Черчилль У. Сокр. пер. с англ. Кн. третья, т. 5-6. М 1991, С. 574.
Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]
- Сб.
Lewkowicz, Nicolas, The German Question and the Origins of the Cold War, IPOC, Milan, 2008 Пламя "холодной войны": Победы, которых не было. = Cold War Hot:Alternative Decisuicions of the Cold War / под ред. Питера Цуроса, пер. Ю.Яблокова. — М.: АСТ, Люкс, 2004. — С. 480. — (Великие противостояния). — 5000 экз. — ISBN 5-17-024051
- Федоров Александр Викторович Трансформации образа России на западном экране: от эпохи идеологической конфронтации (1946-1991) до современного этапа (1992-2010). — М.: МОО "Информация для всех", 2010. — С. 202. — 500 экз.
Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]
![]() |
«Сивлек вăрçă» порталĕ |
---|
- Холодная война на проекте Хиросима
- Coldwar.ru — «История холодной войны»
- Web-сайт, посвящённый "холодной войне"
- Интервью с историком В. Зубком о холодной войне
- Послевоенный мир в условиях «холодной войны» Архивленĕ 17 Раштав уйӑхӗн 2010 çулта.
- А. С. Орлов «Тайная битва сверхдержав» Архивленĕ 25 Авӑн уйӑхӗн 2019 çулта.
- Лавренов С. Я, Попов И. М. «Советский Союз в локальных войнах и конфликтах»
- Россия (СССР) в войнах второй половины XX века
- «КОЛОСС С ГЛИНЯНОЙ ГОЛОВОЙ» НЕСБЫВШИЕСЯ НАДЕЖДЫ Ю.АНДРОПОВА И Д.Устинова Архивленĕ 24 Юпа уйӑхӗн 2012 çулта.
- Директива NSC20/1 — «План Даллеса»
- Джузеппе Боффа «От СССР к России. История неоконченного кризиса. 1964—1994» Глава II: «Биполярный мир»
- Джузеппе Боффа «От СССР к России. История неоконченного кризиса. 1964—1994» Глава IX: «Поражение в холодной войне»
- Группа американских конгрессменов во главе с Хиллари Клинтон предлагает учредить Медаль за победу в холодной войне над СССР
- — Аудио-Слайд. Американ плакачĕсем: ядерлă атакăра епле сыхланса юлмалла Архивленĕ 9 Утӑ уйӑхӗн 2011 çулта.
- Холодная война в БСЭ(ĕçлемен каçă)
- Почему ни Рейган, ни Соединенные Штаты не выиграли "холодную войну (интервью с Джэком Мэтлоком)
Сивлек вăрçă | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|