Сулавеси чĕлхисем

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Сулавеси чĕлхисем, — Сулавесинче сарăлнă австронези чĕлхисен шутне кĕрекен 10 турата пĕрлештерекен ят. Халĕ питĕ паллă Wouk & Ross (2000) классификаци тăрăх сулавеси чĕлхисем генетика енчен пĕр мар. 8 туратти сунда-сулавеси ушкăнне (пĕрпеклĕхĕ унта та туйăнмасть) кĕреççĕ, 2 туратти — малай-полинези ушкăнĕнчи калимантан-филиппин пĕрлешĕвне.

Классификация[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Сулавесин çурçĕр-тухăçĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • сангир-минихас туратти:
    • сангир ушкăнĕ: сангир, сангил, талауд, бантик, ратахан (бентенан)
    • минихас ушкăнĕ: тонсеа, тондано, томбулу, тонтембоан, тонсаванг
  • монгондоу-горонталь туратти:
    • горонтало ушкăнĕ: бинтауна, каидипанг, боланго, сувава, горонтало
    • монгондоу группа: поносакан, монгондоу, лолак
    • буол

Сулавесси пайĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • салуан-банггай туратти (Сулавесин тухăç енĕ)
    • банггай
    • салуан, андио, балантак
  • бунгку(-мори)-толаки туратти: бунгку, моронене, кулисусу, вавонии, корони, бахонсуаи, мори-атас, падое, томадино, мори-бавах, талоки, лалаки, рахамбуу, кодеоха, вару
  • каили-памона туратти: барас, линду, да’а-каили, ледо-каили, мома, ума, саруду, топоийо, седоа, памона, бесоа, бада, рампи, напу, томбелала
  • томини(-толитоли) туратти: болано, дампал, дампеласа, дондо, лаудже, петапа, касимбар, толитоли, томини, пендау
  • кăнтăр сулавеси туратти
    • бугийски группа: бугийски, чампалагиан; мбалох (лексикостатистика тăрăх анăç сунда чĕлхисен малай-чам туратне кĕрет)
    • лемоланг
    • макасар ушкăнĕ: бентонг, туçи коджо, çыранçи коджо, макасар, салаяр
    • çурçĕр ушкăнĕ: мамуджу, мандар, малимпунг, масенремпулу, энреканг, маива, аралле-табулахан, дакка, паннеи, бамбам, улуманда, калумпанг, мамаса, таэ, тораджа-садан, талондо, тоала
    • секо ушкăнĕ: панасуан, секо-тенгах, суко-панданг, будонг-будонг
  • воту-волио туратти: калао, лайоло, камару, волио, воту
  • муна-бутон туратти
    • бутон ушкăнĕ: чиа-чиа, ласалиму, кумбеваха,
    • муна ушкăнĕ: бусоа, лиабуку, муна, лавеле, киоко, каимбулава
    • туканг-беси, бонерате

Вуламалли[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Peiros I. Austronesian: What linguists know and what they believe they know. Geneva, June 10-13.: Paper presented at the workshop on Human migrations in continental East Asia and Taiwan. 2004
  • Wouk F., Ross M. (eds.) The history and typology of western Austronesian voice systems. Australian National University, 2002.