Людвиг ван Бетховен

	Людвиг ван Бетховен
	ним. Ludwig van Beethoven
	;
Чӑн ят	ним. Ludwig van Beethoven
Çуралнă вăхăт	1770
Çуралнă вырăн	Бонн, Вестфали, Таса Рим империйĕ
Вилнĕ вăхăт	1827 çулхи пуш, 26-мĕшĕ
Вилнĕ вырăн	Вена, Австри Импери
Гражданлăх	Таса Рим империйĕ
Пăхăнулăх	Кёльнское курфюршество[d]; Австрийская империя[d];
Ашшĕ	Johann van Beethoven
Амăшĕ	Maria Magdalena Keverich
Чыславсемпе парнесем	премия Bröckemännche[d] (2020)
Автограф
Сайт	beethoven.de(ним.)
	Медиафайлы на Викиампар
	Произведения Викивулавăшра

Бетховен алă пусни

Людвиг ван Бетховен (ним. Ludwig van Beethoven [ˈluːt.vɪç fan ˈbeːt.hoːfən] (info)- нимĕç композиторĕ, дирижерĕ тата пианисчĕ.

Кун-çулĕ

Людвиг ван Бетховен 1770-мĕш çулхи раштавра Бонн хулинче çуралнă.Раштавăн 17-мĕшĕнче тĕне кĕртнĕ. Ашшĕ, (Johann van Beethoven, 1740—1792) придворный капеллĕра юрăç пулнă. Амăшĕ, Мария-Магдалена, (Maria Magdalena Keverich, 1748—1787 Кобленцра придворный шеф-повар пулнă.

Ĕçĕсем

9 симфони: № 1 (1799 —1800), № 2 (1803), № 3 «Героическая» (1803 —1804), № 4 (1806), № 5 (1804—1808), № 6 «Пасторальная» (1808), № 7 (1812), № 8 (1812), № 9 (1824).
11 симфони увертюри, вĕсемхушшинче «Кориолан», «Эгмонт», «Леонора» № 3.
фортепианопа оркестр валли 5 концерт.
фортепиано валли 6 çамрăксен соначĕ.
фортепиано валли 32 сонаты, 32 вариаци тата 60 яхăн пьеса.
фортепианопа сĕрме купăс валли 10 соната.
сĕрме купăс оркестр валли концерт, фортепиано, сĕрме купăс тата виолончель валли концерт («виççĕллĕ концерт»).
фортепианопа виолончель валли 5 соната.
16 хĕлĕх квартечĕ.
6 трио.
Балет «Прометей пултарăвĕсем».
Опера «Фиделио».
Мăнаçлă месса.
«Аякри савни патне» Вокал циклĕ .
Тĕрлĕ поэтсен сăввисемпе юрăсем, халăхюррисене тирпейлени.
Камера кĕвви те чылай çырнă. Çав хутра фортепьяно, гобой, кларнет, фагот тата валторна квинтечĕ, ор. 16 тата ытти те

Палăксем

Прагăри асăну хăми
Венăри асăну хăми
Боннри палăк

Бетховен сăнарĕ

Литературăра

Ромена Ролланăн Жан Кристоф ромнĕн тĕп геройĕн прототипĕ.

Кинематографра

Композитăр шăпипе «Племянник Бетховена» (режиссёр Пол Моррисси) тата «Бессмертная возлюбленная» (тĕп рольте Гэри Олдмен) ӳкернĕ.
«Заводной апельсин» кинора тĕп геройĕ Бетховена кĕввисене кăмăлать.
«Бетховен» комединче сенбернара Бетховен тесе чĕнеççĕ.
«Героическая симфония» кинора Бетховена Ян Харт вылянă.
Совет-нимĕç «Бетховен — дни жизни» фильмĕнче Бетховена Донатас Банионис вылянă.
«Переписывая Бетховена» фильмра композиторон юлашки çулĕ çинчен каласа параççĕ (тĕп рольте Эд Харрис).
«Бетховен пурнăçĕ» (СССР, 1978, режиссёр Б. Галантер) композитăрăн çывăх юлташĕсен асаилĕвĕсемпе ӳкернĕ.
«Лекция 21» (Италия, 2008), итали писателĕпе музыковечĕн Алессандро Барикко кинори дебючĕ, «Тăххăрмĕш симфони» çинчен каласа парать.

Асăрхавсем

^ ¹^,²^тата³ SG C. Ludwig van Beethoven (1770-1827), German composer (англ.) // Allergy and Asthma Proceedings — Providence: OceanSide, 1996. — Vol. 17, Iss. 4. — P. 226—228. — ISSN 1088-5412; 1539-6304 — PMID:8871744
^ ¹^тата² Beethovens Schicksal als „Migrant“ in Wien vor 200 Jahren: Vom Untertanen des Erzbischofs von Köln zum österreichischen Staatsbürger (англ.) — 2022. — Vol. 13, Iss. 1. — ISSN 2042-6402

Вуламалли

Альшванг А. Людвиг ван Бетховен. Очерк жизни и творчество.
Корганов В. Д. Бетховен. Биографический этюд.. — Алгоритм. (djvu-книга на www.libclassicmusic.ru 2011 ҫулхи Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче архивланӑ.)
Борис Кремнев. Бетховен ЖЗЛ
Кириллина Л. В. Бетховен. Жизнь и творчество : В 2-х т.. — Московская консерватория.

Каçăсем

Бетховен Людвиг ван — Ноты произведений
Бетховен Людвиг ван — Жизнь и творчество 2013 ҫулхи Ҫу уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.
Бетховен в Вене 2011 ҫулхи Пуш уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ.
Все концерты и сонаты для фортепиано Бетховена в исполнении мастеров 2013 ҫулхи Ҫурла уйӑхӗн 12-мӗшӗнче архивланӑ.
От чего умер Бетховен?
Piano Sonatas n. 22, 27 2007 ҫулхи Нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче архивланӑ. MP3 Creative Commons Recording
Музей Бетховена в Бонне
Шаблон:IMSLP

Шаблон:Бетховен симфонийĕсем

Шаблон:Вена классикĕсем

[_711eb5b0acd47874-1] ¹^,²^тата³ SG C. Ludwig van Beethoven (1770-1827), German composer (англ.) // Allergy and Asthma Proceedings — Providence: OceanSide, 1996. — Vol. 17, Iss. 4. — P. 226—228. — ISSN 1088-5412; 1539-6304 — PMID:8871744

[_2eee184fcd176b55-2] ¹^тата² Beethovens Schicksal als „Migrant“ in Wien vor 200 Jahren: Vom Untertanen des Erzbischofs von Köln zum österreichischen Staatsbürger (англ.) — 2022. — Vol. 13, Iss. 1. — ISSN 2042-6402

[1]

[2]