Будапешт: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
п r2.6.5) (робот хушрĕ: pa:ਬੁਦਾਪੈਸਤ |
п Bot: Migrating 163 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1781 (translate me) |
||
| 31-мĕш йĕрке: | 31-мĕш йĕрке: | ||
{{Link FA|eo}} |
{{Link FA|eo}} |
||
[[ace:Budapèst]] |
|||
[[af:Boedapest]] |
|||
[[als:Budapest]] |
|||
[[am:ቡዳፔስት]] |
|||
[[an:Budapest]] |
|||
[[ar:بودابست]] |
|||
[[arz:بودابيست]] |
|||
[[ast:Budapest]] |
|||
[[av:Будапешт]] |
|||
[[az:Budapeşt]] |
|||
[[bar:Budapest]] |
|||
[[bat-smg:Budapešts]] |
|||
[[be:Горад Будапешт]] |
|||
[[be-x-old:Будапэшт]] |
|||
[[bg:Будапеща]] |
|||
[[bn:বুদাপেস্ট]] |
|||
[[bo:བུ་ད་ཕེ་སིད།]] |
|||
[[br:Budapest]] |
|||
[[bs:Budimpešta]] |
|||
[[ca:Budapest]] |
|||
[[cbk-zam:Budapest]] |
|||
[[ckb:بوداپێست]] |
|||
[[crh:Budapeşt]] |
|||
[[cs:Budapešť]] |
|||
[[csb:Bùdapeszt]] |
|||
[[cy:Budapest]] |
|||
[[da:Budapest]] |
|||
[[de:Budapest]] |
|||
[[diq:Budapeşt]] |
|||
[[dsb:Budapest]] |
|||
[[ee:Budapest]] |
|||
[[el:Βουδαπέστη]] |
|||
[[en:Budapest]] |
|||
[[eo:Budapeŝto]] |
|||
[[es:Budapest]] |
|||
[[et:Budapest]] |
|||
[[eu:Budapest]] |
|||
[[ext:Budapest]] |
|||
[[fa:بوداپست]] |
|||
[[fi:Budapest]] |
|||
[[fiu-vro:Budapest]] |
|||
[[fo:Budapest]] |
|||
[[fr:Budapest]] |
|||
[[frp:Budapèst]] |
|||
[[frr:Budapest]] |
|||
[[fy:Boedapest]] |
|||
[[ga:Búdaipeist]] |
|||
[[gag:Budapeşt]] |
|||
[[gd:Budapest]] |
|||
[[gl:Budapest]] |
|||
[[gn:Budapest]] |
|||
[[gu:બુડાપેસ્ટ]] |
|||
[[gv:Budapest]] |
|||
[[he:בודפשט]] |
|||
[[hi:बुडापेस्ट]] |
|||
[[hif:Budapest]] |
|||
[[hr:Budimpešta]] |
|||
[[hsb:Budapest]] |
|||
[[ht:Boudapès]] |
|||
[[hu:Budapest]] |
|||
[[hy:Բուդապեշտ]] |
|||
[[ia:Budapest]] |
|||
[[id:Budapest]] |
|||
[[ie:Budapest]] |
|||
[[io:Budapest]] |
|||
[[is:Búdapest]] |
|||
[[it:Budapest]] |
|||
[[ja:ブダペスト]] |
|||
[[jv:Budapest]] |
|||
[[ka:ბუდაპეშტი]] |
|||
[[kab:Budapest]] |
|||
[[kk:Будапешт]] |
|||
[[kn:ಬುಡಾಪೆಸ್ಟ್]] |
|||
[[ko:부다페스트]] |
|||
[[koi:Будапешт]] |
|||
[[krc:Будапешт]] |
|||
[[ku:Budapeşt]] |
|||
[[kv:Будапешт]] |
|||
[[kw:Budapest]] |
|||
[[la:Budapestinum]] |
|||
[[lb:Budapest]] |
|||
[[li:Boedapes]] |
|||
[[lij:Budapest]] |
|||
[[lmo:Budapest]] |
|||
[[ln:Budapest]] |
|||
[[lt:Budapeštas]] |
|||
[[lv:Budapešta]] |
|||
[[mdf:Будапешт]] |
|||
[[mhr:Будапешт]] |
|||
[[mi:Budapest]] |
|||
[[mk:Будимпешта]] |
|||
[[ml:ബുഡാപെസ്റ്റ്]] |
|||
[[mn:Будапешт]] |
|||
[[mr:बुडापेस्ट]] |
|||
[[mrj:Будапешт]] |
|||
[[ms:Budapest]] |
|||
[[my:ဗူးဒပက်မြို့]] |
|||
[[myv:Будапешт ош]] |
|||
[[nah:Budapest]] |
|||
[[nds:Budapest]] |
|||
[[new:बुदापेस्त]] |
|||
[[nl:Boedapest]] |
|||
[[nn:Budapest]] |
|||
[[no:Budapest]] |
|||
[[nov:Budapesht]] |
|||
[[oc:Budapèst]] |
|||
[[or:ବୁଦାପେଷ୍ଟ]] |
|||
[[os:Будапешт]] |
|||
[[pa:ਬੁਦਾਪੈਸਤ]] |
|||
[[pdc:Budapescht]] |
|||
[[pih:Budapest]] |
|||
[[pl:Budapeszt]] |
|||
[[pms:Bùdapest]] |
|||
[[pnb:بوداپست]] |
|||
[[ps:بوډاپسټ]] |
|||
[[pt:Budapeste]] |
|||
[[qu:Budapest]] |
|||
[[rm:Budapest]] |
|||
[[ro:Budapesta]] |
|||
[[roa-rup:Budapest]] |
|||
[[ru:Будапешт]] |
|||
[[sah:Будапешт]] |
|||
[[scn:Budapest]] |
|||
[[sco:Budapest]] |
|||
[[se:Budapest]] |
|||
[[sh:Budimpešta]] |
|||
[[simple:Budapest]] |
|||
[[sk:Budapešť]] |
|||
[[sl:Budimpešta]] |
|||
[[sm:Budapest]] |
|||
[[so:Budapest]] |
|||
[[sq:Budapesti]] |
|||
[[sr:Будимпешта]] |
|||
[[st:Budapest]] |
|||
[[stq:Budapest]] |
|||
[[sv:Budapest]] |
|||
[[sw:Budapest]] |
|||
[[szl:Budapeszt]] |
|||
[[ta:புடாபெஸ்ட்]] |
|||
[[tg:Будапешт]] |
|||
[[th:บูดาเปสต์]] |
|||
[[tl:Budapest]] |
|||
[[tpi:Budapest]] |
|||
[[tr:Budapeşte]] |
|||
[[tt:Будапешт]] |
|||
[[tw:Budapest]] |
|||
[[udm:Будапешт]] |
|||
[[ug:Budapésht]] |
|||
[[uk:Будапешт]] |
|||
[[ur:بوداپست]] |
|||
[[uz:Budapesht]] |
|||
[[vec:Budapest]] |
|||
[[vep:Budapešt]] |
|||
[[vi:Budapest]] |
|||
[[vo:Budapest]] |
|||
[[war:Budapest]] |
|||
[[wo:Budapest]] |
|||
[[yi:בודאפעשט]] |
|||
[[yo:Budapest]] |
|||
[[zea:Boedapest]] |
|||
[[zh:布达佩斯]] |
|||
[[zh-min-nan:Budapest]] |
|||
[[zh-yue:布達佩斯]] |
|||
13:55, 8 Пуш уйӑхӗн 2013 вӑхӑтри верси
| Будапешт | |
| Хула гербĕ | |
| Патшалăх: | Венгри |
|---|---|
| Регион: | |
| Никĕсленĕ: | 1873 |
| Хула, çултан: | 1873 |
| Халăх йышĕ, пин çын: | 1 800 (2004) |
| Хула лаптăкĕ: | 525,16 км2 |
| Геогр. анлăхĕ: | 47°28′19″ ç.ш. |
| Геогр. вăрăмлăхĕ: | 19°03′01″ х.т.д. |
Будапешт, — Венгри патшалăхен тĕп хули. 1873 çулта Пешт, Буда тата Обуда хулисем сыпăннипе пулнă. Дунай хĕрринче ларать.
1896 çулта кунта Европăри пĕрремĕш метрона уçнă.
Истори
Пирĕн эрăчен 1 ĕмĕрте кунта кельтсен Ак-Инк ялĕ вырнаçнă пулнă. Пирĕн эрăн 1 ĕмĕрте кунта римлянсем килнĕ хыççăн ку çĕрсене Рим провинцине кĕртнĕ. 106 çулта Ак-Инка Аквинкум çине улăштарса ăна провинци центрĕ туса хунă. Ку вăхăтра çав хулара 20 пин çын пурăннă, римлянсен гарнизонĕ вырнаçнă пулнă. 450 çулсем çитес вăхăта римлянсене хуннсем улăштарнă.
895 çулсем патнелле ку тăрăха венгр халăхĕсем килнĕ. Аквинкума Обуду ят панă, Венгрин пĕрремĕш политикăллă центрĕ пулса тăнă. XII ĕмĕрте Дунай юханшывăн сулахй çыранĕсем çинче, Пешт вырăнĕнче, пурăнма пуçланă.
1241 çулта Буда тата Пешта монголсем çаратса аркатса хăварнă.
1473 çулта хулара венгрсен пĕрремĕш кĕнекине пичетлесе кăларнă.
1873 çулта хулана каçхине çутатма электричествăпа çунакан хунарсемпе усă курма пуçланă. 1887 çулта хулара трамвайпа усă курма пуçланă. Телефон хулара 1885 çулта çутă курнă.
Европăри ытти хуласенчен маларах 1896 çулта кунта метро уçнă.
Каçăсем
- Будапешт порталĕ
- Будапешт метро линийĕсем
- Budapest info and Hotel guide (en)
- Budapest public transport map
- History of Budapest
|
Будапешт Викиампарта? |
|---|
| Европăри тĕп хуласем | |
|---|---|
ПНО пайташ-патшалăхĕсен тĕп хулисем: Амстердам • Андорра-ла-Велья • Анкара • Астана • Афин • Белград • Берлин • Берн • Братислава • Брӳссел • Будапешт • Бухарест • Вадуц • Валлетта • Варшава • Вена • Вильнюс • Дублин • Загреб • Киев • Кишинёв • Копенгаген • Лиссабон • Лондон • Любляна • Люксембург • Мадрид • Минск • Монако • Мускав • Никосия • Осло • Парис • Подгорица • Прага • Рейкьявик • Рига • Рим • Сан-Марино • Сараево • Скопье • Софи • Стокгольм • Таллин • Тирана • Хельсинки |