Пифагор: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
14-мĕш йĕрке: 14-мĕш йĕрке:
|хыççăнхисем = [[Филолай]], [[Алкмеон Кротонский]], [[Парменид]], [[Платон]], [[Евклид]], [[Эмпедокл]], [[Гиппас Метапонтсем|Гиппас]], [[Кеплер Иоганн|Кеплер]]
|хыççăнхисем = [[Филолай]], [[Алкмеон Кротонский]], [[Парменид]], [[Платон]], [[Евклид]], [[Эмпедокл]], [[Гиппас Метапонтсем|Гиппас]], [[Кеплер Иоганн|Кеплер]]
}}
}}
'''Пифагор Самосский''' ({{lang-grc|Πυθαγόρας ὁ Σάμιος}}, {{lang-la|Pythagoras}}; пирĕн эрăччен [[пирĕн эрăччен 570|570]]—[[пирĕн эрăччен 490|490]] çç.) — авал грексен [[философ]]ĕ, [[математика]]ĕ, [[пифагорейсем|пифагорейсен]] [[тĕн философийĕ]]н шкулне туса хураканĕ.
'''Самос Пифагорĕ''' ({{lang-grc|Πυθαγόρας ὁ Σάμιος}}, {{lang-la|Pythagoras}}; пирĕн эрăччен [[пирĕн эрăччен 570|570]]—[[пирĕн эрăччен 490|490]] çç.) — авал грексен [[философ]]ĕ, [[математика]]ĕ, [[пифагорейсем|пифагорейсен]] [[тĕн философийĕ]] шкулне туса хураканĕ.


== Кун-çулĕ ==
== Кун-çулĕ ==

20:06, 6 Раштав уйӑхӗн 2017 вӑхӑтри верси

Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Пифагор (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
Пифагор
Портрет
Çуралнă вăхăт: п. эрч. 570
Çуралнă вырăн: Самос, Иона Пĕрлешĕвĕ
Çуралнă вăхăт: п. эрч. 495
Вилнĕ вырăн: Метапонт, Лукания, Аслă Греци
Шкул/йăла: Пифагореизм
Тапхăр: Авалхи грек философийĕ
Тĕлĕ: Анăçри Философи
Тĕп кăсăксем: философи, авалхи грексен математики, мусăк гармонийĕ, этика, политика
Витĕм кӳнĕ: Фалес Милетсем, Анаксимандр, Зороастр[1]
Хыççăнхисем: Филолай, Алкмеон Кротонский, Парменид, Платон, Евклид, Эмпедокл, Гиппас, Кеплер

Самос Пифагорĕ (ав.гр. Πυθαγόρας ὁ Σάμιος, лат. Pythagoras; пирĕн эрăччен 570—490 çç.) — авал грексен философĕ, математикаĕ, пифагорейсен тĕн философийĕ шкулне туса хураканĕ.

Кун-çулĕ

Пифагорăн ашшĕ Мнесарх, амăшĕ Партенида Самосран. Мнесарх чул касакан пулнă (Диоген Лаэртский); Порфирий сăмахĕсемпе вăл Тир пуян сутăçĕ, выçлăх çулĕнче халăха çăкăрпа тăрантарнăшăн самос гражданлăхне тивĕçнĕ. Пĕрремĕш версийĕ килĕшӳллĕрех, мĕншĕн тесен Павсаний Пифагорăн арçын йĕрĕпе пелопоннес Флиунтĕнчен Самоса тарнă Гиппас тытса пырать, вăл Пифагора ват асатте пулать.[2] Партенида (упăшки ăна Пифаида ята куçарнă) на Самосра грексен колонине йĕркеленĕ Анкей чаплă ăратĕнчен. Ача çуралассине Дельфăри пифи (юмăç) каланă , çавăнпа Пифагора çак ята тивĕçтернĕ.

Çамрăклăхра Пифагор икĕпат жрецĕсен ăсчаслăхĕпе вăрттăн ăслăлăхĕсене туянма Икĕпата тухса каять. Диоген тата Порфирий çырнипе, самос тиранĕ Поликрат Амасис фараонĕ патне Пифагора ырлă сĕнӳ çырăвĕпе ăсатнă, çавна пула ăна пытанчăклăхсене тĕпчесе вĕренме ирĕк панă.

Ямвлих çырать, 18 çулхи Пифагор тăван утравĕнчен тухса çут тĕнчен чылай кĕтесĕсенчи ăсчахсемпе тĕл пулса калаçса, Икĕпата çитет, кунта 22 çул пурăнать. Пирĕн эрăччен 525 çулта Икĕпата перси патши Камбиз çĕнсе илет, тыткăна илнĕ Пифагора Вавилона çитереççĕ. Унта вара Пифагор 12 çул ирттерет, магсемпе вăхат ирттерет. Самоса 56 çул тултарсан çеç таврăнать.

Философи вĕренĕвĕ

Юратнă ĕçсем: Философи, математика, музыка, Этика, политика.
== Каçăсем ==
  1. ^ Античная традиция о персидских магах Зороастре, Остане и Гистаспе - автореферат и диссертация по филологии. Скачать бесплатно полный текст автореферата диссертации на тему Кла...
  2. ^ Павсаний, «Описание Эллады», 2.13