Купченко Ирина Петровна

Ирина Петровна Купченко — совет тата раççей театăрпа кино артисчĕ, РСФСР халăх артисчĕ. 1948 çулхи нарăс, 29 - пуш, 1 каçĕнче, Венăра (Австри) çуралнă, ашшĕ — çар çынни, амăшĕ — вĕрентӳçĕ.

Кун-çулĕ

Ача чухне Ирина Петровна Пионерсен керменĕн театăр тата кинооператорсен кĕтесне çӳренĕ, ташлама юратнă, балерина пулма ĕмĕтленнĕ.1965—1966 çулсенче, шкултан вĕренсе тухсан, Кейӳ Тарас Шевченко ячĕллĕ университечĕн ютçĕр чĕлхисен факультетне вĕренме кĕрет.

Çемьйи

• Упăшки: Мускаври Е. Вахтангов ячĕллĕ театăрăн артисчĕ Василий Лановой.
• Ывăлĕсем: Александр- журналистика факультетĕнчен, Сергей — экономика факультетĕнчен вĕренсе тухнă.

Пултарулăхĕ

1969ç. синематографри пĕрремĕш ĕçĕ — Лиза Калитина Андрон Михалков-Кончаловскин «Дворян кил йăви» кинофильмĕнче. (Тепĕр икĕ çултан çав режиссёрах Купченкăна А. П. Чеховăн «Ваня кукка» пьесинчи Соня сăнарне экран çине кăларма чĕнет). Унăн çак хевтийĕ витĕмлĕ тухать. Пачах «Тургенев» хĕрĕсен курнăçлăх пекки те çук, аристократлă ахаллĕх çеç — вырăс хĕрарăмĕн пархатарлă хăтланăвĕ.

1970 ç. Мускаври Б. Щукин ячĕллĕ Театăр училищине вĕренме кĕнĕ, 1971 ç. Вахтангов ячĕллĕ Театăра актриса ĕçне пуçăнать.

Ирина Купченко сăнарĕсем яланах тĕлĕнтерӳллĕ туллă та ăшри пурнăçĕпе пуян, сцена çинчи кашни саманта вăл чун ăшшипе чĕртсе çын тĕнчине кĕртет.

Артистăн драма ĕçĕнчи таланчĕ, унăн чун-чĕмлĕ хевтеллĕ сăнарсене ĕненӳллĕ ӳнерлени «Романс о влюбленных» (унта вăл Людăна вылянă), «Чужие письма» (Вера Ивановна вĕрентӳçĕн ролĕ), «Странная женщина» фильмĕсенче витĕмлĕн курăнать.

Артистăн чи ăнăçлă тĕп ролĕ — «Одинокая женщина желает познакомиться» мелодрамăра, унта вăл Александр Збруевпа пĕрле астумалăхлă ӳнер сăнарсене кăтартаççĕ.

Ирина Купченко Евгений Вахтангов ячĕллĕ академи театрĕнче Валерий Фокинăн «Последняя ночь последнего царя» спектакăлĕнче Николай II мăшăрĕн — Александрăн — сăнарне кăтартать, çак спектакль 1996—1997 сезонĕнчи театрти рольсенчен пахисем шутне кĕрет. 1998 çулта Петер Штайн лартнă «Гамлет» спектакăлĕнче .

Фильмографи

1969 — Дворянское гнездо — Лиза Калитина 1970 — Дядя Ваня — Софья Александровна Серебрякова 1974 — Романс о влюблённых — Люда 1975 — Звезда пленительного счастья — Екатерина Трубецкая 1976 — Чужие письма — Вера Ивановна 1978 — Странная женщина 1978 — Обыкновенное чудо — Жена волшебника 1979 — Поворот 1979 — Отпуск в сентябре 1979 — Дом окнами в поле 1980 — Путешествие в другой город 1980 — Назначение 1981 — Последний побег 1981 — Собака Баскервилей 1982 — Домой! 1983 — Без свидетелей 1985 — Берега в тумане («Мглистые берега») 1986 — Одинокая женщина желает познакомиться — Клавдия 1986 — Последняя дорога 1987 — Отпуск в сентябре — жена Зилова 1987 — Другая жизнь 1987 — Забытая мелодия для флейты — Елена 1988 — И свет во тьме светит 1990 — Николай Вавилов

1990 — Хомо Новус 1991 — Ближний круг — Директор 1991 — Вне 1992 — Танцующие призраки 1994 — Будулай, которого не ждут («Цыганский остров» тв) 1994 — Дом на камне 1994 — Жестокая фантазия 1994 — Роман «Alla Russa» 1995 — Летние люди («Дачники») 1997 — Долголетие 1998 — Бедная Лиза 1999 — Послушай, не идет ли дождь… 2000 — Воспоминания о Шерлоке Холмсе 2000 — Старые клячи актриса, вокал 2001 — Приходи на меня посмотреть — Татьяна 2003 — Благословите женщину — Анна Савишна 2003 — Другая жизнь 2005 — Херувим 2004 — Московская Сага 2004 — Ночь светла

Мультфильмсене сасă кĕртни

1985 — Голубая стрела 1989 — Сестрички-привычки 1990 — Земляничный дождик 1990 — Карманник

1991 — Как мышонок летучим стал 1991 — Умная собачка Соня 1992 — Большой налёт

Хисепĕсем, парнисем

• РСФСР халăх артисчĕ (1989).
• «НИКА» премийĕ "Иккĕмĕш планри чи лайăх роль", 1987.
• «Хомо новус», кинофильм (Венгри), тĕп роль (1992), Тенчери кинофестиваль, Троя (Португали).
• Хисеп орденĕ (1999).

Каçăсем

• Вахтангов театăрĕн сайчĕ çинче 2008 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 4-мӗшӗнче архивланӑ.
• Елена Пригорневăн статьйи: «История любви», мелодрамы по пьесе Альберта Гурней: Одинокий клоун и жена волшебшника. История любви Армена Джигарханяна и Ирины Купченко
• Ирина Тагировăн статьйи — Василий ЛАНОВОЙ: «Дай бог, чтобы наши дети верили…» 2009 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗнче архивланӑ.