Çĕçĕ

Çĕçĕ — кил-тĕрĕшре, йăлара тата ытти тĕлте усă куракан касакан, ваклакан тата чикекен инструмент.

Кухня ҫӗҫҫи-ҫӗҫӗ, ӑна апат-ҫимӗҫ хатӗрленӗ чухне усӑ курмалла. Тӗрлӗ задачӑсене пурнӑҫлакан универсаллӑ, вӗтетмелли, вӗтетмелли, сӗрмелли, пахча ҫимӗҫ хуппине касмалли) е специализациленӗ (рак хуранӗсене уҫмалли ҫӗҫӗ) пулаҫҫӗ.^[1]

Ҫӗҫӗ историйӗ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи ҫӗҫӗсене палеолит тапхӑрӗнчен пӗлнӗ. Пирвайхи ҫӗҫӗсемпе чул (пуринчен ытла вут чулӗсем), каярахпа миндаль евӗрлӗ форма пулса тӑнӑскерсем пулнӑ. Каярахпа ҫӗҫӗсем ҫумне йывӑҫ е шӑмӑран тунӑ авӑрсем ҫирӗплетме пуҫларӗҫ. Шӑмӑран, йывӑҫран, бамбукран тунӑ ҫӗҫӗсемпе те анлӑн усӑ курнӑ.

5000 ҫула яхӑн каялла ҫын металл илме, якатма вӗреннӗ, пӑхӑртан тата бронзӑран ҫӗҫӗсем хатӗрлеме пуҫланӑ. Кӑнтӑр Америка территорийӗнче те ҫӗҫӗсем ылтӑнран хатӗрлеҫҫӗ.

Тимӗр ӗмӗр пуҫлансан, тимӗр ҫӗҫӗ майӗпен бронзӑран тунӑ ҫӗҫӗсене чутласа кӑларчӗ. Промышленноҫ революцийӗ пуҫлансан "алӑсталлӑ" производство заводри ҫӗҫӗсем улшӑннӑ, конструкцисемпе ҫӗҫӗсен материалӗсем улшӑннӑ. Кирлӗ виҫесенчен пӗри технологилӗх тата хӑй хаклӑхне чакарни пулса тӑнӑ. Хуҫланакан ҫӗҫӗсем чечекленме пуҫларӗҫ.

Йӑлана кӗнӗ кивӗ центрсем ҫумне часах ҫӗнӗ ҫӗҫӗсем хушӑнчӗҫ.:

Англири Шеффилд
Германири Золинген
Швецири эскильстун
Российӑри вӑрӑ-хурахпа Ылттӑнуст

2005 ҫулта "Forbes" журнал хӑйӗн вулаканӗсенчен, унтан издательствӑн аслӑ редакторӗсенчен тата экспертсен ушкӑнӗнчен ыйтса пӗлчӗ. Этемлӗх историйӗ ҫине чи пысӑк витӗм кӳрекен инструментсемпе япаласем ҫинчен ыйтса пӗлес тӗллевпе. "1-мӗш № - лӗ" ыйтнин результачӗсем тӑрӑх, ҫын тунӑ чи кирлӗ япаласем хушшинче, ҫӗҫӗ пулса тӑчӗ.