63 — Лукулл триумфĕ. Сатурнина вĕлернине тĕпченĕ чухне Цезарь суд функцисене халăх пухăвне пама сĕннĕ. Катилина каллех ăнăçсăр хăйĕн кандидатурине консула суйланма тăратать, патшалăх пăтăрмахне йĕркелет. Катилина Этрурие каять, унта Манлий çар пухать. Сенат ларăвĕ. Цицерон, Катон, Катул тата урăхисем каварçăсене вĕлерме хушать, Цезарь кăна вĕсене халлĕхе чĕрĕ хăварма сĕнет. Катон Цезаре кавара хутшăнна тесе айăплама калать, анчах та çак ĕç пулаймасть. Сенат йышăнăвĕпе Лентул, Цетег тата урăх каварçăсене суд тумасăрах леш тĕнчене ăсатнă. Манлийпе Катилина çарĕсене рим çарĕсем Пистори хули патĕнчи çапăçура аркатаççĕ. Катилина пĕтет. Цицерон «Аттелĕх ашшĕ» титула тивĕçет.
63 — Помпей Иерусалима илнĕ. Иудея рим провинцийĕ пулса тăнă, унăн территорийĕ пĕчĕкленнĕ. Понт тата Пафлагони Рим шутне кĕнĕ.
63 — Боспорта влаç Фарнака, Митридат ывăлне, куçнă. Пантикапей акрополĕнче Митридат хăй çине алă хунă.
63-47 — Боспор патши Фарнак II, Митридат VI ывăлĕ.
Понта Рим империне çĕнтерсе илнĕ, çаплах крым хулисем римлянсен айне пулаççĕ.
