Мĕтри Юман: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
2-мĕш йĕрке: 2-мĕш йĕрке:
| Ят = Мĕтри Юман
| Ят = Мĕтри Юман
| Тăван ят = Дмитрий Петрович Петров
| Тăван ят = Дмитрий Петрович Петров
| Фото = Metri_yman_500.jpg
| Ӳкерчĕк = Metri_yman_500.jpg
| Çуралнă вăхăт = 1.9.1885
| Çуралнă вăхăт = [[1885]], [[авăн, 1]]
| Çуралнă вырăн = [[Пӳркел]] ялĕ, [[Хусан кĕперни]], [[Раççей империйĕ]]
| Çуралнă вырăн = [[Пӳркел]] ялĕ, {{ÇВ|Хусан кĕперни|Хусан кĕпернинче}}, [[Раççей империйĕ]]
| Вилнĕ вăхăт = 18.2.1939
| Вилнĕ вăхăт = [[1939]], [[нарăс, 18]]
| Вилнĕ вырăн = [[Гулаг]], [[Çĕпĕр]]
| Вилнĕ вырăн = [[Гулаг]], [[Çĕпĕр]]
| Ĕçлĕх тĕсĕ = [[чăваш чĕлхи|чăваш]] [[проза|прозăçĕ]] тата [[драма]]тургĕ
| Ĕçлев тĕсĕ = [[чăваш чĕлхи|чăваш]] [[проза|прозăçĕ]] тата [[драма]]тургĕ
| Ĕçсен чĕлхи = чăваш
|Тĕп ĕçĕсем =

«Чăваш календарĕ»;
«Ӗмĕрне паллă çул»
|Хыпарсем = <div>
Репрессиленĕ ([[1939]])
</div>
}}
}}
'''Мĕтри Юман''' (чăн ячĕ '''Дмитрий Петрович Петров'''), — чăваш [[çыравçă|çыравçи]], [[драматург|драматургĕ]], политика тата пĕрлĕхлĕх ĕçлевçи. [[1885]] çулхи [[юпа, 13|юпа уйăхĕн 13-мĕшĕнче]] [[Тăхăръял тăрăхĕ]]нчи [[Пӳркел]] салинче ([[Тутарстанăн Пăва районĕ]]) çуралнă. [[1939]] çулхи [[нарăс, 18|нарăсăн 18-мĕшĕнче]] [[Çĕпĕр]]те вилнĕ.
'''Мĕтри Юман''' (чăн ячĕ '''Дмитрий Петрович Петров'''), — чăваш [[çыравçă|çыравçи]], [[драматург|драматургĕ]], политика тата пĕрлĕх ĕçлевçи. [[1885]] çулхи [[юпа, 13|юпа уйăхĕн 13-мĕшĕнче]] [[Тăхăръял тăрăхĕ]]нчи [[Пӳркел]] салинче ([[Тутарстанăн Пăва районĕ]]) çуралнă. [[1939]] çулхи [[нарăс, 18|нарăсăн 18-мĕшĕнче]] [[Çĕпĕр]]те вилнĕ.


[[1939]] çултанпа СССР ÇП-ĕнче тăнă.
[[1939]] çултанпа СССР ÇП-ĕнче тăнă.
27-мĕш йĕрке: 21-мĕш йĕрке:
[[1921]] çулта Чăваш облаçĕн ревкомĕ чĕннипе Д.П. Юман [[Шупашкар]]а, Чăваш автономиллĕ облаçне, ĕçлеме куçса килнĕ.
[[1921]] çулта Чăваш облаçĕн ревкомĕ чĕннипе Д.П. Юман [[Шупашкар]]а, Чăваш автономиллĕ облаçне, ĕçлеме куçса килнĕ.


== Пултарулăх ĕçĕсем ==
== Ӗçĕсем ==
Вăл «Чăваш календарĕ», «Ӗмĕрне паллă çул» повеçсене, «Укăлчакасси» тата «Колхоз новеллисем» драмăсене çырнă. 1996 çулта «Суйласа илнисем» [[кĕнеке]] тухнă. [[Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович|И. Максимов-Кошкинскийпе]] пĕрле «Ял» чăваш кинолентти валли сценари çырнă.
Вăл «Чăваш календарĕ», «Ӗмĕрне паллă çул» повеçсене, «Укăлчакасси» тата «Колхоз новеллисем» драмăсене çырнă. 1996 çулта «Суйласа илнисем» [[кĕнеке]] тухнă. [[Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович|И. Максимов-Кошкинскийпе]] пĕрле «Ял» чăваш кинолентти валли сценари çырнă.


==Вуламалли==
==Вуламалли==
*Eгоров В. Тăвăл аркатнă юман / Валерий Eгоров // Тăван Атăл.– 2003.– № 3.– С. 65–66.
* Eгоров В. Тăвăл аркатнă юман / Валерий Eгоров // Тăван Атăл.– 2003.– № 3.– С. 65–66.
*Игнатьева E. Чăваш поэми аталанни / E.Игнатьева // Тăван Атăл.– 2003.– № 6.– С. 66–67.
* Игнатьева E. Чăваш поэми аталанни / E.Игнатьева // Тăван Атăл.– 2003.– № 6.– С. 66–67.
*Изоркин А.В. Дмитрий Петрович Петров (Юман) / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1993.– 10 июнь.
* Изоркин А.В. Дмитрий Петрович Петров (Юман) / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1993.– 10 июнь.
*Изоркин А.В. Эппин Метри Юман офицер пулман? / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1998.– 16 кăрлач.
* Изоркин А.В. Эппин Метри Юман офицер пулман? / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1998.– 16 кăрлач.
*Родионов В.Г. Юман Мĕтри – поэт / В.Г.Родионов // Чăваш литератури: поэтикăпа стиль ыйтăвĕсем.– Шупашкар, 1989.– С. 112–127.
* Родионов В.Г. Юман Мĕтри – поэт / В.Г.Родионов // Чăваш литератури: поэтикăпа стиль ыйтăвĕсем.– Шупашкар, 1989.– С. 112–127.
*Станьял В. Аптранă кăвакал кутăн чăмать / В.Станьял // Республика.– 1998.– 19–25 пуш (№ 12).– С. 5.
* Станьял В. Аптранă кăвакал кутăн чăмать / В.Станьял // Республика.– 1998.– 19–25 пуш (№ 12).– С. 5.
*Станьял В. Инçе çăлтăрсен çути / В.Станьял // Чăваш ен.– 1998.– 31 кăрлач (№ 3).– С. 5.
* Станьял В. Инçе çăлтăрсен çути / В.Станьял // Чăваш ен.– 1998.– 31 кăрлач (№ 3).– С. 5.
*Станьял В. Тĕрĕслĕх юманран çирĕпрех / В.Станьял // Чăваш ен.– 1996.– 16–23 пуш (№ 12).– С. 9.
* Станьял В. Тĕрĕслĕх юманран çирĕпрех / В.Станьял // Чăваш ен.– 1996.– 16–23 пуш (№ 12).– С. 9.
*Уяр Х. Юман Мĕтри çинчен / Х.Уяр // Тăван Атăл.– 1989.– № 3.– С. 19–20.
* Уяр Х. Юман Мĕтри çинчен / Х.Уяр // Тăван Атăл.– 1989.– № 3.– С. 19–20.
*Элли Илле. Мĕтри Юман йăнăшĕ / Илле Элли // Хыпар.– 2004.– 13 ака.
* Элли Илле. Мĕтри Юман йăнăшĕ / Илле Элли // Хыпар.– 2004.– 13 ака.
*Ахун В. Трудная дорога к истине/ В.Ахун // Молодой коммунист.– 1988.– 11 февр.– С. 8.
* Ахун В. Трудная дорога к истине/ В.Ахун // Молодой коммунист.– 1988.– 11 февр.– С. 8.
*Изоркин А.В. Невостребованный талант / А.В.Изоркин // Их имена останутся в истории: Сб. ст.– Чебоксары, 1994.– Вып. 2.– С. 63–73.
* Изоркин А.В. Невостребованный талант / А.В.Изоркин // Их имена останутся в истории: Сб. ст.– Чебоксары, 1994.– Вып. 2.– С. 63–73.
*Неберинг В. Из серии классиков чувашской письменности / В.Неберинг // Чăваш ен.– 1997.– 19–26 апр. (№ 16).– С. 8.
* Неберинг В. Из серии классиков чувашской письменности / В.Неберинг // Чăваш ен.– 1997.– 19–26 апр. (№ 16).– С. 8.
*Петрова-Тростина В.П. Горжусь своими братьями / В.П.Петрова-Тростина // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 87.
* Петрова-Тростина В.П. Горжусь своими братьями / В.П.Петрова-Тростина // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 87.
*Уяр Х. О Метрии Юмане / Х.Уяр // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 14-15.
* Уяр Х. О Метрии Юмане / Х.Уяр // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 14-15.
*Юман – хроника // Лик Чувашии.– 1996. – № 3-4.– С. 10-13.
*Юман – хроника // Лик Чувашии.– 1996. – № 3-4.– С. 10-13.
*Яковлев Ю. Интерпретация некоторых особенностей религиозно–мистической стихии в творчестве М.Юмана/ Ю.Яковлев // Чувашская литература: Вопросы истории и теории.– Чебоксары, 1992.– С. 52–67.
* Яковлев Ю. Интерпретация некоторых особенностей религиозно–мистической стихии в творчестве М.Юмана/ Ю.Яковлев // Чувашская литература: Вопросы истории и теории.– Чебоксары, 1992.– С. 52–67.
*Яковлев Ю. Юман – мисти / Ю.Яковлев // Лик Чувашии.– 1996.– № 3–4.– С. 90–95.
* Яковлев Ю. Юман – мисти / Ю.Яковлев // Лик Чувашии.– 1996.– № 3–4.– С. 90–95.


== Каçăсем ==
== Каçăсем ==
55-мĕш йĕрке: 49-мĕш йĕрке:
* [http://chuvash.org/e/d09cc495d182d180d0b820d0aed0bcd0b0d0bdc483d0bd20c2abd09dd0b0d180d181d0bfd0b8d0b9c495c2bb Мĕтри Юманăн «Нарспийĕ», Марина Васянова ĕçĕ]
* [http://chuvash.org/e/d09cc495d182d180d0b820d0aed0bcd0b0d0bdc483d0bd20c2abd09dd0b0d180d181d0bfd0b8d0b9c495c2bb Мĕтри Юманăн «Нарспийĕ», Марина Васянова ĕçĕ]


[[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]]
[[Категори:Чăваш Енĕн паллă çыннисем]]
[[Категори:Драматургсем, алфавитпа]]
[[Категори:Çыравçăсем, алфавитпа]]
[[Категори:Чăваш драматургĕсем]]
[[Категори:Чăваш драматургĕсем]]
[[Категори:Чăваш çыравçисем]]
[[Категори:Чăваш çыравçисем]]
[[Категори:Совет драматургĕсем]]
[[Категори:Совет çыравçисем]]
[[Категори:1885 çулта çуралнисем]]
[[Категори:1939 çулта вилнисем]]
[[Категори:Авăнăн 1-мĕшĕнче çуралнисем]]
[[Категори:Нарăсăн 18-мĕшĕнче вилнисем]]

11:27, 15 Кӑрлач уйӑхӗн 2016 вӑхӑтри верси

Мĕтри Юман
Дмитрий Петрович Петров
Çуралнă вăхăт: 1885, авăн, 1
Çуралнă вырăн: Пӳркел ялĕ, Хусан кĕперни, Раççей империйĕ
Вилнĕ вăхăт: 1939, нарăс, 18
Вилнĕ вырăн: Гулаг, Çĕпĕр
Ĕçлев тĕсĕ: чăваш прозăçĕ тата драматургĕ
Ĕçсен чĕлхи: чăваш

Мĕтри Юман (чăн ячĕ Дмитрий Петрович Петров), — чăваш çыравçи, драматургĕ, политика тата пĕрлĕх ĕçлевçи. 1885 çулхи юпа уйăхĕн 13-мĕшĕнче Тăхăръял тăрăхĕнчи Пӳркел салинче (Тутарстанăн Пăва районĕ) çуралнă. 1939 çулхи нарăсăн 18-мĕшĕнче Çĕпĕрте вилнĕ.

1939 çултанпа СССР ÇП-ĕнче тăнă.

Пурнăçĕ

Ялти шкулта, Чĕмпĕрти чăваш шкулĕнче (1899-1905) вĕреннĕ, Кăнна Кушки шкулĕнче ĕçленĕ. Социал-революционерсен (эсерсен) партине кĕрсе çĕрпе ирĕклĕхшĕн кĕрешекен хресчен пĕрлĕхне йĕркелеме тытăннă. 1906 çулта ăна шкултан кăларса янă. Тӳре-шара йĕрлесех тăнă пирки унăн ĕç вырăнне пĕрмай улăштарма тивнĕ.

1913 çулта Мĕтри Юман экстерн йĕркипе гимназире экзамен тытса аттестат илнĕ, Мускав Университечĕн историпе филологи уйрăмне вĕренме кĕнĕ. Çав вăхăтрах юриспруденцие вĕреннĕ, нимĕç, француз, грек, латин, тĕрĕк чĕлхисене ăса илнĕ, акăлчанла калаçма хăнăхнă. Вĕренӳ çулĕсенче тĕрлĕ хаçатсене çырма тăнă. Анчах Пĕрремĕш тĕнче вăрçи пуçланнипе университета вĕренсе пĕтерме май килмен: ăна патша çарĕн поручикĕ туса хунă.

1921 çулта Чăваш облаçĕн ревкомĕ чĕннипе Д.П. Юман Шупашкара, Чăваш автономиллĕ облаçне, ĕçлеме куçса килнĕ.

Пултарулăх ĕçĕсем

Вăл «Чăваш календарĕ», «Ӗмĕрне паллă çул» повеçсене, «Укăлчакасси» тата «Колхоз новеллисем» драмăсене çырнă. 1996 çулта «Суйласа илнисем» кĕнеке тухнă. И. Максимов-Кошкинскийпе пĕрле «Ял» чăваш кинолентти валли сценари çырнă.

Вуламалли

  • Eгоров В. Тăвăл аркатнă юман / Валерий Eгоров // Тăван Атăл.– 2003.– № 3.– С. 65–66.
  • Игнатьева E. Чăваш поэми аталанни / E.Игнатьева // Тăван Атăл.– 2003.– № 6.– С. 66–67.
  • Изоркин А.В. Дмитрий Петрович Петров (Юман) / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1993.– 10 июнь.
  • Изоркин А.В. Эппин Метри Юман офицер пулман? / А.В.Изоркин // Хыпар.– 1998.– 16 кăрлач.
  • Родионов В.Г. Юман Мĕтри – поэт / В.Г.Родионов // Чăваш литератури: поэтикăпа стиль ыйтăвĕсем.– Шупашкар, 1989.– С. 112–127.
  • Станьял В. Аптранă кăвакал кутăн чăмать / В.Станьял // Республика.– 1998.– 19–25 пуш (№ 12).– С. 5.
  • Станьял В. Инçе çăлтăрсен çути / В.Станьял // Чăваш ен.– 1998.– 31 кăрлач (№ 3).– С. 5.
  • Станьял В. Тĕрĕслĕх юманран çирĕпрех / В.Станьял // Чăваш ен.– 1996.– 16–23 пуш (№ 12).– С. 9.
  • Уяр Х. Юман Мĕтри çинчен / Х.Уяр // Тăван Атăл.– 1989.– № 3.– С. 19–20.
  • Элли Илле. Мĕтри Юман йăнăшĕ / Илле Элли // Хыпар.– 2004.– 13 ака.
  • Ахун В. Трудная дорога к истине/ В.Ахун // Молодой коммунист.– 1988.– 11 февр.– С. 8.
  • Изоркин А.В. Невостребованный талант / А.В.Изоркин // Их имена останутся в истории: Сб. ст.– Чебоксары, 1994.– Вып. 2.– С. 63–73.
  • Неберинг В. Из серии классиков чувашской письменности / В.Неберинг // Чăваш ен.– 1997.– 19–26 апр. (№ 16).– С. 8.
  • Петрова-Тростина В.П. Горжусь своими братьями / В.П.Петрова-Тростина // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 87.
  • Уяр Х. О Метрии Юмане / Х.Уяр // Лик Чувашии.– 1996.– № 3-4.– С. 14-15.
  • Юман – хроника // Лик Чувашии.– 1996. – № 3-4.– С. 10-13.
  • Яковлев Ю. Интерпретация некоторых особенностей религиозно–мистической стихии в творчестве М.Юмана/ Ю.Яковлев // Чувашская литература: Вопросы истории и теории.– Чебоксары, 1992.– С. 52–67.
  • Яковлев Ю. Юман – мисти / Ю.Яковлев // Лик Чувашии.– 1996.– № 3–4.– С. 90–95.

Каçăсем