Лапсар: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
|||
| 1-мĕш йĕрке: | 1-мĕш йĕрке: | ||
{{ПВ-Раççей |
|||
{| border="1" cellpadding="2" cellspacing="0" align="right" style="margin-left:1em; background:#f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |
|||
|статус = Ял |
|||
| align="center" | [[Image:Coat of Arms of Chuvashia.svg|100px|Чăваш Ен гербĕ]] |
|||
|чăвашла çĕлĕк = |
|||
| align="center" | [[Image:Flag of Chuvashia.svg|100px| Чăваш Ен ялавĕ]]| |
|||
|тăван çĕлĕк = |
|||
|---- bgcolor="#b9e4FF" |
|||
|герб = Coat of Arms of Chuvashia.svg |
|||
! bgcolor="#b9e4FF" | [[Чăваш Ен гербĕ|Гербĕ]] |
|||
|ялав = Flag of Chuvashia.svg |
|||
! bgcolor="#b9e4FF" | [[Чăваш Ен ялавĕ|Ялавĕ]] |
|||
|lat_deg =55 |lat_min = |lat_sec = |
|||
|---- bgcolor="#e3e3e3" |
|||
|lon_deg =46 |lon_min = |lon_sec = |
|||
! colspan="2" bgcolor="#e3e3e3" | '''Лапсар''' |
|||
|CoordAddon = type:city(100)_region:RU |
|||
|---- |
|||
|CoordScale = |
|||
| [[Патшалăх]] || [[Раççей Федерацийĕ]] |
|||
|ЯндексКартти = |
|||
|---- |
|||
|регион карттин пысăкăшĕ = |
|||
| [[Республика]] || [[Чăваш Республики]] |
|||
|район карттин пысăкăшĕ = |
|||
|---- |
|||
|регион = Чăваш Ен |
|||
| [[Район]] || [[Шупашкар районĕ]] |
|||
|регион тапăлра = Чăваш Ен |
|||
|---- |
|||
|район тĕсĕ = Муниципаллă район |
|||
| [[Ял тăрăхĕ]] || [[... ял тăрăхĕ]] |
|||
|район = Шупашкар районĕ |
|||
|---- |
|||
|район тапăлра = Шупашкар районĕ{{!}}Шупашкар |
|||
| [[Лаптăк]] || км² |
|||
|пурăнан тăрăх тĕсĕ = Ял тăрăхĕ |
|||
|---- |
|||
|пурăнан тăрăх = Лапсар ял тăрăхĕ |
|||
| [[Халăх йышĕ]] || <small>()</small> |
|||
|пурăнан тăрăх тапăлра = Лапсар ял тăрăхĕ{{!}}Лапсар |
|||
|---- |
|||
|шалти пайлану = |
|||
| [[Йышлăхĕ]] || /км² |
|||
|пуçлăх = |
|||
|---- |
|||
|никĕсленĕ вăхăт = |
|||
| [[Телефон префиксĕ]] || +7 83ххх |
|||
|пĕрремĕш асăну = |
|||
|---- |
|||
|малтанхи ятсем = |
|||
| [[Почта индексĕ]] || 429ххх |
|||
|статус = |
|||
|---- |
|||
|лаптăк = |
|||
| Геогр. широти || хх°хх′хх″ Ç/N |
|||
|ПВ центрĕн çӳллĕшĕ = |
|||
|---- |
|||
|пурăнан халăх = |
|||
| Геогр. долготи || хх°хх′хх″ Т/E |
|||
|халăх çыравĕн çулĕ = 2006 |
|||
|---- |
|||
|йышлăх = |
|||
|[[Вăхăт тăрăхĕ]] || [[UTC+3]], [[çулла]] [[UTC+4]] |
|||
|агломераци = |
|||
|---- |
|||
|наци йышĕ = чăвашсем |
|||
| ОКАТО (код) || |
|||
|конфесси йышĕ = православсем |
|||
|---- |
|||
|этнохороним = |
|||
| align="center" style="background:#e3e3e3;" colspan="2" style="border-bottom:3px solid gray;" | |
|||
|вăхăт тăрăхĕ = |
|||
|} |
|||
|почтă индексĕ = |
|||
|почтă индексĕсем = |
|||
|телефон кочĕ = 83537 |
|||
|автомобиль кочĕ = 21, 121 |
|||
|цифрăллă идентификатор = 97205873002 |
|||
|категори Commons-ра = |
|||
|сайт = |
|||
}} |
|||
'''Лапсар''' [[ял]]ĕ [[Чăваш Ен]]ĕн [[Шупашкар районĕ]]нчи ял. [[Шупашкар]] хулинчен пиллĕк çухрăмра вырнаçнă. '''Лапсар''' çумĕнче [[Çĕнĕ Лапсар]] ятлă паçулкă пуçланса кайнă. |
|||
== Этимологи == |
|||
'''Лапсар''' [[ял]]ĕ [[Чăваш Ен]]ĕн [[Шупашкар районĕ]]нчи ял. [[Шупашкар]] хулинчен пилӗк километрта вырнаçнă. '''Лапсар''' çумĕнче [[Çĕнĕ Лапсар]] ятлă поселок пуçланса кайнă. |
|||
Ĕлĕкхи хутсем çине ял ячĕ тĕрлĕрен çырăнса юлнă. Чи малтан вăл «Янымово» ятпа палăрать. Ку, паллах, вырăсла документ пулнăран, чăвашла ячĕ епле пулнине палăртма май çук. Янымовăран [[Ассакасси (Шупашкар районĕ)|Ассакасси]] ялĕ уйрăлса тухнă теççĕ. |
|||
Халăхра çавăн пекех Лапсар-Шăхча ят паллă. Ку ят Ашмарин хатĕрленĕ 17 томлă сăмах пуххине те кĕнĕ. Унта Шăхча ятпа ытти ялсем те çырăнса юлнă: Çатра-Шăхча (хальхи Çатракасси), Çĕньял-Шăхча (хальхи Çĕньял), Вăрманкас-Шăхча (хальхи вăрманкас), Варпуç-Шăхча (хальхи хăш яла тӳр килни паллă мар). Ĕлĕкрех ку ялсем тĕп тĕмĕ шутланнă пулĕ. |
|||
==Ял ячĕ== |
|||
Ӗлĕкхи хутсем çине ял ячĕ тĕрлĕрен çырăнса юлнă. Чи малтан вăл «Янымово» ятпа палăрать. Ку, паллах, вырăсла документ пулнăран, чăвашла ял мĕн ятлă пулнине палăртма май çук. Янымовăран [[Ассакасси (Шупашкар районĕ)|Ассакасси]] ялĕ уйрăлса тухнă тет. |
|||
== Кун-çулĕ == |
|||
Халăхра çавăн пекех Лапсар-Шăхча ят паллă. Ку ят Ашмарин хатĕрленĕ 17 томлă сăмах пуххине те кĕнĕ. Унта Шăхча ятпа ытти ялсем те çырăнса юлнă: Çатра-Шăхча (хальхи Çатракасси), Çĕньял-Шăхча (хальхи Çĕньял), Вăрманкас-Шăхча (хальхи вăрманкас), Варпуç-Шăхча (хальхи хăш яла тӳр килни паллă мар). Ӗлĕкрех ку ялсем тĕп тĕмĕ шутланнă пулĕ. |
|||
[[File:Киремет вӑрманӗ.JPG|thumb|Киремет вăрманĕ хĕлле.]] |
|||
==Истори== |
|||
[[File:Киремет вӑрманӗ.JPG|thumb|Киремет вӑрманӗ хӗлле.]] |
|||
Революциччен ял [[Шупашкар уесĕ]]н [[Шупашкар вулăсĕ|Шупашкар вулăсне]] кĕнĕ. 1927 çулхи юпан 1-мĕшĕнче районсене хута кĕртнĕ хыççăн Шупашкар районне лекнĕ. |
Революциччен ял [[Шупашкар уесĕ]]н [[Шупашкар вулăсĕ|Шупашкар вулăсне]] кĕнĕ. 1927 çулхи юпан 1-мĕшĕнче районсене хута кĕртнĕ хыççăн Шупашкар районне лекнĕ. |
||
| 54-мĕш йĕрке: | 62-мĕш йĕрке: | ||
==Çутçанталăк== |
==Çутçанталăк== |
||
Лапсар ялĕ çырма-çатраллă вырăнта ларать. Çывăхра чылай вăрман упранса юлнă. Унта халăх [[мăйăр]], [[кăмпа]] пуçтарать. |
Лапсар ялĕ çырма-çатраллă вырăнта ларать. Çывăхра чылай вăрман упранса юлнă. Унта халăх [[мăйăр]], [[кăмпа]] пуçтарать. |
||
== Халăх йышĕ, ял тытăмĕ == |
|||
Ялта пĕр [[пĕве]] пур. Хальхи вăхăтра вăл типсе ларнипе пĕрех. |
Ялта пĕр [[пĕве]] пур. Хальхи вăхăтра вăл типсе ларнипе пĕрех. |
||
Урамсем: Комсомол, Шоссе, Шупашкар (ку урама çавăн пекех Киремет урамĕ теççĕ. Ун пĕр енĕ Киремет енне тухнă пулнă). |
|||
==Урамсем== |
|||
* Комсомол урамĕ |
|||
* Шоссе урамĕ |
|||
* Шупашкар урамĕ. Ку урама çавăн пекех Киремет урамĕ теççĕ. Ун пĕр енĕ Киремет енне тухнă пулнă. |
|||
==Вырăнсем== |
===Вырăнсем=== |
||
* Чул çăл. |
* Чул çăл. |
||
* Петёк çырми. |
* Петёк çырми. |
||
* |
* |
||
== Паллă çынсем== |
|||
==Лапсар ялĕн паллă çыннисем== |
|||
* [[Федорова Любовь Владимировна]] |
* [[Федорова Любовь Владимировна]] |
||
| 75-мĕш йĕрке: | 81-мĕш йĕрке: | ||
==Каçăсем== |
==Каçăсем== |
||
* [http://lapsar.chuvash.org Лапсар ялĕн сайчĕ] (истори, çыннисем, картти) |
* [http://lapsar.chuvash.org Лапсар ялĕн сайчĕ] (истори, çыннисем, картти) |
||
{{Капăрлатмалла}} |
|||
{{stub}} |
{{Chuvash-geo-stub}} |
||
{{Шупашкар районĕ}} |
{{Шупашкар районĕ}} |
||
07:06, 8 Нарӑс уйӑхӗн 2015 вӑхӑтри верси
|
.svg)
Лапсар ялĕ Чăваш Енĕн Шупашкар районĕнчи ял. Шупашкар хулинчен пиллĕк çухрăмра вырнаçнă. Лапсар çумĕнче Çĕнĕ Лапсар ятлă паçулкă пуçланса кайнă.
Этимологи
Ĕлĕкхи хутсем çине ял ячĕ тĕрлĕрен çырăнса юлнă. Чи малтан вăл «Янымово» ятпа палăрать. Ку, паллах, вырăсла документ пулнăран, чăвашла ячĕ епле пулнине палăртма май çук. Янымовăран Ассакасси ялĕ уйрăлса тухнă теççĕ.
Халăхра çавăн пекех Лапсар-Шăхча ят паллă. Ку ят Ашмарин хатĕрленĕ 17 томлă сăмах пуххине те кĕнĕ. Унта Шăхча ятпа ытти ялсем те çырăнса юлнă: Çатра-Шăхча (хальхи Çатракасси), Çĕньял-Шăхча (хальхи Çĕньял), Вăрманкас-Шăхча (хальхи вăрманкас), Варпуç-Шăхча (хальхи хăш яла тӳр килни паллă мар). Ĕлĕкрех ку ялсем тĕп тĕмĕ шутланнă пулĕ.
Кун-çулĕ
Революциччен ял Шупашкар уесĕн Шупашкар вулăсне кĕнĕ. 1927 çулхи юпан 1-мĕшĕнче районсене хута кĕртнĕ хыççăн Шупашкар районне лекнĕ.
1927 çулхи юпан 1-мĕшĕнче ялта Çатра-Сапсар ял советне туса хунă. 1935 çул пуçламăшĕнче Лапсар ял советне пăхăнма пуçланă. Ку вăл кăрлачăн 31-мĕшĕнче пулса иртнĕ. 1939 çулта Лапсар ял советне каллех Çатра-Лапсар ял совечĕ ятне панă.
1954 çулта ял совечĕсен тытăмлăхне çĕнĕрен пăхса тухнă. Пĕчĕк ял совечĕсене пĕтерсе пысăккасене тунă — çĕртмен 14-мĕшĕнче 6 яла пĕрлештерсе Лапсар ял тăрăхне туса хунă. Ун çумне Чăркаш, Карачура, Çатракасси, Вăрманкас ялĕсем кĕнĕ.
2005 çулта ял Лапсар ял тăрăхне кĕме пуçланă.
Çутçанталăк
Лапсар ялĕ çырма-çатраллă вырăнта ларать. Çывăхра чылай вăрман упранса юлнă. Унта халăх мăйăр, кăмпа пуçтарать.
Халăх йышĕ, ял тытăмĕ
Ялта пĕр пĕве пур. Хальхи вăхăтра вăл типсе ларнипе пĕрех.
Урамсем: Комсомол, Шоссе, Шупашкар (ку урама çавăн пекех Киремет урамĕ теççĕ. Ун пĕр енĕ Киремет енне тухнă пулнă).
Вырăнсем
- Чул çăл.
- Петёк çырми.
Паллă çынсем
Вуламалли
Каçăсем
- Лапсар ялĕн сайчĕ (истори, çыннисем, картти)
|
Ку Чăваш Енĕн географипе вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр. |
