Википеди:Кун пулăмĕсем:Кăрлач уйăхĕ
| Раштав — Кăрлач — Нарăс | ||||||
| Тн | Ыт | Юн | Кç | Эр | Шм | Вр |
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | |
| 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 |
| 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 |
| 21 | 22 | 23 | 24 | 25 | 26 | 27 |
| 28 | 29 | 30 | 31 | |||
| Эрне кунĕсен ячĕсене 2008 çул валли кăтартнă | ||||||
Ку Википеди уйрăма кунпа çыхăннă пулăмсене çутатса кăтармашкăн йĕрекеленĕ.
Кăрлач, 1[кодне тӳрлет]
- 1523 — юлашки госпитальерсем Родос керменне пăрахса кайнă
- 1700 — Раççей пĕрремĕш хут Çĕнĕ çула кĕркунне мар, хĕлле кĕтсе илнĕ
- 1801 — Джузеппе Пьяцци Церера карлик планетине тĕпчесе уçнă
- 1801 — Аслă Британипе Ирланди официаллă пĕрлешĕннĕ
- 1944 — пĕрремĕш хут А. В. Александров хайланă кĕвĕллĕ СССР гимнĕ янăранă
- 1959 — Кастро Фидель ертсе пынă революци вăйĕсем Гаванăра хуçаланма тытăннă
- 1998 — Раççей Федерацинчи укçа деноминацийĕ
Кăрлач, 2[кодне тӳрлет]
- 1492 — Гранадăна туртса илнипе (капăрл.) Реконкиста тапхăрĕ вĕçленет
- 1547 — Дж. Л. Фиески Генуяра влаçа ярса илме хăтланнă
- 1860 — Франци ăслăхĕсен академин ларăвĕнче Вулкан планетăна асăрханă пирки пĕлтернĕ
- 1870 — Çĕнĕ Йоркра Бруклин кĕперне тума тытăннă
- 1901 — Зигмунд Фрейд «Кулленхи пурнăçăн психопатологийĕ» кĕнекине пичетленĕ
- 1905 — Вырăс-япон вăрçин Порт-Артур хӳтĕлевĕ вĕçленнĕ
- 1959 — пĕрремĕш совет космос аппаратне| Уйăха тĕпчеме янă
- 1992 — Раççейре хаксене ирĕке яни
Кăрлач, 3[кодне тӳрлет]
- 1795 — Раççейпе Австри хушшинчи Польшăн виççĕмĕш пайланăвĕ пирки Петербург декларацине майлаштарнă
- 1851 — физик Фуко (капăрл.) хăйĕн çурчĕн нӳхрепĕнче эксперимент лартса курăмлă Çĕр çаврăннине çирĕплетнĕ
- 1868 — Муцухито Японире император влаçне тавăрас тесе манифест кăларать
- 1958 — Вест-Инди федерацине йеркеленĕ
- 1962 — Иоанн XXIII Фидель Кастрона Кубăра католици ĕçченĕсене хĕсĕрленĕшĕн чиркӳрен уйăрнă
- 1993 — Дж. Буш тата Б. Н. Ельцин Стратегиллĕ тапăну хĕçпăшалне чакарас килĕшӳ хучĕ çине алпуснă
- 1994 — Иркутск патĕнчи Ту-154 катастрофи
Кăрлач, 4[кодне тӳрлет]
- 1254 — Рубрук фламанди çыннине Каракорумра Мунке хан йышăннă
- 1494 — «Осмогласник» (пĕрремĕш кăнтăр славян кириллицăпа пичетленĕ кĕнеки)
- 1698 — Лондонри Англи патшисен керменĕ çунса кайнă
- 1717 — Гаагăра Испание хирĕçле тăваттăмĕш альянс туса хунă
- 1884 — Лондонра Фабиан этем пĕрлехне йĕркеленĕ
- 1894 — çырусем ярса Франк-вырăс пĕрлĕхĕ йĕркеленнĕ
- 1989 — АПШ ТÇВ тата Ливин СÇВ истребителĕсем хушшинче сывлăшри çапăçу пулсав иртнĕ
- 2004 — «Спирит» марсоход Марс çине анса ларнă (капăрл.)
Кăрлач, 5[кодне тӳрлет]
- 1477 — Бургунд вăрçисем: Рене II Лотарингский Хăюллă Карла Нанси хӳми çумĕнче аркатнă
- 1757 — Робер-Франсуа Дамьен Людовик XV вĕлересшĕн пулнă, анчах та ăнăçуллă мар
- 1769 — Джеймс Уатт пăс машинине патентленĕ
- 1919 — Карл Харрер, Готфрид Федер, Дитрих Экарт тата Антон Дрекслер НСДАП никĕсленĕ
- 1933 — Сан-Францискора Ылтăн Хапха (капăрл.) тума тытăннă
- 1956 — Антарктида çыранĕсене пĕрремĕш совет комплекслă Антарктика экспедицийĕ çитнĕ
- 1968 — Чехословакире влаçа Александр Дубчек илет, Прага çуркунни пуçланать
- 2005 — Паломар обсерваторинче Эрида карлик планета пуррине çирĕплетнĕ
Кăрлач, 6[кодне тӳрлет]
- Епифани тата Православи Раштавĕ (Словаки)
- 1954 — Липецк облаçне туса хунă.
- 1893 — Ваççа Аниççи, сăвăç.
- 1896 — Люмьер тăвансен (капăрл.) «Пуйӑс Ла-Сьота вокзалне пырса ҫитни» фильма пӗрремӗш хут кӑтартнӑ.
- 1900 — Краснов-Асли Василий Иванович, прозаик.
- 1936 — Синичкин Виссарион Вениаминович, чăваш çыравçи, сăвăçи, драматургĕ.
- 1944 — Максимов Николай Николаевич, çыравçă.
Кăрлач, 7[кодне тӳрлет]
Православи уявĕ — Христос Раштавĕ (капăрл.)
- 1558 — Франци Европа континентĕнчи юлашки анкăл çĕрĕсене туртса илнĕ
- 1610 — Галилей Юпитерăн тăватă спутникне шыраса тупнă
- 1785 — Ла-Манш урлă историре пĕрремĕш Жан-Пьер Бланшар вĕçевçĕ каçнă
- 1797 — Циспадан республики наци ялавне - триколора - йышăннă
- 1897 — Амазони таврашĕнчи («Амазонас» театрĕ, Манаус) пĕрремĕш опера спектакльне лартнă.
- 1913 — АПШра пĕрремĕш тулли сасăсăр фильм, «Абсент» тухнă
- 1928 — Н. Н. Поликарпов конструкциленĕ У-2 самолёчĕ пĕрремĕш вĕçеве хăпарнă
- 1979 — вьетнам çарĕсен вăйĕпе Камбоджăра Пол Потӑн режимне аркатнӑ
Кăрлач, 8[кодне тӳрлет]
- 1324 — Марко Поло вилнĕ (Marco Polo), Итали ҫулçӳревçи тата çыравçи (ç. 1254).
- 1642 — Галилео Галилей (капăрл.) вилнĕ (Galileo Galilei), Италия физикĕ тата астрономӗ (ç. 1564).
- 1720 — Джеймс Харгривс çуралнă (James Hargreaves), çип арлакан машинана уйласа кăларнă Англи ăславăçă (в. 1778).
- 1849 — Степан Макаров, вырăс флот çулпуçĕ, океанограф, çурçĕр йĕрлевçĕи, карап тăваканни (в. 1904).
- 1878 — Николай Некрасов вилнĕ, вырăс сăвăçĕ тата прозăçă (ç. 1821).
- 1910 — Галина Уланова çуралнă, вырăс балерини (в. 1998)
- 1934 — Андрей Белый вилнĕ, вырăс çыравççи тата сăвăçĕ (ç. 1880).
- 1935 — Элвис Пресли çуралнă, америка юрăçă тата актёр.
- 1963 — Леонид Фёдоров çуралнă, вырăс рок-кĕвĕçĕ, «Аукцыон» ушкăнăн çулпуçĕ.
- 1965 — Борис Барнет вилнĕ, совет кинорежиссёрĕ (ç. 1902).
- 1992 — Зоя Воскресенская вилнĕ, вырăс совет çырăвăçĕ, разведчик (ç. 1907).
Кăрлач, 9[кодне тӳрлет]
Пулса иртнĕ[кодне тӳрлет]
- 1713 — Çурçĕр вăрçи: шведсем Альтона Дани хулине ҫунтарса янӑ.
- 1905 — Юнлă вырсарникун.
- 1951 — Нью-Йоркра Пĕрлешӳллĕ Нацисен Организацийĕн штаб-хваттерӗ (капăрл.) уҫӑлнӑ.
- 2007 — Иракра Багдад хулинче Ан-26 самолёт персе аннă. 34 çын вилнĕ, пĕри самай вăйлă аманнă.
Çуралнă[кодне тӳрлет]
- 1921 — Быков Александр Артемьевич, Мухтав орденĕн тулли кавалерĕ.
- 1948 — Васильев Александр Георгиевич, чăваш кĕвĕçи.
Кăрлач, 10[кодне тӳрлет]
Уявсем[кодне тӳрлет]
Пулса иртнĕ[кодне тӳрлет]
- П. эрч. 49 — Гай Юлий Цезарь ҫӑрӗпе Рубикон урлӑ каҫнӑ.
- 1430 — Ырӑ Филипп III Ылтӑн сурӑх ҫӑмӗ ордена никӗслесе ҫирӗплетнӗ (капӑрл.).
- 1863 — Лондонра тӗнчере пӗрремӗш метрополитен ҫул юппине янӑ.
- 1923 — Литва Клайпеда тӑрӑхне ярса илнӗ.
Çуралнă[кодне тӳрлет]
Вилнĕ[кодне тӳрлет]
Кăрлач, 11[кодне тӳрлет]
- 1693 — Сицили çĕр чĕтренĕвĕнче темиçе вуннă пин çын пурнăçран уйрăлнă
- 1879 — Британ империйĕ зулусем çине вăрçăпа тухнă
- 1917 — Раççей империнче пĕрремĕш Баргузин çутçанталăк управне йĕркеленĕ
- 1923 — Рура франк-бельги çарĕсем оккупациленĕ
- 1932 — Скворцов Юрий Илларионович, прозăçă, сăвăçă çуралнă.
- 1935 — Амелия Эрхарт (капăрл.) Гавайи утравĕсенчен Калифорние вĕçсе çитнĕ
- 1940 — Прокофьевăн «Ромеопа Джульетта» балет премьери
- 1949 — Лос-Анджелесра метеосăнав историнче пĕрремĕш юр ӳкнĕ
- 1994 — Раççей Федерацин Федераци пухăвĕн пĕрремĕш ларăвĕ
- 2006 — Apple Intel процессорĕ базипе пуçтарнă пĕрремĕш компьютера кăтартнă.
- 2006 — Египетра Каиртан 46 çухрăмра туристсен автобусĕ аварине лекнĕ. 6 çын вилнĕ, 25 - аманнă.
Кăрлач, 12[кодне тӳрлет]
Раççей Федераци прокуратури ĕçтешĕсен кунĕ
- 1816 — Франци правительстви Бонапарт çемьине çĕршывран ĕмĕрлĕхех хăваласа ямалли саккуна йышăннă
- 1918 — пĕрремĕш пĕтĕм Раççейри чăвашсен çар съезчĕ пуçланнă (нарăс, 1-чен иртнĕ).
- 1919 — Берлинра спартаковсен пăлхавне пусарнă
- 1945 — Хĕрлĕ Çар наци Германине хирĕçле тулли масштаблă тапăну пуçланă
- 1959 — Берри Горди Motown Records (капрл.) сасă çыракан компание регистрациленĕ
- 1964 — Занзибар революцийĕ (en): юлашки арап Занзибар султанне сирпĕтнĕ
- 1967 — Джеймс Бедфорд психологи профессорне, пĕрремĕш çынна крионланă
- 1990 — Румынире Хĕвел тухăç Европăра пĕрремĕш, коммунистсен партине ĕçлеме чарнă
Кăрлач, 13[кодне тӳрлет]
- 532 — Кустантинта Висанти кун-çулĕнчи чи чылай çынлă пăлхав пуçланнă
- 1703 — «Ведомости» вырăсла пĕрремĕш пичет хаçачĕн дебют номерĕ тухнă
- 1813 — Тăван Çӗршывăн вăрçи: вырăс çарĕсем Кутузов ертсе пынипе Неман урлă каçнă
- 1840 — американ «Лексингтон» пăрахучĕ (капăрл.) çинчи вут-кăвар; 143 çын пĕтнĕ
- 1898 — «Орор» хаçатра Эмиль Золя ҫырнӑ «Эп айăплатăп…» уçă çыруне пичетленĕ
- 1915 — Авеццанори çĕр чĕтренĕвĕ: 30 000 итал çынни пĕтнĕ
- 1953 — СССР-та «тухтăрсен ĕçĕпе» арестсем пуçланнă
- 1991 — совет çарĕсем штурмпа Вильнюсри телецентр çуртне ярса илнĕ; 14 çын вилнĕ
- 2007 — Каппель В. О. генералăн виллине Дон мăнастăрьне куçарнă.
Кăрлач, 14[кодне тӳрлет]
- 1506 — Эсквилин иҫӗм ҫырли пахчинче антика вӑхӑчӗн «Лаокоон» скульптура ушкӑнне (капӑрл) тупнӑ.
- 1918 — Хусанта чăваш театрĕн пĕрремеш спектаклĕ иртет.
- 1925 — Юкио Мисима, чаплă яппун çыравçи, драматург çуралнă.
- 1942 — Милли Алексей Прокопьевич, чăваш публицисчĕ, сăвăçă, этнограф, фольклорист вилнĕ.
- 1965 — Басаев Шамиль Салманович, чечен террорисчĕ, исламисчĕ çуралнă.
- 2006 — Шелли Уинтерс, америка актриси вилнĕ.
Кăрлач, 15[кодне тӳрлет]
- 730 — Висантире турăша пуç çапнине айăп вырăнне хунă
- 1759 — лондонăн Блумсбери кварталĕнче Британ музейĕ уçăлнă
- 1877 — Австро-Венгрипе Раççей хушшинчи Будапешт конвенцийĕ
- 1890 — Мари театрĕн сцени çинче пĕрремĕш ăстрăм «Ыйхăри чиперкке» балета кăтартнă
- 1892 — Джеймс Нейсмит хăй шутласа кăларнă баскетболăн 13 йĕркине каласа кăтартнă(капăрл.)
- 1919 — американсен Бостон хулине патока путарнă
- 1957 — Японире Куросавăн «Юнлă астул» фильм премьери иртнĕ
- 2006 — Çĕр çине «Стардаст» аппарачĕн капсули космос япалалăхĕн тĕслĕхĕсене илсе таврăннă
Кăрлач, 16[кодне тӳрлет]
- 1120 — Наблусри собор Иерусалим патшалăхĕн пĕрремĕш саккунĕсене йышăннă (герб капăрл.)
- 1547 — Иван IV Васильевич вырăс тăрăмĕсенчен пĕрремĕшĕ патшан венчетне тăнă
- 1756 — Уайтхолл конвенцийĕпе Европăра «альянссен пăтрашăнăвĕ» тапранса каять
- 1820 — Фаддей Беллинсгаузăн карапĕсем паллă мар «пăрлă материк» патне çитнĕ
- 1878 — вырăс çарĕсем полхарсен Пловдив хулине турккăсенчен хăтарнă
- 1909 — Шеклтонăн пĕрремĕш экспедицин пайташĕсем Кăнтăр магнит полюсне уçнă пирки пĕлтернĕ
- 1920 — АПШ территоринче «типĕ саккун» вăя кĕнĕ
- 2002 — ПНЙ Харушсăрлăх Канашĕ пĕршухăшлă «Аль-Каидăпа» «Талибан» çине санкцисем сарас пирки сасăланă
Кăрлач, 17[кодне тӳрлет]
- 1772 — Кристиансборгре (капăрл.) дансен хĕрарăм патшан юратнă медикне Иоганн Струэнзене аресленĕ
- 1773 — «Resolution» карап, Джеймс Кук ертсе пынипе историре пĕрремĕш Кăнтăр поляр ункине каçнă
- 1893 — АПШ правительстви Лилиуокалани гавай патша хĕрарăмне астулран хăтарассине хатĕрленĕ
- 1904 — Мускав пултару театрĕ Антон Чеховăн «Чие сачĕ» пьесине лартнă
- 1912 — британ çулçӳревçи Роберт Ф. Скотт Кăнтăр полюсне çитет
- 1966 — Испани тӳпинчи авиакатастрофăра тăваттă термойĕтре бомбине çухатнă
- 1991 — Перс кӳлмекĕнче тăракан нумай нацин вăйĕсем «Пушхирти çил-тăвăл» операцине пуçараççĕ
- 2002 — Ньирагонго вулкан пĕрхĕнĕвĕпе Гома хулинче 4500 çурта аркатнă
Кăрлач, 18[кодне тӳрлет]
- 1535 — Франсиско Писарро Сьюдад-де-лос-Рейес хулан (капăрл.) никĕсне хурать
- 1778 — Джеймс Кук Гавай утравĕсене уçать, вĕсене Сандвич ятне парать
- 1871 — Версаль керменĕнче Герман империне туса хунине пĕлтернĕ
- 1919 — Парисри лăпкăлăх конференцийĕ ĕçе пуçлать
- 1925 — «Новый мир» журналăн пĕрремĕш номерĕ тухать
- 1943 — совет çарĕсем Ленинграда хупăрланине татнă
- 2007 — Европăн çурçĕрĕпе «Кирилл» уракан иртсе каять
Кăрлач, 19[кодне тӳрлет]
Православи уявĕ — Шуçи
- 1127 — юркăн-чжурчженсем китай императорĕсене тыткăна илнă
- 1764 — радикаллă политика — Джон Уилкса — Британи парламентĕнчен кăларса янă
- 1817 — Сен-Мартин генерал (капăрл.) хăйĕн çарне Андă урлă илсе кайнă
- 1839 — британсем Адена тапăнса кĕнĕ
- 1853 — Римра Верди хайланă «Трубадур» оперăн премьери иртнĕ
- 1943 — Чĕмпĕр облаçне туса хунă.
- 1945 — совет çарĕсем Лодзьăри геттона ирĕке кăларнă
- 1977 — Майамире тата Багам утравĕсенче юр çунă
- 1978 — Эмденри савутăн конвейерĕнчен юлашки «Фольксваген Нăрă» тухать
Кăрлач, 20[кодне тӳрлет]
- 1265 — Симон де Монфор пĕрремĕш анкăл парламентне пухать
- 1699 — Людовик XIV Францин ăслăлăх академин уставне çирĕплетет
- 1752 — Луиджи Ванвителли Европăри чи пысăк çурта, Казерта керменне (капăрл.) тума тытăнать
- 1892 — пĕрремĕш баскетбол матчĕ (Спрингфилд, Массачусетс, АПШ)
- 1961 — Джон Кеннеди АПШ 35-мĕш президенчĕ пулса тăрать.
- 1980 — Джимми Картер Мускаври Олимп вăййисене бойкот тума йышăнать
- 1990 — Бакуна совет çарĕсене кĕртнĕ
Кăрлач, 21[кодне тӳрлет]
- Инженери çарĕсен кунĕ.
- 1506 — Рим паппи Юлий II хушнипе швейцарсен гвардине туса хунă
- 1775 — Мускавра Шурлăх лапамĕнче Емельян Пăкача айăпласа вĕлернĕ.
- 1793 — Наци конвенчĕ астулран хăтарнă Людовик XVI Франци патшине айăпласа вĕлерет
- 1854 — Ламбей утравĕ çумĕнче темиçе пин пассажир тиенĕ «пĕрремĕш Титаник» — клиппер Tayleur шыва путнă
- 1906 — «Хыпар» хаçатăн пĕрремĕш кăларăмĕ тухнă.
- 1948 — Квебек парламенчĕн çурчĕ çинче (капăрл.) пĕрремĕш Квебек ялавĕ çĕкленет
- 1968 — Гренландире тăваттă термойĕтре бомбисене борт çине илнĕ B-52 бомбардировщик çĕре персе анать
- 1968 — Кхесане хупăрлани, Вьетнам вăрçин чи паллă тата çапăçăвĕсенчен пĕри.
- 1977 — Сасăран хăвăрт самолёт «Конкорд» хăйĕн пĕрремĕш коммерци рейсне Лондон — Бахрейн машрутпа тухать.
Кăрлач, 22[кодне тӳрлет]
- 565 — Юстиниан I монофизилĕхе хирĕçле тăнă Евтихий патриарха ĕçрен хăтарать
- 1861 — Анри Муо Камбоджа джунглинче çав тери пысăк Ангкор-Ват храм комплексне (капăрл.) тупать
- 1863 — Раççей империн анăç енче Кăрлач пăлхавĕ çĕкленет
- 1905 — Санкт-Петербургри «Юнлă вырсарникун»
- 1919 — украин патшалăхне пĕрлештерекен Злуки акчĕ
- 1944 — Рим çумĕнчи Неттуно патĕнче тăмарсем анса кĕнĕ
- 1991 — Совет Союзĕнче пысăк укçа купюрисен улăштарма пуçланă
- 2005 — Ким Ке Гван КХДР йĕтре патшалăхĕ пулса танине хыпарлать
- 2006 — Грузине Раççейрен террактсене пула электроэнергипе газ çитме пăрахнă. Çавăн пекех газа Арменине çитерме май пулман.
Кăрлач, 23[кодне тӳрлет]
- 1368 — Чжу Юаньчжан Мин китай ăрăвне никĕслет
- 1656 — Блез Паскаль «Провинциал патне çырнисене» пичетлеме тытăнать
- 1719 — Карл VI Габсбург император Лихтенштейн кнеçлĕхĕн суверенитетне йышăнать
- 1881 — Мăн театрта «Евгений Онегин» оперăн премьери иртнĕ
- 1904 — Норвегире Олесунн хула (капăрл.) тĕплĕнех çунса кайнă
- 1943 — «Касабланка» фильм пысăк экрана тухнă
- 1950 — Иерусалим Израилĕн тĕп хули пулса тăрать
- 2001 — Тяньаньмэнь лапамĕнчи хăйсене ушкăнпа вута яни
Кăрлач, 24[кодне тӳрлет]
- 1458 — Матьяш Хуньяди Венгри патши пулса тăрать
- 1797 — I Павăлăн хушăвĕпе франци тум-тирне тăхăнма чарнă
- 1895 — Антарктидăна историре пĕрремĕш çын ура пуснă
- 1919 — касакран кăларасси пирки ПКП(б) ТК оргбюровĕ вăрттăн директиви
- 1931 — Мускавра чикансен «Ромэн» театрне йĕркеленĕ
- 1984 — пĕрремĕш пайăр Apple Macintosh компьютер туса кăларнă
- 1986 — «Вояджер-2» (капăрл.) Уранран 107 пин çм иртсе кайнă
Кăрлач, 25[кодне тӳрлет]
- 1533 — Генрих VIII анкăл патши варттăн Анна Болейна качча илнĕ
- 1554 — Жозе ди Аншиета иезуит миссине пуçарнă, кунтан Сан-Паулу хула никĕсленнĕ
- 1755 — Елизавета Петровна Мускав университетне (капăрл.) пуçарса янă
- 1858 — Британ Викторипе Прус Фридрихĕн туйĕнче пĕрремĕш хут Мендельсон маршне шăрантарнă
- 1884 — Матвеев Тимофей Матвеевич, чăваш чĕлхин паллă тĕпчевçи çуралнă.
- 1908 — Ухсай Мария Дмитриевна, чăваш çыравçи, драматургĕ çуралнă.
- 1919 — Парис лăпкăлах конференцинче Нацисен Лигин принципĕсене йышăннă
- 1924 — Шамонире, Монблан ту умĕнче пĕрремĕш хĕллехи Олимп вăййисем уçăлнă
- 1943 — Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçи: Воронежа тăшманран хăтарнă
- 2004 — «Оппортьюнити» зонд Марс çине анса ларнă
Кăрлач, 26[кодне тӳрлет]
- 1500 — Яньес Пинсон европа çыннисенчен пĕрремĕш Амазонкăн варрине тĕпченĕ.
- 1525 — Баттиста Аньезе Мускав патшалăхĕн пĕрремĕш пичет карттине кăларнă.
- 1582 — Ям-Заполь килĕшĕвĕпе Ливон вăрçи вĕçленнĕ
- 1788 — капитан Артур Филлип Сидней вырăнĕнче Австралири пĕрремĕш пурăнан вырăна никĕс хывать.
- 1911 — Дрезден театрĕнче (капăрл.) Рихард Штраусăн «Кӗлчечек кавалерӗ» оперин премьерине кăтартнă.
- 1924 — Санкт-Петербурга Ленинград ят панă.
- 1926 — Чăваш АССР пĕрремеш Конституцине йышăннă.
- 1934 — Германипе Польша хушшинчи тапăнмалла мар килĕшӳ тунă.
- 1983 — IBM компани «Lotus 1-2-3» тапăл процессорне кăларнă.
Кăрлач, 27[кодне тӳрлет]
Тĕнчери холокост инкекне лекнĕскерсен астăвăм кунĕ
- 661 — Али вилнипе ыр кăмăллă халифсен тапхăрĕ вĕçленет (en)
- 1900 — Осипов Пётр Николаевич, чăваш драматургĕ, çыравçи çуралнă.
- 1906 — Рзай Виктор Ефремович, чăваш сăвăçи, çыравçи, тăлмачĕ çуралнă.
- 1918 — Финляндири граждан вăрçи хĕрсе каять
- 1924 — Италипе Югослави Фиуме территорине пайлама калаçса татăлнă
- 1945 — Хĕрлĕ Çăр Освенцимри концлагерьте асапланнăскерсен ирĕке кăларнă
- 1962 — Инга Воронина Медеора тăркăчпа чупас спорт ăмăртăвĕпе тĕнчери икĕ рекорда çĕнетет
- 1967 — «Аполлон-1» космос карапĕ Кеннеди ячĕллĕ центрта арканса пĕтет
- 1973 — Парис килĕшĕвĕпе Вьетнамра вăрçа чарăнать, лăпкă пурнăç пуçланать
- 2009 — Кирилл митрополита (капăрл.) 16-мĕш Мускав тата пур Раççей патриархне суйланă
Кăрлач, 28[кодне тӳрлет]
- 1077 — Генрих IV императора йăлăнса ыйтнă хыççăн Канос керменне кĕме ирĕк панă
- 1813 — Джейн Остинăн «Мăнаçлăх тата сисĕмлĕ ĕненӳ» романĕ çутта тухать
- 1855 — историре пĕрремĕш пуйăс пĕр континент (Панам чукун çулĕпе) урлă каçать
- 1871 — нимĕçсем Париса хупăрланипе французсем парăнаççĕ
- 1887 — Чапаев Василий Иванович, Граждан вăрçин чаплă паттăрĕ çуралнă.
- 1903 — Юн Тани, пĕрремĕш чăваш актриси çуралнă.
- 1932 — Шанхайра японсене тапăнни
- 1933 — Рахмат Али инди мăсăльманĕсен патшалăхне Пакистан ят пама сĕннĕ
- 1985 — американ мусăкçисен ушкăнĕ ырă кăмăллă сингл «We Are the World» хайлать
- 1986 — борт çинче 7 астронавт пулнă «Челленджер» космос челнокĕ (капăрл.) сирпĕннĕ
Кăрлач, 29[кодне тӳрлет]
- 1710 — Аслă Петĕрĕн хутайĕпе вырăс граждан алфавитне ĕçе кĕртнĕ
- 1804 — Харьков университетне уçнă
- 1814 — францисем Бриенн патĕнче çĕнтернĕ
- 1845 — Нью-Йоркри пĕр хаçатра Эдгар По хайланă «Çăхан» сăввине пичетленĕ.
- 1886 — Карл Фридрих Бенц бензин двигателĕпе ĕçлекен пĕрремĕш ăнăçлă автомобиле (капарл.) кăтартнă
- 1901 — Арис Аркадий Иванович, прозăçă, критик, тăлмач çуралнă.
- 1959 — Уолт Диснейăн «Ыйхăри чиперкке» мультфильмăн премьери
- 1996 — каллех венециансен «Ла Фениче» театрĕ çунса кайнă
- 2002 — Джордж Буш конгреса çулталăкра чĕнсе каланинче Ирака, Ирана тата КХДР «усаллăх тĕнĕлĕ» тесе палăртнă
Кăрлач, 30[кодне тӳрлет]
- 1667 — Андрусово килĕшĕвĕ: Раççей вăхăтлăха Кейӳне ярса илет
- 1826 — Уэльспа Англси утравĕ хушшине Менай кĕперне (капăрл.) çакнă
- 1930 — П. А. Молчанов Павловскра малтанхи радиозондсенчен пĕррине хапартнă
- 1933 — Адольф Гитлера Германин рейхсканцлерĕ ĕçĕ вырăнне лартнă
- 1945 — совет С-13 шывай кимми «Вильгельм Густлофф» карапа путарнă
- 1969 — The Beatles юлашки концерт (Лондонри Apple Records çурчĕн тăрринче) ирттерет
- 1972 — Лондондерри «юнлă вырсарни кун»
- 1996 — Юдзи Хякутакэ C/1996 B2 кометăна асăрханă
Кăрлач, 31[кодне тӳрлет]
- 1865 — Д. И. Менделеев «спирта шывпа хутăштарни» темăпа диссертаци хӳтĕленĕ
- 1915 — Пĕрремĕш Тĕнче вăрçи: хĕвел тухăç европа театрĕнчи пĕрремĕш газобаллон атаки
- 1918 — британ шывай киммисен ăнсăртран çапăнни; çĕр ытла çын пĕтнĕ
- 1929 — Совет патшалăхĕнчен ăна никĕслекенсенчен пĕрне, Троцкие кăларса янă
- 1939 — Павловская Ангелина Ивановна, чăваш çыравçи çуралнă.
- 1948 — The New Yorker Гласс çемьи çинчен калав хайланă, «Хорошо ловится рыбка-бананка»
- 1953 — Çурçĕр тинĕсĕ çыранĕсене вăйлă шторм çапнă; 2000 ытла çын пĕтнĕ
- 1958 — Çĕрĕн радиаци ярăмне асăрханă пĕрремĕш американ спутникне (капăрл.) космоса хăпартнă
- 1977 — Парисра Помпиду центрĕ куракансем валли уçăлнă