Ту-160 страницӑн кодне пӑхни

'''Ту-160''' ('''Ту-160М''') ([[ÇАПУ классификацийĕ]]пе — '''[[:en:Bluing_(steel)|Blackjack]]''') — [[раççей]]ĕн, малтан — [[СССР|совет союзĕн]] [[сасă хăвăртлăхĕ|сасăран хăвăртрах]] вĕçекен улшăнакан çунатлă чи пысăк стратегиллĕ самолёт [[бомбардировщик]]-[[ракетоносец]].

Хусанти [[КБ Туполев|Туполевăн ОКБ]] пуçтарать. Унпа вĕçекенсем ăна ''«Шурă акăш»'' ят панă.

== Кун-çулĕ ==

== Хĕçпăшалланни ==

=== Хальхи стратегиллĕ бомба пăрахакан самолёт ===
* [[Ту-95|Ту-95МС]]
* [[Ту-22М]]
* [[B-1B]]
* [[Northrop B-2 Spirit]]
* [[Boeing B-52 Stratofortress|Boeing B-52H Stratofortress]]

== Ту-160 тата американ аналогĕсене танлаштару таблици ==
{|
|- bgcolor="#C0C0C0"
!
! [[Ӳкерчĕк:Flag of Russia.svg|21px]] Ту-160
! {{АПШ ялавĕ}} [[Rockwell B-1 Lancer|B-1]]
! {{АПШ ялавĕ}} [[Northrop B-2 Spirit|B-2]]
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Тулаш сăнĕ || [[Ӳкерчĕк:Энгельс Ту-160 02 фото 4.jpg|250px]] || [[Ӳкерчĕк:A B-1 Lancer performs a fly-by during a firepower demonstration.jpg|135px]] || [[Ӳкерчĕк:B-2 Spirit original.jpg|140px]]
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Чи пысăк вĕçев йывăрăшĕ, т || align="center" | 275 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 216,4 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 171
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Чи пысăк хăвăртлăх, км/сех || align="center" | 2 220 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 1 530 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 970
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Çапăçу радиусĕ, км || align="center" | 10 500 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 8 195 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 7 200
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Чи инçе вĕçев, км || align="center" | 17 400 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 12 000 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 10 400
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Ӗçлемелли çӳллĕш, м || align="center" | 15 000 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 18 000 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 15 000
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Двигательсен пĕтĕмĕшле туртăмĕ, кгс || align="center" | 100 000 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 55 400 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 31 300
|- bgcolor="#EEEEEE"
|Кăларнă самолёт йышĕ || align="center" | 35 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 104 || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | 21
|- bgcolor="#EEEEEE"
|[[Стелс-технологи|"Стелс"]] технологипе усă курни || align="center" | Çук || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | Çук || bgcolor="#EEEEEE" align="center" | Пур
|}

== Модернизациленĕ Ту-160 ==
Раççей инçе вĕçев авиаци çарпуçĕ Игорь Хворов каланипе <ref>[http://www.rian.ru/defense_safety/weapons/20060422/46788557.html rian.ru] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071120033438/http://www.rian.ru/defense_safety/weapons/20060422/46788557.html |date=2007-11-20 }}</ref>, модернизациленĕ самолёт çунатлă ракетăсемсĕр пуçне авиабомбăпа тĕле пеме пултарать, [[Çĕрĕн искусствăллă спутникĕ|космос спутникĕсем]] урлă çыхăну тытма пултарать. Çавăнпа та тĕл пеме лайăхлатнă пахалăхсем туянать.

Пурĕпе самолёт конструкцине, сери тĕслĕхĕсемпе танлаштарсан, темиçе вун улшăну кĕртнĕ.

== Хальхи лару-тăру ==
[[Ӳкерчĕк:Энгельс Ту-160 02 фото 2.jpg|thumb|right|300px|Ту-160 [[Энгельс (авиабаза)|Энгельс авиабазинче]]]]

=== Пайăр ятлă ракета самолёчĕсем ===
{| border=1 class="standard" width="55%"
|+
! style="background-color:#CCCCFF" colspan=4 | Ятлă Ту-160
|-----
|+
! width="5%" |Номерсĕр
! width="25%" |Ячĕ
! width="45%" |Камăн ятне панă
! width="25%" |Асăрхаттарни
|-----
! 01
| «Михаил Громов»
| [[Громов Михаил Михайлович]]
| 2003 çулта çапăнса çĕмĕрĕлнĕ
|-----
! 02
| «Василий Решетников»
| [[Решетников Василий Васильевич]]
|
|-----
! 03
| «Павел Таран»
| [[Таран Павел Андреевич]]
|
|-----
! 04
| «Иван Ярыгин»
| [[Ярыгин Иван Сергеевич]]
|
|-----
! 05
| «Александр Голованов»
| [[Голованов Александр Евгеньевич]]
|
|-----
! 06
| «Илья Муромец»
| [[Илья Муромец]]
|
|-----
! 07
| «Александр Молодчий»
| [[Молодчий Александр Игнатьевич]]
|
|-----
! 08
| «Виталий Копылов»
| [[Копылов Виталий Егорович]]
| [[2008]] çулхи [[ака, 29]] ĕçе илнĕ 
|-----
! 10
| «Николай Кузнецов»
| [[Кузнецов Николай Дмитриевич (авиаконструктор)|Кузнецов Николай Дмитриевич]]
| 2008 çулхи çурла, 9 [[Энгельс (авиабаза)|Энгельсра]] ят панă.
|-----
! 11
| «Василий Сенько»
| [[Сенько Василий Васильевич]]
|
|-----
! 12
| «Александр Новиков»
| [[Новиков Александр Александрович]]
|
|-----
! 14
| Ятсăр
|
|
|-----
! 15
| «Владимир Судец»
| [[Судец Владимир Александрович]]
|
|-----
! 16
| «Алексей Плохов»
| [[Плохов Алексей Александрович]]
|
|-----
! 17
| «Валерий Чкалов»
| [[Чкалов Валерий Павлович]]
|
|-----
! 18
| Ятсăр
|
|
|-----
! 19
| «Валентин Близнюк»
| [[Близнюк Валентин Иванович]]
|
|-----
! 
| «Борис Веремей»
| [[Веремей Борис Иванович]]
| унчен çар н. 342,<br /> [[Раменское (аэропорт)|Жуковский]] базинче
|+
|}

== Ӗçрисем ==
[[Ӳкерчĕк:Engels Air base 04.jpg|300px|thumb|Энгельс авиабазири парад йĕрки. Фонра — Ту-160]]
* {{Раççей ялавĕ}} [[Раççей СÇВ]]
: [[Ӳкерчĕк:RuAF emblem.png|20px]] [[37-мĕш сывлăш çарĕ|Аслă Тĕп çарпуçлăхĕн 37-мĕш сывлăш çарĕн]] [[22-мĕш Донбас йывăр бомба пăрахакан авиаци дивизийĕ|22-мĕш гварди тбад]] 121-мĕш гварди тбап (аэродром [[Энгельс-2]])

=== Пулнисем ===
* {{UKR}} 184-мĕш тбап — 19 пĕрвиçе.

== Кино-ӳнерте ==
* Документалă фильм, «[[Специальный корреспондент (программа)|Специальный корреспондент]]» «Белый Лебедь (ТУ-160)»
* Документалă фильм, «[[Ударная сила]]» Фильм 15 «Воздушный терминатор (Ту-160)»

== Çавăн пекех пăхăр ==
{{Commonscat|Tupolev Tu-160}}
* [[Бомба пăрахакан самолёт]]
* [[Стратегиллĕ бомба пăрахакан самолёт]]
* [[Самолёт йышĕ]]

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Вуламалли ==
* ''Гордон Е.'' Ту-160. — М.: Полигон-Пресс, 2003. С. 184. ISBN 5-94384-019-2

== Каçăсем ==
* [http://www.airforce.ru/aircraft/tupolev/tu-160/book/index.htm Александр Вишняков  Самолёт Ту-160] - историческая справка и основные сведения
* [http://scalemodels.ru/modules/photo/viewcat_cid_16.html  Фотографии Ту-160 с МАКС-2005 на сайте ScaleModels.ru]
* [http://scalemodels.ru/modules/photo/viewcat_cid_138.html Подробный walkaround Ту-160 на сайте ScaleModels.ru]
* [http://www.flankerman.fsnet.co.uk/tu-160.html Фотографии самолётов Ту-160] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20160304102913/http://www.flankerman.fsnet.co.uk/tu-160.html |date=2016-03-04 }} {{ref-en}}
* [http://avia-mir.com/ru/tu/index-tu-160.php Фотографии Ту-160] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090215051058/http://avia-mir.com/ru/tu/index-tu-160.php |date=2009-02-15 }}
* [http://www.take-off.ru/asp/page000047 От «Ильи Муромца» до Ту-160 (история российской Дальней авиации)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080921073453/http://www.take-off.ru/asp/page000047 |date=2008-09-21 }}

{{Туполев ОКБ самолёчĕсем}}

[[Категори:СССР самолёчĕсем]]
[[Категори:Раççей самолёчĕсем]]
[[Категори:Стратегиллĕ бомба пăрахакан самолётсем]]
[[Категори:Туполев самолёчĕсем]]