Чапаев Василий Иванович: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
|||
1-мĕш йĕрке: | 1-мĕш йĕрке: | ||
[[Image:Vasily_Chapayev_001.jpg|thumb|right|230px|Чапаев Василий Иванович]] |
[[Image:Vasily_Chapayev_001.jpg|thumb|right|230px|Чапаев Василий Иванович]] |
||
'''Чапаев Василий Иванович''', — [[Раççейри граждан вăрçи|граждан вăрçин]] паттăрĕ,[[Хĕрлĕ Çар]] çарпуçĕ, [[Пĕрремĕш Тĕнче вăрçи|Пĕрремĕш тĕнче]] тата [[Раççейри граждан вăрçи|граждан вăрçине]] хутшăннă. [[1887]] çулхи [[кăрлач, 28|кăрлачăн 28-мĕшĕнче]] малтан [[Шупашкар]] вырăнĕнче ларнă [[Будайка]] [[ял]]ĕнче çуралнă пулнă. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ == |
== Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ == |
||
[[Ӳкерчĕк:Cheboksary Chapaev's Log House Museum.JPG|thumb|left|В. И. Чапаев çуралнă пӳрт.]] |
[[Ӳкерчĕк:Cheboksary Chapaev's Log House Museum.JPG|thumb|left|В. И. Чапаев çуралнă пӳрт.]] |
||
Чапаев [[1887]] çулхи родился кăрлачăн 28-мĕшĕнче ([[нарăс, 9]]) [[Хусан кĕпернийĕ]]н [[Шупашкар уесĕ]]нчи [[Будайка]] ялĕнче (халĕ Будайка [[Шупашкар]] хулине кĕрет), пуянах мар çĕр ĕçтеш çемьинче çуралнă. Ашшĕ — Иван Степанович —[[ирçĕсем|ирçĕ]], амăшĕ — Екатерина Семёновна — вырăс-[[Чăвашсем|чăвашран]] пулнă. Василий çемьере улттăмĕш ача пулнă. <ref>Эрзянь Масторонть седейсэ. Имена их бессмертны: Килангонь тешкст, нурька статьят ине эрзятнеде / Нуянь Видяз. — Саранск, 2007.</ref> |
|||
⚫ | Тантăшĕсем ăна Ваçă Чапай тесе чĕннĕ.Вăл вăрçăлла выляма юратнă, ачасем ăна яланах командир пулма суйланă. Ваçă икĕ çул Шупашкарти мăнастир шкулĕнче вĕреннĕ. Вĕрентекенĕ Иван Михайлович Гребенщиков каласа панă тăрăх, вăл тавçăруллă та маттур пулнă. Çемйи питĕ чухăн пурăннă пирки вĕсем пӳрт тăррине те витеймен. Ашшĕ Иван Степаныч каланă:"тимĕрпе витес килмест, шалтăртатать вăл , кĕленчепе витĕп ак",- тесе шӳтленĕ. Каярахпа Чапайсем Самар кĕпернин Николаев уесĕнчи Балаковăна куçса кайнă. |
||
Ӳссен Ваçă граждан вăрçи геройĕ Василий Иванович Чапаев пулса тăнă. [[1919]] çулхи [[авăн, 5|авăн уйăхĕн 5-мĕшĕнче]] те путса вилнĕ, те вĕлернĕ ăна. |
|||
== Пайăр пурнăçĕ == |
== Пайăр пурнăçĕ == |
||
20-мĕш йĕрке: | 23-мĕш йĕрке: | ||
== Аставăм == |
== Аставăм == |
||
[[Ӳкерчĕк:Tchapaev (timbre soviétique).jpg|thumb|140px|[[1948]].]] |
[[Ӳкерчĕк:Tchapaev (timbre soviétique).jpg|thumb|140px|[[1948]].]] |
||
⚫ | |||
Самарта ăна чысласа [[1926]] çулта [[Чапаев урамĕ (Самар)|урампа]] [[Чапаев лапамĕ (Самар)|лапама]] ят панă. |
Самарта ăна чысласа [[1926]] çулта [[Чапаев урамĕ (Самар)|урампа]] [[Чапаев лапамĕ (Самар)|лапама]] ят панă. |
||
18:37, 29 Кӑрлач уйӑхӗн 2010 вӑхӑтри верси
Чапаев Василий Иванович, — граждан вăрçин паттăрĕ,Хĕрлĕ Çар çарпуçĕ, Пĕрремĕш тĕнче тата граждан вăрçине хутшăннă. 1887 çулхи кăрлачăн 28-мĕшĕнче малтан Шупашкар вырăнĕнче ларнă Будайка ялĕнче çуралнă пулнă.
Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ
Чапаев 1887 çулхи родился кăрлачăн 28-мĕшĕнче (нарăс, 9) Хусан кĕпернийĕн Шупашкар уесĕнчи Будайка ялĕнче (халĕ Будайка Шупашкар хулине кĕрет), пуянах мар çĕр ĕçтеш çемьинче çуралнă. Ашшĕ — Иван Степанович —ирçĕ, амăшĕ — Екатерина Семёновна — вырăс-чăвашран пулнă. Василий çемьере улттăмĕш ача пулнă. [1]
Тантăшĕсем ăна Ваçă Чапай тесе чĕннĕ.Вăл вăрçăлла выляма юратнă, ачасем ăна яланах командир пулма суйланă. Ваçă икĕ çул Шупашкарти мăнастир шкулĕнче вĕреннĕ. Вĕрентекенĕ Иван Михайлович Гребенщиков каласа панă тăрăх, вăл тавçăруллă та маттур пулнă. Çемйи питĕ чухăн пурăннă пирки вĕсем пӳрт тăррине те витеймен. Ашшĕ Иван Степаныч каланă:"тимĕрпе витес килмест, шалтăртатать вăл , кĕленчепе витĕп ак",- тесе шӳтленĕ. Каярахпа Чапайсем Самар кĕпернин Николаев уесĕнчи Балаковăна куçса кайнă.
Ӳссен Ваçă граждан вăрçи геройĕ Василий Иванович Чапаев пулса тăнă. 1919 çулхи авăн уйăхĕн 5-мĕшĕнче те путса вилнĕ, те вĕлернĕ ăна.
Пайăр пурнăçĕ
Чапаевăн тăван ачисем:
- Александр Васильевич (1910—1985) — офицер, Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçигне хутшăннă. Хĕсметрен канăва генерал-майор çар хисепĕпе тухнă. Юлашки ĕç вырăнĕ — Мускав вăрçă тăрăхĕн артиллери пуçлăхĕн çумĕ.
- Клавдия Васильевна (1912—1999) — совет парти ĕçтешĕ, ашше çинчен чылай материал пухнă.
- Чапаев Аркадий Васильевич (1914—1939) — çар вĕçевçи, çĕнĕ истребителе тĕрĕсленĕ чухне сарăмсăр пуçне хурать.
Парнесем
Аставăм
Шупашкарта 1974 çулхи çу уйăхĕн 9-мĕшĕнче унăн музейне уçнă.
Самарта ăна чысласа 1926 çулта урампа лапама ят панă.
Мускавра Чапаев тăкăрлăкĕ пур.
-
Самарти Чапаев палăкĕ
-
Чапаев палăкĕ Шупашкар хулин Чапаев скверĕнче
Чапаев раççей ӳнерĕнче
Фильмсем
Чапаев çинчен юрăсем
- «Песня о Чапаеве» (кĕвви: А. Г. Новиков, сăмахĕсем: С.Болотин, юрлать: Петр Киричек)
- «Чапай» (Кĕввипе сăввисем: И.Прозоров, юрлать: ушкăн «Небослов»)
Çавăн пекех пăхăр
Асăрхаттарусем
- ^ Эрзянь Масторонть седейсэ. Имена их бессмертны: Килангонь тешкст, нурька статьят ине эрзятнеде / Нуянь Видяз. — Саранск, 2007.
Вуламалли
- Очерк о В. Чапаеве. В. А. Иванова, Музей В. И. Чапаева в Чебоксарах.
- Д. А. Фурманов Чапаев
- Тимофей Тимин. Гены Сципионов. Стр. 120 слл.: Чапаев — подлинный и мнимый. М., «Ветеран Отчизны», 1997, ISBN 5-86804-064-3
Каçăсем
Чапаев Василий Иванович Викиампарта? |
- В. И. Чапаев музей-çурчĕн сайчĕ Пугачёв хулинче.
- Василий Иванович Чапаев кун-çулĕ gov.cap.ru сайтĕнче.
- «ГУЛЯЛ ПО УРАЛУ ЧАПАЕВ-ГЕРОЙ…»
- Василий Иванович Чапаева халалланă сайт.
- Наше все: Василий Чапаев Эхо Москвы радио синчи кăларăм.
Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла. |
- Файл каҫи ӗҫлемен страницӑсен йышӗ
- Викиампар каçă статьисем
- Василий Чапаев
- Раççей çарпуçĕсем
- Пĕрремĕш Тĕнче вăрçине хутшăннисем
- Раççейри граждан вăрçине хутшăннисем
- Таса Георгий орден кавалерĕсем
- Георгий медалĕпе чысланисем
- Анăç-Казахстан облаçĕ
- Хусан кĕпернинче çуралнисем
- Люди, в честь которых названы улицы
- Граждан вăрçин паттăрĕсем
- Асамлӑ ISBN каҫӑсемпе усӑ куракан страницӑсем