Уяр, Хветĕр: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Chuvash2017 (Сӳтсе яв | хушни) Тӳрлетӗве ӑнлантарман |
Статьяна йăлтах пушатрĕ Тэг: тасатасси |
||
1-мĕш йĕрке: | 1-мĕш йĕрке: | ||
{{Çыравçă |
|||
| Ят = Хветĕр Уяр |
|||
| Çуралнă чухнехи ят = Фёдор Ермилович Афанасьев |
|||
| Ӳкерчĕк = HvederUyar.jpg |
|||
| Çуралнă вăхăт = [[1914]], [[ака, 19]] |
|||
| Çуралнă вырăн = [[Сухари Матак]] ялĕ, (халĕ [[Исаклă районĕ]], [[Самар облаçĕ]]) |
|||
| Вилнĕ вăхăт = [[2000]], [[утă, 9]] |
|||
| Вилнĕ вырăн = [[Шупашкар]], [[Чăваш АССР]] |
|||
| Ĕçлев тĕсĕ = [[чăваш чĕлхи|чăваш]] [[çыравçă|çыравçи]] тата [[сăвăç]]ĕ |
|||
| Ĕçсен чĕлхи = |
|||
| Гражданлăх = {{RUS}} |
|||
| Хастар çулсем = |
|||
| Чыславсем = {{{!}} |
|||
{{!}} {{Мухтав орденĕ}} {{!!}} {{Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçин 1 степеньлĕ орденĕ}} |
|||
{{!}}} |
|||
}} |
|||
'''Хветĕр Уяр''' (паспортра: Афанасьев Федор Ермилович) ([[1914]] çулхи [[ака]] [[пуш, 19|пуш уйăхĕн 19-мĕшĕ]] [[Сухари Матак]] ялĕ, [[Исаклă районĕ]], [[Самар облаçĕ]] — [[2000]] çул, [[утă, 19|утă уйăхĕн 9-мĕшĕ]], [[Шупашкар]], [[Чăваш АССР]]) — чăваш çыравçи. |
|||
СССР ÇП пайташĕ ([[1953]] çул). Чăваш Енĕн тава тивĕçлĕ культура ĕçченĕ ([[1984]]), Чăваш халăх çыравçи ([[1990]])<ref>[http://enc.cap.ru/?lnk=2011&t=prsn Чувашская энциклопедия]</ref><ref>[http://nasledie.nbchr.ru/personalii/pisateli/ujar/ Культурное наследие Чувашии]</ref> |
|||
== Пурнăçĕ == |
|||
[[1914]] çулхи [[ака]] уйăхĕн 19-мĕшĕнче [[Самар облаçĕ]]нчи [[Исаклă районĕ|Исаклă районне]] кĕрекен [[Сухари Матак]]ра çуралнă. |
|||
[[Самар]]та икĕ сыпăклă чăваш шкулĕнче, [[Хабаровск]] педтехникумĕнче, [[Благовещенск]] пединститутĕнче вĕреннĕ. [[1936]] çулта [[Шупашкар]]а куçса килнĕ. Шкулта ĕçленĕ. Каярахпа радиокомитетра литература енĕпе ĕçленĕ. Кĕнеке палатин директорĕнче тăрăшнă. "Капкăн" журнал редакцинче, кĕнеке кăларăвĕнче вăй хунă. |
|||
[[Калав]], [[очерк]] çырма [[1930]] çулта пуçланă. [[Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи]]не хутшăннă, фронтри паттăрлăхшăн III степеньлĕ Мухтав орденĕпе медальсемпе хисепленĕ. |
|||
Литературăри пысăк çитĕнӳсемшĕн ăна "Чăваш Енĕн культурин тава тивĕçлĕ ĕçченĕ" ([[1984]]), Чăваш халăх çыравçи ([[1990]]) хисеплĕ ятсем панă. |
|||
Уяр ăста [[тăлмач]]ă та. Вăл [[Чехов Антон Павлович|А.П. Чехов]], [[Н.Гарин-Михайловский]] илемлĕ ĕçĕсене чăвашла куçарнă. |
|||
[[1936]] çулта [[Шорникова Елена Васильевна|Шорникова Елена Васильевнăпа]] çемье çавăрнă, 64 çул пĕрле пурăнса икĕ хĕр ӳстернĕ. |
|||
Çыравçă [[2000]] çулхи утă уйăхĕн 9-мĕшĕнче вилнĕ. |
|||
== Ĕçĕсем == |
|||
Вăтăр ытла кĕнеке çырнă. Чи палли , паллах, "'''Шурча таврашĕнчи'''" [[роман]]. Ытти кĕнекисем: |
|||
* "Сукмак" ([[1941]]), |
|||
* "Çулсем-йĕрсем" ([[1943]]), |
|||
* "Шурча таврашĕнче" ([[1952]], [[1984]]), |
|||
* "Виçĕ кун, виçĕ каç" ([[1965]]), |
|||
* "Телейлĕ Палюк" ([[1971]]), |
|||
* "Писательпе тĕл пулни" (1972), |
|||
* "Сăмах мехелĕ" ([[1980]]), |
|||
* "Кĕрхи çумăр" ([[1984]]); |
|||
[[вырăс чĕлхи|вырăсла]]: |
|||
* "Тенета" ([[1955]], [[1981]]), |
|||
* "Дороги дальние и близкие" ([[1987]]), |
|||
* "Одно слово" ([[1987]]). |
|||
== Вуламалли == |
|||
# Федоров, Г. И. Художественный мир Федора Уяра : проблемы типологии, поэтики и художественной семантики / Г. И. Федоров. – Чебоксары, 1991. – 174 с. |
|||
# Алимасова, Г. Хветĕр Уярăн деталь ăсталăхĕ / Г. Алимасова // Ялав. – 1994. – № 9. – С. 28-29. |
|||
# Смирнова, Н. Ĕçӳ те, яту та халăхра упранĕ / Н. Смирнова // Хыпар. – 2000. – 12 утă. |
|||
# Фомина, Л. Иван Мучипе Хветĕр Уяр / Л. Фомина // Ялав. – 2000. – № 10. – С. 70-71. |
|||
# Артемьев, Ю. М. Зигзаги судьбы мастера // Артемьев, Ю. М. Страсть к полемике / Ю. М. Артемьев. – Чебоксары, 2003. – С. 179-181. |
|||
# Афанасьев, П. Уяр Хведер (Афанасьев Федор Ермилович) // Афанасьев, П. Писатели Чувашии / П. Афанасьев. – Чебоксары, 2006. – С. 454-456. |
|||
# Тимуков, А. Н. Уяр Хвэдер / А. Н. Тимуков // Краткая чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2001. – С. 424. |
|||
# Федоров, Г. И. Уяр (Афанасьев) Федор Ермилович / Г. И. Федоров // Чувашская энциклопедия. – Чебоксары, 2011. – Т. 4 : Си-Я. – С. 337-338. |
|||
# Хузангай, А. Обретенное слово : (памяти народного писателя Чувашии Хведера Уяра) / А. Хузангай // Республика. – 2000. – 28 июля. |
|||
# Ялгир, П. Уяр Хведер (Афанасьев Федор Ермилович) // Ялгир, П. Литературный мир Чувашии / П. Ялгир. – Чебоксары, 2005. – С. 123. |
|||
== Асăрхавсем == |
|||
{{асăрхавсем}} |
|||
== Каçăсем == |
|||
* [http://feb-web.ru/feb/kle/kle-abc/ke9/ke9-7501.htm Краткая литературная энциклопедия] |
|||
* [http://chuvashsky.livejournal.com/195696.html ПОЧЕМУ ещё в 1995 ЧУВАШ НЕ ЛЮБИЛ ЧУВАША?] |
|||
{{Чăваш Енĕн халăх çыравçисем}} |
|||
<!--Categories--> |
|||
{{DEFAULTSORT:Афанасьев,Федор,Ермилович}} |
|||
[[Категори:Чăваш Енĕн паллă çыннисем]] |
|||
[[Категори:Пайăр çынсем, алфавитпа]] |
|||
[[Категори:Акан 19-мĕшĕнче çуралнисем]] |
|||
[[Категори:1914 çулта çуралнисем]] |
|||
[[Категори:Утăн 9-мĕшĕнче вилнисем]] |
|||
[[Категори:2000 çулта вилнисем]] |
|||
[[Категори:Чăваш халăх çыравçисем]] |