Сăрт-ту тăрăлчăк тăправĕ

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
(Пусăрăннă ту тăприсем ҫинчен куҫарнӑ)
Ку терминăн урăх пĕлтерĕшсем пур, Тăправ (пĕлтерĕшсем) пăхăр.
2 тĕслĕ юшкăн чул-тăпра: акшар (аялта), сланецсем (çӳлте)

Сăрт-ту тăрăлчăк тăправĕ — çĕр хуппин çийне тивĕçлĕ термодинамикăлла умсăлтавлăхра пурнакан сăрт-ту тăправĕ. Вăл çак пулăмсене пула çуралма пултарать:

  1. тĕрлĕ йышшши тăправсем çилпе вĕçсе саланнă тата арканнă хыççăн иккĕмĕшле сарăмланса тăрăлнă май;
  2. тăправсем шывран химилле тата механикăлла майпа тăрăлса-уйрăлса вырнаçнă хыççăн;
  3. организмсен (ӳсентарансемпе чĕрчунсен) пурăнавлăхне кура.

Асăнса тухнă виçĕ фактор пурте пĕр харăс е вĕсенчен пĕри е иккĕш пулма пултараççĕ.

Сăрт-ту тăрăлчăк тăправĕсенчен ытларахăшĕ пласт е çий евĕрлĕ вырнаçаççĕ. Вĕсене литологи ăславĕ тĕпчет.

Туçи юшкăн чул-тăприсем (ТЮЧ) — çĕр хуппин çийĕн пайĕнче, термодинамика условисенче тĕрлĕ ту чул-тăпри çил çинипе, ишĕлсе анса, хими тата механика процесĕпе шывран, организм пурнăç шунă май тухакан е çак мĕнпур виççĕ процесс пĕр харăсах ĕçленипе пулса выртнă ту чул-тăприсем.

Пĕрлехи пĕлÿ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çавăн пекех[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]


Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]