Томас Манн

«Википеди» ирĕклĕ энциклопединчи материал
Томас Манн 1937 çулта.

Пауль Томас Манн (Paul Thomas Mann, 1875—1955) — аслă нимĕç çыравçи, эссе ăсти, эпиос роман ăсти, литературăпа Нобель преми лауреачĕ (1929), Генрих Маннăн шăллĕ , Клаус Маннпа Эрика Манн ашшĕ.

Кун-çулĕпе ĕçĕ-хĕлĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çамрăк тапхăрĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Пауль Томас Манн 1875 çулхи çĕртме, 6 пуян Любек купси Томас Йоханн Генрих Маннăн (хула сенаторĕ шутланнă) çемйинче çуралнă. Томасăн амăшĕ, Юлия Манн, хĕр чухне да Сильва-Брунс, Бразили тымарĕсемле пулнă. Маннсен çемйи чылай шутлă пулнă. Томасăн шăллĕпе пичĕшĕ, икĕ йăмăкĕ: пиччĕшĕ, паллă çыравçă Генрих Манн (1871—1950), шăллĕ Виктор (1890—1949) йăмăкĕсем: Юля (1877—1927, хăй çине ал хунă) тата Карла (1881—1910, хăй çине ал хунă). 1891 çулта ракран Томасăн ашшĕ вилет. Халал хучĕпе çемьен фирми, Любекри Маннсен кил-çурне сутаççĕ. Арăмпе ачисене тупăç укçин проценчĕсем çеç юлаççĕ.

Çырма пуçлани[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1901 ç. пĕрремĕш роман, «Будденброки».

1905 ç. Томас Катя Пингсхайм хĕре качча илет.

1929 ç. Манна Нобель премине «Будденброки» романшăн тивĕçтереççĕ.

Эмиграци[тӳрлет | кодне тӳрлет]

1933 ç. çыравçă наци Германиинчен тухса каять те Цюрихра вырнаçать. 1942 ç. АПШ-на çитет, Пасифик-Палисейдз хулинче чарăнать.

Европăна таврăнни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Томас Маннăн вилтăпри. Кильхберг, (Швейцари)

II Тĕнче вăрçи хыççăн АПШ-ра Манн çине сталин режимне çыхланнă тесе айăпсем янă. 1952 çулхи çĕртмере Томас Манн çемйипе Швейцарине таврăнать.

Çыравçăн стилĕ[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Манн — интеллектуаллă прозăн ăсти. Хăйен вĕрентӳçĕсен вырăнне вăл вырăс çыравçи-романичĕсене Лев Толстойпа Достоевские хурать; тĕпĕ-йĕрĕллĕ, тулли, васкавсăр стиллĕ çыракан çыравçă XIX ĕмĕр ĕн литературин кăнарне туянса юлнă. Çапах та романĕнчи XX ĕмĕрĕнчи ĕçсене кăтартаççĕ.

Пултаруллă ĕçĕсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

  • Калавсен пуххи / Der kleine Herr Friedemann, (1898)
  • Будденброксем / Buddenbrooks — Verfall einer Familie (роман, (1901)
  • Тонио Крегер / Tonio Kröger, новелла, (1903)
  • Тристан / Tristan, новелла, (1903)
  • Патша çӳллĕхлĕхĕ / Königliche Hoheit, (1909)
  • Венецири вилĕм / Der Tod in Venedig, рассказ, (1912)
  • Аполитикăллă çын шутласа калаçни / Betrachtungen eines Unpolitischen, (1918)
  • Асамлă ту / Der Zauberberg, роман (1924)
  • Марио тата асамçă / Mario und der Zauberer, рассказ (1930)
  • Иосиф тата унăн шăллĕ-пиччĕшĕсем / Joseph und seine Brüder, роман-тетралоги (1933—1943)
    • Былое Иакова / Die Geschichten Jaakobs, (1933)
    • Юный Иосиф / Der junge Joseph, (1934)
    • Иосиф Египтра / Joseph in Ägypten, (1936)
    • Иосиф-тăрантаруç / Joseph der Ernährer, 1943)
  • Ирĕклĕхĕн кăткăсĕ Das Problem der Freiheit, эссе (1937)
  • Лотта Веймарта / Lotte in Weimar, роман (1939)
  • Улăштаруллă пуçсем. Инди кăссайĕ / Die vertauschten Köpfe — Eine indische Legende, (1940)
  • Доктор Фаустус / Doktor Faustus, роман (1947)
  • Суйланнăскер / Der Erwählte, роман (1951)
  • Феликс Круль авантюрист тунмасăр калани / Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull. Der Memoiren erster Teil, (1922/1954)

Вырăсла куçаракансем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]