Мĕтри Юман страницӑн кодне пӑхни

{{Çыравçă
| Ят = Мĕтри Юман
| Тăван ят = Дмитрий Петрович Петров
| Ӳкерчĕк = Metri_yman_500.jpg
| Çуралнă вăхăт = [[1885]], [[авăн, 1]]
| Çуралнă вырăн = [[Пӳркел]] ялĕ, {{ÇВ|Хусан кĕпĕрни|Хусан кĕпĕрнинче}}, [[Раççей империйĕ]]
| Вилнĕ вăхăт = [[1939]], [[нарăс, 18]]
| Вилнĕ вырăн = [[Гулаг]], [[Çĕпĕр]]
| Ĕçлев тĕсĕ  = [[чăваш чĕлхи|чăваш]] [[проза|прозăçĕ]] тата [[драма]]тургĕ
| Ĕçсен чĕлхи = чăваш
}}
'''Мĕтри Юман''' (чăн ячĕ '''Дмитрий Петрович Петров'''), — чăваш [[çыравçă|çыравçи]], [[драматург|драматургĕ]], политика тата пĕрлĕх ĕçлевçи. [[1885]] çулхи [[юпа, 13|юпа уйăхĕн 13-мĕшĕнче]] [[Тăхăрьял|Тăхăръял тăрăхĕнчи]] [[Пӳркел]] салинче ([[Тутарстанăн Пăва районĕ]]) çуралнă. [[1939]] çулхи [[нарăс, 18|нарăсăн 18-мĕшĕнче]] [[Çĕпĕр]]те вилнĕ.

[[1939]] çултанпа СССР ÇП-ĕнче тăнă.

== Пурнăçĕ ==
Ялти шкулта, [[Чĕмпĕрти чăваш шкулĕ]]нче ([[1899]]-[[1905]]) вĕреннĕ, [[Кăнна Кушки шкулĕ]]нче ĕçленĕ. [[Социал-революционер]]сен ([[эсер]]сен) [[парти]]не кĕрсе çĕрпе ирĕклĕхшĕн кĕрешекен хресчен пĕрлĕхне йĕркелеме тытăннă. [[1906]] çулта ăна шкултан кăларса янă. Тӳре-шара йĕрлесех тăнă пирки унăн ĕç вырăнне пĕрмай улăштарма тивнĕ.

[[1913]] çулта Мĕтри Юман экстерн йĕркипе [[гимнази]]ре экзамен тытса [[аттестат]] илнĕ, [[М. В. Ломоносов ячĕллĕ Мускав патшалăх университечĕ|Мускав Университечĕн]] историпе филологи уйрăмне вĕренме кĕнĕ. Çав вăхăтрах юриспруденцие вĕреннĕ, [[нимĕç чĕлхи|нимĕç]], [[франци чĕлхи|француз]], [[грек чĕлхи|грек]], [[латин чĕлхи|латин]], [[тĕрĕк чĕлхисем|тĕрĕк]] чĕлхисене ăса илнĕ, [[акăлчан чĕлхи|акăлчанла]] калаçма хăнăхнă. Вĕренӳ çулĕсенче тĕрлĕ хаçатсене çырма тăнă. Анчах [[Пĕрремĕш тĕнче вăрçи]] пуçланнипе университета вĕренсе пĕтерме май килмен: ăна патша çарĕн поручикĕ туса хунă.

[[1921]] çулта Чăваш облаçĕн ревкомĕ чĕннипе Д.П. Юман [[Шупашкар]]а, Чăваш автономиллĕ облаçне, ĕçлеме куçса килнĕ.

== Пултарулăх ĕçĕсем ==
Вăл «Чăваш календарĕ», «Ӗмĕрне паллă çул» повеçсене, «Укăлчакасси» тата «Колхоз новеллисем» драмăсене çырнă. 1996 çулта «Суйласа илнисем» [[кĕнеке]] тухнă. [[Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович|И. Максимов-Кошкинскийпе]] пĕрле «Ял» чăваш кинолентти валли сценари çырнă.

==Вуламалли==
* Eгоров В. Тăвăл аркатнă юман / Валерий Eгоров // Тăван Атăл.– 2003.– № 3.– С. 65–66.
* Игнатьева E. Чăваш поэми аталанни / E.Игнатьева // Тăван Атăл.– 2003.– № 6.– С. 66–67.
* Изоркин А.В. Дмитрий Петрович Петров (Юман) / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1993.– 10 июнь.
* Изоркин А.В. Эппин Метри Юман офицер пулман? / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1998.– 16 кăрлач.
* Родионов В.Г. Юман Мĕтри – поэт / В.Г.Родионов // Чăваш литератури: поэтикăпа стиль ыйтăвĕсем.– Шупашкар, 1989.– С. 112–127.
* Станьял В. Аптранă кăвакал кутăн чăмать / В.Станьял // Республика.– 1998.– 19–25 пуш (№ 12).– С. 5.
* Станьял В. Инçе çăлтăрсен çути / В.Станьял // Чăваш ен.– 1998.– 31 кăрлач (№ 3).– С. 5.
* Станьял В. Тĕрĕслĕх юманран çирĕпрех / В.Станьял // Чăваш ен.– 1996.– 16–23 пуш (№ 12).– С. 9.
* Уяр Х. Юман Мĕтри çинчен / Х.Уяр // Тăван Атăл.– 1989.– № 3.– С. 19–20.
* Элли Илле. Мĕтри Юман йăнăшĕ / Илле Элли // Хыпар.– 2004.– 13 ака.
* Ахун В. Трудная дорога к истине/ В.Ахун // Молодой коммунист.– 1988.– 11 февр.– С. 8.
* Изоркин А.В. Невостребованный талант / А.В.Изоркин // Их имена останутся в истории: Сб. ст.– Чебоксары, 1994.– Вып. 2.– С. 63–73.
* Неберинг В. Из серии классиков чувашской письменности / В.Неберинг // Чăваш ен.– 1997.– 19–26 апр. (№ 16).– С. 8.
* Петрова-Тростина В.П. Горжусь своими братьями / В.П.Петрова-Тростина // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 87.
* Уяр Х. О Метрии Юмане / Х.Уяр // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 14-15.
*Юман – хроника // Лик Чувашии.– 1996. – № 3-4.– С. 10-13.
* Яковлев Ю. Интерпретация некоторых особенностей религиозно–мистической стихии в творчестве М.Юмана/ Ю.Яковлев // Чувашская литература: Вопросы истории и теории.– Чебоксары, 1992.– С. 52–67.
* Яковлев Ю. Юман – мисти / Ю.Яковлев // Лик Чувашии.– 1996.– № 3–4.– С. 90–95.

== Каçăсем ==
* [http://www.lib.cap.ru/w_131005.asp Дмитрий Петрович Петров (Метри Юман)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160305005840/http://www.lib.cap.ru/w_131005.asp |date=2016-03-05 }}
* [http://www.gap.archives21.ru/memorials.aspx?id=6557&s_page=5 Талантливый чувашский писатель (К 125-летию со дня рождения Метри Юмана)]
* [http://chuvash.org/e/d09cc495d182d180d0b820d0aed0bcd0b0d0bdc483d0bd20c2abd09dd0b0d180d181d0bfd0b8d0b9c495c2bb Мĕтри Юманăн «Нарспийĕ», Марина Васянова ĕçĕ]

[[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]]
[[Категори:Чăваш Енĕн паллă çыннисем]]
[[Категори:Драматургсем, алфавитпа]]
[[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]]
[[Категори:Чăваш драматургĕсем]]
[[Категори:Чăваш çыравçисем]]
[[Категори:Совет драматургĕсем]]
[[Категори:Совет çыравçисем]]
[[Категори:Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче вĕренсе тухнисем]]
[[Категори:1885 çулта çуралнисем]]
[[Категори:1939 çулта вилнисем]]
[[Категори:Авăнăн 1-мĕшĕнче çуралнисем]]
[[Категори:Нарăсăн 18-мĕшĕнче вилнисем]]