Пифагор: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
9-мĕш йĕрке: 9-мĕш йĕрке:
|тĕлĕ = Анăçри Философи
|тĕлĕ = Анăçри Философи
|тапхăр = [[Авалхи грек философийĕ]]
|тапхăр = [[Авалхи грек философийĕ]]
|тĕп кăсăксем = [[философия]], {{математика|Древней Греции}}, [[музыкальная гармония]], [[этика]], [[политика]]
|кăсăксем = [[философия]], авалхи грексен математики, [[мусăк гармонийĕ]], [[этика]], [[политика]]
|шухăшсем = [[Сферăсен мусăкĕ]], [[Пифагорей йĕрки]], [[Пифагор теореми]]
|шухăшсем = [[Сферăсен мусăкĕ]], [[Пифагорей йĕрки]], [[Пифагор теореми]]
|предшественники = [[Фалес Милетский]], [[Анаксимандр]], [[Зороастр]]<ref>[http://cheloveknauka.com/antichnaya-traditsiya-o-persidskih-magah-zoroastre-ostane-i-gistaspe Античная традиция о персидских магах Зороастре, Остане и Гистаспе - автореферат и диссертация по филологии. Скачать бесплатно полный текст автореферата диссертации на тему Кла...<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>
|малтанхисем = [[Фалес Милетский]], [[Анаксимандр]], [[Зороастр]]<ref>[http://cheloveknauka.com/antichnaya-traditsiya-o-persidskih-magah-zoroastre-ostane-i-gistaspe Античная традиция о персидских магах Зороастре, Остане и Гистаспе - автореферат и диссертация по филологии. Скачать бесплатно полный текст автореферата диссертации на тему Кла...]</ref>
|последователи = [[Филолай]], [[Алкмеон Кротонский]], [[Парменид]], [[Платон]], [[Евклид]], [[Эмпедокл]], [[Гиппас из Метапонта|Гиппас]], [[Кеплер, Иоганн|Кеплер]]
|хыççăнхисем = [[Филолай]], [[Алкмеон Кротонский]], [[Парменид]], [[Платон]], [[Евклид]], [[Эмпедокл]], [[Гиппас из Метапонта|Гиппас]], [[Кеплер Иоганн|Кеплер]]
}}
}}
'''Пифагор Самосский''' ({{lang-grc|Πυθαγόρας ὁ Σάμιος}}, {{lang-la|Pythagoras}}; пирĕн эрăччен [[пирĕн эрăччен 570|570]]—[[пирĕн эрăччен 490|490]] çç.) — авал грексен [[философ]]ĕ, [[математика]]ĕ, [[пифагорейĕсĕм|пифагорейсен]] [[тĕн философийĕ]]н шкулне туса хураканĕ.
'''Пифагор Самосский''' ({{lang-grc|Πυθαγόρας ὁ Σάμιος}}, {{lang-la|Pythagoras}}; пирĕн эрăччен [[пирĕн эрăччен 570|570]]—[[пирĕн эрăччен 490|490]] çç.) — авал грексен [[философ]]ĕ, [[математика]]ĕ, [[пифагорейĕсĕм|пифагорейсен]] [[тĕн философийĕ]]н шкулне туса хураканĕ.

18:16, 6 Раштав уйӑхӗн 2017 вӑхӑтри верси

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Пифагор (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Пифагор
Портрет
Шкул/йăла: Пифагореизм
Тапхăр: Авалхи грек философийĕ
Тĕлĕ: Анăçри Философи
Тĕп кăсăксем: философия, авалхи грексен математики, мусăк гармонийĕ, этика, политика
Витĕм кӳнĕ: Фалес Милетский, Анаксимандр, Зороастр[1]
Хыççăнхисем: Филолай, Алкмеон Кротонский, Парменид, Платон, Евклид, Эмпедокл, Гиппас, Кеплер

Пифагор Самосский (ав.гр. Πυθαγόρας ὁ Σάμιος, лат. Pythagoras; пирĕн эрăччен 570—490 çç.) — авал грексен философĕ, математикаĕ, пифагорейсен тĕн философийĕн шкулне туса хураканĕ.

Кун-çулĕ

Пифагорăн ашшĕ Мнесарх, амăшĕ Партенида Самосран. Мнесарх чул касакан пулнă (Диоген Лаэртский); Порфирий сăмахĕсемпе вăл Тир пуян сутăçĕ, выçлăх çулĕнче халăха çăкăрпа тăрантарнăшăн самос гражданлăхне тивĕçнĕ. Пĕрремĕш версийĕ килĕшӳллĕрех, мĕншĕн тесен Павсаний Пифагорăн арçын йĕрĕпе пелопоннес Флиунтĕнчен Самоса тарнă Гиппас тытса пырать, вăл Пифагора ват асатте пулать.[2] Партенида (упăшки ăна Пифаида ята куçарнă) на Самосра грексен колонине йĕркеленĕ Анкей чаплă ăратĕнчен. Ача çуралассине Дельфăри пифи (юмăç) каланă , çавăнпа Пифагора çак ята тивĕçтернĕ.

Çамрăклăхра Пифагор икĕпат жрецĕсен ăсчаслăхĕпе вăрттăн ăслăлăхĕсене туянма Икĕпата тухса каять. Диоген тата Порфирий çырнипе, самос тиранĕ Поликрат Амасис фараонĕ патне Пифагора ырлă сĕнӳ çырăвĕпе ăсатнă, çавна пула ăна пытанчăклăхсене тĕпчесе вĕренме ирĕк панă.

Ямвлих çырать, 18 çулхи Пифагор тăван утравĕнчен тухса çут тĕнчен чылай кĕтесĕсенчи ăсчахсемпе тĕл пулса калаçса, Икĕпата çитет, кунта 22 çул пурăнать. Пирĕн эрăччен 525 çулта Икĕпата перси патши Камбиз çĕнсе илет, тыткăна илнĕ Пифагора Вавилона çитереççĕ. Унта вара Пифагор 12 çул ирттерет, магсемпе вăхат ирттерет. Самоса 56 çул тултарсан çеç таврăнать.

Философи вĕренĕвĕ

Юратнă ĕçсем: Философи, математика, музыка, Этика, политика.
== Каçăсем ==
  1. ^ Античная традиция о персидских магах Зороастре, Остане и Гистаспе - автореферат и диссертация по филологии. Скачать бесплатно полный текст автореферата диссертации на тему Кла...
  2. ^ Павсаний, «Описание Эллады», 2.13