Айришсем: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
|||
64-мĕш йĕрке: | 64-мĕш йĕрке: | ||
[[Категори:Ирландсем|*]] |
[[Категори:Ирландсем|*]] |
||
[[Категори:Ирланди халăхĕсем |
[[Категори:Ирланди халăхĕсем]] |
||
[[Категори:Аслă Британи халăхĕсем]] |
[[Категори:Аслă Британи халăхĕсем]] |
||
[[Категори:АПШ халăхĕсем]] |
[[Категори:АПШ халăхĕсем]] |
17:32, 8 Чӳк уйӑхӗн 2009 вӑхӑтри верси
Ирла́ндсем, Ирланди (айр. Muintir na hÉireann, na hÉireannaigh, na Gaeil) — кельт, Ирландин вырăнти халăхĕ (3,6 млн çын), Ирланди Республикипе Çурçĕр Ирландире пурăнаççĕ. Çаплах Аслă Британире (14 млн çын), АПШ (36 млн яхăн çын), Канадăра (4,3 млн çын), Австралире (1,9 млн çын) тата урăх патшалăхсенче вырнаçнă.
Наци чĕлхи — ирланд, анчах халăхăн чылайрахăшĕ, патшалăхăн анăçĕнчи уйрăм районсенче (гэлтахтсем), тĕп чĕлхе вырăнĕнче —акăлчан чĕлхи.
Кун-çулĕ
Утрава пурăнма куçни
Христианлăх тапхăрĕ
Малтанхи вăтам ĕмĕрсенче куçса çӳренисем, çĕрсене туртса илнисем
VII ĕмĕр хыççăн ирландсем хăйсен сĕмне Шотландире сарса Дал Риада патшалăхне йĕркелет. Ирланд миссионерĕсем христос тĕнне пикт Шотландине илсе килеççĕ, вĕсене Европăра та пĕлнĕ.
Кайранхи вăтам ĕмĕрсем
Кайранхи вăтам ĕмĕрлĕхре Ирландие акăлчансем оккупациленĕ. XVI ĕмĕрте Генри VIII хăйĕн çарне Ирландие кĕртсе ярать.
Британи колонисчĕсем
Хальхи лару-тăру
Ĕненекенсен чылайăшĕ — католиксем. Ирланд халăхĕ ял хуçалăхĕнче (выльăх-чĕрлĕх ĕрчетесси), пулă ĕç-пуçĕ, промăçлăхĕнче вăй хурать. Çулçӳрев ĕç-хĕлĕ пур.
Этеплĕх
Наци тум-тирĕ
Ирланд халăх тум-тирĕ — чĕркуççине çити апельсин тĕслĕ килт, вăрăм жакет, çухавсăр кĕпе тата берет (çемçе çавра калапак). Тум-тирне çухатнă теме пулать. Ăна мусăкçăсем кăна тăхăнаççĕ.
Апат-çимĕç
Ирланд хушамачĕсем
Ирланд хушамачĕ «О'» тата «Мак» префиксран пуçланать.
Ятра «Мак» е «О» пур пулсан —
Ирландран сире салам.
«О» та, «Мак» та çук —
Ирланд кунта çук.Ҫӑлкуҫри текст(лат.)Per Mac atque O, tu veros cognosis Hibernos:
His duobus demptis, nullus Hibernus adest[1].
«О'» гэл Ó пулса тухать, малтан вăл Ua (hUa) пек илтĕнет, «мăнук», такамăн «несĕлĕ» тени пулать. «Мак» (Mac, Mc, е Ма в хушамат пуçламăшĕнче) «ывăл» тени пулать. «Фитц»- (Fitz) франци fils de фразинчен пулса тухать, унпа нормансем усă курнă, вăл çаплах «ывăл» пĕлтерĕшлĕ.
Асăрхаттарусем
- ^ Патриция Лайсафт. Банши, Ирланди фольклорĕпе халăплăхĕ. с 23
Вуламалли
- Народы мира (энциклопеди) стр 202-203 ISBN 978-5-373-01057-3
- Ireland p.28 ISBN 1-74104-078-7