Совет Социализм Республикисен Пĕрлешĕвĕ: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
п r2.7.2+) (робот хушрĕ: diq:Yewiya Sowyeti
п r2.7.2+) (робот хушрĕ: bxr:Социалист Холбооной Улас
588-мĕш йĕрке: 588-мĕш йĕрке:
[[br:Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel]]
[[br:Unaniezh ar Republikoù Sokialour ha Soviedel]]
[[bs:Savez sovjetskih socijalističkih republika]]
[[bs:Savez sovjetskih socijalističkih republika]]
[[bxr:Социалист Холбооной Улас]]
[[ca:Unió de Repúbliques Socialistes Soviètiques]]
[[ca:Unió de Repúbliques Socialistes Soviètiques]]
[[ceb:Unyong Sobyet]]
[[ceb:Unyong Sobyet]]

19:30, 29 Чӳк уйӑхӗн 2012 вӑхӑтри верси

Союз Советских Социалистических Республик
Социализмлă Совет Республикисен Союзĕ
1922-1991
СССР ялавĕ СССР гербĕ
СССР карттă çинче вырнăçнă пулнă
Патшалăх чĕлхи пулман, анчах та вăл шайра вырăс чĕлхи пулнă
Тĕп хула Мускав
Мĕн пулса тăнă? саланса кайнă
Лаптăк
- пĕтĕмпе
- шыв пайĕ

22 402 200 км2
паллă мар%
Халăх йышĕ
 - пĕтĕмпе (1991)
 - çын/км2

290 100 000
13/км2
Валюта ячĕ тенкĕ
Вăхăт тăрăхĕ ГВ +2 пуçласа +12 таран
Патшалăх гимнĕ Гимн Советского Союза
Тетел доменĕ .su
Тел. префиксĕ +7 (халĕ Раççей усă курать)

Социализмлă Совет Республикисен Союзĕ (кĕскен: СССР, вырăсларан Союз Советских Социалистических Республик), — 1922-1991 çулсенче пулнă нумай халăхлă социализмлă патшалăх.

Пĕрлешӳ

CCCР тытăмĕ

Ку пĕрлешӳ Союзĕ 15 Социализмлă Совет Республикинчен тăнă:

СССР территори пайланăвĕ

Совет Союзĕн пĕтĕм территории лаптăкĕ 1991 çулхи çурла тĕлне 22,4 млн км² пулнă.

Ӳкерчĕк:Площади республик Советского Союза.png
Республикăсен лаптăкĕ

Чи малтанах, СССР йĕркелес Килĕшӳпе татăçуллă (раштав, 30 1922), СССР шутне кĕнĕ:


1940 çулта СССР-а Карел-Финн, Молдави, Литва, Латви тата Эстон ССРĕ кĕнĕ.

1956 çулта Карел-Финн республикине РСФСР шутĕнчи Карели АССРĕ çине улăштарнă.

1991 çулхи авăн, 6 СССР Патшалăх Канашĕ СССР йышĕнчен Литва, Латви тата Эстони тухнине йышăнать.

1991 çулхи раштав, 25 СССР президенчĕ М. С. Горбачёв ĕçрен тухса каять. СССР патшалăх тытăмĕ хăй тĕллĕн арканать.

СССР административлă-территори пайланăвĕ
виçе территори, пин км² халăх йышĕ, пин çын (1966) халăх йышĕ, пин çын (1989) хула йышĕ хеп йышĕ адм.тĕпĕ
РСФСР 17075,4 126561 147386 932 1786 Мускав
УССР 601,0 45516 51704 370 829 Кейӳ
БССР 207,6 8633 10200 74 126 Минск
Узбек ССРĕ 449,6 10581 19906 37 78 Ташкент
Казах ССРĕ 2715,1 12129 16538 62 165 Алма-Ата
Грузи ССРĕ 69,7 4548 5449 45 54 Тбилиси
Азербайджан ССРĕ 86,6 4660 7029 45 116 Баку
Литва ССРĕ 65,2 2986 3690 91 23 Вильнюс
Молдави ССРĕ 33,7 3368 4341 20 29 Кишинёв
Латви ССРĕ 63,7 2262 2681 54 35 Рига
Киргиз ССРĕ 198,5 2652 4291 15 32 Фрунзе
Таджик ССРĕ 143,1 2579 5112 17 30 Душанбе
Армян ССРĕ 29,8 2194 3283 23 27 Ереван
Туркмен ССРĕ 488,1 1914 3534 14 64 Ашхабад
Эстон ССРĕ 45,1 1285 1573 33 24 Таллин
СССР 22402,2 231868 286717 1832 3418 Мускав

Халăх

Тĕп статья: СССР халăхĕ
СССР нацийĕсем

СССР республикисенчи халăх йышĕн улшăнăвĕ:

республика 1913 1926 1939 1950 1959 1966 1970 1973 1979 1987 1989 1991
РСФСР 89900 92737 108379 117534 126561 130079 132151 137410 145311 147386 148548
УССР 35210 29515 40469 41869 45516 47127 48243 49609 51201 51704 51944
БССР 6899 4983 8910 8055 8633 9002 9202 9533 10078 10200 10260
Узбек ССРĕ 4366 4660 6440 8261 10581 11960 12902 15389 19026 19906 20708
Казах ССРĕ 5565 6037 5990 9154 12129 12849 13705 14684 16244 16538 16793
Грузи ССРĕ 2601 2677 3540 4044 4548 4686 4838 4993 5266 5449 5464
Азербайджан ССРĕ 2339 2314 3205 3698 4660 5117 5420 6027 6811 7029 7137
Литва ССРĕ 2880 2711 2986 3128 3234 3392 3641 3690 3728
Молдави ССР 2056 242 2452 2290 2885 3368 3569 3721 3950 4185 4341 4366
Латви ССРĕ 1885 2093 2262 2364 2430 2503 2647 2681 2681
Киргиз ССРĕ 864 1002 1458 2066 2652 2933 3145 3523 4143 4291 4422
Таджик ССРĕ 1034 1032 1484 1981 2579 2900 3194 3806 4807 5112 5358
Армян ССРĕ 1000 881 1282 1763 2194 2492 2672 3037 3412 3283 3376
Туркмен ССРĕ 1042 998 1252 1516 1914 2159 2364 2765 3361 3534 3576
Эстони ССРĕ 1052 1197 1285 1356 1405 1465 1556 1573 1582
СССР 159200 147028 190678 178500 208827 231868 241720 248626 262085 281689 286717 289943
Ӳкерчĕк:Население республик Советского Союза.png
Республикăсенчи халăх

Кун-çулĕ

СССР арканса кайни çинчен 1991 çулхи раштавăн 8-мĕшĕнче пĕлтернĕ. Вăл кунах Пăхăнман Патшалăхсен Пĕрлешĕвне (ППП) йĕркеленĕ. 1991 çулхи раштавăн 25-26-мĕшĕсенче вара СССРа тĕнче правиллĕ субьект шайĕнчен кăларнă. Унăн прависем Раççей патшалăхне куçнă.

СССР йĕркелени (1922—1923)


Вăрçă умĕнхи тапхăр (1923—1941)


1924 çулхи 50 пуспа кĕмĕл тенкĕ

Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи (1941—1945)

Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи вăхăтĕнчи Совет «Ни шагу назад!» маркки

Вăрçă хыççăнхи тапхăр (1945—1953)

«Хрущёв ăшăтăвĕ» (1953—1964)


«Застой самани» (1964—1985)

Тĕп статья: Застой самани


Перестройка тата СССР арканăвĕ (1985—1991)


СССР экономики

Тĕп статья: СССР экономики


СССР Хĕçпăшаллă вăйĕсем

Шаблон:СССР Хĕçпăшаллă вăйĕсем Шаблон:Совет Çарĕ Шаблон:РККА Шаблон:Чикĕ çарĕсем Шаблон:Шал çарĕсем Шаблон:Граждан хӳтĕлев çарĕсем

СССР-ти тĕн

Тĕп статья: Религия в СССР


Совет Союзĕн Паттăрĕсем

СССР çинчен юрăсем

Асăрхавсем

Çавăн пекех пăхăр

Каçăсем

Шаблон:История России

Шаблон:СССР республикисем Шаблон:ВКЙ Шаблон:ЭПТ Шаблон:СССР темăсенче

Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA Шаблон:Link FA