Архимед: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Chuvash2014 (Сӳтсе яв | хушни) Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
||
2-мĕш йĕрке: | 2-мĕш йĕрке: | ||
|Ят = Архимед |
|Ят = Архимед |
||
|Тăван ят = Αρχιμήδης |
|Тăван ят = Αρχιμήδης |
||
| |
|Ӳкерчĕк = Domenico-Fetti Archimedes 1620.jpg |
||
| |
|Анлăшĕ = 260px |
||
| |
|Ӳкерчĕке ăнлантарни = |
||
|Алпусни = |
|Алпусни = |
||
|Çуралнă вăхăт = -287 |
|Çуралнă вăхăт = -[[287]] |
||
|Çуралнă вырăн ={{ |
|Çуралнă вырăн ={{ÇВ|Сиракузы|Сиракузăра}} |
||
|Вилнĕ вăхăт = -212 |
|Вилнĕ вăхăт = -[[212]] |
||
|Вилнĕ вырăн = {{ |
|Вилнĕ вырăн = {{ВВ|Сиракузы|Сиракузăра}} |
||
|Гражданлăх = |
|Гражданлăх = |
||
|Ăслăх сфери = [[Математика]], [[механика]], [[инженери]] |
|Ăслăх сфери = [[Математика]], [[механика]], [[инженери]] |
||
| |
|Ĕçлев вырăнĕ = |
||
| |
|Ăсчах степенĕ= |
||
| |
|Ăсчах хисепĕ = |
||
|Альма-матер = |
|Альма-матер = |
||
|Ăслăлăх ертӳçи = |
|Ăслăлăх ертӳçи = |
||
22-мĕш йĕрке: | 22-мĕш йĕрке: | ||
|Сайт = |
|Сайт = |
||
}} |
}} |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
== Литература == |
== Литература == |
||
⚫ | |||
{{Навигация |
|||
|Портал = |
|||
|Викисловарь = |
|||
|Викиучебник = |
|||
|Викицитатник = Архимед |
|||
|Викитека = |
|||
|Викивиды = |
|||
|Викиновости = |
|||
}} |
|||
⚫ | |||
[[Ӳкерчĕк:Archimedes pi.svg|thumb|left|220px|<center><math>\pi</math></center> хисеп шутламалли Архимед меслечĕн схеми]] |
[[Ӳкерчĕк:Archimedes pi.svg|thumb|left|220px|<center><math>\pi</math></center> хисеп шутламалли Архимед меслечĕн схеми]] |
||
[[Ӳкерчĕк:Archimedes-screw one-screw-threads with-ball 3D-view animated small.gif|frame|Архимед винчĕпе япаласем хăпартни]] |
[[Ӳкерчĕк:Archimedes-screw one-screw-threads with-ball 3D-view animated small.gif|frame|Архимед винчĕпе япаласем хăпартни]] |
||
=== Текстсемпе куçарусем === |
=== Текстсемпе куçарусем === |
||
'''вырăс чĕлхипе''': |
'''вырăс чĕлхипе''': |
||
52-мĕш йĕрке: | 43-мĕш йĕрке: | ||
** [http://www.math.ru/lib/book/djvu/klassik/arhimed.djvu На math.ru] |
** [http://www.math.ru/lib/book/djvu/klassik/arhimed.djvu На math.ru] |
||
''' |
'''Франс чĕлхипе''': |
||
* Издание в серии «[[Collection Budé]]»: ''Archiméde''. Oeuvres. |
* Издание в серии «[[Collection Budé]]»: ''Archiméde''. Oeuvres. |
||
** T. I: De la sphère et du cylindre. — La Mesure du cercle. — Sur les conoïdes et les sphéroïdes. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2003. XXX, 488 p. |
** T. I: De la sphère et du cylindre. — La Mesure du cercle. — Sur les conoïdes et les sphéroïdes. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2003. XXX, 488 p. |
||
61-мĕш йĕрке: | 52-мĕш йĕрке: | ||
=== Тĕпчевсем === |
=== Тĕпчевсем === |
||
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Дифференциальные методы у Архимеда |
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Дифференциальные методы у Архимеда |
||
| |
|кăларăм=[[Историко-математические исследования]] |номер=6 |издательство=ГИТТЛ |
||
|место=М. | |
|место=М. |çул=1953 |страницы=609—658 }} |
||
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Трактат Архимеда «О плавающих телах» |
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Трактат Архимеда «О плавающих телах» |
||
| |
|кăларăм=[[Историко-математические исследования]] |номер=9 |издательство=ГИТТЛ |
||
| |
|вырăн=М. |çул=1956 |страницы=759—788 }} |
||
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Лекции по истории математики в Древней Греции |
* {{статья |автор=Башмакова И. Г. |пуçелĕк=Лекции по истории математики в Древней Греции |
||
| |
|кăларăм=[[Историко-математические исследования]] |номер=11 |издательство=[[Физматгиз]] |
||
| |
|вырăн=М. |çул=1958 |страницы=363-406 |ref=Башмакова И. Г. }} |
||
*{{статья|автор=Бондаренко С.Б.|пуçелĕк=Философские взгляды Архимеда (к 2300-летию со дня рождения) |
*{{статья|автор=Бондаренко С.Б.|пуçелĕк=Философские взгляды Архимеда (к 2300-летию со дня рождения) |
||
| |
|кăларăм=[[Философия науки]]| номер=2|издательство=[[Институт философии и права СО РАН]] |
||
| |
|вырăн=Новосибирск | çул=2013 | страницы=176-185}} |
||
*{{статья|автор=Бондаренко С.Б.|пуçелĕк=Жизнь и смерть Архимеда Сиракузского |
*{{статья|автор=Бондаренко С.Б.|пуçелĕк=Жизнь и смерть Архимеда Сиракузского |
||
| |
|кăларăм=[[Вопросы культурологии]]| номер=10|издательство=[[ИД ПАНОРАМА]] |
||
| |
|вырăн=М. | çул=2014 | страницы=38-42}} |
||
* ''Ван дер Варден.'' [http://naturalhistory.narod.ru/Person/Modern/Waerden/Nauka_1/N_1_Ogl.htm Пробуждающаяся наука. Математика древнего Египта, Вавилона и Греции. Перевод с голландского.] М.: Физматгиз, 1959. |
* ''Ван дер Варден.'' [http://naturalhistory.narod.ru/Person/Modern/Waerden/Nauka_1/N_1_Ogl.htm Пробуждающаяся наука. Математика древнего Египта, Вавилона и Греции. Перевод с голландского.] М.: Физматгиз, 1959. |
||
103-мĕш йĕрке: | 94-мĕш йĕрке: | ||
* [http://www.wilbourhall.org/index.html Греческие тексты сочинений] |
* [http://www.wilbourhall.org/index.html Греческие тексты сочинений] |
||
* Архимед. [http://www.univer.omsk.su/omsk/Edu/Math/aarhimed.htm БИОГРАФИЯ] на univer.omsk.su. |
* Архимед. [http://www.univer.omsk.su/omsk/Edu/Math/aarhimed.htm БИОГРАФИЯ] на univer.omsk.su. |
||
* {{Кĕнеке:Храмов Ю. А.:Физики| |
* {{Кĕнеке:Храмов Ю. А.:Физики|пай = Архимед|с =20|пай каçи = 80}} |
||
== Асăрхавсем == |
== Асăрхавсем == |
16:50, 24 Утӑ уйӑхӗн 2015 вӑхӑтри верси
Архимед | |
Αρχιμήδης | |
Çуралнă вăхăт: | -287 |
---|---|
Çуралнă вырăн: | Сиракузы |
Вилнĕ вăхăт: | -212 |
Вилнĕ вырăн: | Сиракузы |
Ăслăх сфери: | Математика, механика, инженери |
Архимед – (-287, Сиракузы -212, Сиракузы) - Математика, механика, инженери енĕпе ĕçленĕ авалхи Греци ăсчахĕ. Механика, гидростатика никĕсленĕ.
Литература
«Çавракăша виçни» кĕнекинче Архимед хисепе çывхартнине кăтартнă: «архимед хисепĕ» . Вăл ку хисепĕн тĕрĕслехне те палартнă: . Вăл круг тавра тата круг ăшĕнче 96-кĕтеслĕх туса вĕсен тăршшĕне виçнĕ.
Текстсемпе куçарусем
вырăс чĕлхипе:
- Архимедовы теоремы, Андреем Таккветом, езуитом, выбранные и Георгием Петром Домкиио сокрашенные… / Пер. с лат. И. Сатарова. СПб., 1745. С. 287—457.
- Архимеда Две книги о шаре и цилиндре, измерение круга и леммы. / Пер. Ф. Петрушевского. СПб., 1823. 240 стр.
- Архимеда Псаммит, или Изчисление песку в пространстве равном шару неподвижных звезд. / Пер. Ф. Петрушевского. СПб., 1824. 95 стр.
- Новое сочинение Архимеда. Послание Архимеда к Эратосфену о некоторых теоремах механики. / Пер. с нем. Одесса, 1909. XVI, 28 стр.
- О квадратуре круга (Архимед, Гюйгенс, Ламберт, Лежандр). / Пер. с нем. под ред. С. Н. Бернштейна. (Серия «Библиотека классиков точного знания», 3). Одесса, 1911. 156 стр.
- 3-е изд. (Серия «Классики естествознания»). М.-Л.: ОНТИ. 1936. 235 стр. 5000 экз.
- Архимед. Исчисление песчинок (Псаммит). / Пер. и прим. Г. Н. Попова. (Серия «Классики естествознания»). М.-Л., Гос. техн.-теор. изд. 1932. 102 стр.
- Архимед. Сочинения. / Перевод, вступительная статья и комментарии И. Н. Веселовского. Перевод арабских текстов Б. А. Розенфельда. М.: Гос. изд-во физ.-мат. лит-ры (Физматгиз), 1962. 640 стр. 4000 экз.
Франс чĕлхипе:
- Издание в серии «Collection Budé»: Archiméde. Oeuvres.
- T. I: De la sphère et du cylindre. — La Mesure du cercle. — Sur les conoïdes et les sphéroïdes. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2003. XXX, 488 p.
- T. II: Des spirales. — De l'équilibre des figures planes. — L’Arénaire. — La Quadrature de la parabole. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2002. 371 p.
- T. III: Des corps flottants. — Stomachion. — La Méthode. — Le livre des lemmes. — Le Problème des boeufs. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2002. 324 p.
- T. IV: Commentaires d’Eutocius. — Fragments. Texte établi et traduit par Ch. Mugler. 2e tirage 2002. 417 p.
Тĕпчевсем
- Башмакова И. Г. Дифференциальные методы у Архимеда // Историко-математические исследования. — ГИТТЛ, 1953. — № 6.
- Башмакова И. Г. Трактат Архимеда «О плавающих телах» // Историко-математические исследования. — М.: ГИТТЛ, 1956. — № 9.
- Башмакова И. Г. Лекции по истории математики в Древней Греции // Историко-математические исследования. — М.: Физматгиз, 1958. — № 11.
- Бондаренко С.Б. Философские взгляды Архимеда (к 2300-летию со дня рождения) // Философия науки. — Новосибирск: Институт философии и права СО РАН, 2013. — № 2.
- Бондаренко С.Б. Жизнь и смерть Архимеда Сиракузского // Вопросы культурологии. — М.: ИД ПАНОРАМА, 2014. — № 10.
- Ван дер Варден. Пробуждающаяся наука. Математика древнего Египта, Вавилона и Греции. Перевод с голландского. М.: Физматгиз, 1959.
- Веселовский И. Н. Архимед. М.: Учпедгиз, 1957. 111 стр. 30000 экз.
- Житомирский С. В. Астрономические работы Архимеда. Историко-астрономические исследования, 11, 1977, с. 319—397.
- Житомирский С. В. Архимед: Пособие для учащихся. М.: Просвещение, 1981. 112 стр. 100000 экз.
- Житомирский С. В. Античная астрономия и орфизм. М.: Янус-К, 2001.
- История математики под редакцией А. П. Юшкевича в трёх томах, М.: Наука. Том I. С древнейших времен до начала Нового времени. (1970)
- Каган В. Ф. Архимед, краткий очерк о жизни и творчестве. М.-Л.: Гостехиздат, 1949. 52 стр. 20000 экз.
- Лурье С. Я. Архимед. М.-Л.: Изд-во АН СССР, 1945.
- Чвалина А. Архимед. М.-Л.: ОНТИ, 1934.
- Щетников А. И. Архимед, корабль Гиерона и «золотое правило механики». Сибирский физический журнал, 1995, № 4, с. 74-76.
- Щетников А. И. Задача Архимеда о быках, алгоритм Евклида и уравнение Пелля. Математика в высшем образовании, № 2, 2004, с. 27-40.
- Aaaboe A., Berggern J. L. Didactical and other remarks on some theorems of Archimedes and infinitesimals. Centaurus, 38, 1996, p. 295—316.
- Berggern J. L. A lacuna in Book I of Archimedes’ Sphere and Cylinder. Historia mathematica, 4, 1977, p. 1-5.
- Berggern J. L. Spurious theorems in Archimedes’ Equilibria of Planes. Archive for History of Exact Sciences, 16, 1977, p. 87-103.
- Christianidis J. et al. Having a Knack for the Non-intuitive: Aristarchus’s Heliocentrism through Archimedes’s Geocentrism, History of Science, V. 40, Part 2, No. 128, June 2002, 147—168. Статья на сайте журнала
- Dijksterhuis E. J. Archimedes. Copenhagen, 1956.
- Drachmann A. G. Fragments from Archimedes in Heron’s Mechanics. Centaurus, 8, 1963, p. 91-146.
- Heath T. L. The works of Archimedes. (Repr. NY: Dover, 2002)
- Netz R., Saito K., Tschernetska N. A new reading of Method Proposition 14: Preliminary evidence from the Archimedes palimpsest. SCIAMVS, 2, 2001, p. 9-29; 3, 2002, p. 109—127.
Каçăсем
- Архимед // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
- Греческие тексты сочинений
- Архимед. БИОГРАФИЯ на univer.omsk.su.
- Храмов Ю. А. Архимед // Физики: Биографический справочник / А. И. Ахиезер ред.. — 2-мĕ, тӳрл. тата хуш.. — {{{1}}} м: Наука, 1983. — 200 000 экз. (куçар.)