Фёдоров Михаил Фёдорович: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Ellodanis5 (Сӳтсе яв | хушни)
Тӳрлетӗве ӑнлантарман
NBCHR (Сӳтсе яв | хушни)
пТӳрлетӗве ӑнлантарман
5-мĕш йĕрке: 5-мĕш йĕрке:
|Ӳкерчĕк = Fedorov m f.jpg
|Ӳкерчĕк = Fedorov m f.jpg
|Çуралнă чухнехи ят = Михаил Фёдорович Фёдоров
|Çуралнă чухнехи ят = Михаил Фёдорович Фёдоров
|Çуралнă вăхăт = [[1848]] [[раштав, 11]]
|Çуралнă вăхăт = [[1848]] [[чӳк, 29]]
|Çуралнă вырăн = [[Хурапха]] ялĕ, Сĕнтĕрвăрри районĕ, [[Хусан кĕперни]]
|Çуралнă вырăн = [[Хурапха]] ялĕ, Сĕнтĕрвăрри районĕ, [[Хусан кĕперни]]
|Вилнĕ вăхăт = [[1904]] [[çу, 4]]
|Вилнĕ вăхăт = [[1904]] [[çу, 4]]
21-мĕш йĕрке: 21-мĕш йĕрке:
|Сайт =
|Сайт =
}}
}}
'''Фёдоров Михаил Фёдорович''', — пултаруллă вĕрентӳçĕ, чăваш [[этнограф]]ĕ, [[çыравçă]], [[XIX ĕмĕр]]ти чăваш поэзинче пысăк вырăн йышăннă. [[1848]] çулхи [[чӳк, 29|чӳк уйăхĕн 29]] [[Шупашкар уесĕ]]нчи (халĕ [[Чăваш Енĕн Сĕнтĕрвăрри районĕ]]) [[Хурапха]] [[ял]]ĕнче çуралнă. [[1904]] çулхи [[Çу, 4|çу уйăхĕн 4]] Царевококшайскра (ĕлĕк [[Чăваш чĕлхи|чăвашла]] ''Чархула'' тенĕ, халĕ [[Йошкар-Ола]]) вилнĕ.
'''Фёдоров Михаил Фёдорович''', — пултаруллă вĕрентӳçĕ, чăваш [[этнограф]]ĕ, [[çыравçă]], [[XIX ĕмĕр]]ти чăваш поэзинче пысăк вырăн йышăннă. [[1848]] çулхи [[чӳк, 29|чӳк уйăхĕн 29]]-мӗшӗнче [[Шупашкар уесĕ]]нчи (халĕ [[Чăваш Енĕн Сĕнтĕрвăрри районĕ]]) [[Хурапха]] [[ял]]ĕнче çуралнă. [[1904]] çулхи [[Çу, 4|çу уйăхĕн 4]]-мӗшӗнче Царевококшайскра (ĕлĕк [[Чăваш чĕлхи|чăвашла]] ''Чархула'' тенĕ, халĕ [[Йошкар-Ола]]) вилнĕ.


==Пурнăçĕ==
==Пурнăçĕ==
[[Аслă Кăршка]] ялĕнчи [[вăтам шкул]]а вĕренсе пĕтернĕ. Ун хыççăн [[Шĕнерпуç]]ри икĕ класлă училищĕне, [[Самар]] хулинчи вĕрентекенсен семинарине вĕренсе тухнă. Вĕрентекен пулса тăнă хыççăн хăйĕн пĕлĕвне [[Хусан]]та [[Ильминский Николай Иванович|Н. И. Ильминский]] патĕнче пысăклатнă. Ильминскийпе пĕр сăмах тупайман, çавăнпа та [[Шупашкар]]тан [[Царевококшайск]] хулине куçнă, унта вĕрентме пуçланă.
[[Аслă Кăршка]] ялĕнчи [[вăтам шкул]]а вĕренсе пĕтернĕ. Ун хыççăн [[Шĕнерпуç]]ри икĕ класлă училищĕне, [[Самар]] хулинчи вĕрентекенсен семинарине вĕренсе пӗтернӗ. Вĕрентекен пулса тăнă хыççăн хăйĕн пĕлĕвне [[Хусан]]та [[Ильминский Николай Иванович|Н. И. Ильминский]] патĕнче пысăклатнă. Ильминскийпе пĕр сăмах тупайман, çавăнпа та [[Шупашкар]]тан [[Царевококшайск]] хулине куçнă, унта вĕрентме пуçланă.


Вилнĕ хыççăн Михаил Фёдорова хулан кивĕ масарĕ çинче пытарнă. Халĕ вăл вырăнта канупа культура паркĕ вырнаçнă, вил тăприне тупса палартма тăрăшнă, ун çинче асăну паллине вырнаçтарнă.
Вилнĕ хыççăн Михаил Фёдорова хулан кивĕ масарĕ çинче пытарнă. Халĕ вăл вырăнта канупа культура паркĕ вырнаçнă, вил тăприне тупса палӑртма тăрăшнă, ун çинче асăну паллине вырнаçтарнă.


==Ӗçĕсем==
==Ӗçĕсем==
33-мĕш йĕрке: 33-мĕш йĕрке:


== Вуламалли ==
== Вуламалли ==
* [[Родионов Виталий Григорьевич|Родионов, В. Г.]] Михаил Федоров : «Арçури» ăнлантарăвĕ / В. Г. Родионов. – Шупашкар : ЧПУ, 1999. – 75 с.
* Захаров Е. М.Федорован лАрсюри╗ баллади // Чавашсен илемлё литератури. - Ш., 1934.
* <nowiki>Чăваш чĕлхипе литератури. Теории тата методика : чӑваш литератури классикне Михаил Федорович Федорова халалласа / [З. С. Антонова пухса хатӗрленӗ] ; А. И. Мефодьев ред. – Шупашкар, 2004. – 49 с.</nowiki>
* Тукташ И. лАрсюри╗ поэма алдыравё // Сунтал. - 1938. - № 12.
* Сироткин, Михаил Яковлевич. Михаил Федорович Федоров : очерк жизни и творчества / М Я. Сироткин, 1947. - 47 с.
* Никитин И. М.Ф. Федоров // Таван Атал. - 1946. - № 20.
* Чăваш литературин классикĕ Михаил Федоров / [[Станьял Виталий Петрович|В. П. Никитин]] пухса хатĕрленĕ. – Шупашкар : ЧПГĂИ, 1998. 59 с.
* Сироткин М. М.Ф. Федоров: очерк жизни и творчества. - Ч.: Чуваш, гос. изд-во. Ч 1947.
* Чӑваш литературин классикӗ Михаил Федоров / [В. А. Иванов пухса хатӗрленӗ]. – Шупашкар : Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2011. – 11 с.
* Долгов Б. Иртнё ёмёрти хресченсен пурнадё динчен дырна произведени // Чаваш коммуни. - 1948. - 28 чук.
* Родионов, В. Михаил Федоров // Родионов, В. Чăваш литератури. XVIII-XIX ĕмĕрсем : вӗренӳ пособийӗ / В. Родионов. – Шупашкар, 2006. – С. 318-356.
* Юхма Мишши. лАрдури╗ авторёпе тел пулни // Ялав. - 1967. -№ 5.
* [[Хусанкай Пётр Петрович|Хусанкай, П.]] Поэтăн ĕçĕ–хĕлĕ / П. Хусанкай // Литература вучахĕ. – Шупашкар, 1986. – С. 3–21.
* Сироткин М. М.Ф. Федоров // Сироткин М. Очерки дореволюционной чувашской литературы. - Ч., 1967.
* [[Пурхи Ахван|Афанасьев, П.]] Федоров Михаил Федорович (Хведер Мигали) // Афанасьев, П. Писатели Чувашии / П. Афанасьев. – Чебоксары, 2006. – С. 458–459.
* Канюков В. Реализм и фольклор в новописьменной литературе // Канюков В.Я. Развитие литературы и народные художественные традиции. - Ч., 1979.
* Воробьев, М. Н. О звуке и цвете в поэме М. Ф. Федорова «Арзюри» / М. Н. Воробьев // Ашмаринские чтения. – Чебоксары, 2007. – С. 379-387.
* Иванов Н. Пурнад чанлахё // Иванов Н. Поэзи сипечё. - Ш., 1982.
* Родионов, В. Г. Федоров Михаил Федорович (Хведер Мигали) / В. Г. Родионов // [http://enc.cap.ru/?t=prsn&lnk=800 Чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2011. – Т. 4 : Си-Я. – С. 349].
* Хусанкай П. Поэтан ёдё-хёлё // Литература вучахё. - Ш., 1986.
* Хлебников Г. Первое произведение классики чувашской литературы // Изв. Нац. акад. Чуваш. Респ. - 1997. - № 6.
* Егоров Д. Федоров М.Ф. // Егоров Д. Ученые-педагоги Чуваншии. - Ч., 1997.
* Сидорова А. Малтанхи - ёмёрлёхе // Хресчен сасси. - 1998. -18 чук.
* Станьял В. Халах асхакалён далтарё // Чаваш ен. - 1998. - 5-12 раштав (№ 47).
* Юмарт Г. Палла мар пуянлах // Самраксен хадачё. - 1998. -11 раштав (№ 50).
* Чаваш литературин классике Михаил Федоров / В.П. Никитин пухса хатёрленё. - Ш.: ЧПГАИ. - 1998.
* Дмитриев В. лВаше слово будет иметь большую силу╗ //Совет. Чувашия. - 1998. - 5 нояб.
* Родионов В. Михаил Федоров: лАрдури╗ анлантаравё. - Ш.: ЧПУ. - 1999.
* Родионов В. Михаил Федоров // Родионов В. Чаваш литератури. XVIII-XIX ёмёрсем. - Ш., 2006.
* Афанасьев П.В. Писатели Чувашии: Биобиблиографический справочник.- Чебоксары:Чуваш.кн.из-во, 2006


== Каçăсем ==
== Каçăсем ==
* [http://bizbibl.narod.ru/new_page_5.htm Михаил Федоров и его жемчужина народной мудрости]
* [http://bizbibl.narod.ru/new_page_5.htm Михаил Федоров и его жемчужина народной мудрости]
* http://marbibl.narod.ru/baner.htm
* http://marbibl.narod.ru/baner.htm
* [http://www.old.nbchr.ru/index2.php?option=com_irbis_calendar Ҫулталӑк кӗнеки=Книга года]
* [http://nasledie.nbchr.ru/personalii/pisateli/fedorov/ Культурное наследие Чувашии]
* [http://litkarta.nbchr.ru/www/writer_bio.php?w=fedorov Литературная карта Чувашии]
[[Категори:Сăвăçсем, алфавитпа]]
[[Категори:Сăвăçсем, алфавитпа]]

13:04, 6 Нарӑс уйӑхӗн 2017 вӑхӑтри верси

Фёдоров хушаматлă урăх çынсем çинчен Википедире статьясем пур.
Хĕветĕр Михали
Çуралнă чухнехи ят: Михаил Фёдорович Фёдоров
Çуралнă вăхăт: 1848 чӳк, 29
Çуралнă вырăн: Хурапха ялĕ, Сĕнтĕрвăрри районĕ, Хусан кĕперни
Вилнĕ вăхăт: 1904 çу, 4
Вилнĕ вырăн: Чархула (Халĕ Йошкар-Ола)
Гражданлăх: Раççей империйĕ Раççей империйĕ
Ĕçлев тĕсĕ: сăвăç
Жанр: Поэма
Ĕçсен чĕлхи: чăваш

Фёдоров Михаил Фёдорович, — пултаруллă вĕрентӳçĕ, чăваш этнографĕ, çыравçă, XIX ĕмĕрти чăваш поэзинче пысăк вырăн йышăннă. 1848 çулхи чӳк уйăхĕн 29-мӗшӗнче Шупашкар уесĕнчи (халĕ Чăваш Енĕн Сĕнтĕрвăрри районĕ) Хурапха ялĕнче çуралнă. 1904 çулхи çу уйăхĕн 4-мӗшӗнче Царевококшайскра (ĕлĕк чăвашла Чархула тенĕ, халĕ Йошкар-Ола) вилнĕ.

Пурнăçĕ

Аслă Кăршка ялĕнчи вăтам шкула вĕренсе пĕтернĕ. Ун хыççăн Шĕнерпуçри икĕ класлă училищĕне, Самар хулинчи вĕрентекенсен семинарине вĕренсе пӗтернӗ. Вĕрентекен пулса тăнă хыççăн хăйĕн пĕлĕвне Хусанта Н. И. Ильминский патĕнче пысăклатнă. Ильминскийпе пĕр сăмах тупайман, çавăнпа та Шупашкартан Царевококшайск хулине куçнă, унта вĕрентме пуçланă.

Вилнĕ хыççăн Михаил Фёдорова хулан кивĕ масарĕ çинче пытарнă. Халĕ вăл вырăнта канупа культура паркĕ вырнаçнă, вил тăприне тупса палӑртма тăрăшнă, ун çинче асăну паллине вырнаçтарнă.

Ӗçĕсем

  • «Арçури» поэма.
  • "Авалхи çынсем", "Улăп тăпри", "Хурапха", "Туппай юмçă", "Чиртен сыватни" этнографиллĕ очерксем 1876 çулта Хусанта "Известия по Казанской епархии" журналта пичетленнĕ.

Вуламалли

  • Родионов, В. Г. Михаил Федоров : «Арçури» ăнлантарăвĕ / В. Г. Родионов. – Шупашкар : ЧПУ, 1999. – 75 с.
  • Чăваш чĕлхипе литератури. Теории тата методика : чӑваш литератури классикне Михаил Федорович Федорова халалласа / [З. С. Антонова пухса хатӗрленӗ] ; А. И. Мефодьев ред. – Шупашкар, 2004. – 49 с.
  • Сироткин, Михаил Яковлевич. Михаил Федорович Федоров : очерк жизни и творчества / М Я. Сироткин, 1947. - 47 с.
  • Чăваш литературин классикĕ Михаил Федоров / В. П. Никитин пухса хатĕрленĕ. – Шупашкар : ЧПГĂИ, 1998. – 59 с.
  • Чӑваш литературин классикӗ Михаил Федоров / [В. А. Иванов пухса хатӗрленӗ]. – Шупашкар : Ҫӗнӗ Вӑхӑт, 2011. – 11 с.
  • Родионов, В. Михаил Федоров // Родионов, В. Чăваш литератури. XVIII-XIX ĕмĕрсем : вӗренӳ пособийӗ / В. Родионов. – Шупашкар, 2006. – С. 318-356.
  • Хусанкай, П. Поэтăн ĕçĕ–хĕлĕ / П. Хусанкай // Литература вучахĕ. – Шупашкар, 1986. – С. 3–21.
  • Афанасьев, П. Федоров Михаил Федорович (Хведер Мигали) // Афанасьев, П. Писатели Чувашии / П. Афанасьев. – Чебоксары, 2006. – С. 458–459.
  • Воробьев, М. Н. О звуке и цвете в поэме М. Ф. Федорова «Арзюри» / М. Н. Воробьев // Ашмаринские чтения. – Чебоксары, 2007. – С. 379-387.
  • Родионов, В. Г. Федоров Михаил Федорович (Хведер Мигали) / В. Г. Родионов // Чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2011. – Т. 4 : Си-Я. – С. 349.

Каçăсем