Хун чĕлхи: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п робот хушрĕ: pl:Język Hunów
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке: 1-мĕш йĕрке:
{{Чĕлхе
'''Хун чĕлхи''', — [[хунсем|хунсен]] чĕлхи. Тепчевçĕсем вĕсен [[çырулăх]]ĕ пулман тесе шутлаççĕ пулсан та, чăвашсем хушшинче сыхланса юлнă [[тĕрĕ çырăвĕ]] çак шухăшпа килĕшмелле маррине кăтартать. Хунсен тĕрĕ çырăвĕ анăçалла килес умĕнех пулнă. Çапах та вĕсен çырулăхĕ пулнине çирĕплетсе паракан чăнлавсене халиччен тупайман.
|тĕс = алтай
|ят = Хун чĕлхи
|тăван ят = паллă мар
|патшалăхсем = [Кăнтăр Европа]], [[Казахстан]], [[Çĕпĕр|Кăнтăр Çĕпĕр]]
|официаллă чĕлхе =
|йĕркелекенĕ =
|калаçакан йышĕ =
|рейтинг =
|статус =
|çухалнă = п.э. V ĕм. тĕлне
|категори = [[Еврази чĕлхисем]]
|классификаци =
[[Алтай чĕлхисем|Алтай çемьи]]
: [[Терĕк чĕлхисем|Тĕрĕк турачĕ]]
:: [[Пăлхар чĕлхисем|Пăлхар ушкăнĕ]] (тавлашуллă)
|çыру = çырусăр (тĕрĕ)
}}

:''Ази хуннусен чĕлхи пирки [[Хунну чĕлхи]] вулăр''

'''Хун чĕлхи''', — [[хунсем|хунсен]] чĕлхи. [[Çухалнă чĕлхе]] шутланать. Тĕпчевçĕсем вĕсен [[çырулăх]]ĕ пулман тесе шутлаççĕ пулсан та, [[чăвашсем]] хушшинче сыхланса юлнă [[тĕрĕ çырăвĕ]] çак шухăшпа килĕшмелле маррине кăтартать. Хунсен тĕрĕ çырăвĕ анăçалла килес умĕнех пулнă. Çапах та вĕсен çырулăхĕ пулнине çирĕплетсе паракан чăнлавсене халиччен тупайман.


Ăсчахсем ку чĕлхе [[ротацизм]]лă тата [[ламбдаизм]]лă [[тĕрĕк чĕлхисем|тĕрĕк чĕлхи]] пулнă тесе шутлаççĕ.
Ăсчахсем ку чĕлхе [[ротацизм]]лă тата [[ламбдаизм]]лă [[тĕрĕк чĕлхисем|тĕрĕк чĕлхи]] пулнă тесе шутлаççĕ.

Хунсен çырулăхĕн тĕслĕхĕсене тупман, çапах та питĕ сахал хун сăмахĕ сыхланса юлнă, вĕсене грек е латин куçăвĕнче хытă улăштарнă — ытларах пайăр ятсем, вĕсем тĕрĕк тымарĕнчен пулнине курма пулать ([http://www.kessler-web.co.uk/History/FeaturesEurope/BarbarianHuns.htm "''Europe: The Origins of the Huns''"] е [http://s155239215.onlinehome.us/turkic/32WritingHuns/Diggiz3En.htm "''Khan Diggiz Dish Inscriptions''"] пăхăр). [[Encyclopaedia Britannica]] çырнипе, [[Хасар чĕлхи]]пе пĕрле [[пăлхар ротацизмĕ|r-]] тата [[пăлхар ламбдаизмĕ|l-тĕслĕ]] тĕрĕк чĕлхисен [[пăлхар чĕлхисем|пăлхар туратĕнче]] шутланать,тĕрĕксен паянхи чĕрĕ чĕлхисенчен [[чăваш чĕлхи]] (ытти чĕрĕ тĕрĕк чĕлхисем z- тата š-тĕслĕ чĕлхе пулать) кăна упранса юлнă.

== Каçăсем ==
* [http://www.kroraina.com/huns/mh/ The World of the Huns by Otto Maenchen-Helfen] — Language chapter
* The History Files [http://www.historyfiles.co.uk/FeaturesEurope/BarbarianHuns.htm Europe: The Origins of the Huns], based on conversations with Kemal Cemal, Turkey, 2002 (address correction to Notes, above)
* [http://chuvash.in/index.php?option=com_content&view=article&id=57:2009-09-17-09-29-15&catid=61:2009-08-14-13-31-29&Itemid=1/ Опыт расшифровки гуннских надписей. ], Лебедев Е.Г. 2009 г. г.Канаш Чувашской Республики

{{тĕрĕк чĕлхисем}}
{{тĕрĕк чĕлхисем}}

[[Категори:Çухалнă чĕлхесем]]
[[Категори:Çухалнă чĕлхесем]]
[[Категори:Тĕрĕк чĕлхисем]]
[[Категори:Тĕрĕк чĕлхисем]]
[[Категори:Авалхи чĕлхесем]]


[[az:Hun dili]]
[[az:Hun dili]]

14:53, 24 Авӑн уйӑхӗн 2009 вӑхӑтри верси

Хун чĕлхи
Тăван ячĕ: паллă мар
Патшалăхсем: [Кăнтăр Европа]], Казахстан, Кăнтăр Çĕпĕр
Çухалнă: п.э. V ĕм. тĕлне
Классификаци
Категори: Еврази чĕлхисем
Алтай çемьи
Тĕрĕк турачĕ
Пăлхар ушкăнĕ (тавлашуллă)
Çырулăх: çырусăр (тĕрĕ)
Чĕлхе кочĕсем
ISO 639-1:
ISO 639-2:
ISO 639-3:
Çавăн пекех пăхăр: Проект:Лингвистика
Ази хуннусен чĕлхи пирки Хунну чĕлхи вулăр

Хун чĕлхи, — хунсен чĕлхи. Çухалнă чĕлхе шутланать. Тĕпчевçĕсем вĕсен çырулăхĕ пулман тесе шутлаççĕ пулсан та, чăвашсем хушшинче сыхланса юлнă тĕрĕ çырăвĕ çак шухăшпа килĕшмелле маррине кăтартать. Хунсен тĕрĕ çырăвĕ анăçалла килес умĕнех пулнă. Çапах та вĕсен çырулăхĕ пулнине çирĕплетсе паракан чăнлавсене халиччен тупайман.

Ăсчахсем ку чĕлхе ротацизмлă тата ламбдаизмлă тĕрĕк чĕлхи пулнă тесе шутлаççĕ.

Хунсен çырулăхĕн тĕслĕхĕсене тупман, çапах та питĕ сахал хун сăмахĕ сыхланса юлнă, вĕсене грек е латин куçăвĕнче хытă улăштарнă — ытларах пайăр ятсем, вĕсем тĕрĕк тымарĕнчен пулнине курма пулать ("Europe: The Origins of the Huns" е "Khan Diggiz Dish Inscriptions" пăхăр). Encyclopaedia Britannica çырнипе, Хасар чĕлхипе пĕрле r- тата l-тĕслĕ тĕрĕк чĕлхисен пăлхар туратĕнче шутланать,тĕрĕксен паянхи чĕрĕ чĕлхисенчен чăваш чĕлхи (ытти чĕрĕ тĕрĕк чĕлхисем z- тата š-тĕслĕ чĕлхе пулать) кăна упранса юлнă.

Каçăсем