Вăрмар районĕ страницӑн кодне пӑхни

{{Администрациллĕ виçе
|Тĕс1                        = {{Тĕс|Раççей}}
|Тĕс2 = 
|Чăвашла ячĕ = Вăрмар районĕ
|Тăван ячĕ = 
|Герб = 
|Ялав = Flag of Urmarsky rayon (Chuvashia).png
|Ялава ăнлантарни = Вăрмар районĕн ялавĕ
|Патшалăх = {{RUS}}
  |lat_dir = N |lat_deg = 55 |lat_min =  |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg = 46 |lon_min =  |lon_sec = 
|Гимн =
|Статус = [[муниципаллă район]]
|Кĕрет = {{Flagicon|Chuvashia}}[[Чăваш Ен]]
|Тытăмĕ = {{nobr|15 муниципаллă йĕркеленӳ}}
|Тĕп хула = [[Вăрмар]] паçулкă
|Вăхăт    = [[1927]], [[авăн, 5]]
|Пуçлăх   = Васильев Андрей Васильевич<ref>[http://gov.cap.ru/Info.aspx?type=news&id=3642551&gov_id=73 В Урмарском районе новый глава администрации района]</ref>
  |Пуçлăх тĕсĕ = Район администрацин пуçлăхĕ
|Пуçлăх2 = 
  |Пуçлăх тĕсĕ2          = Район пуçлăхĕ/Район депутачĕсен Пухавĕн председателĕ
|ШВП =
  |ШВП çулĕ              = 
  |ШВП вырăнĕ            = 
  |ШВП пурăнан кашни çынна          = 
  |ШВП пурăнан кашни çынна вырăнĕ = 
|Чĕлхе = чăваш
|Чĕлхесем =
|Пурăнан халăх = 
  |Çырав çулĕ             = 
  |Пурăнан халăх проценчĕ = 
  |Пурăнан халăх вырăнĕ   = 
  |Йышлăх                 = 598.26 
  |Йышлăх вырăнĕ          = 
  |Наци йышĕ              = [[чăвашсем]] - 97%, [[тутарсем]]
  |Конфесси йышĕ          = 
|Лаптăк = 
  |Лаптăк проценчĕ        = 
  |Лаптăк вырăнĕ          = 18
|Максималлă çӳллĕш =
|Вăтам çӳллĕш =
|Минималлă çӳллĕш =
|Карттă = Chuvashia Urmarskiy rayon.png
|Администрациллĕ виçен картти =
|АВ карттин пысăкăшĕ = 300px
|ВăхăтТăрăхĕ = {{s|{{MSK+0}}}}
|Аббревиатура = 
|ISO =
|FIPS =
|Телефон кочĕ = 83544
|Почтă индексĕсем = 
|Тетел-домен = 
|Автомобиль номерĕсен кочĕсем =
|Сайт = http://gov.cap.ru/main.asp?govid=73
|Commons-ри категори =
|Асăрхавсем =
}}
[[Ӳкерчĕк:Varmar-rayon.png|thumb|250px|Вăрмар районĕн картти]]

'''Вăрмар районĕ''' — [[Чăваш Республики]]н (РФ) [[Чăваш Енĕн администрациллĕ-территориллĕ пайланăвĕ#Администрациллĕ-территориллĕ тытăмлăхĕ|администрациллĕ-территориллĕ виçи]] тата [[муниципаллă йĕркеленĕвĕ]] ([[муниципаллă район]]).

[[Чăваш Ен]]ĕн çурçĕр-хĕвелтухăç енче вырнаçнă. [[1927]] çулхи [[авăн, 5|5 авăн]] уйăхĕнче туса хунă. Çурçĕр енче [[Чăваш Енĕн Куславкка районĕ|Куславкка районĕпе]], çурçĕр-хĕвеланăç енче [[Çĕрпӳ районĕ]]пе, хĕвеланăç енче [[Чăваш Енĕн Канаш районĕ|Канаш районĕпе]], кăнтăр енче [[Чăваш Енĕн Тăвай районĕ|Тăвай районĕпе]] юнашар вырнаçнă. Районăн хĕвелтухăç енче [[Тутарстан]] Республики вырнаçнă. Çурçĕртен кăнтăралла 32 çухрăма тăсăлнă, хĕвелтухăç енчен хĕвеланăç енне — 33 çухрăма. Район [[лаптăк]]ĕ — 598,3 км<sup>2</sup>. Район администрациĕ [[Вăрмар]] ялĕнче вырнаçнă.

== Халăх йышĕ, район тытăмĕ ==
{{Çырмалла}}

== Çутçанталăкĕ ==

Вăрмар районĕ [[Чăваш плато]]йĕ çинче вырнаçнă, çĕр пичĕ сăртлă, район çĕрĕсене çырмасем темиçе лутра сăртсемпе уйрăм тӳремсăртлăхсем çине çурса пĕтернĕ. Çырмасен вăрăммăшĕ 100—200 метртан пуçласа 2—3,5 çухрăм таран, тарăнăшĕ — 1-10 метр. Районта акшар чулĕпе доломитсен çĕр айăнчи пурлăхсем пур, вĕсенчен пĕри Вăрмартан икĕ çухрăмра кăнтăранăçнелле вырнаçнă. Унтан [[акшар]] çăнăхне хатĕрлеççĕ, çавăн пекех ăна Вăрмар стройматериалĕсен завочĕ автомобиль çулĕсем тунă чухне усă курать. Вăрмартан 15 çухрăм кăнтăранăçнелле, [[Шăхаль]] çывăхĕнче акшар чулĕпе доломитсене кăлараççĕ. Çакăнтах кирпĕч тумалли суглинăксемпе тăмсене кăлараççĕ. Вăрмар упранăвĕ район тĕпĕнчен кăнтăр-тухăç енче 1,5 çухрăмра пулать, ăна Вăрмарти çурт-йĕр материалĕсен завочĕ ĕçе кĕртет. [[Энĕшпуç]] упранăвĕ [[Энĕшпуç]] чукун çул чарăнăвĕнчен 1,8 çухрăмра пулать, унпа [[Канаш]] кирпĕч завочĕн [[Энĕшпуç]] цехĕ усă курать. [[Кавал]] салинчен 2 çухрăмра вырнаçнă Кавал упранăвĕпе халĕ усă курмаççĕ, ăна малашлăха валли хăварнă.

Климачĕ вăтам континентлă, хĕлĕсем вăрăм та сивĕ, çăвĕсем ăшă та типĕ. Вăтам температура: кăрлач уйăхĕнче — -13°С, чи сивви -42 °С; утă уйăхĕнчи вăтам температура +18,7°С, чи шăрăххи — + 37°С. Çулталăк тăршшĕпе вăтамран 400 мм юр-çумăр çăвать — нумайрах ăшă вăхăтсенче. Юханшывсен шучĕ сахал. Пысăкраххисем: [[Кĕтне (юханшыв)|Кĕтне]] тата [[Енĕш (юханшыв)|Енĕш]], пĕчĕкреххисем: [[Пăла (юханшыв)|Пăла]], [[Ара (юханшыв)|Ара]]. Çак тĕслĕ тăпрасем сарăлнă: кăвак вăрман тăприсен тĕсĕсем, вĕсем районти çĕрсен 84% йышăнаççĕ. Район вăрман-çеçенхир тăрăхĕнче вырнаçнă, вăрмансем район çĕресен 9% йышăнаççĕ. Вăрмансем кăнтăрпа кăнтă-тухăç енĕсенче çеç юлнă. Вăрмансенче юмансемпе çăкасем нумай ӳсеççĕ. Чĕрчунсем сахал. Çурçĕрте тыркассем, районăн тĕп пайĕнче сăвăрсем тĕл пулаççĕ. Вăрмансенче [[тилĕ]]сем, [[мулкач]]сем, [[кашкăр]]сем, [[хир сысни]]сем çӳреççĕ, тытма юрăхлă кайăксенчен — пăчăрсемпе ăсансем (вĕсем питĕ сайра тĕл пулаççĕ).

== Паллă çынсем ==
* [[Алентей Василий Степанович]], чăваш прозăçи.
* [[Алентей Григорий Тимофеевич]], — чăваш [[сăвăç]]и, прозăçи.
* [[Исаев Мĕтри]], чăваш çыравçи.
* [[Кабаков Геннадий Германович]], чăваш прозăçи.
* [[Казанов Аркадий Петрович]], чăваш прозăçи, [[сăвăç]].
* [[Павловская Ангелина Ивановна]], — чăваш çыравçи.
* [[Рзай Виктор Ефремович]], — [[çыравçă]].
* [[Туртуш Вениамин Иванович]], чăваш [[сăвăç]]и.
* [[Цаплина Раиса Ионовна]], [[чăваш чĕлхи]] тĕпчевçи.

== Спорт, физкультура ==
[[Ӳкерчĕк:IlemFSK.JPG|thumb|Вăрмарти физкультурăпа спорт комплексĕ‎]]

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Вуламалли ==

== Каçăсем ==
{{Каçă çук}}
{{Вăрмар районĕн ял тăрăхĕсем}}
{{Вăрмар районĕ}}
{{Чăваш Ен}}
{{Chuvash-geo-stub}}

[[Категори:Чăваш Енĕн районĕсем]]