Кет чĕлхи страницӑн кодне пӑхни

'''Кет чĕлхи''' — [[Енисей чĕлхе çемьи]]нчи пĕртен пĕр чĕрĕ [[чĕлхе]]. Ун синче [[Енисей (юханшыв)|Енисей]] тăрăхĕнчи [[кетсем]] калаçаççĕ. Çухалма пуçланă чĕлхесем шутне кĕрет. [[1926|1926 çулта]] пурĕ 1 225 кет пулнă пулсан, [[1989|1989 çулта]] вара вĕсен шучĕ <!-- {{çын|537}} --> таран чакнă. 

Челхе çинчен пĕрремĕш хут [[1788]] çырнă. [[1858|1858 çулта]] [[М. А. Кастрен]] пĕрремĕш хут сăмахсарĕпе грамматикине («{{lang|de|Versuch einer jenissei-ostjakischen und kottischen Sprachlehre}}») пичетленĕ. Унтах [[котт чĕлхи]] çинчен те вал çырнă пулнă. [[XIX ĕмĕр]]те кетсене йăнашса финн-угрсен ушкăнне кĕртнĕ. [[1934|1934 çулта]] [[Н. К. Каргер]] кет чĕлхин грамматикипе букварьне пичетленĕ. 

Раççейĕн ăсчахĕсем кет чĕлхипе [[бурушаски]] чĕлхин тăванлăхне тĕпчесе палăртас тесе ĕçленĕ. 

== Çырулăхĕ ==
[[1930|1930-мĕш çулта]] пĕрремĕш алфавитне шутласа кăларнă. Вăл [[латиница]] çырăвĕ çинче никĕсленнĕ пулнă. [[1980|1980-мĕш çулта]] вара çыруллахне [[кириллица]] çине куçарнă.

{| style="font-family:Arial Unicode MS; font-size:1.4em; border-color:#000000; border-width:1px; border-style:solid; border-collapse:collapse; background-color:#F8F8EF"
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | А а
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Б б
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | В в
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Г г
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Г̡ г̡
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Д д
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Е е
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ё ё
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ж ж
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | З з
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | И и
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Й й
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | К к
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ӄ ӄ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Л л
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | М м
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Н н
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ӈ ӈ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | О о
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ө ө
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | П п
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Р р
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | С с
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Т т
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | У у
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ф ф
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Х х
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ц ц
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ч ч
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ш ш
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Щ щ
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ъ ъ
|-
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ә ә
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ы ы
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ь ь
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | ’
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Э э
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Ю ю
| style="width:3em; text-align:center; padding: 3px;" | Я я
|}

== Литература ==
* Казакевич О. А., Хелимский Е. А. Кетский язык // Красная книга языков народов России: Энциклопедический словарь-справочник. Москва, 1994.
* Каргер Н. К. Кетский язык // Языки и письменность народов Севера. — М.-Л., 1934. — Ч. III.
* Дульзон А. П. Очерки по грамматике кетского языка. — Томск, 1964.
* Дульзон А. П. Кетский язык. — Томск, 1968.
* Вернер Г. К. Кетский язык // Языки мира. Палеоазиатские языки. М., 1997.
* Werner, Heinrich. Die ketische Sprache. — Wiesbaden, 1997.
* Казакевич О. А., Хелимский Е. А. Кетский язык // Красная книга языков народов России: Энциклопедический словарь-справочник. Москва, 1994.
* {{кĕнеке | автор = |пуçелĕк = Кетский сборник. Лингвистика | каçă = | яваплă = Под ред. [[Иванов Вячеслав Всеволодович|Вяч. Вс. Иванова]], [[Топоров Владимир Николаевич|В. Н. Топорова]], [[Успенский Борис Андреевич|Б. А. Успенского]] | вырăн = М. | издательство  = [[Наука (издательство)|Наука]], ГРВЛ | çул = 1968 | страницы = | страниц = 340 | сери = Кетский сборник | тираж = | ref = }}
* {{кĕнеке | автор = | пуçелĕк = Кетский сборник. Мифология, этнография, тексты |вырăн = М. | издательство  = [[Наука (издательство)|Наука]], ГРВЛ | çул = 1969 | страницы = | страниц = 292 | сери = Кетский сборник | тираж = | ref = }}
* {{кĕнеке | пуçелĕк = Кетский сборник. Антропология, этнография, мифология, лингвистика | яваплă = Редкол.: [[Алексеенко Евгения Алексеевна|Е. А. Алексеенко]] (отв. ред.), [[Гохман Илья Иосифович|И. И. Гохман]], [[Иванов Вячеслав Всеволодович|Вяч. Вс. Иванов]], [[Топоров Владимир Николаевич|В. Н. Топоров]]; АН СССР. Ин-т этнографии им. Н.Н. Миклухо-Маклая | вырăн = Л. | издательство  = [[Наука (издательство)|Наука]], ГРВЛ | çул = 1982 | страницы = | страниц = 256 | сери = Кетский сборник. Вып. 3 | тираж = | ref = }}
* {{кĕнеке= | пуçелĕк = Кетский сборник. Лингвистика | яваплă = [[Решетников Кирилл Юрьевич|К. Ю. Решетников]], [[Старостин Георгий Сергеевич|Г. С. Старостин]], [[Старостин Сергей Анатольевич|С. А. Старостин]] | вырăн = М. | издательство  = Языки русской культуры, Восточная литература | çул = 1995 | страницы = | страниц = 320 | сери = Кетский сборник | isbn = 5-88766-023-6, ISBN 5-02-017905-1 | тираж = 700
 | ref           = 
}}
* Вернер Г. К. Словарь кетско-русский и русско-кетский: Учеб. пособие для уч-ся нач. шк. — 2-е изд., перераб., — СПб.: «Издательство „Дрофа“ Санкт-Петербург», 2002. — 240 с. ISBN 5-94745-083-6

== Каçăсем ==
{{Инкубатор|ket||улăх кет|}} 
* [https://web.archive.org/web/20070320100658/http://lingsib.unesco.ru/ru/languages/ket.shtml.htm Языки народов Сибири, находящиеся под угрозой исчезновения: Кетский язык]
* [http://minlang.srcc.msu.ru/ Мультимедийная база данных кетского языка]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070514104411/http://minlang.srcc.msu.ru/ |date=2007-05-14 }}
* [https://postnauka.ru/longreads/155721 Кетский язык: Язык, оставшийся в одиночестве на просторах Сибири]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20210227113055/https://postnauka.ru/longreads/155721 |date=2021-02-27 }}
* [https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=tngMFZU2DF4& The Sound of the Ket language (Numbers, Greetings, & Sample Text)]{{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211104052116/https://www.youtube.com/watch?app=desktop&v=tngMFZU2DF4& |date=2021-11-04 }}

{{Енисей чĕлхисем}}
{{Палеоази чĕлхисем}}

<!--Categories-->

[[Категори:Кет чĕлхи|*]]
[[Категори:Раççей чĕлхисем]]
[[Категори:Çухалакан чĕлхесем]]