Адрон: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
п робот хушрĕ: eo:Hadrono |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
4-мĕш йĕрке: | 4-мĕш йĕрке: | ||
****** |
****** |
||
Мезонсем шутне [[Пион (пĕрчĕк)|пионсем]] (π-мезонсем), [[каон]]сем (K-мезонсем) тата ытти йывăр пĕрчексем. |
|||
Малтан «мезон» палăрту «вăтам йывăррине» пĕлтернĕ, çавăнпа ĕнтĕ мезонсен ĕретне [[мюон]]сене те (μ-мезонсем) кĕртнĕ. Халĕ мюон адрон марине, [[лептон]] класĕнчине çирĕплетнĕ, çапла вара ăна μ-мезон тесе калани тĕрĕс мар тенĕ. |
|||
Юлашки вăхăтра '''экзотикă адронĕсене''' тĕпчесе тупнă; вĕсем вăйлă хутшăнуллă пĕрчĕксем шутланаççĕ, анчах та вĕсем адронсене кварк-антикварк е виçĕ кварк классификации теорин йĕркине вырнаçаймаççĕ. Хăшпĕр адронсем экзотикăлăх пирки ăслăлăх тĕплĕн кăтартаймасть. |
|||
Экзотикăллă адронсем пайланаççĕ: |
Экзотикăллă адронсем çапла пайланаççĕ: |
||
* [[Экзотикăллă барион]]сем, сăмахран [[пентакварк]]сем, сахалтан та, 4 кваркпа 1 антикварк шучĕллĕ. |
* [[Экзотикăллă барион]]сем, сăмахран [[пентакварк]]сем, сахалтан та, 4 кваркпа 1 антикварк шучĕллĕ. |
||
* [[Экзотикăллă мезон]]сем, (адрон молекулисем, глюболсем тата гибридлă мезонсем). |
* [[Экзотикăллă мезон]]сем, (адрон молекулисем, глюболсем тата гибридлă мезонсем). |
20:29, 26 Утӑ уйӑхӗн 2008 вӑхӑтри верси
Адрон (грек hadros — вăйлă; термина усă курма совет физикĕ Л. Б. Окунь сĕнĕвĕпе йышăннă) — класс элементарлă пĕрчĕксен класне кĕрет, Хăватлă пĕр-пĕринпе ĕç-пуçĕн йĕркисене пăхăнать тата чăн элементарлă пĕрчĕк вырăнне лармасть. Адронсем кварк шучĕсемпе икĕ пысăк пая уйрăлаççĕ:
- мезонсем — пĕр кваркран тата пĕр антикваркран тытăнса тăраççĕ,
- барионсем — виçĕ тĕслĕ виçĕ кваркран тытăнса тăрать.
Мезонсем шутне пионсем (π-мезонсем), каонсем (K-мезонсем) тата ытти йывăр пĕрчексем. Малтан «мезон» палăрту «вăтам йывăррине» пĕлтернĕ, çавăнпа ĕнтĕ мезонсен ĕретне мюонсене те (μ-мезонсем) кĕртнĕ. Халĕ мюон адрон марине, лептон класĕнчине çирĕплетнĕ, çапла вара ăна μ-мезон тесе калани тĕрĕс мар тенĕ.
Юлашки вăхăтра экзотикă адронĕсене тĕпчесе тупнă; вĕсем вăйлă хутшăнуллă пĕрчĕксем шутланаççĕ, анчах та вĕсем адронсене кварк-антикварк е виçĕ кварк классификации теорин йĕркине вырнаçаймаççĕ. Хăшпĕр адронсем экзотикăлăх пирки ăслăлăх тĕплĕн кăтартаймасть.
Экзотикăллă адронсем çапла пайланаççĕ:
- Экзотикăллă барионсем, сăмахран пентакварксем, сахалтан та, 4 кваркпа 1 антикварк шучĕллĕ.
- Экзотикăллă мезонсем, (адрон молекулисем, глюболсем тата гибридлă мезонсем).