Каспи тинĕсĕ: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

Координаты: неизвестный формат аргумента
«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Santăr (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке: 1-мĕш йĕрке:
{{Кӳлĕ|Ячĕ = Каçпи тинĕсĕ
|Нацилле ячĕ = {{lang-lez|Кас гьуьл}} {{Lang-av|Хазар ралъад}} {{Lang-az|Xəzər dənizi}} {{Lang-dar|Каспила урхьу}} {{Lang-kz|Каспий теңізі}} {{lang-fa|دریای خزر/ دریای مازندران }} {{Lang-tk|Hazar deňzi}}
|Ӳкерчĕк = Caspian coast in Hovsan, Azerbaijan.jpg
|Ӳкерчĕке ăнлантарни =Азербайджанта çырана хум çапать
|Ӳкерчĕк анлăшĕ =
|Координатсем =
|s_lat_dir =N|s_lat_deg =42 |s_lat_min = |s_lat_sec =
|s_lon_dir = E|s_lon_deg =51|s_lat_min = |s_lat_sec =
|Масштаб=3000000
|Патшалăх = Раççей/ Казахстан / Туркмени/Иран/Азербайджан
|Регион=/ /
|Кӳлĕ çӳллĕшĕ = -28
|Тăршшĕ = 1200
|Сарлакăшĕ = 435
|Лаптăкĕ= 371000
|Калăпăшĕ= 78200
|Çыран таршшĕ = 7000
|Чи тарăн вырăн =1025
|Вăтам тарăнăшĕ = 208
|Минерализаци типĕ = сахал тăварлă
|Тăварлăх = до 13
|Янкăрлăх =
|Бассейн лаптăкĕ=3626000
|Кĕрекен юханшывсем=[[Атăл]], [[Урал (юханшыв)|Урал]], [[Терек]], [[Кура (юханшыв)|Кура]] тата ытисем.
|Шыв системи =
|Commmons = Caspian Sea
}}

[[Ӳкерчĕк:Caspianseamap.png|thumb|right|250px|Каспи тинĕсĕ]]
[[Ӳкерчĕк:Caspianseamap.png|thumb|right|250px|Каспи тинĕсĕ]]
[[Ӳкерчĕк:Caspian Sea from orbit.jpg|thumb|right|250px|Terra Satellite (MODIS)]]
[[Ӳкерчĕк:Caspian Sea from orbit.jpg|thumb|right|250px|Terra Satellite (MODIS)]]

16:38, 18 Ҫу уйӑхӗн 2014 вӑхӑтри верси

Каçпи тинĕсĕ
лезг. Кас гьуьл авар. Хазар ралъад азерб. Xəzər dənizi дарг. Каспила урхьу казах. Каспий теңізі перс. دریای خزر/ دریای مازندران туркм. Hazar deňzi
Координаты: неизвестный формат аргумента
В функцию {{#coordinates:}} были переданы некорректные аргументы
ПатшалăхсемРаççей Федерацийĕ Раççей Федерацийĕ
Шаблон:Ялавлани/ Казахстан
Шаблон:Ялавлани/ Туркмени
Иран Иран
Азербайджан Азербайджан
Тăварлăхдо 13 ‰
Каспи тинĕсĕ (Раççей)
Раççей / / позици картти халлĕхе çук.




Кӳлĕсем

Каспи тинĕсĕ
Terra Satellite (MODIS)
Стенька Разин (Василий Суриков)

Каспи тинĕсĕ — Çĕр çинчи чи пысăк кӳлĕ, Европа Азипе çыхăннă çĕртре вырнаçнă.

Географи

Каспи тинĕсĕ S латин сас палли пек курăнать, тăршшĕ çурçĕртен кăнтăра - 1200 çухрăма яхăн, анăçран тухăçа - 195-435 çухрăм, вăтам вăрăммăшĕ — 310-320 çухрăм.Лаптăкĕ яхăн 400 пин çм2. Каспи тинĕсĕ физика-географи енĕпе виççĕне пайланать - Çурçĕр Каспи, Вăтам Каспи тата Кăнтăр Каспи. Килĕштернĕ чикĕ Çурçĕр тата Вăтам Касписем Чечен утравĕ - Тюб-Караган сăмсахĕ йĕррипе пырать, Вăтам тата Кăнтăр Касписемпе - Пурăну (Жилой) утравĕ - Ган-Гулу сăмсахĕ йĕррипе пулать. Лаптăк шучĕсем:

  • Çурçĕр Каспи — 25 %
  • Вăтам Каспи — 36 %
  • Кăнтăр Каспи — 39 %.

Каспи тинĕсĕнчен шыв ыхса тухмасть, шывĕ тăварлă, 0,05 ‰ Атăл юхса кĕнĕ çĕртре, 11—13 ‰ кăнтăр-тухăçĕнче. Шыв шайĕ часах улшăнать, халĕ - 28 м аялтарах Тĕнче океанĕн шайĕнчен. Тинĕс шывĕн лаптăкĕ - 371 000 çм² майлă, чи тарăннни - 1025 м.

Этимологи

Пирĕн эрăччен I ĕмĕрте тинĕсĕн çурçĕр-анăç енче утлă йăхсем - касписем — пурăннă. Каспи тинĕсĕ хăйĕн ятне çавсенчен илсе юлнă. Каспи тинĕсĕн хăйĕн пурнăçĕнче 70 ят пулнă - Гиркан тинĕсĕ, Хвалын тинĕсĕ, Хазар тинĕсĕ, Абескун тинĕсĕ, Сарай тинĕсĕ, Дербент тинĕсĕ, Сихай тинĕсĕ тата ытти йăхсен-халăхсен ячĕллĕ.

X - XIII ĕмĕрсенче Пăлхар тинĕсĕ ячĕ пулнă.

Истори

Каспи тинĕсĕн çурутравĕсем

Пысăк утравĕсем

Каспи тинĕсне юхса кĕрекен шывсем