Тумтир историйĕ

Тумтире пĕрремĕш тăхăнни[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çынсем тумтире пĕрремĕш 100 000—500 000 çул каярах тăхăнма пуçланине çирĕплетни пур^[1].

Тумтир çинче пурăнакан пӳри пыйтăна генетика енчен анализ туни çав вĕт чĕрчун пуç пыйтинчен 170 000 çула яхăн каярах уйрăлнине кăтартать, çак теорипе çынсем тумтире çав вăхăтрах тăхăнма пуçланине калама пулать^[2].

Çĕвĕç йĕппипе усă курма 50 000 çул каярах (Денис çĕр хăвăлĕ, Çĕпĕр) теме пулать. Чи авалхи (60 000 çул каярах тунăскер) йĕпе (стерженĕпе хăлхи) Сибуду (Кăнтăр Африка) çĕр хăвăлĕнче тупнă. Ытти йĕпсене, 41 000-15 000 çул каярах тенисене, темиçе вырăнта (сăмахран, Словенире, Раççейре, Китайра, Испанире тата Францире) тупнă.

Чи авалхи сăрланă йĕтĕн сӳсне 36000 çул каярах тунăскерне Грузири тахçанхи çĕр хăвăлĕнче асăрханă^[3].

Чуллă ĕмĕр[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи цивилизацисем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи Икĕпат[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи Месопотами[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Çак категорин тĕп статьи çук — Авалхи Месопотамире тумланни. Ăна çырса Эсир проекта пулăшма пултаратăр.

Авалхи тĕнче[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Авалхи Китай[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Тимĕр ĕмĕрĕ Европăра[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Литература[тӳрлет | кодне тӳрлет]

Васильев А. История моды. Выпуск 2. Костюмы «Русских сезонов» Сергея Дягилева. Изд-во: Этерна, 2006. 64 стр.
Васильев А. История моды. Выпуск 4. Звезды мирового кино. — Изд-во: Этерна, 2006. 64 стр.
Верещагин В. Женские моды Александровского времени // Старые годы, 1908. — № 7/9. — С. 472—493.
Ермилова Д. Ю. История домов моды. Серия: Высшее образование. Изд-во: Академия, 2004. 288 стр.
Такер Э. История моды. Серия: Культура. Открытие. Изд-ва: АСТ, Астрель, 2003. 144 стр.
Моды в России в 1791 году // Русская старина , 1875. — Т. 12. — № 1. — С. 226—230
Шамин С. М. Мода в России последней четверти XVII столетия // «Древняя Русь», № 1(19) 2005.С.23-38
Акико Фукаи, Тамами Суо, Мики Ивагами, Рэйко Кога, Ри Нии, Джунко Нишьяма. Мода XVIII—XX вв. Киотский институт костюма. — Изд-во: «АСТ», «Астрель», «ОГИЗ», 2009. — 192 с. — ISBN 978-5-17-050501-2, 978-5-271-19119-0, 978-3-8228-3857-0
Мода XX века. Коллекция Института Киото. — Изд-во: «Арт-родник», 2013. — 352 с. — ISBN 978-5-404-00266-9
Mentges, Gabriele: European Fashion (1450—1950), EGO — European History Online, Майнц: Institute of European History, 2011, проверено янв 2019
Миша Бастер «Перестройка моды» (посвящена советской авангардной моде 1980-х и начала 1990-х), 2018

Асăрхавсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

^ Bellis, Mary The History of Clothing – How Did Specific Items of Clothing Develop?. The About Group (2016-02-01). Тĕрĕсленĕ 12 Çурла уйăхĕн 2016.
^ Stoneking, Mark Erratum: Molecular Evolution of Pediculus humanus and the Origin of Clothing. Тĕрĕсленĕ 24 Пуш уйăхĕн 2008.
^ Archaeologists Discover Oldest-known Fiber Materials Used By Early Humans. çăлкуçран архивланă 1 Кăрлач уйăхĕн 2018. Тĕрĕсленĕ 31 Раштав уйăхĕн 2017.

Каçăсем[тӳрлет | кодне тӳрлет]

д/ф «Мода для народа» (РТР, 2011) — о послереволюционной моде в Советской России (видео)
«80-е: десятилетие, которое сотворило нас: Взлёт» (National Geographic, 2013)
Как российские звезды одевались в 1990-е годы // 7 дней, 31.07.2014
Какой была альтернативная мода на закате СССР // Мослента, 24 декабря 2018

Журналсенче пĕлтернисем

Очевидно, наиболее детально динамика мод отслеживается на примере публикаций в журналах. См. например:

[MB-2016-1] Bellis, Mary The History of Clothing – How Did Specific Items of Clothing Develop?. The About Group (2016-02-01). Тĕрĕсленĕ 12 Çурла уйăхĕн 2016.

[Stoneking-2] Stoneking, Mark Erratum: Molecular Evolution of Pediculus humanus and the Origin of Clothing. Тĕрĕсленĕ 24 Пуш уйăхĕн 2008.

[3] Archaeologists Discover Oldest-known Fiber Materials Used By Early Humans. çăлкуçран архивланă 1 Кăрлач уйăхĕн 2018. Тĕрĕсленĕ 31 Раштав уйăхĕн 2017.

[1]

[2]

[3]

п • с • т Тумтир историйĕ
Авалхи тĕнче	Авалхи Икĕпат • Авалхи Месопотами • Авалхи Израиль • Авалхи Греци • Авалхи Рим (нижнее белье • причёски • косметика) • Ацтексем • Майя

Вăтам ĕмĕрсем	Византия • Европейская мода Раннего Средневековья • Европейская мода XII века • Европейская мода XIII века • Европăри XIV ĕмĕрти мода • Европăри XV ĕмĕрти мода • Великое Княжество Литовское • Франция (позднее Средневековье)

Çĕнĕ самана	Европăри XVI ĕмĕрти мода • Европăри XVII ĕмĕрти мода • Европăри XVIII ĕмĕрти мода (причёски) • Ампир моди (1790-е — 1820-е) • 1830-е • Викторианская мода (причёски) • 1840-е • 1850-е • 1860-е • 1870-е • 1880-е • 1890-е

XX ĕмĕр	1900-е • 1910-е • 1920-е • 1930-е • 1940-е • 1950-е • 1960-е • 1970-е • 1980-е • 1990-е

XXI ĕмĕр	2000-е • 2010-е