Русинсем страницӑн кодне пӑхни

{{Халăх
| ячĕ = Русинсем
| тăван ячĕ = «русыны», «руснакы», «руснаци», [[Польша|Польшăра]] — «лэмкы»
| йышĕ = 55 пинрен (Тухăç Европăри халăха официаллă çырнисен хаклавĕпе) 1,5 млн çына çити (русинсен организацисем евитленипе)<ref>[http://www.unpo.org/content/view/6221/236/ Unrepresented Nations and Peoples Organization. Rusyn: Status Remains Undetermined]{{ref-en}}</ref>.
| вырнаçăвĕ = {{ялавлани|Словаки}}: 23 746 çын (2021)<ref>[https://www.scitanie.sk/obyvatelia/zakladne-vysledky/struktura-obyvatelstva-podla-narodnosti/SR/SK0/SR SODB2021 - Obyvatelia - Základné výsledky]</ref><br>
{{ялавлани|Серби}}: 14 246 çын (2011)<ref>{{Sr icon}} {{PDFlink|[http://webrzs.statserb.sr.gov.yu/axd/Zip/VJN3.pdf Official Results of Serbian Census 2003–Population]|441&nbsp;[[Kibibyte|KiB]]<!-- application/pdf, 452227 bytes -->}}, pp. 12-13</ref><ref>Сербире 2011 çулта халăха çырнипе русинсемпе украинсем — 20 261 çын</ref><br>
{{ялавлани|Украина}}: 10 183 çын (2001)<ref>[http://2001.ukrcensus.gov.ua/results/general/nationality/zakarpatia/ Всеукраїнський перепис населення 2001 | Результати | Основні підсумки | Національний склад населення | Закарпатська область:]</ref><br>
{{ялавлани|АПШ}}: 8934 çын (2010)<ref>{{Cite web |url=http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_10_1YR_B04003&prodType=table |title=American FactFinder - Results |access-date=2016-01-31 |archive-date=2020-02-12 |archive-url=https://archive.today/20200212222747/http://factfinder.census.gov/faces/tableservices/jsf/pages/productview.xhtml?pid=ACS_10_1YR_B04003&prodType=table |deadlink=yes }}</ref><br>
{{ялавлани|Хорвати}} ([[Славони]]): 1936 çын (2011)<ref>[http://www.vojska.net/eng/armed-forces/croatia/about/population/ Population of Croatia 1931—2011]{{ref-en}}</ref><ref>Хорватире, 2011 çулта çырнипе, русинсемпе украинсем — 4314 çын</ref><br>
{{ялавлани|Хункăри}}: 1292 çын (2001)<ref>[http://www.nepszamlalas.hu/eng/volumes/volumes.html 1.5 Population by affinity with cultural values, traditions of ethnic groups and main age groups , 2001]{{ref-en}}</ref><ref>Хункăрире, 2001 çулта çырнипе, русинсемпе украинсем — {{num|6071}} çын</ref><br>
{{ялавлани|Раççей}}: 225 çын (2010)<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/perepis2010/perepis_itogi1612.htm Итоги Всероссийской переписи населения 2010]</ref><br>
<small>
| çухалнă = 
| архкультура = 
| чĕлхе = [[русин чĕлхи|русин]] ([[Карпатри русин чĕлхи|карпатри русин]]{{ref+|Тĕрлĕ çăлкуçсенче уйрăм чĕлхе пек те, украин чĕлхин диалекчĕ пек те палăртнă.|К}} тата [[кăнтăр-русин чĕлхи|кăнтăр-русин]]{{ref+|Тĕрлĕ çăлкуçсенче уйрăм чĕлхе пек те, словак чĕлхин диалекчĕ пек те палăртнă|К}}), [[украин чĕлхи|украин]], [[словак чĕлхи|словак]], <small>сахал степеньре [[хункăр чĕлхи|хункăр]], [[серб чĕлхи|серб]], [[поляк чĕлхи|поляк]], [[румын чĕлхи|румын]], [[вырăс чĕлхи|вырăс]]</small>
| расă = [[европеоид раси|европеоидсем]]
| тĕн = [[православи]], [[униатлăх]], [[католицизм]]
| тăван = [[украинсем]], [[словаксем]], [[беларуссем]], [[вырăссем]], [[поляксем]]
| кĕрет = [[тухăç славянсем]]
| ун шутĕнче = [[долинянсем]]<ref>{{Cite web|url=https://bigenc.ru/ethnology/text/3456468|title=ДОЛЫНЯНЕ • Большая российская энциклопедия - электронная версия|website=bigenc.ru|access-date=2022-09-07}}</ref>, [[бойкăсем]], [[лемкăсем]], [[гуцулсем]], [[верховинсем]] 
| пулса тухни = [[тухăç славянсем]]<br><small>Русинсен [[этногенез]]ĕнче [[Шурă хорватсем|шурă хорватсен]] йăхĕсен ламтайĕсем, çаплах тухăç-славянсен урăх çĕрĕсенчен тухнисем хутшăннă <small>
}}
[[File:Great Moravia-eng.png|мини|277x277пкс|Русин çĕрĕсем [[Мăн Морави]]нче, Ростислав тата Святополк тапхăрĕнче.]]
{{Falseredirect|Руснаксем}}
{{пĕлтерĕшсем|Русинсем (пĕлтерĕшсем)}}

'''Руси́нсем''' ({{Lang-rue|Русины}}, {{lang-sk|Rusíni}}, {{lang-pl|Rusini}}, {{Lang-hu|Ruszinok}}, {{lang-sr|Русини}}, {{Lang-uk|русини}}, {{lang-hr|Rusini}}) — [[Украина|Украинăн]] анăçĕнче ([[Анăç Карпат облаçĕ|Анăç Карпат]]), [[Словаки|Словакин]] тухăçĕнче ([[Пряша Руçĕ]]), кăнтăр-тухăç [[Польша]] ([[Лемковщина]]), çурçĕр-тухăç [[Хункăри]]ре, çурçĕр-анăç [[Румыни]]ре ([[Мармарош (облаç)|Марамарош]]), çаплах сербсен [[Воеводина|Воеводининче]] тата хорватсен [[Славони|Славонире]] вырнаçнă [[Тухăç славянĕсем|тухăç славян халăхĕсен]] ушкăнĕ; русинчен пысăк диаспорисем [[Американ русинĕсем|АПШ-ра тата Канадăра]] пурăнаççĕ.

== Пĕрлехи хыпарсем==
[[File:Rusyn 1598.jpg|280пкс|thumb|right|Чезаре Вечеллио кăларнă «Пĕтĕм тĕнчери авалхи тата хальхи тумтир» кĕнекинчи русин сăнĕ, Венеци, 1598 çул.]]
{{seealso|Карпат Руçĕ}}
[[File:Герб Русинов.svg|справа|безрамки|290x290пкс]]
Русинсене [[Словаки]]ре, [[Польша|Польшăра]], [[Хункăри]]ре, [[Чехи]]ре тата [[Серби]]ре официаллă наци енĕпе сахалрахăшĕ шутланаççĕ<ref>[http://www.unpo.org/content/view/3399/ Rusyn: A Minority in Waiting] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20081231093021/http://www.unpo.org/content/view/3399/ |date=2008-12-31 }}</ref>{{ref-en}}.

== Литература ==

== Асăрхавсем ==
{{асăрхавсем}}

== Каçăсем ==
* [http://www.rusyn.com/ Carpatho-Rusyn Genealogy Web Site]{{ref-en}}
'''Конгрессем''':
* [http://www.carpatho-rusyn.org/cong2.htm 4-й Всемирный Конгресс Русинов (1997 г., г. Будапешт)]
* [http://rusyn-pop.blogspot.com/1990/11/world-congress-of-rusyns.html World Congress of Rusyns]
'''Ăслăх статьисем''':
* [http://www.igpi.ru/info/people/bruter/1086170286.html Брутер В. Украинцы Южной Буковины: проблемы и ориентиры]
*: Сб. научных конференций «Трансграничное сотрудничество [[Украина|Украины]], [[Молдави|Молдовы]] и [[Румыни|Румынии]]», сен.-окт. 2000.
* {{статья|автор= Кабузан Н. В.|пуçелĕк= Украинское население Закарпатья (начало XIX— 70-е годы XX в.)|каçă= http://oldcancer.narod.ru/History/Kabuzan.htm|кăларăм = Расы и народы|вырăн= Мускав|издательство= Наука|çул= 1986|выпуск= 16|том= |номер= |страницы= 104—117|isbn= |issn= |doi= |bibcode= |arxiv= |pmid= |чĕлхе= ru|ref= |archiveurl= |archivedate=}}

{{Руç}}

[[Категори:Русинсем]]
[[Категори:Украинсем]]
[[Категори:Польша халăхĕсем]]
[[Категори:Серби халăхĕсем]]
[[Категори:Словаки халăхĕсем]]
[[Категори:Румыни халăхĕсем]]
[[Категори:Хункăри халăхĕсем]]