Хусан ханлăхĕ страницӑн кодне пӑхни

[[File:Kazan Khanate map Tatar.svg|thumb|300px|Хусан ханлăхĕн картти (авторĕ: И.Л.Измайлов)<ref>[http://www.tataroved.ru/publicat/TatHist/Tom4_site.pdf История татар. Том IV. Татарские государства XV–XVIII вв.] Казань: Институт истории АН РТ, 2014. – 1080 с. + 32 с. цв. вкл </ref>]]
'''Хусан ханлăхĕ''' — [[Вăтам Атăлçи]]нчи феодаллă патшалăх ([[1438]]—[[1552]]), [[Ылтăн Урта]] аркансан тĕрекленнĕ, [[Пăлхар кнеçлĕхĕ|Пăлхар]], [[Джукетау кнеçлĕхĕ|Джукетау]], [[Хусан кнеçлĕхĕ|Хусан]], [[Кашан кнеçлĕхĕ|Кашан]] кнеçлĕхĕсен территорийĕсене пĕрлештернĕ. Тĕп хули — [[Хусан]].

Никĕслекенĕ — [[Улу-Мухаммед]] ( [[1438]]—[[1445]] хуçаланнă).

== Истори ==
[[XVI ĕмĕр]]ĕн пĕрремĕш пайĕнче, [[Гирей]] ăру ханĕсем ертсе пынипе , [[Мускав]]а хирĕç пĕрмаях вăрçăпа çӳренĕ. [[1521]] çулхи çурла уйăхĕнче [[Сахиб I Герай|Сахип-Гирея]] хусан ханĕпе [[Мехмед I Герай|Мухамеда Гирея]] крым ханĕ [[Чулхула]], [[Муром]], [[Клин]], [[Мещера]], [[Улатимĕр]] çĕрĕсем çине вăрçăсемпе кайнă, тыткăна темиçе вун пин çынна хупăрласа илсе таврăннă.

Пĕтĕмпе хусан ханĕсем вырăс çĕрĕсем çине хĕрĕхе яхăн тустарма вăрçăпа тухнă пулнă.

[[Иван IV]] [[1545]]-[[1552|52]] çулсенче хусансем çине вăрçăпа çӳренĕ, юлашкинчен [[1552]] çулта Мускав патши Хусан ханлăхĕн пĕрлĕхне аркатать, ханлăх шутĕнчи [[Вăтам Атăлçи]] çĕрĕсене Мускав пăхăнăвне кĕртет.
== Вуламалли ==
== Асăрхавсем ==
{{Асăрхавсем}}
== Каçăсем ==
{{commonscat|Khanate of Kazan}}
* Раваюн, Георгий. [https://zen.yandex.ru/media/id/5c1a3d1e863c0600ac86b0db/belye-piatna-istorii-chuvash-chast-2-pochemu-v-kazanskom-hanstve-chuvashei-bylo-v-3-raza-bolshe-chem-tatar-5fe2e88ddd254a6b86f48cb6 "Белые пятна" истории чуваш. Часть 2. Почему в Казанском ханстве чувашей было в 3 раза больше, чем татар?]
* [https://web.archive.org/web/20110407232923/http://tavrika.by.ru/books/hudyak_okaz/html/ ''Худяков М. Г.'' Очерки по истории Казанского ханства]
* [http://www.kitaphane.ru/cgi-bin/ebooks.cgi?book=19&mode=content Марджани Ш.(Багауддинов Шихабуддин, мулла). Очерк истории Болгарского и Казанского царств.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071217050122/http://www.kitaphane.ru/cgi-bin/ebooks.cgi?book=19&mode=content |date=2007-12-17 }}
* [http://tatar-history.narod.ru/izmaylov_kazan.htm ''Измайлов И. М.'' Завоевание казанского ханства: причины и последствия (критический разбор новых тенденций современной российской историографии)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140415211121/http://tatar-history.narod.ru/izmaylov_kazan.htm |date=2014-04-15 }}
* [http://www.kitaphane.ru/cgi-bin/ebooks.cgi?book=19&mode=content ''Хабутдинов А.Ю'' Казанское ханство глазами татарских ученых начала XX века] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071217050122/http://www.kitaphane.ru/cgi-bin/ebooks.cgi?book=19&mode=content |date=2007-12-17 }}
* [http://tatar-history.narod.ru/T_3_8.doc ''Исхаков Д.'' К вопросу об этносоциальной структуре татарских ханств (на примере Казанского и Касимовского ханств XV-сер. XVI вв.)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304140523/http://tatar-history.narod.ru/T_3_8.doc |date=2016-03-04 }}
* [http://www.tatar-history.narod.ru/alishev.ZIP ''Алишев С. Х.'' Казань и Москва: межгосударственные отношения в XV—XVI вв] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304131216/http://www.tatar-history.narod.ru/alishev.ZIP |date=2016-03-04 }}

{{Ханлăх}}
{{Ылтăн Урта ванчăкĕсем}}
{{Чăвашсем}}

[[Категори:Хусан ханлăхĕ]]