Авалхи тĕнче

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал

Авалхи тĕнче, — пирĕн эрăчен 3500 çултанпа пуçласа пирĕн эрăн 476 çул таран тăсăлнă истори тапхăрĕ.

Чăвашсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пăлхар йăхĕн тăхăмĕсем ытти тĕрĕк йăхĕсемпе пĕрле Вăтам Азинчен тухнă. Çак пысăк лаптăк çинче пирĕн эрăчченхи 3-мĕш пинçуллăхра тĕрĕк чĕлхеллĕ (халĕ вăл чĕлхене кăк тĕрĕк чĕлхи теççĕ) халăх несĕлĕсем — тĕрĕксем пурăннă.

Хунсен пĕрремĕш династийĕ пирĕн эрăччен 1764 çулта никĕсленнĕ. Хунну сăмах китайла Вуннă тенине пĕлтерет, грекла гунны тесе вуланать. Хуннсем куçса çӳрекен халăх пулнă. Хунсемпе юнашар монгол, тунгус, маньчжур, финн- угор, иран чĕлхеллĕ, индоевропа йăхĕсем çӳренĕ. Вĕсене пирĕн эраччен III—II ĕмĕрсенче хуннсем пăхăнтарнă. Вăл вăхăтра Чешинче патша Туман пулнă. Тĕрĕксем хушшинче кыпчак, огуз тата огур йăхĕсем пулнă. Огур (пăлхарсемпе суварсем) Хунну патшалăхĕн анăç енче тăнă.

Хуннсене китай чĕлхипе культури витĕм кӳни паллă. Чăваш чĕлхи ĕлĕххи хуннсен хăйсене пăлхар текен ушкăн чĕлхинчен пĕр пĕччен сыхланса юлнă чĕлхе шутланать.

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Шаблон:Мĕнпур тĕнче кун-çулĕ


Ку вĕçлемен статья. Эсир статьяна тӳрлетсе тата хушса проекта пулăшма пултаратăр.
Çак асăрхаттарнине май пулсан тĕрĕсреххипе улăштармалла.