Федераци çĕрĕ (Германи) страницӑн кодне пӑхни

'''Çĕр''' [[Германи|Германи Федеративлă Республики]] [[тĕнчери ирĕклĕ тивĕçлĕх]]ĕн субъекчĕ.

== Истори ==
Калаçура '''Федераллă çĕр''' терминпа усă кураççĕ, анчах та юридици хучĕсенче, сăмахран [[ФРГ Конституцийĕ|ФРГ Тĕп саккунĕ]] е çĕрсен конституцинче çак термин çук, мĕншĕн тесен германии çĕрĕсем пĕрле Германин Федерациллĕ Республикине туса хураççĕ те Германин администрациллĕ  пайĕсем пулмаççĕ.

[[Германи]]н 16 [[Федераци çĕрĕ (Германи)|федераци çĕрĕсем]] патшалăх яваплăхне тытса пыраççĕ. Историлле, Германи территоринче [[XIX ĕмĕр]] варрине çитичченех вакланчăк уйрăм пĕчĕк çĕршывсем пулнă, çĕр çул хушшинче унăн географи картти самаях улшăннă. Федераци çĕрĕсем хальхи йĕркелĕхĕ [[1945]] çул хыççăн тин çирĕпленет, çак чух кăштах ентешлĕхсен пĕрлĕхлĕ йăлине те, историллĕ чикĕсене те вырăна хунă.

{{Германин федераллă çĕрĕсем}}

{| style="clear:both;" width=100%
 |- style="background-color:#bbbbbb;"
 ! Ялав
 ! Герб
 ! №
 ! Çĕрĕ
 ! Вырăнĕ<br />Бундесратра
 ! Лаптăкĕ<br />(çм²)
 ! Халăх йышĕ<br />(млн.)
 ! çын<br />на çм²
 ! Тĕп хули
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Баден-Вюртемберг ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Baden-Württemberg (lesser).svg|50px]]
 | 01
 | [[Баден-Вюртемберг]]
 | align="center"| 6
 | align="center" | 35&nbsp;752 <small>(3)<small>
 | align="center" | 10,717 <small>(3)<small>
 | align="center" | 300 <small>(6)<small>
 | align="center" | [[Штутгарт]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Бавари ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Bayern Wappen.svg|50px]]
 | 02
 | [[Бавари|Ирĕклĕ Бавари патшалăхĕ]]
 | align="center"| 6
 | align="center" | 70&nbsp;549 <small>(1)<small>
 | align="center" | 12,444 <small>(2)<small>
 | align="center" | 176 <small>(11)<small>
 | align="center" | [[Мюнхен]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Берлин ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:DEU Berlin COA.svg|50px]]
 | 03
 | [[Берлин]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 892 <small>(14)<small>
 | align="center" | 3,388 <small>(8)<small>
 | align="center" | 3&nbsp;798 <small>(1)<small>
 | align="center" | [[Берлин]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Бранденбург ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Brandenburg Wappen.svg|50px]]
 | 04
 | [[Бранденбург]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 29&nbsp;478 <small>(5)<small>
 | align="center" | 2,568 <small>(10)<small>
 | align="center" | 87 <small>(15)<small>
 | align="center" | [[Потсдам]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Бремен ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Bremen Wappen(Mittel).svg|50px]]
 | 05
 | [[Бремен (федераллă çĕр)|Ирĕклĕ ганзей хули Бремен]]
 | align="center"| 3
 | align="center" | 404 <small>(16)<small>
 | align="center" | 0,663 <small>(16)<small>
 | align="center" | 1&nbsp;641 <small>(3)<small>
 | align="center" | [[Бремен]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Гамбург ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:DEU Hamburg COA.svg|50px]]
 | 06
 | [[Гамбург|Ирĕклĕ ганзей хули Гамбург]]
 | align="center"| 3
 | align="center" | 755 <small>(15)<small>
 | align="center" | 1,735 <small>(13)<small>
 | align="center" | 2&nbsp;298 <small>(2)<small>
 | align="center" | [[Гамбург]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Гессен ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Hesse.svg|50px]]
 | 07
 | [[Гессен]]
 | align="center"| 5
 | align="center" | 21&nbsp;115 <small>(7)<small>
 | align="center" | 6,089 <small>(5)<small>
 | align="center" | 288 <small>(7)<small>
 | align="center" | [[Висбаден]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Мекленбург-Малти Померани ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Mecklenburg-Western Pomerania (great).svg|50px]]
 | 08
 | [[Мекленбург-Малти Померани]]
 | align="center"| 3
 | align="center" | 23&nbsp;179 <small>(6)<small>
 | align="center" | 1,720 <small>(14)<small>
 | align="center" | 74 <small>(16)<small>
 | align="center" | [[Шверин]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Анат Саксони ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Lower Saxony.svg|50px]]
 | 09
 | [[Анат Саксони]]
 | align="center"| 6
 | align="center" | 47&nbsp;620 <small>(2)<small>
 | align="center" | 8,001 <small>(4)<small>
 | align="center" | 168 <small>(12)<small>
 | align="center" | [[Ганновер]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Çурçĕр Рейн-Вестфали ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of North Rhine-Westfalia.svg|50px]]
 | 10
 | [[Çурçĕр Райн-Вестфали]]
 | align="center"| 6
 | align="center" | 34&nbsp;084 <small>(4)<small>
 | align="center" | 18,075 <small>(1)<small>
 | align="center" | 530 <small>(4)<small>
 | align="center" | [[Дюссельдорф]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Рейнланд-Пфальц ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Rhineland-Palatinate.svg|50px]]
 | 11
 | [[Райнланд-Пфальц]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 19&nbsp;853 <small>(9)<small>
 | align="center" | 4,061 <small>(7)<small>
 | align="center" | 205 <small>(9)<small>
 | align="center" | [[Майнц]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Саар ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Wappen des Saarlands.svg|50px]]
 | 12
 | [[Саар]]
 | align="center"| 3
 | align="center" | 2&nbsp;569 <small>(13)<small>
 | align="center" | 1,056 <small>(15)<small>
 | align="center" | 411 <small>(5)<small>
 | align="center" | [[Саарбрюккен]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Саксони ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Saxony.svg|50px]]
 | 13
 | [[Саксони (федераци çĕрĕ)|Ирĕклĕ Саксони патшалăхĕ]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 18&nbsp;415 <small>(10)<small>
 | align="center" | 4,296 <small>(6)<small>
 | align="center" | 233 <small>(8)<small>
 | align="center" | [[Дрезден]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Саксони-Анхальт ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Wappen Sachsen-Anhalt.svg|50px]]
 | 14
 | [[Саксони-Анхальт]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 20&nbsp;446 <small>(8)<small>
 | align="center" | 2,494 <small>(11)<small>
 | align="center" | 122 <small>(14)<small>
 | align="center" | [[Магдебург]]
 |- style="background-color:#eeeeee;"
 | align="center" | {{Шлезвиг-Гольштайн ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:DEU Schleswig-Holstein COA.svg|50px]]
 | 15
 | [[Шлезвиг-Гольштайн]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 15&nbsp;763 <small>(12)<small>
 | align="center" | 2,829 <small>(9)<small>
 | align="center" | 179 <small>(10)<small>
 | align="center" | [[Киль]]
 |- style="background-color:#dddddd;"
 | align="center" | {{Тюринги ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of arms of Thuringia.svg|50px]]
 | 16
 | [[Тюринги|Ирĕклĕ Тюринги патшалăхĕ]]
 | align="center"| 4
 | align="center" | 16&nbsp;172 <small>(11)<small>
 | align="center" | 2,355 <small>(12)<small>
 | align="center" | 146 <small>(13)<small>
 | align="center" | [[Эрфурт]]
 |- style="background-color:#cccccc;"
 | align="center" | {{Германи ялавĕ|80px}}
 | align="center" | [[Ӳкерчĕк:Coat of Arms of Germany.svg|50px]]
 | DE
 | '''[[Германи|Германи Федерациллĕ Республики]]'''
 | align="center"| 69
 | align="center" | '''357&nbsp;046'''
 | align="center" | '''82,501'''
 | align="center" | 231
 | align="center" | [[Берлин]]
 |}

== Вуламалли ==
* Werner Künzel/Werner Rellecke: ''Geschichte der deutschen Länder''; Münster 2005, ISBN 3-402-03416-6
* Hans Geog Wehling: Die deutschen Länder. Geschichte, Politik, Wirtschaft; 2004, ISBN 3-531-43229-X
* Sven Leunig: Die Regierungssysteme der deutschen Länder, 2007, 3825228444

* [[Германин административлă пайĕсем]]

[[Категори:Германин ирĕклĕ тивĕçлĕхĕ]]
[[Категори:Германин патшалăх тытăмлăхĕ]]