Кремний: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п робот улăштарчĕ: pa:ਸਿਲੀਕੋਨ→pa:ਸਿਲੀਕਾਨ |
п Bot: Migrating 118 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q670 (translate me) |
||
70-мĕш йĕрке: | 70-мĕш йĕрке: | ||
{{Link FA|cs}} |
{{Link FA|cs}} |
||
{{Link FA|sk}} |
{{Link FA|sk}} |
||
[[af:Silikon]] |
|||
[[am:ሲልከን]] |
|||
[[an:Silicio]] |
|||
[[ar:سليكون]] |
|||
[[ast:Siliciu]] |
|||
[[az:Silisium]] |
|||
[[be:Крэмній]] |
|||
[[be-x-old:Крэмн]] |
|||
[[bg:Силиций]] |
|||
[[bn:সিলিকন]] |
|||
[[br:Silisiom]] |
|||
[[bs:Silicij]] |
|||
[[ca:Silici]] |
|||
[[ceb:Siliko]] |
|||
[[ckb:سیلیکۆن]] |
|||
[[co:Siliciu]] |
|||
[[cs:Křemík]] |
|||
[[cy:Silicon]] |
|||
[[da:Silicium]] |
|||
[[de:Silicium]] |
|||
[[dv:ސިލިކަން]] |
|||
[[el:Πυρίτιο]] |
|||
[[en:Silicon]] |
|||
[[eo:Silicio]] |
|||
[[es:Silicio]] |
|||
[[et:Räni]] |
|||
[[eu:Silizio]] |
|||
[[fa:سیلیسیم]] |
|||
[[fi:Pii (alkuaine)]] |
|||
[[fr:Silicium]] |
|||
[[frr:Silitsium]] |
|||
[[fur:Silici]] |
|||
[[ga:Sileacan]] |
|||
[[gl:Silicio]] |
|||
[[gn:Kuarepotiatã]] |
|||
[[gu:સિલિકોન]] |
|||
[[gv:Shillagon]] |
|||
[[hak:Si̍t]] |
|||
[[haw:Silikone]] |
|||
[[he:צורן]] |
|||
[[hi:सिलिकॉन]] |
|||
[[hif:Silicon]] |
|||
[[hr:Silicij]] |
|||
[[ht:Silisyòm]] |
|||
[[hu:Szilícium]] |
|||
[[hy:Սիլիցիում]] |
|||
[[ia:Silicium]] |
|||
[[id:Silikon]] |
|||
[[io:Siliko]] |
|||
[[is:Kísill]] |
|||
[[it:Silicio]] |
|||
[[ja:ケイ素]] |
|||
[[jbo:cancmu]] |
|||
[[jv:Silikon]] |
|||
[[ka:სილიციუმი]] |
|||
[[kk:Кремний]] |
|||
[[kn:ಸಿಲಿಕಾನ್]] |
|||
[[ko:규소]] |
|||
[[ku:Sîlîsyûm]] |
|||
[[kv:Кремний]] |
|||
[[la:Silicium]] |
|||
[[lb:Silizium]] |
|||
[[lij:Siliçio]] |
|||
[[lt:Silicis]] |
|||
[[lv:Silīcijs]] |
|||
[[mg:Silisiôma]] |
|||
[[mi:Takawai]] |
|||
[[mk:Силициум]] |
|||
[[ml:സിലിക്കൺ]] |
|||
[[mn:Цахиур]] |
|||
[[mr:सिलिकॉन]] |
|||
[[mrj:Кремний]] |
|||
[[ms:Silikon]] |
|||
[[my:ဆီလီကွန်]] |
|||
[[nah:Tecpatepozteuh]] |
|||
[[nds:Silizium]] |
|||
[[ne:सिलिकॉन]] |
|||
[[nl:Silicium]] |
|||
[[nn:Silisium]] |
|||
[[no:Silisium]] |
|||
[[oc:Silici]] |
|||
[[pa:ਸਿਲੀਕਾਨ]] |
|||
[[pl:Krzem]] |
|||
[[pnb:سلیکان]] |
|||
[[pt:Silício]] |
|||
[[qu:Ullayayaq]] |
|||
[[ro:Siliciu]] |
|||
[[ru:Кремний]] |
|||
[[scn:Siliciu]] |
|||
[[sh:Silicij]] |
|||
[[si:සිලිකන්]] |
|||
[[simple:Silicon]] |
|||
[[sk:Kremík]] |
|||
[[sl:Silicij]] |
|||
[[sq:Silici]] |
|||
[[sr:Силицијум]] |
|||
[[stq:Silicium]] |
|||
[[sv:Kisel]] |
|||
[[sw:Silikoni]] |
|||
[[ta:சிலிக்கான்]] |
|||
[[te:సిలికాన్]] |
|||
[[tg:Силитсий]] |
|||
[[th:ซิลิคอน]] |
|||
[[tl:Silikon]] |
|||
[[tr:Silisyum]] |
|||
[[ug:سىلىتسىي]] |
|||
[[uk:Кремній]] |
|||
[[uz:Kremniy]] |
|||
[[vep:Ola]] |
|||
[[vi:Silic]] |
|||
[[war:Silicon]] |
|||
[[xal:Цәкүр]] |
|||
[[yi:סיליציום]] |
|||
[[yo:Sílíkọ́nù]] |
|||
[[zh:硅]] |
|||
[[zh-classical:硅]] |
|||
[[zh-min-nan:Si-lí-khóng]] |
|||
[[zh-yue:矽]] |
17:17, 9 Пуш уйӑхӗн 2013 вӑхӑтри верси
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Сĕлтĕлле металсем | Сĕлтĕлле-çĕрле металсем | Куçăмлă металсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Çăмăл металсем | Металлоидсем | Инертлă газсем | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Кремни/Silicium (Si) | |
---|---|
Атом номерĕ | 14 |
Ансат япалалăхăн курăмĕ | аморфлă формăра — хăмăр порошок, кристалла формăра тĕттĕм сăрă кăшт йăлтăртакан |
Атом палăрăмĕсем | |
Атом масси (моль масси) |
28,0855 а. е. м. (г/моль) |
Атом радиусĕ | 132 пм |
Ионизаци энергийĕ (пĕрремĕш электрон) |
Э786,0(8,15) кДж/моль (эВ) |
Электронсен конфигурацийĕ | [Ne] 3s2 3p2; в соед. [Ne] 3s 3p3 (гибридизация) |
Химилле палăрăмсем | |
Ковалентла радиус | 111 пм |
Ион радиусĕ | 42 (+4e) 271 (-4e) пм |
Электронегативлăх (Полинг шучĕпе) |
1,90 |
Электрод потенциалĕ | 0 |
Оксидлав капашĕсем | +4, −4 |
Ансат япалалăхăн термодинамикăлла палăрăмĕсем | |
Тачăлăх | 2,33 г/см³ |
Пайлавла ăшăшăнăçтарăш | 20,16[1] Дж/(K·моль) |
Ăшăяраслăх | 149 Вт/(м·K) |
Шăрану температури | 1688 K |
Шăраннин пайлавла ăшши | 50,6 кДж/моль |
Вĕрев температури | 2623 K |
Пăспулăмăн ăшăлăхĕ | 383 кДж/моль |
Моль калăпăшĕ | 12,1 см³/моль |
Ансат япалалăхăн кристалл решетки | |
Решетке тытăмĕ | кубла |
Решетке периочĕ | 5,4307 Å |
c/a танлашăнни | Отношение c/a |
Дебай температури | 625--> K |
Si | 14 |
28,0855 | |
[Ne] 3s2 3p2 | |
Кремни |
Кремни - Si лат. Silicium) Элементсен периодикăллă системин 14-мĕш хими элеменчĕ.Si символпа палăртаççĕ (.
Истори
1811-мĕш çулта Франци ăсчахĕсем Гей-Люссак Жозеф Луи тата Тенар Луи Жак уйăрнă.
Ячĕ пулни
1825 год-мĕш çулта швеци химикĕ Йёнс Якоб Берцелиус фторлă кремнипе SiF4 кали металне хутшăнтарса таса кремни уйăрнă. Çĕнĕ элемента «силици ( лат. silex — вут чул сăмахран). Вырăсла «кремни» ятне раççей химикĕ Герман Гесс 1834-меш çулта кĕртнĕ . ( ав.гр. κρημνός — «ту».
Физика пахалăхĕсем
Кремни чĕнтĕр тытăмĕ кĕвер чул пекех, кубла гранĕпе центăрланă. Анчах атомсем хушши пысăкрах пулнă май кристалĕн çирĕплĕхе сахалрах.
Усă курни
Применение
Техника кремнийĕ:
- металургинче чĕртавар (йĕс, силумин); шăранчăксен пахалăхне улăштарма хушаççĕ (трансформатор хурçисем) ;
- тасатнă (литературăра «umg-Si») тата поликристал кремние тумалли чĕртавар;
- силан тумалли чĕртавар;
- хăшпĕр чухне техника кремнипе тата тимĕрпе шăранчăкне (ферросилици) хирте водород тума усă кураççĕ;
- хĕвел батарейисем тума.
Каçăсем
Кремний Викиампарта? |
Вуламалли
- Самсонов. Г. В. Силициды и их использование в технике. Киев, Изд-во АН УССР, 1959. 204 стр. с илл.
- Алёшин Е. П., Алёшин Н. Е. Рис. Москва, 1993. 504 стр. 100 рис.
Асăрхавсем
- ^ . — Советская энциклопедия. — Т. 2. — 100 000 экз.