Брюссель: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Chuvash2014 (Сӳтсе яв | хушни)
п Chuvash2014 переименовал страницу Брӳссел в Брюссель поверх перенаправления
Chuvash2014 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке: 1-мĕш йĕрке:
'''Брӳссел''' ({{lang-fr|Ville de Bruxelles}}, {{lang-nl|Stad Brussel}}) — [[Бельги]]н тĕп хули, [[Брӳссел тĕп хула тăрăхĕ]]н тĕпĕ. Брӳсселре [[Бельгири Франци халăхĕн пĕрлĕхĕ|Франци]], [[Фламанди халăх пĕрлĕхĕ|Фламандипе]] [[Фландри]] халăх пĕрлĕхĕсен, [[Европа Пĕрлешĕвĕ]]н [[штаб-хваттерĕ]]н, [[ÇАПУ]] йĕркеленӳлĕхĕсем, [[Бенилюкс]]па [[Анăç Европа Пĕрлешĕвĕ]]н секретариачĕсем вырнаçнă.
'''Брюссель''' ({{lang-fr|Ville de Bruxelles}}, {{lang-nl|Stad Brussel}}) — [[Бельги]]н тĕп хули, [[Брюссель тĕп хула тăрăхĕ]]н тĕпĕ. Брюссельре [[Бельгири Франци халăхĕн пĕрлĕхĕ|Франци]], [[Фламанди халăх пĕрлĕхĕ|Фламандипе]] [[Фландри]] халăх пĕрлĕхĕсен, [[Европа Пĕрлешĕвĕ]]н [[штаб-хваттерĕ]]н, [[ÇАПУ]] йĕркеленӳлĕхĕсем, [[Бенилюкс]]па [[Анăç Европа Пĕрлешĕвĕ]]н секретариачĕсем вырнаçнă.


== Брӳссел: хула тата тăрăх ==
== Брюссель: хула тата тăрăх ==
[[Ӳкерчĕк:BrusselLocatie.png|thumb|left|Брӳссел хулине тăрăхăн картти çинче хĕрлĕпе кăтартнă]]
[[Ӳкерчĕк:BrusselLocatie.png|thumb|left|Брюссель хулине тăрăхăн картти çинче хĕрлĕпе кăтартнă]]


18 коммунăсемпе пĕрле Брӳссел хули [[Брӳссел тĕп хула тăрăхĕ|Брӳссел тĕп хула тăрăхне]] кĕрет, тӳррипе шутласан çак тăрăх пĕрлĕ миллионлă хулах пулать, Брӳссел коммунинче 150 пине яхăн çын кăна пулсан та. «Брӳссел» палăртăва пĕтĕм тăрăх çине куçарса калаççĕ.
18 коммунăсемпе пĕрле Брюссель хули [[Брюссель тĕп хула тăрăхĕ|Брюссель тĕп хула тăрăхне]] кĕрет, тӳррипе шутласан çак тăрăх пĕрлĕ миллионлă хулах пулать, Брюссель коммунинче 150 пине яхăн çын кăна пулсан та. «Брюссель» палăртăва пĕтĕм тăрăх çине куçарса калаççĕ.


== Тавралăхĕ ==
== Тавралăхĕ ==
[[Ӳкерчĕк:Brussels 1837.jpeg|thumb|200px|right|Пиллĕк кĕтеслĕх — Брӳсселĕн историлле тĕшши (1837 çулхи карттă]]
[[Ӳкерчĕк:Brussels 1837.jpeg|thumb|200px|right|Пиллĕк кĕтеслĕх — Брюссельĕн историлле тĕшши (1837 çулхи карттă]]


==Кун-çулĕ==
==Кун-çулĕ==
13-мĕш йĕрке: 13-мĕш йĕрке:
Хула ячĕ bruoc (авал-нидерл., «шурлăх») тата sella (авл-нидерл., «пурăну вырăнĕ») сăмахсенчен пулса тăрать, тӳррĕн куçарсан «шурлăхри пурăну вырăнĕ».
Хула ячĕ bruoc (авал-нидерл., «шурлăх») тата sella (авл-нидерл., «пурăну вырăнĕ») сăмахсенчен пулса тăрать, тӳррĕн куçарсан «шурлăхри пурăну вырăнĕ».


Кăссай йĕркипе Брӳсселе [[VI ĕмĕр]]те Таса Горик (е Сен-Жери) никĕсленĕ. Bruocsella çинчен пĕрремĕш [[996]] çулта [[Аслă Оттон I|Аслă Оттонăн]] хутĕнче асăннă. [[977]] — [[979]] çулсенче [[Анат Лотаринги Карлĕ]] [[Сенна (юханшыв)|Сенна]] çинче [[карман]], утрав çинче [[часовньă]] туса лартнă, çакăнтанпа ĕнтĕ хула аталанма тытăнать. Собора Бельгин хӳтĕлевçине — Таса [[Гудула]] ятне — халаласа никĕсленĕ. [[XI ĕмĕр]]те пĕрремĕш [[хула хӳтлĕхĕ]] туса лартнă.
Кăссай йĕркипе Брюсселье [[VI ĕмĕр]]те Таса Горик (е Сен-Жери) никĕсленĕ. Bruocsella çинчен пĕрремĕш [[996]] çулта [[Аслă Оттон I|Аслă Оттонăн]] хутĕнче асăннă. [[977]] — [[979]] çулсенче [[Анат Лотаринги Карлĕ]] [[Сенна (юханшыв)|Сенна]] çинче [[карман]], утрав çинче [[часовньă]] туса лартнă, çакăнтанпа ĕнтĕ хула аталанма тытăнать. Собора Бельгин хӳтĕлевçине — Таса [[Гудула]] ятне — халаласа никĕсленĕ. [[XI ĕмĕр]]те пĕрремĕш [[хула хӳтлĕхĕ]] туса лартнă.


===Вăтам ĕмĕрсем===
===Вăтам ĕмĕрсем===
19-мĕш йĕрке: 19-мĕш йĕрке:
== Транспорчĕ ==
== Транспорчĕ ==
=== Автомобиль транспорчĕ ===
=== Автомобиль транспорчĕ ===
Брӳсселе çĕршывăн çыхăну нумай автомобиль çулĕсем çитеççĕ. [[Автомагистраль]] эрешĕ хăйĕн тытăмлăхĕпе франци çӳл йĕрĕсем пекех: [[парис]] [[Периферик бульварĕ]], Брӳсселре ункă автомагистралĕ [[Çул R0 (Бельги)|R0]], ун çине пур тĕлрен çулсем çитеççĕ. Пур çулне те лайăх çутăлатнă.
Брюсселье çĕршывăн çыхăну нумай автомобиль çулĕсем çитеççĕ. [[Автомагистраль]] эрешĕ хăйĕн тытăмлăхĕпе франци çӳл йĕрĕсем пекех: [[парис]] [[Периферик бульварĕ]], Брюссельре ункă автомагистралĕ [[Çул R0 (Бельги)|R0]], ун çине пур тĕлрен çулсем çитеççĕ. Пур çулне те лайăх çутăлатнă.
Çулри ысăк каçăмсемсенче транспорт тулнине пула чылай çула çĕр айне куçарнă. Çапла, çĕр айĕнче тӳрĕ çул хушши çеç мар, çул уйрăлăвĕ те, [[светофор]]сем те пур. Пĕр [[туннель|туннелĕ]] хулан тухăç кварталĕнчен тӳрех ЕП йĕркеленӳлĕхĕсен пайне илсе каять.
Çулри ысăк каçăмсемсенче транспорт тулнине пула чылай çула çĕр айне куçарнă. Çапла, çĕр айĕнче тӳрĕ çул хушши çеç мар, çул уйрăлăвĕ те, [[светофор]]сем те пур. Пĕр [[туннель|туннелĕ]] хулан тухăç кварталĕнчен тӳрех ЕП йĕркеленӳлĕхĕсен пайне илсе каять.


=== Авиа-транспорчĕ ===
=== Авиа-транспорчĕ ===
Брӳсселе тĕнчен икĕ [[аэропорт|аэропорчĕ]] пур:
Брюсселье тĕнчен икĕ [[аэропорт|аэропорчĕ]] пур:
* [[Завентем (аэропорт)|Завентем]] —Брӳсселрен 12 çм к çурçĕр-тухăçалла, [[Завентем|пĕр ятлă коммуна]] çĕрĕнче.
* [[Завентем (аэропорт)|Завентем]] —Брюссельрен 12 çм к çурçĕр-тухăçалла, [[Завентем|пĕр ятлă коммуна]] çĕрĕнче.
* [[Брӳссел-Шарлеруа]] — тĕп хуларан 50 çм, [[Шарлеруа]].
* [[Брюссель-Шарлеруа]] — тĕп хуларан 50 çм, [[Шарлеруа]].


=== Тинĕс транспорчĕ ===
=== Тинĕс транспорчĕ ===
Çулсерен 7,5 тонн куçаракан Брюссел порчĕ Бельгин чи пысăкки шутланать. Брӳссел-Шельда шыв каналĕ ăна [[Шельда (юханшыв)|Шельдăпа]] çине çитерет, [[Антверпен]] портне тата [[Çурçĕр тинĕсĕ|Çурçĕр тинĕсне]] илсе тухать. Шарлеруа-Брӳссел каналĕпе хуларан Валлоние çитме пулать.
Çулсерен 7,5 тонн куçаракан Брюссел порчĕ Бельгин чи пысăкки шутланать. Брюссель-Шельда шыв каналĕ ăна [[Шельда (юханшыв)|Шельдăпа]] çине çитерет, [[Антверпен]] портне тата [[Çурçĕр тинĕсĕ|Çурçĕр тинĕсне]] илсе тухать. Шарлеруа-Брюссель каналĕпе хуларан Валлоние çитме пулать.


=== Чукун çул транспорчĕ ===
=== Чукун çул транспорчĕ ===
[[Ӳкерчĕк:Bruxelles-Midi 0005.jpg|thumb|Тĕп вокзалри ICE тата Thalys пуйăсĕсем]]
[[Ӳкерчĕк:Bruxelles-Midi 0005.jpg|thumb|Тĕп вокзалри ICE тата Thalys пуйăсĕсем]]


Пысăк [[вокзал]]ĕсем — [[Çурçĕр вокзалĕ (Брӳссел)|Çурçĕр]], [[Тĕп вокзал (Брӳссел)|Тĕп]] тата [[Кăнтăр вокзалĕ (Брӳссел)|Кăнтăр]] — пĕр-пĕринпе Çурçĕр-кăнтăр туннелĕпе çыхăннă. Тĕнчепе çӳрекен пуйăссем [[Парис]]па, [[Амстердам]]па, [[Кёльн]]пе ([[Thalys]], [[TGV]], [[ICE]] пуйăсĕсем) [[Лондон]]па ([[Eurostar]] пуйăс) яланхилле çыхăннă Кăнтăр вокзалне çитеççĕ.
Пысăк [[вокзал]]ĕсем — [[Çурçĕр вокзалĕ (Брюссель)|Çурçĕр]], [[Тĕп вокзал (Брюссель)|Тĕп]] тата [[Кăнтăр вокзалĕ (Брюссель)|Кăнтăр]] — пĕр-пĕринпе Çурçĕр-кăнтăр туннелĕпе çыхăннă. Тĕнчепе çӳрекен пуйăссем [[Парис]]па, [[Амстердам]]па, [[Кёльн]]пе ([[Thalys]], [[TGV]], [[ICE]] пуйăсĕсем) [[Лондон]]па ([[Eurostar]] пуйăс) яланхилле çыхăннă Кăнтăр вокзалне çитеççĕ.


=== Хулари пĕрлĕ халăх транспорчĕ ===
=== Хулари пĕрлĕ халăх транспорчĕ ===
[[Ӳкерчĕк:Metro Brussels.svg|thumb|[[Брӳссел метрополитенĕ|Метрополитенăн]] йĕррисем.]]
[[Ӳкерчĕк:Metro Brussels.svg|thumb|[[Брюссель метрополитенĕ|Метрополитенăн]] йĕррисем.]]


== Чаплă куравлăхĕсем ==
== Чаплă куравлăхĕсем ==
46-мĕш йĕрке: 46-мĕш йĕрке:


== Каçăсем ==
== Каçăсем ==
* [http://www.ilotsacre.be Брӳссел хулин картти]
* [http://www.ilotsacre.be Брюссель хулин картти]
{{Брӳссел тĕп хула тăрăхĕн коммунисем}}
{{Брюссель тĕп хула тăрăхĕн коммунисем}}
{{Европăн тĕп хулисем}}
{{Европăн тĕп хулисем}}
{{stub}}
{{stub}}


[[Категори:Брӳссел коммунисем]]
[[Категори:Брюссель коммунисем]]
[[Категори:Брӳссел|*]]
[[Категори:Брюссель|*]]

{{Link FA|af}}

[[af:Brussel]]
[[am:ብሩክሴል]]
[[an:Bruselas]]
[[ang:Brysel]]
[[ar:بروكسل]]
[[arc:ܒܪܘܟܣܠ]]
[[ast:Bruxeles]]
[[az:Brüssel]]
[[bat-smg:Briuselis]]
[[be:Горад Брусель]]
[[be-x-old:Брусэль]]
[[bg:Брюксел]]
[[bo:པུའུ་ལུའུ་སེལ​།]]
[[br:Brusel]]
[[bs:Brisel]]
[[ca:Brussel·les]]
[[crh:Brüksel]]
[[cs:Brusel]]
[[cy:Brwsel]]
[[da:Bruxelles]]
[[de:Brüssel]]
[[diq:Bruksel]]
[[el:Βρυξέλλες]]
[[en:Brussels]]
[[eo:Bruselo]]
[[es:Bruselas]]
[[et:Brüssel]]
[[eu:Brusela]]
[[fa:بروکسل]]
[[fi:Bryssel]]
[[fo:Brussel]]
[[fr:Bruxelles]]
[[frp:Brussèles]]
[[fy:Brussel]]
[[ga:An Bhruiséil]]
[[gd:A' Bhruiseal]]
[[gl:Bruxelas]]
[[gv:Yn Vrussyl]]
[[he:בריסל]]
[[hr:Bruxelles]]
[[ht:Briksèl]]
[[hu:Brüsszel]]
[[hy:Բրյուսել]]
[[ia:Brussel]]
[[id:Brussel (kota)]]
[[io:Bruxel]]
[[is:Brussel]]
[[it:Bruxelles]]
[[ja:ブリュッセル]]
[[jv:Brussel]]
[[ka:ბრიუსელი]]
[[kk:Бруссел]]
[[ko:브뤼셀]]
[[ku:Bruksel]]
[[kv:Брюссель]]
[[kw:Brusselas]]
[[la:Bruxellae]]
[[lad:Bruselas]]
[[lb:Bréissel]]
[[li:Brussel]]
[[lij:Bruxelles]]
[[ln:Bruxelles]]
[[lt:Briuselis]]
[[lv:Brisele]]
[[mg:Brussel]]
[[mk:Брисел]]
[[mn:Брюссель]]
[[mr:ब्रसेल्स]]
[[ms:Brussels]]
[[na:Brussels]]
[[nap:Bruxelles]]
[[nds:Brüssel]]
[[nl:Brussel (stad)]]
[[nn:Brussel]]
[[no:Brussel]]
[[nov:Bruxelles]]
[[oc:Brussèlas]]
[[os:Брюссель]]
[[pl:Bruksela]]
[[pms:Brussel]]
[[pt:Bruxelas]]
[[qu:Brussel]]
[[ro:Bruxelles]]
[[ru:Брюссель]]
[[scn:Bruxelles]]
[[sh:Bruxelles]]
[[simple:Brussels]]
[[sk:Brusel]]
[[sl:Bruselj]]
[[sq:Brukseli]]
[[sr:Брисел]]
[[sv:Bryssel]]
[[sw:Brussels]]
[[szl:Bruksela]]
[[ta:பிரசல்ஸ்]]
[[th:บรัสเซลส์]]
[[tr:Brüksel]]
[[uk:Брюссель]]
[[vec:Borseła]]
[[vi:Bruxelles]]
[[vls:Brussel]]
[[vo:Brussel (zif)]]
[[wa:Brussele (veye)]]
[[wuu:布鲁塞尔]]
[[yi:בריסל]]
[[zh:布鲁塞尔]]
[[zh-yue:布魯塞爾]]

17:20, 27 Чӳк уйӑхӗн 2015 вӑхӑтри верси

Брюссель (фр. Ville de Bruxelles, гол. Stad Brussel) — Бельгин тĕп хули, Брюссель тĕп хула тăрăхĕн тĕпĕ. Брюссельре Франци, Фламандипе Фландри халăх пĕрлĕхĕсен, Европа Пĕрлешĕвĕн штаб-хваттерĕн, ÇАПУ йĕркеленӳлĕхĕсем, Бенилюкспа Анăç Европа Пĕрлешĕвĕн секретариачĕсем вырнаçнă.

Брюссель: хула тата тăрăх

Брюссель хулине тăрăхăн картти çинче хĕрлĕпе кăтартнă

18 коммунăсемпе пĕрле Брюссель хули Брюссель тĕп хула тăрăхне кĕрет, тӳррипе шутласан çак тăрăх пĕрлĕ миллионлă хулах пулать, Брюссель коммунинче 150 пине яхăн çын кăна пулсан та. «Брюссель» палăртăва пĕтĕм тăрăх çине куçарса калаççĕ.

Тавралăхĕ

Пиллĕк кĕтеслĕх — Брюссельĕн историлле тĕшши (1837 çулхи карттă

Кун-çулĕ

Пуçланса кайни

Хула ячĕ bruoc (авал-нидерл., «шурлăх») тата sella (авл-нидерл., «пурăну вырăнĕ») сăмахсенчен пулса тăрать, тӳррĕн куçарсан «шурлăхри пурăну вырăнĕ».

Кăссай йĕркипе Брюсселье VI ĕмĕрте Таса Горик (е Сен-Жери) никĕсленĕ. Bruocsella çинчен пĕрремĕш 996 çулта Аслă Оттонăн хутĕнче асăннă. 977979 çулсенче Анат Лотаринги Карлĕ Сенна çинче карман, утрав çинче часовньă туса лартнă, çакăнтанпа ĕнтĕ хула аталанма тытăнать. Собора Бельгин хӳтĕлевçине — Таса Гудула ятне — халаласа никĕсленĕ. XI ĕмĕрте пĕрремĕш хула хӳтлĕхĕ туса лартнă.

Вăтам ĕмĕрсем

Хуçалăхĕ

Транспорчĕ

Автомобиль транспорчĕ

Брюсселье çĕршывăн çыхăну нумай автомобиль çулĕсем çитеççĕ. Автомагистраль эрешĕ хăйĕн тытăмлăхĕпе франци çӳл йĕрĕсем пекех: парис Периферик бульварĕ, Брюссельре ункă автомагистралĕ R0, ун çине пур тĕлрен çулсем çитеççĕ. Пур çулне те лайăх çутăлатнă. Çулри ысăк каçăмсемсенче транспорт тулнине пула чылай çула çĕр айне куçарнă. Çапла, çĕр айĕнче тӳрĕ çул хушши çеç мар, çул уйрăлăвĕ те, светофорсем те пур. Пĕр туннелĕ хулан тухăç кварталĕнчен тӳрех ЕП йĕркеленӳлĕхĕсен пайне илсе каять.

Авиа-транспорчĕ

Брюсселье тĕнчен икĕ аэропорчĕ пур:

Тинĕс транспорчĕ

Çулсерен 7,5 тонн куçаракан Брюссел порчĕ Бельгин чи пысăкки шутланать. Брюссель-Шельда шыв каналĕ ăна Шельдăпа çине çитерет, Антверпен портне тата Çурçĕр тинĕсне илсе тухать. Шарлеруа-Брюссель каналĕпе хуларан Валлоние çитме пулать.

Чукун çул транспорчĕ

Тĕп вокзалри ICE тата Thalys пуйăсĕсем

Пысăк вокзалĕсемÇурçĕр, Тĕп тата Кăнтăр — пĕр-пĕринпе Çурçĕр-кăнтăр туннелĕпе çыхăннă. Тĕнчепе çӳрекен пуйăссем Париспа, Амстердампа, Кёльнпе (Thalys, TGV, ICE пуйăсĕсем) Лондонпа (Eurostar пуйăс) яланхилле çыхăннă Кăнтăр вокзалне çитеççĕ.

Хулари пĕрлĕ халăх транспорчĕ

Метрополитенăн йĕррисем.

Чаплă куравлăхĕсем

Гранд-Пляс каçпа.
Гранд-Пляс каçпа.

Гранд-Пляс

Ӳкерчĕк:Doma na Grande Place.JPG
«Кашкăр ами», «Тилĕ», «Мăйрака»

Маннекен Пис

Шăракан Арçын ача

Каçăсем

Шаблон:Брюссель тĕп хула тăрăхĕн коммунисем


Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.