Вăтăркăр: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Addbot (Сӳтсе яв | хушни)
п Bot: Migrating 9 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q1193828 (translate me)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
1-мĕш йĕрке: 1-мĕш йĕрке:
[[File:NE 600ad.jpg|thumb|300px|Европа 600 çулта, вăтăркăрсемпе кӳршĕ халăхсене кăтартнă.]]
[[File:NE 600ad.jpg|thumb|300px|Европа 600 çулта, вăтăркăрсемпе кӳршĕ халăхсене кăтартнă.]]
'''Вăтăркăр''' — (утуркур) V-VII ĕмĕрсенче [[Тан|Танпа]] [[Кубань (юханшыв)|Кубань]] хушшинчи хирсенче куçса пурăннă тухăç [[Пăлхар|пăлхарсен]] йăхĕ. [[Аттил|Атăл]] ĕмпӳн [[Ирнак|Ирнак]] ятлă ывăлĕ ертсе çӳренĕ йăхран пулса кайнă<ref>[http://khazar.hoha.ru/400.html Хасар кун-çулĕ (вырăсла)]</ref>.
'''Вăтăркăр''' — (утуркур) V-VII ĕмĕрсенче [[Тан]]па [[Кубань (юханшыв)|Кубань]] хушшинчи хирсенче куçса пурăннă тухăç [[пăлхар]]сен йăхĕ. [[Аттил|Атăл]] ĕмпӳн [[Ирнак]] ятлă ывăлĕ ертсе çӳренĕ йăхран пулса кайнă<ref>[http://khazar.hoha.ru/400.html Хасар кун-çулĕ (вырăсла)]</ref>.


== Кун-çулĕ ==
== Кун-çулĕ ==
[[VI ĕмĕр|VI ĕмĕрте]] [[Кăтăркăр|кăтăркăр]] текен анăç [[Пăлхар|пăлхарсен]] йăхĕпе вăрçса пурăннă пулнă. [[568]] çул патнелле [[Тĕрĕк хаканлăхĕ|Тĕрĕк хаканлăхĕн]] йышне кĕнĕ пулнă<ref>[http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/ver/05.php Тĕрĕксен пулса кайнипе авар тапăнăвĕ (вырăсла)]</ref>. 633 çулта [[Авар|аварсемпе]] çапăçнă хыççăн хăтăлса юлнă [[Кăтăркăр|кăтăркăрсем]] [[Вăтăркăр|вăтăркăрсемпе ]] пĕрлешеççĕ.<ref>Л. Н. Гумилёв Древняя Русь и Великая степь.</ref> 670 çулта [[Хасарсем|хасарсем]] вăтăркăрсене çапăçура çĕнтернĕ хыççăн вăтăркăр халăхĕ темиçĕ ушкăна пайланса каять. Пĕр ушкăнĕ [[679]] çулта [[Тан]] шывĕ урлă каçса [[Висантти ĕмпӳлĕх|Висантти ĕмпӳлĕхĕн]] [[Месĕй]] и [[Хăраккĕй]] ятлă тăрăхĕсене ярса илсе [[Пĕррĕмĕш Пăлхар патшалăх|Пĕррĕмĕш Пăлхар патшалăхне]] йĕркелет<ref>[http://www.eurobereg.ru/articles/bulgaria/eu/history/ Кун-çул (вырăсла)]</ref>. Тепĕр ушкăнĕ [[Атăл|Атăлпа]] [[Чулман Атăл]] хушшинче [[Атăлçи Пăлхар]] патшалăхне йĕркелесе ярать.
[[VI ĕмĕр]]те [[кăтăркăр]] текен анăç [[пăлхар]]сен йăхĕпе вăрçса пурăннă пулнă. [[568]] çул патнелле [[Тĕрĕк хаканлăхĕ]]н йышне кĕнĕ пулнă<ref>[http://www.gumer.info/bibliotek_Buks/History/ver/05.php Тĕрĕксен пулса кайнипе авар тапăнăвĕ (вырăсла)]</ref>. 633 çулта [[авар]]семпе çапăçнă хыççăн хăтăлса юлнă [[кăтăркăр]]сем вăтăркăрсемпе пĕрлешеççĕ.<ref>Л. Н. Гумилёв Древняя Русь и Великая степь.</ref> 670 çулта [[хасарсем]] вăтăркăрсене çапăçура çĕнтернĕ хыççăн вăтăркăр халăхĕ темиçĕ ушкăна пайланса каять. Пĕр ушкăнĕ [[679]] çулта [[Тан]] шывĕ урлă каçса [[Висантти ĕмпӳлĕх]]ĕн [[Месĕй]] и [[Хăраккĕй]] ятлă тăрăхĕсене ярса илсе [[Пĕррĕмĕш Пăлхар патшалăх]]не йĕркелет<ref>[http://www.eurobereg.ru/articles/bulgaria/eu/history/ Кун-çул (вырăсла)]</ref>. Тепĕр ушкăнĕ [[Атăл]]па [[Чулман Атăл]] хушшинче [[Атăлçи Пăлхар]] патшалăхне йĕркелесе ярать.


== Асăрхавсем ==
== Асăрхавсем ==
{{Асăрхамалли}}
{{асăрхаттарусем}}


== Вуламалли ==
== Вуламалли ==

13:05, 29 Ҫӗртме уйӑхӗн 2016 вӑхӑтри верси

Европа 600 çулта, вăтăркăрсемпе кӳршĕ халăхсене кăтартнă.

Вăтăркăр — (утуркур) V-VII ĕмĕрсенче Танпа Кубань хушшинчи хирсенче куçса пурăннă тухăç пăлхарсен йăхĕ. Атăл ĕмпӳн Ирнак ятлă ывăлĕ ертсе çӳренĕ йăхран пулса кайнă[1].

Кун-çулĕ

VI ĕмĕрте кăтăркăр текен анăç пăлхарсен йăхĕпе вăрçса пурăннă пулнă. 568 çул патнелле Тĕрĕк хаканлăхĕн йышне кĕнĕ пулнă[2]. 633 çулта аварсемпе çапăçнă хыççăн хăтăлса юлнă кăтăркăрсем вăтăркăрсемпе пĕрлешеççĕ.[3] 670 çулта хасарсем вăтăркăрсене çапăçура çĕнтернĕ хыççăн вăтăркăр халăхĕ темиçĕ ушкăна пайланса каять. Пĕр ушкăнĕ 679 çулта Тан шывĕ урлă каçса Висантти ĕмпӳлĕхĕн Месĕй и Хăраккĕй ятлă тăрăхĕсене ярса илсе Пĕррĕмĕш Пăлхар патшалăхне йĕркелет[4]. Тепĕр ушкăнĕ Атăлпа Чулман Атăл хушшинче Атăлçи Пăлхар патшалăхне йĕркелесе ярать.

Асăрхавсем

Вуламалли

Каçăсем