Свиридов Георгий Васильевич

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Гео́ргий Васи́льевич Свири́дов (раштавăн 3 (16)-мĕшĕ 1915, Фатеж, Курск кĕперникăрлач, 6 1998, Мускав) — вырăс композиторĕ, пианист. Дмитрий Шостакович патĕнче вĕреннĕ.

Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Георгий Васильевич Свиридов 1915 çулта Раççей империн Курск кĕпернинчи Фатеж хулинче çуралнă. Ашшĕ почтăра ĕçленĕ, амăшĕ вĕрентӳçĕ пулнă. Ашшĕ, Василий Свиридов, большевиксем майлă пулса граждан вăрçине хутшăннă, Георгий 4 çул тултарсан çапăçура пуçне хурать.

1924 çулта, ун чухне Георгий 9 çула çитнĕ, çемье Курска пурăнма куçать. Курскра Георгий Свиридов пуçламăш шкулта вĕренет, кĕнекесем ăна питĕ кăсăклантараççĕ. Вăраххăн мусăка кăмăллани мала тухать.[1].


Юлашки çулсенче Георгий Свиридов нумай хушă чирпе асапланнă. 1998 çулхи кăрлачăн 6-мĕшĕнче вăл тĕнчерен уйрăлса каять[2]. Халăх Христос Çăлăвçă храмĕнче сывпуллашнă хыççăн Свиридова кăрлачăн 9-мĕшĕнче Мускавра, Новодевичье çăвинче пытарнă.[3][4].

Мусăк[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Хайлавĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • 7 пĕчĕк пьеса, фортепиано валли (1934—1935)
  • 6 романс, А.Пушкинăн сăввисем (1935)
  • 7 романс, М.Лермонтов сăввисем (1938)
  • 1-мĕш № концерт, фортепианăпа оркестр валли (1936—1939)
  • Камерная симфония для струнных (1940)
  • 3 романс, А.Блок сăввисем (1941)
  • Концерт для фортепиано с оркестром № 2 (1942)
  • Мусăк камичĕ «Раскинулось море широко» (1943)
  • Соната, фортепиано валли (1944)
  • Романссе, сасăпа фортепиано валли, Уильям Шекспир сăввисем (1944-60)
  • Квинтет, фортепианăпа хĕлĕхлсем валли (1945)
  • Трио, фортепиано, сĕрме купăс тата виолончель валли (1945; Сталин парни, 1946)
  • Вокал циклĕ «Страна отцов», тенор, бас тата фортепиано валли, А. И. Исаакян сăввисем, 11 романс кĕрет (1950)
  • Мусăк камичĕ «Огоньки» (1951)
  • Оратория «Декабристы» на слова Александра Пушкина и поэтов-декабристов (1954-55, не окончена)
  • Романсы для голоса и фортепиано на стихи Роберта Бернса в переводах Самуила Маршака (1955)
  • Вокальный цикл для тенора, баритона и фортепиано «У меня отец крестьянин» на стихи Сергея Есенина (1956)
  • Вокально-симфоническая поэма «Памяти Сергея Есенина» (1956)
  • «Патетическая оратория» на слова Владимира Маяковского (1959, Ленинская премия, 1960)
  • Вокальный цикл (поэма) «Петербургские песни» для четырех певцов-солистов, фортепиано, скрипки и виолончели на стихи Александра Блока (1961—69)
  • Музыка для камерного оркестра (оркестровая версия Квинтета для фортепиано и струнных 1964)
  • «Курские песни» для смешанного хора и оркестра, слова народные (1964; Государственная премия, 1968)
  • Мусăк капăрлатăвĕсем, Александр Пушкинăн «Метель» сюжечĕ (1964)
  • Пĕчĕк кантата, хорпа оркестр валли, «Деревянная Русь», Сергей Есенин сăвви (1964)
  • «Пĕчĕк триптих» (1964)
  • Пĕчĕк кантата, хорпа оркестр валли, «Снег идет», Борис Пастернак сăвви (1965)
  • Маленькая кантата для хора и оркестра «Грустные песни» на стихи Александра Блока (1965)
  • Романс «Эти бедные селенья» для голоса, фортепиано и гобоя на слова Фёдора Тютчева (1965)
  • Сюита «Время, вперёд!» (1965) музыка к одноимённому кинофильму М. Швейцера — тема заставки программы «Время», выпуска новостей СССР в 21 час.
  • «Весенняя кантата» для хора и оркестра (1972)
  • Музыка к памятнику павшим на Курской дуге (1973)
  • Хор концерчĕ «Памяти А. А. Юрлова» для смешанного хора, поющего без слов (1973)
  • «Ода Ленину» кантата, Роберт Рождественскин сăмахĕсем, вулавçă, хор тата оркестр валли (1976)
  • Тăван Çĕршыв гимнĕсем, хор валли (1978)
  • 25 юрă, баспа фортепиано валли (1939—1979)
  • «Пушкинский венок» для хора с оркестром (1979)
  • «Ночные облака», кантата на слова Александра Блока для смешанного хора a cappella (1979)
  • 10 романс, А.Блок сăввисем (1972—1980)
  • «Ладога», поэма, хор валли, A. Прокофьев сăввисем (1980)
  • «Юрăсем», концерт, хор валли a cappella, Александр Блок сăввисем (1980—1981)
  • «Петербург», вокал поэми (1995)
  • «Песнопения и молитвы» (для хора без сопровождения)[5]

Фильмографи[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Георгий Свиридов — вунвиççĕ фильм валли мусăк авторĕ:

Астăвăм[тӳрлет | кодне тӳрлет]

ри Георгий Свиридовăн палăкĕ]]
  • 2005 çулхи авăнăн 23-мĕшĕнче Курскра композиторăн пĕрремĕш палăкне уçаççĕ, ун çинче çак сăмахсене касса çырнă: «Воспеть Русь, где Господь дал и велел мне жить, радоваться и мучиться»[6][7].
  • Санкт-Петербургра, Есенин урамĕнче уçнă ӳнер шкулне композитор ятне панă.
  • Балашихăри (Мускав облаçĕ) 1-мĕш № ӳнер шкулне композитор ятне панă[8].

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Г.Свиридов. Музыка как судьба — М: Молодая гвардия, 2002, ISBN 5-235-02440-0

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

 Свиридов Георгий Васильевич «Патшалăх паттăрĕсем» сайтĕнче

Шаблон:Социаллă Ĕç Паттăрĕсем