Кăнна Кушки: версисем пӗр-пӗринчен уйрӑлса тӑни

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Контента кӑларса петӗмӗр Контента хушрӑмӑр
Статьяна йăлтах пушатрĕ
Тэг: тасатасси
Ymblanter (Сӳтсе яв | хушни)
п Откат правок Император Тихон (обсуждение) к версии Viktor
Тэг: Каялла тавăр
1-мĕш йĕрке: 1-мĕш йĕрке:
{{ПВ-Раççей
|статус = Ял
|чăвашла çĕлĕк = Кăнна Кушки
|тăван çĕлĕк =
|герб = Coat of Arms of Tatarstan.svg
|ялав = Flag of Tatarstan.svg
|lat_deg =54 |lat_min =49 |lat_sec =11
|lon_deg =48 |lon_min =30 |lon_sec =32
|CoordAddon = type:city(100)_region:RU
|CoordScale =
|ЯндексКартти =
|регион карттин пысăкăшĕ =
|район карттин пысăкăшĕ =
|регион = Тутарстан
|регион тапăлра = Тутарстан
|район тĕсĕ = Муниципаллă район
|район = Теччĕ районĕ
|район тапăлра = Теччĕ районĕ{{!}}Теччĕ
|пурăнан тăрăх тĕсĕ = Ял тăрăхĕ
|пурăнан тăрăх = Кăнна Кушки ял тăрăхĕ
|пурăнан тăрăх тапăлра = Кăнна Кушки ял тăрăхĕ{{!}}Кăнна Кушки
|шалти пайлану =
|пуçлăх =
|никĕсленĕ вăхăт =
|пĕрремĕш асăну =
|малтанхи ятсем =
|статус =
|лаптăк =
|ПВ центрĕн çӳллĕшĕ =
|пурăнан халăх = 275
|халăх çыравĕн çулĕ = 2002
|йышлăх =
|агломераци =
|наци йышĕ = чăвашсем
|конфесси йышĕ = православсем
|этнохороним =
|вăхăт тăрăхĕ =
|почтă индексĕ = 422383
|почтă индексĕсем =
|телефон кочĕ = 84373
|автомобиль кочĕ = 16, 116
|цифрăллă идентификатор = 92255832001
|категори Commons-ра =
|сайт =
}}
'''Кăнна Кушки''' — [[Тутарстан]]ăн [[Тутарстанăн Теччĕ районĕ|Теччĕ районĕнчи]] [[чăваш]] [[ял]]ĕ. [[Кăнна]] [[юханшыв|шывĕ]] хĕрринче вырнаçнă.

==Тавралăхĕ==
Ялтан 4 çухрăмра Хулаш (хула вырăнĕ) пур. Çав вырăна пĕр вăхăт хушши Кăнна Кушки çыннисем уйрăлса тухса пурăннă, ялĕ те Хулаш ятлах пулнă; кайран çынсем каялла таврăнса Хулашкасси пуçарса янă. Кăнна Кушкипе Хулаш хушшинче Кĕçĕн Ур тата Аслă Ур çырмисем пур. Çаван пекех [[Ивански (Тутарстанăн Теччĕ районĕ)|Иванскипе]] (12 кил, 18 çын) [[Маевка]] ялĕсем уйрăлса тухнă.

Ялпа юнашар 4 çăл пур, вĕсене тирпейленĕ. Вĕсем шутĕнче Макласапа Караска.

==Кун-çулĕ==
1593/94-мĕш çулсенче [[Çерпӳ уесĕ|Çерпӳ уесĕнчи]] [[Кушкă вулăсĕ]]нчи ясак хресченĕсем Тинпайпа Кизилпай Янышевсем юлташĕсемпе [[Хырла (юханшыв)|Хырла]] хĕррине куçса [[Тимпаел]] ялĕ никĕсленĕ.

[[1705]] çулта Хырал хĕрринчи çĕрĕсен пăрахса [[Кăнна]] юханшывĕ хĕрринче çĕнĕ ял никĕсленнĕ. Çав çулах вырăс хресченĕсене Семен Макарьевпа юлташĕсене çав пушă ялта ясак уйăрса панă<ref name="Димитриев">{{кĕнеке
|автор = [[Димитриев Василий Димитриевич|Димитриев В.Д.]]
|gfq = 4
|пуçелĕк = Из истории родной деревни И.Я.Яковлева //История и культура Чувашской АССР,
|вырăн = Шупашкар
|издательство = ЧНИИ
|çул = 1975
|том =
|страницы = 47
|страниц = 338
|серия =
|isbn =
|тираж =
}}
</ref>

==Халăх йышĕ, ял тытăмĕ==
[[1727]] çулхи пĕрремеш ревизи вăхăтĕнче ялта 144 ясак хресченне палăртнă. [[1762]]-мĕш çулта 199 арçын, 215 хĕрарăм.

Ялта ял тăрăхĕн çурчĕ, "Память Яковлева" ПСХК правленийĕ, вăтам шкул,фельдшер пункчĕ, клуб, И.Я. Яковлев музейĕ, ял вулавăшĕ, почта, часавай, сбербанк уйрăмĕ пур. Яла газпроводпа водопровод кĕртнĕ. Пӳрт çумĕнче 33 сотка çĕр лаптăкĕ <ref>Научный отчет по проекту "Чуваши Приволжского округа". Чебоксары, 2002. 192 с.</ref>.

Ялти урамсен, паллах официаллă ячĕсем пур. Çав вăхăтрах вĕсен кулленхи калаçусенче усă куракан ячĕсем пирки те калама пулать. Кĕтескас, Хулаш касси, Чечен кас.

== Яковлев палăкĕ ==
[[2008]] çулхи ака уйăхĕн 18-мĕшĕнче [[Яковлев Иван Яковлевич|И.Я. Яковлев]] çуттатуртавçă çуралнăранпа 160 çул çитнипе ялта ун палăкĕ туса хучĕç. Скульпторĕ В. Нагорнов. Уçнă церемонинче [[Чăваш Ен]]рен, [[Тутарстан]] Республикинчен, [[Чĕмпĕр облаçĕ]]нчен сумлă çынсем килсе пухăнчĕç. <ref>[http://suvar.su/1104.html Паян палăк уçрĕç] — [[Сувар (хаçат)|«Сувар»]] хаçатăн 2008-04-18-мĕшĕн кăларăмĕнчи статья </ref>.

== Паллă çынсем ==
* [[Иванов Игнатий Иванович]] — [[çыравçă]].
* [[Максимов-Кошкинский Иоаким Степанович]] — актёр, режиссёр, чăваш театрне тата [["Чăвашкино"]] студие йĕркелекенĕ.
* [[Казакова-Алексеева Анна Григорьевна|Казакова Анна Григорьевна]] — чăваш юрăçи.
* [[Тихăн Петĕркки|Петĕркки, Тиххăн]] — çыравçă.
* [[Резюков Николай Андреевич]] ([[1998]]-[[1969]] — чĕлхеçĕ, лексикограф, [[Ашмарин Николай Иванович|Н.И.Ашмарин]] вĕренекенĕ тата ĕçне малалла тăсаканĕ<ref>Дегтярёв Г. А. [http://enc.cap.ru/?t=prsn&lnk=686 Чăваш энциклопедийĕнчи статья.]</ref>.
* [[Рекеев Алексей Васильевич]] — сăваплăхçă, [[вĕрентекен|вĕрентевçĕ]], çуттатуртаслăх ĕçлевçи.
* [[Яковлев Иван Яковлевич]] — чăвашсен аслă çуттатуртавçи.
* [[Алга Александр Егорович]]- çыравçă.

== Вуламалли ==

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

{{Теччĕ районĕ}}
{{Tatar-geo-stub}}

[[Категори:Тутарстан]]
[[Категори:Тутарстанри Теччĕ районĕн ялĕсем]]

10:02, 19 Раштав уйӑхӗн 2018 вӑхӑтри верси

Кăнна Кушки
Ялав Герб
Ялав Герб
Патшалăх Раççей
Федераци субъекчĕ Тутарстан
Муниципаллă район Теччĕ
Ял тăрăхĕ Кăнна Кушки
Координатсем 54°49′11″ с. ш. 48°30′32″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице
Наци йышĕ чăвашсем
Конфесси йышĕ православсем
Вăхăт тăрăхĕ UTC+4
Телефон кочĕ +7 84373
Почтă индексĕ 422383
Автомобиль кочĕ 16, 116, 716
ОКАТО кочĕ 92 255 832 001
Кăнна Кушки (Раççей)
Точка
Кăнна Кушки (Тутарстан)
Точка

Кăнна КушкиТутарстанăн Теччĕ районĕнчи чăваш ялĕ. Кăнна шывĕ хĕрринче вырнаçнă.

Тавралăхĕ

Ялтан 4 çухрăмра Хулаш (хула вырăнĕ) пур. Çав вырăна пĕр вăхăт хушши Кăнна Кушки çыннисем уйрăлса тухса пурăннă, ялĕ те Хулаш ятлах пулнă; кайран çынсем каялла таврăнса Хулашкасси пуçарса янă. Кăнна Кушкипе Хулаш хушшинче Кĕçĕн Ур тата Аслă Ур çырмисем пур. Çаван пекех Иванскипе (12 кил, 18 çын) Маевка ялĕсем уйрăлса тухнă.

Ялпа юнашар 4 çăл пур, вĕсене тирпейленĕ. Вĕсем шутĕнче Макласапа Караска.

Кун-çулĕ

1593/94-мĕш çулсенче Çерпӳ уесĕнчи Кушкă вулăсĕнчи ясак хресченĕсем Тинпайпа Кизилпай Янышевсем юлташĕсемпе Хырла хĕррине куçса Тимпаел ялĕ никĕсленĕ.

1705 çулта Хырал хĕрринчи çĕрĕсен пăрахса Кăнна юханшывĕ хĕрринче çĕнĕ ял никĕсленнĕ. Çав çулах вырăс хресченĕсене Семен Макарьевпа юлташĕсене çав пушă ялта ясак уйăрса панă[1]

Халăх йышĕ, ял тытăмĕ

1727 çулхи пĕрремеш ревизи вăхăтĕнче ялта 144 ясак хресченне палăртнă. 1762-мĕш çулта 199 арçын, 215 хĕрарăм.

Ялта ял тăрăхĕн çурчĕ, "Память Яковлева" ПСХК правленийĕ, вăтам шкул,фельдшер пункчĕ, клуб, И.Я. Яковлев музейĕ, ял вулавăшĕ, почта, часавай, сбербанк уйрăмĕ пур. Яла газпроводпа водопровод кĕртнĕ. Пӳрт çумĕнче 33 сотка çĕр лаптăкĕ [2].

Ялти урамсен, паллах официаллă ячĕсем пур. Çав вăхăтрах вĕсен кулленхи калаçусенче усă куракан ячĕсем пирки те калама пулать. Кĕтескас, Хулаш касси, Чечен кас.

Яковлев палăкĕ

2008 çулхи ака уйăхĕн 18-мĕшĕнче И.Я. Яковлев çуттатуртавçă çуралнăранпа 160 çул çитнипе ялта ун палăкĕ туса хучĕç. Скульпторĕ В. Нагорнов. Уçнă церемонинче Чăваш Енрен, Тутарстан Республикинчен, Чĕмпĕр облаçĕнчен сумлă çынсем килсе пухăнчĕç. [3].

Паллă çынсем

Вуламалли

Асăрхавсем

  1. ^ Димитриев В.Д. Из истории родной деревни И.Я.Яковлева //История и культура Чувашской АССР,. — Шупашкар: ЧНИИ, 1975.
  2. ^ Научный отчет по проекту "Чуваши Приволжского округа". Чебоксары, 2002. 192 с.
  3. ^ Паян палăк уçрĕç«Сувар» хаçатăн 2008-04-18-мĕшĕн кăларăмĕнчи статья
  4. ^ Дегтярёв Г. А. Чăваш энциклопедийĕнчи статья.