Авиаци страницӑн кодне пӑхни

{{Портал}}
'''Авиа́ци''' ({{lang-fr|aviation}}, {{lang-la|avis}} — кайăк) — [[Çĕр атмосфери|атмосферăри]] [[вĕçев]] теорипе практики, çаплах çак ĕç-пуçпа çыхăннă тĕрлĕ тĕслĕ ĕç. Вĕçевсене тухма [[Авиаци инфраструктури]]не туса хунă.

== Кун-çулĕ ==
{{main|Авиаци кун-çулĕ}}
Тĕнче авиаци ĕмĕрне [[контр-адмирал]] [[Можайский Александр Федорович|А.Ф. Можайский]] уçнă. Вăл тунă сывлăшра ишекен снаряда ([[самолет]]) [[1882]] çулта тунă. Анчах та пĕр конструкцийĕ те тӳпене çĕкленеймен. Сăлтавĕсем: питĕ йывăр тата ун чухнехи ([[пăс машини]]) двигательсем  авиацире усăллă пулайман,  вĕçев теорине хатĕрлемен, самолётсене «апăр-тапăр» хатĕрленĕ, тата авиации пионерĕсен инженер хăнăхăвĕ çукки.

Вĕçев теорипе практикине нимĕç ăсчахĕ [[Лилиенталь Отто|О. Лилиенталь]] .

Пĕрремĕш вĕçевсем:
* 1891 — 1896 Отто Лилиенталь проект хатĕрлесе темиçе [[планер]] тунă, вĕçсе тĕрĕсленĕ.
* 1903 çулхи раштавăн 17-мĕшĕнче американ [[Райт тăвансем|Уилбер тата Орвилл Райт]] механиксем [[краççын]]па ĕçлекен [[шалта çунтаракан двигатель]] самолёчĕпе вĕçеве хăпарнă.
* [[Жуковский Николай Егорович|Жуковскипе]] [[Можайский Александр Фёдорович|Можайский]].

== Тытăмĕ ==
* [[Граждан авиацийĕ]]
** [[Граждан авиацин тĕнче йĕркелĕвĕ]]
** [[çăмăл авиаци]]
*** [[ĕç авиацийĕ]]
*** [[кĕçĕн авиаци]]
*** [[спорт авиацийĕ]]
* [[Патшалăх авиацийĕ]]
** [[Çар авиацийĕ]]
** вăй ведомствисен авиацийĕ
** [[МЧС]] авиацийĕ
* [[Экспериментлă авиаци]]
* [[Авиаци промăçлăхĕ]]
* [[Авиаци инфраструктури]]

== Официаллă ăнлантарни ==
=== РФ права акчĕсем ===
Гл. 3 [[:wikisource:Воздушный кодекс РФ|Воздушного кодекса РФ]] от 19.03.1997 № 60-ФЗ.

Ст. 1 [[:wikisource:Федеральный закон «О государственном регулировании развития авиации»|Федерального закона «О государственном регулировании развития авиации»]] от 8.01.1998 № 10-ФЗ.

== Çавăн пекех пăхăр ==
* [[Раççей Сывлăш Флочĕн кунĕ]]
* [[Сывлăш транспорчĕ]]
* [[Икĕ тĕллĕ авиаци техники]]
* [[Космонавтика]]
* [[Авиаци институчĕсем]]
* [[Авиасимулятор]]
* [[самолёт]], [[вертолёт]] (геликоптер), [[автожир]], [[винтокрыл]], [[аэростат]], [[дирижабль]], [[планер]], [[мускулолёт]].

== Каçăсем ==
* [http://aerovokzal.net АэроВокзалНет] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091121025034/http://aerovokzal.net/ |date=2009-11-21 }}
* [http://avia.cybernet.name Авиаци техники]
* [http://www.aviationtoday.ru Пĕтĕм авиаци. Тĕнче авиаци порталĕ]
* Авиация. А. С. Яковлев. Пысăк Совет энциклопедийĕ. [http://daex-sources.narod.ru/0100.html Каçă 1]{{Ĕçлемен каçă|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}, 
* [http://slovari.yandex.ru/cgi-bin/art.pl?art=bse/00000/42700.htm&encpage=bse&mrkp=/yandbtm7%3Fq%3D-59313614%26p%3D0%26g%3D0%26d%3D0%26ag%3Denc_abc%26tg%3D1%26p0%3D0%26q0%3D1727343072%26d0%3D0%26script%3D/yandpage%253F Каçă 2]{{Ĕçлемен каçă|date=August 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
* [http://www.airforce.ru www.airforce.ru]
* [http://www.airwar.ru Тӳпе кĕтесĕ]
* [http://scilib.narod.ru/avia.html scilib.narod.ru/avia.html] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091205232656/http://scilib.narod.ru/avia.html |date=2009-12-05 }} — авиаци кĕнекисем
* [https://archive.is/20130113170803/avia-forum.ucoz.ru/forum/ АВИА-форум]
* [http://tutu.ru/avia/plane Самолет хыпар бази - çырса кăтартни, фотографисем, салон схемисем] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100107021001/http://www.tutu.ru/avia/plane/ |date=2010-01-07 }}
* [http://www.wunderwaffe.narod.ru/Magazine/AirWar/index.htm Сывлăшри вăрçă]
* [http://www.wunderwaffe.narod.ru/Magazine/AK/index.htm Авиаколлекци]
* [http://vmk.vif2.ru/library/essex/plane.htm Эссекс тĕслĕ авианосец çинчи самолётсен ТТП] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080312171849/http://vmk.vif2.ru/library/essex/plane.htm |date=2008-03-12 }}
* ICAO - [http://www.icao.int Граждан авиацин тĕнче йĕркелĕвĕ]
* ЕКГА - [http://www.ecac-ceac.org Граждан авиацин европа конференцийĕ]
* МАК - [http://www.mak.ru Патшалăхсем хушшинчи авиаци комитечĕ]
* НАТО - [http://www.nato.int Çурçĕр Атлантика альянсĕ]
* [http://www.avia-board.com/board.php Авиаци пĕлтерӳ хăми]
* [http://aviamail.ru/ Авиаци информаци-почтă серверĕ]
* [http://www.onixtour.com.ua/books/sh_hb/index.htm Авиаци штурманĕн кĕсье кĕнеки] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081211085754/http://www.onixtour.com.ua/books/sh_hb/index.htm |date=2008-12-11 }}
* [http://www.takeplane.ru Аренда, заказ самолета. Сайт о деловой (бизнес) авиации в России.]
* [http://www.transportrussia.ru/avia Раççей авиаци пирки] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090210040911/http://transportrussia.ru/avia |date=2009-02-10 }}

{{Авиаци йышĕ}}
{{stub}}

[[Категори:Авиация|*]]
[[Категори:Транспорт]]