Дискриминант

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Дискриминант (пĕлтерĕшсем) пăхăр.

, полиномăн дискримина́нчĕ

хутлани,
унта  — полином тымарĕсем (хутлăха шута илнипе), тĕп уйне сарни, вĕсем пур пулсан.

Тăтăшах иккĕмĕш степеньлĕ полиномăн дискриминанчĕ, унăн палли чăн тымарсен шутне кăтăртать.

Тĕслĕхсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Малашнехи тĕслĕхсенче чăн коэффициентлă (аслă коэффициенчĕ нуль мар) полиномсене пăхса тухăпăр.

Иккĕмĕш степеньлĕ полином[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тăваткал виçпайлă полиномăн дискриминанчĕ танлă

  • чухне чăн тымарсем — иккĕ, вĕсене çак формулăпа шыраççĕ
.
  • чухне пĕр тымар (хăшпĕр контекстсенче икĕ пĕр тан тымар теççĕ), 2 хутли:
.
  • чухне чăн тымар çук. Икĕ комплекслă хисеп пур, вĕсене çав формулăпах (1) тупаççĕ, çуклă хисепрен тымар кăлармасăрах, е çакнашкал мелпе
.

Виççĕмĕш степеньлĕ полином[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Виççĕмĕш степеньлĕ полиномăн дискрминанчĕ

тан пулать.

Сăмахран, виççĕмĕш степеньлĕ полиномăн дискриминанчĕ (тымарĕсене Кардано формулипе шутлаççĕ) та пулать.

  • чухне куб полиномĕн виçĕ тĕрлĕ чăн тымар.
  • чухне унăн виçĕ хутлă тымар (е 2 хутлă пĕр тымар тата 1 хутлă тымар, çав та, тата урăх чăн хисепсем; е пĕртен-пĕр 3 хутлă чăн тымар).
  • чухне куб полиномĕн пĕр чăн тымар тата икĕ комплекслă тымар (комплекслă-çыхăннисем).

Тăваттăмĕш степеньлĕ полином[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Истори[тӳрлет | кодне тӳрлет]

лат. discrimino термин пĕлтерĕшĕ — «уйăрса вырнаçтаратăп». «Тăваткал формăллă дискриминант» ăнлавпа Гаусс, Дедекинд, Кронекер, Вебер тата ур. усă курнă. Термина Сильвестр кĕртнĕ[1].

Çав. пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Прасолов В. В. Многочлены. — М.: МЦНМО.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]