Футбол

Футбо́л (акăл. football, «ура пӳски») — ушкăнлă спорт тĕсĕ, вăйăн тĕллевĕ — хирĕç кĕрешекенсен хапхине пӳске нумай хут кĕртесси. Халĕ çак вăйă тĕнчере чи кăмăлланă тата анлă йышлă спорт тĕсĕ пулать.

Футбол клубӗ — спорт организацийӗ (спорт клубӗ, спорт пĕрлĕхĕ), футбол ӑмӑртӑвӗсене хутшӑнать. Футбол клубĕнче спортсменсемсӗр пуҫне тренер тата ӑна пулӑшакансем, клуб менеджерӗсем, тухтăрсем тата юсав ӗҫлевçисем пур. Командăн тĕп йышне ҫирӗм е ытларах вылявçă кĕрет.

Клуб темиçе командăпа тӗрлӗ дивизионри ăмăртусене хутшăнать. Унăн ҫамрӑксен команди, ачасен команди, спорт шкулӗ, стадион тата тренировка бази пулма пултарать^[1].

Пĕрлеъи хыпарсем

Футбол кун-çулĕ

Паянкунхи футбол пек вăйăсене тĕрлĕ халăхсем ĕлĕк-ĕмĕрех вылянă пулсан та, йĕркелĕшсене 1848 çулта çеç çирĕплетнĕ. Футбол вăййи çуралнă çул — 1863, çакăн чухне пĕрремĕш футбол федерациине йĕркеленĕ тата хальхи тĕслĕ йĕркесене çырса çирĕплетнĕ.

Вăйă йĕрки

Вăйă ĕçлĕхĕ

Футбол уйрăм вăййине матч теççĕ, вăл кашни 45 минутлă икĕ таймран тăрать. Пĕрремĕшпе иккĕмĕш тайм хушшинчи тăхтав канăвĕ 15 минута пырать, ун хыççăн ушкăнсем хапхисемпе улшăнаççĕ.

Футбол тĕнчере

Тактика

Футбол тытăмлăхĕ

Йĕркеленӳлĕхсем

Клубсем

Ăмăртусем

Çав. пекех

Асăрхавсем

^ "Спартак" футбол клубӗн тӗп составӗ 2021 ҫулхи Ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ.

Каçăсем

[1] "Спартак" футбол клубӗн тӗп составӗ 2021 ҫулхи Ака уйӑхӗн 14-мӗшӗнче архивланӑ.

[1]

п • с • т ФИФА
ФИФА историйĕ • ФИФА экономики • ФИФА гимнĕ • ФИФА конгресĕ • ФИФА ĕçтăвакан комитечĕ • ФИФА этика комитечĕ • ФИФА штаб-хваттерĕ • Футбол Олимп вăййисенче • Тĕнчери футбол ассоциацисен канашĕ
Футбол тĕсĕсем	Футбол • Пляж футболĕ • Мини-футбол (футзал)

Конфедерацисем	АФК • АФК • КОНКАКАФ • КОНМЕБОЛ • ОФК • УЕФА

Ар турнирĕсем	Тĕнчери футбол чемпионачĕ • Конфедерацисен кубокĕ • Чемпионат мира по футболу среди молодёжных команд (до 20 лет) • Чемпионат мира по футболу среди юношеских команд (до 17 лет) • Клубный чемпионат мира по футболу • Чемпионат мира по мини-футболу • Чемпионат мира по пляжному футболу • ФИФА çамрăксен кубокĕ

Ама турнирĕсем	Чемпионат мира по футболу среди женщин • Чемпионат мира по футболу (девушки до 20 лет) • Чемпионат мира по футболу (девушки до 17 лет) • Клубный чемпионат мира по футболу среди женщин

Ытти турнирсем	ФИФА тĕнчери интерактив чемпионачĕ

Президентсем	Робер Герен (1904—1906) • Дэниел Вулфолл (1906—1918) • Жюль Риме (1921—1954) • Рудольф-Вильям Селдрейерс (1954—1955) • Артур Дрюри (1955—1961) • Стэнли Роуз (1961—1974) • Жоао Авеланж (1974—1998) • Йозеф Блаттер (1998—2015) • Исса Хаяту (2015—2016, в. п.) • Джанни Инфантино (с 2016)

Генерал-секретарьсем	Луи Мулинхаус (1904—1906) • Карл Хиршман (1906—1931) • Иво Шрикер (1932—1951) • Курт Гассман (1951—1960) • Гельмут Казер (1961—1981) • Зепп Блаттер (1981—1998) • Мишель Цен-Руффинен (1998—2002) • Урс Линси (2002—2007) • Жером Вальке (2007—2015) • Маркус Каттнер (2015—2016, в. п.) • Фатма Самура (2016-па)

Чыслани	ФИФА 100 • ФИФА ылтăн пӳски • Список лучших футбольных клубов XX века по версии ФИФА • ФИФА фейр-плей чыславĕ • Игрок столетия по версии ФИФА • Игрок столетия по версии ФИФА среди женщин • ФИФА тивĕçлĕх орденĕ • ФИФА президенчĕн премийĕ • ФИФА Ференц Пушкаш ячĕллĕ премийĕ • Награды чемпионата мира ФИФА среди женщин • Тренер года ФИФА • Награды чемпионата мира ФИФА • Игрок года ФИФА • The Best FIFA Football Awards • The Best FIFA Men’s Player

Рейтингсем	Рейтинг сборных ФИФА • Рейтинг женских сборных ФИФА

Конгрессем	51-й (Париж, 1998) • Черетсĕр (Цюрих, 2016)

Коррупци	Гарсия евичĕ • ФИФА коррупци харкашăвĕ (2015)

Ытти	ФИФА тĕнче кубокĕ (трофей) • FIFA (вăйă серийĕ) • Список кодов стран ФИФА • ФИФА дисциплина кодексĕ • Фестиваль болельщиков ФИФА • FIFA Futbol Mundial (журнал) • Ĕмĕтри лига (фильм)