Цитрин: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Addbot (Сӳтсе яв | хушни)
п Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q334719 (translate me)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
21-мĕш йĕрке: 21-мĕш йĕрке:


== Хими тата физика пахалăхĕсем ==
== Хими тата физика пахалăхĕсем ==
Кремни икйÿӳекĕ (SiO2), тригональлĕ сингони.
Кремни икйӳçекĕ (SiO2), тригональлĕ сингони.

== Çĕр айĕнчи управĕсем ==
Çутçăнталăкра цитринсем кварцăн урăх тĕрлĕхĕсенчен сайрарах тĕл пулаççĕ. Вĕсене [[Бразили]]ре ([[Баия]], [[Гояс]], [[Минас-Жерайс]]), [[Мадагаскар (утрав)|Мадагаскарта]], [[АПШ]]-ра, [[Испани]]ре, [[Франци]]ре, [[Шотланди]]ре, Раççейре ([[Урал федерации тăрăхĕ|Уралра]] тата [[Казахстан]]ра тупăшлаççĕ.

[[File:Br ogranka.jpg|thumb|[[Мерчен якатăвĕ]]]]

== Ĕлкӳ тата хысаклав ==

== Тĕрлĕ тĕсĕсем ==

Ювелиры тăтăшах ылтăнлăрах сарăх цитринсене «ылтăнлăрах топаз», хăмăртарах сарăх цитринсене — «испан топазĕсем» теççĕ. Якатнă цитрин сăрă сĕмĕпе [[топаз]]ăн хăшпĕр тĕслĕхĕсем пекрех курăнать. Топаз вара цитринран хытăрах, [[плеохроизм]] енĕпе, тачăлăхпа вăйлăрах, [[çыпăçулăх]] пур.

Хăш чухне аметист-цитрин кварцĕн '''Аметрин''' кристаллĕсем пулаççĕ, уйрăм ярăмлă цитринпа аметистăн кристаллĕсем.


== Суя-цитринсем ==
== Суя-цитринсем ==

05:17, 4 Авӑн уйӑхӗн 2013 вӑхӑтри верси

Цитрин
Якатнă цитрин кристаллĕ
Формула SiO2
Хутăш Fe3+, (Al Li)4+, (Al H)4+
Сингони Тригональ
Тĕс Сарă тĕслĕрех
Йĕр тĕсĕ Шурă
Янкăрлăх Тăрă
Хытăлăх 7
Тачăлăх 2,65 г/см³

Цитри́нминерал, çурма хаклă чул, кварцăн тĕсĕ. Ячĕ лат. citrus — сарă лимон тĕслĕ. Çутă лимон тĕсĕнчен янтарь-пыл тĕсне çити. Тăрă.

Цитрин тата аметист хутăшла тĕслĕрех кристалсене аметрин теççĕ.

Хими тата физика пахалăхĕсем

Кремни икйӳçекĕ (SiO2), тригональлĕ сингони.

Çĕр айĕнчи управĕсем

Çутçăнталăкра цитринсем кварцăн урăх тĕрлĕхĕсенчен сайрарах тĕл пулаççĕ. Вĕсене Бразилире (Баия, Гояс, Минас-Жерайс), Мадагаскарта, АПШ-ра, Испанире, Францире, Шотландире, Раççейре (Уралра тата Казахстанра тупăшлаççĕ.

Ӳкерчĕк:Br ogranka.jpg
Мерчен якатăвĕ

Ĕлкӳ тата хысаклав

Тĕрлĕ тĕсĕсем

Ювелиры тăтăшах ылтăнлăрах сарăх цитринсене «ылтăнлăрах топаз», хăмăртарах сарăх цитринсене — «испан топазĕсем» теççĕ. Якатнă цитрин сăрă сĕмĕпе топазăн хăшпĕр тĕслĕхĕсем пекрех курăнать. Топаз вара цитринран хытăрах, плеохроизм енĕпе, тачăлăхпа вăйлăрах, çыпăçулăх пур.

Хăш чухне аметист-цитрин кварцĕн Аметрин кристаллĕсем пулаççĕ, уйрăм ярăмлă цитринпа аметистăн кристаллĕсем.

Суя-цитринсем

Ытларах сутăнакан цитринсем — ăсталанă тĕтĕмлĕ кварцсем.

Кăсăк фактсем

Смитсон институтĕнче 2258 карат йывăрăшлă якатнă цитрин упранать.

XIX — ХХ ĕмĕрĕн пуçламăшĕнче ылтăнпа цитринран харпăр ĕç хучĕсене тата харпăр çырăвĕсене пичетлесе хума усă курнă.

Каçăсем